Κώστας Βενιζέλος

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί, εάν θέλει, να βγάλει από την πρίζα την τουρκική οικονομία. Μπορεί να τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια του Ερντογάν, ώστε να τον αναγκάσει να τερματίσει την επιθετική και επεκτατική του πολιτική. Δεν το πράττει καθώς αυτό μπλοκάρεται, κυρίως, από τη Γερμανία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η καγκελάριος Μέρκελ, η χώρα της οποίας προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιχειρεί να εξαντλήσει τον χρόνο μέχρι την 24η Σεπτεμβρίου, που θα συνέλθει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για να συζητήσει τα ευρωτουρκικά, με ανοικτό πλέον το θέμα της επιβολής κυρώσεων, εάν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση.

Η Γερμανίδα καγκελάριος δεν φαίνεται να συζητά το ενδεχόμενο επιβολής οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Το αφήγημά της, όταν μιλά με κράτη-μέλη, με την Ελλάδα και την Κύπρο, υποστηρίζει πως η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση και πως δεν θα χρειαστούν καν τα μέτρα της Ε.Ε. και ότι «μπορεί να καταρρεύσει από μόνη της». Περαιτέρω αναφέρει πως επειδή ο Ερντογάν βρίσκεται υπό πίεση λόγω των οικονομικών προβλημάτων, εάν επιβληθούν κυρώσεις ενδεχομένως να αντιδράσει βίαια και να επιλέξει τη σύγκρουση. Όλα αυτά, βέβαια, λέγονται για να δικαιολογηθεί η στάση του Βερολίνου.

Η Άνγκελα Μέρκελ, κατά την τελευταία της τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του ανέφερε ότι δεν μπορεί πλέον να συγκρατήσει τα υπόλοιπα κράτη-μέλη και πως εάν δεν κάνει πίσω θα επιβληθούν κυρώσεις. Ο Ερντογάν από την πλευρά του δηλώνει πως δεν συζητά υποχώρησή του από την περιοχή, υποστηρίζει πως έχει «νόμιμα δικαιώματα» και ζήτησε από την κ. Μέρκελ να παρέμβει προς την Ελλάδα και την Κύπρο, που προκαλούν, κατά τον ισχυρισμό του.

Είναι προφανές πως, κατά κύριο λόγο, οι Γερμανοί θα συνεχίσουν  να έχουν κανάλια επικοινωνίας με την Άγκυρα μέχρι την 24η Σεπτεμβρίου, γνωρίζοντας πως οι πιθανότητες να πεισθεί η Άγκυρα είναι περιορισμένες. Την ίδια ώρα, το Βερολίνο και η Ρώμη επιμένουν πως δεν θα πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις, παραπέμποντας στο μεταναστευτικό. Εκφράζουν φόβο -και το λένε φωνακτά- ότι ο Ερντογάν θα «διοχετεύσει» μεταναστευτικές ροές από τα παράλια της Λιβύης και γι’ αυτό και επιμένουν να αρνούνται να χρησιμοποιηθεί το εργαλείο των μέτρων.

Σημειώνεται συναφώς ότι αυτά που προτείνει η Λευκωσία, δεν είναι σκληρά μέτρα. Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα με την αύξηση του καταλόγου των προσώπων, που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ ο στόχος παραμένει η υιοθέτηση οικονομικών μέτρων. Αυτό, όμως, είναι δύσκολο εγχείρημα. Αλλά ακόμη και για αυτά τα μικρά προτεινόμενα μέτρα υπάρχουν δυσκολίες και τίθενται εμπόδια.

Επιχειρείται, μάλιστα, από κάποιους να ανατραπεί η απόφαση του άτυπου Συμβουλίου του ΥΠΕΞ στο Βερολίνο, που εν πολλοίς πακετοποίησε τις κυρώσεις Λευκορωσίας και Τουρκίας. Τα τελευταία δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο στοχοποιούν τη Λευκωσία παρουσιάζοντάς την ότι μπλοκάρει τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας. 

Στο άτυπο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ, η Κύπρος, σύμφωνα με το πρακτικό των συζητήσεων, δήλωσε ξεκάθαρα πως για να προχωρήσει το θέμα της Λευκορωσίας θα πρέπει παράλληλα να προχωρήσει και το ζήτημα με την Τουρκία. Στην κοινή θέση, αναφέρεται πως λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη απτής προόδου μέχρι στιγμής, οι Υπουργοί συμφωνούν να επιταχύνουν τις προτάσεις της Κύπρου που υποβλήθηκαν στο Συμβούλιο (Ιούνιο) σχετικά με τον πρόσθετο κατάλογο ατόμων που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις. Όπως και για τη Λευκορωσία, αυτή η επιτάχυνση θα πρέπει να οδηγήσει στην έγκριση των σχετικών αποφάσεων από το Συμβούλιο πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναφέρεται στην κοινή θέση.

Σημειώνεται, επίσης, ότι η προετοιμασία της στρατηγικής συζήτησης σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία παραμένει πολυδιάστατη, εμπλέκοντας τόσο θετικές διαδρομές (διάλογος, οικονομική συνεργασία) όσο και πιθανή κλιμάκωση περιοριστικών μέτρων που στοχεύουν τα οικονομικά και οικονομικά συμφέροντα της Τουρκίας.

Συνεπώς το θέμα είναι ξεκάθαρο και το πακέτο Λευκορωσία και Τουρκία δεν το αναφέρουν μόνο η Ελλάδα (προ ημερών και ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης) και η Κύπρος. 

Μέχρι την 24η Σεπτεμβρίου δύσκολα θα αλλάξουν τα δεδομένα, γι’ αυτό και αυτοί που θα βρεθούν ενώπιον των ευθυνών τους θα είναι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., καθώς η Άγκυρα δεν πρόκειται να αλλάξει στάση.

«Η υποκριτική Ε.Ε. και το απαράδεκτο αίτημα των ΗΠΑ»

Η επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, στην Κύπρο, την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη, έστειλε πολλά μηνύματα εντός και εκτός Κύπρου. 

Στις συζητήσεις που είχε με την κυβέρνηση (Πρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών) δεν αναφέρθηκε στην αξίωση των ΗΠΑ να μην προσφέρονται διευκολύνσεις στο ρωσικό ναυτικό. Προφανώς επειδή η πολιτική της Λευκωσίας δεν άλλαξε και διευκολύνσεις προσφέρονται. Ο Σεργκέι Λαβρόφ έθεσε το θέμα, όμως, αυτό στη συνάντηση που είχε με τους αρχηγούς των κομμάτων, που έγινε στη ρωσική πρεσβεία. Ήταν κατηγορηματικός ότι το αμερικανικό αίτημα για απαγόρευση του ρωσικού ναυτικού στη χρήση κυπριακών λιμανιών «είναι απαράδεκτο».

Για το Κυπριακό και τις εγγυήσεις η θέση της Ρωσίας είναι γνωστές. Ως σημαντική αναφορά κρίνεται αυτή που ανέφερε στις συναντήσεις του πως στο θέμα των εγγυήσεων, το οποίο χαρακτήρισε μη βιώσιμο και ξεπερασμένο, οι Τούρκοι και οι Βρετανοί δεν είναι πρόθυμοι να προχωρήσουν. Αυτό δίνει και απαντήσεις στο τουρκικό αφήγημα για το Κραν Μοντανά, που υιοθετήθηκε από κάποιους σε Αθήνα και Λευκωσία. Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί και η αναφορά του πως εάν υπάρχουν προτάσεις για αλλαγή της βάσης της Δικοινοτικής-Διζωνικής Ομοσπονδίας, τότε η Ρωσία θα ρωτούσε πρώτα ποια είναι η θέση της κυπριακής κυβέρνησης. Σημείωσε ακόμη ότι η στάση της ΕΕ είναι υποκριτική όταν απαιτεί κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας, ενώ η Τουρκία «αγνοείται». Εξέφρασε, περαιτέρω, την απογοήτευσή του ότι οι πρόσφατες προσπάθειες επανεξέτασης και βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας απέτυχαν λόγω της Ουκρανίας.

Δεν αποκλείεται και αναβολή «εκλογών» με πρόσχημα τον κορωνοϊό, αν και ο λόγος θα είναι ο Ακιντζί

Στα κατεχόμενα δεν αποκλείεται πλέον να αναβάλουν εκ νέου τις ψευδοεκλογές (11 Οκτωβρίου) επικαλούμενοι και πάλιν την πανδημία του κορωνοϊού. Η αύξηση των κρουσμάτων είναι γεγονός όπως και η υιοθέτηση νέων πιο αυστηρών μέτρων. Ωστόσο, είναι προφανές πως εάν, τελικά, αποφασισθεί αναβολή ο πραγματικός λόγος δεν θα είναι η πανδημία, αλλά τα δεδομένα που διαμορφώνονται στο πεδίο των «εκλογών». Ο πόλεμος κατά του Ακιντζί από την Άγκυρα, με εκτελεστή τον «πρέσβη» της Τουρκίας, που περιοδεύει κάνοντας προεκλογική για τον Τατάρ, δεν απέδωσε.  

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως μετά την εγκατάλειψη του Οζερσάι, ως του εκλεκτού της, η Άγκυρα στράφηκε στον Τατάρ και επιχείρησε, ανεπιτυχώς, να συνενώσει τη δεξιά και να κατέλθει ένας υποψήφιος. Η πολυδιασπασμένη δεξιά φαίνεται πως δεν μπορεί να κερδίσει τον Ακιντζί και ενόψει τούτου, στην Άγκυρα, έστω και στο παρά πέντε, ενδέχεται να στηρίξουν τον ηγέτη του ΡΤΚ, Τουφάν Ερχιουρμάν, τον οποίο πιο εύκολα σε ένα δεύτερο γύρο θα ψηφίζουν οι δεξιοί (αν και αυτοπαρουσιάζεται αριστερός) και να κερδίσει τον Ακιντζί. 

Μια ενδεχόμενη αναβολή προφανώς και θα επηρεάσει και τους σχεδιασμούς που υπάρχουν για να εκδηλωθεί μια νέα προσπάθεια στο Κυπριακό, μετά τις ψευδοεκλογές.

philenews