«Είμαι αρκούντως πραγματιστής για να ξέρω ότι η λύση δύο κρατών δεν θα γίνει αποδεκτή. Συνεπώς θα ήταν αδύνατο ποτέ να εισηγηθώ λύση των δύο κρατών.» Αυτά τονίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ως απάντηση σε όσους τον επικρίνουν για φλερτ με αυτό το μοντέλο λύσης, σε μια φάση που έχει ξανανοίξει το θέμα προς συζήτηση. Στη συνέντευξή του στον «Φ», ο Πρόεδρος διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση πως απορρίπτει την όποιας μορφής αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου και αναφέρεται σε επιστολή προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, με συγκεκριμένες εισηγήσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θετικό κλίμα για έναν ουσιαστικό διάλογο και να αποτρέψουν τετελεσμένα μέσα από μονομερείς ενέργειες.

-H ιδέα για λύση δύο κρατών σας στοιχειώνει… πολλοί σας επικρίνουν ότι δεν λέτε την αλήθεια και ότι φλερτάρατε με αυτή τη λύση… Ουσιαστικά δεν  πείθετε… 

Η όλη εικόνα πως τάχα υποστήριζα κάτι άλλο από τη  διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία δημιουργήθηκε από τα αφηγήματα που κατά κύριο λόγο, διέρρεε ο κ. Άιντε μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα, ο οποίος διαχρονικά έδινε  σε συνομιλητές μία ωραιοποιημένη εικόνα των τουρκικών θέσεων. Ταυτόχρονα προκειμένου να δικαιώσει τις εκτιμήσεις του έδινε μία αρνητική εικόνα για τις προθέσεις μου.

-Εννοείτε ότι ο κ. Άιντε είχε ισχυριστεί πως εσείς υποστηρίξατε λύση δύο κρατών; 

Όχι δεν λέω αυτό. Απλώς εξηγώ πώς δημιουργήθηκε η μυθολογία που οδήγησε στον ισχυρισμό περί δύο κρατών. Θα θυμάστε πως απέδιδα εκεί και όπως έπρεπε τις ευθύνες για το ναυάγιο ως αποτέλεσμα των αξιώσεων που προέβαλλε η Τουρκία. 

-Αναφέρεστε στις θέσεις που αναπτύχθηκαν στο δείπνο από την τουρκική πλευρά

Ακριβώς και ιδιαίτερα όσον αφορά τα θέματα ασφάλειας αλλά και την επίκληση της πολιτικής ισότητας που στην ουσία με όσα ζητούσαν θα είχαμε πολιτική ανισότητα σε βάρος της δικής μας πλευράς. 

-Η συζήτηση αυτή όμως τραβάει πολύ πέραν όλων όσων συνέβησαν στο Κραν Μοντανά

Η όλη επιχειρηματολογία όσων ήθελαν να μου φορτώσουν τις ευθύνες επεκτάθηκε, όταν είχα εισηγηθεί την αποκεντρωμένη ομοσπονδία, ώστε να ξεπεράσουμε το αδιέξοδο που δημιούργησε η επιμονή της Τουρκίας στη δική της ερμηνεία για την πολιτική ισότητα. Μου απέδωσαν ότι αυτό που επιδίωκα ήταν η συνομοσπονδία ή τα δύο κράτη. Να σας υπενθυμίσω πως η αποκεντρωμένη ομοσπονδία, ήταν σκέψη που είχα καταθέσει και σε ανύποπτο χρόνο… πολύ πριν εκλεγώ Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

-Περιλαμβάνετε και τον Αρχιεπίσκοπο σε αυτούς που ήθελαν να σας φορτώσουν ευθύνες; 

Θεωρώ πως η δήλωση του Αρχιεπισκόπου η οποία έγινε καλόπιστα, οφειλόταν σε μία εσφαλμένη αντίληψη ως προς τις θέσεις που υποστήριξα. Όπως δήλωσα ήδη, παρέμεινα και παραμένω πιστός και συνεπής σε αυτά που υποστήριξα στο Κραν Μοντάνα. Αυτό άλλωστε μαρτυρείται και από την επιστολή που παρέδωσα στον ΓΓ του ΟΗΕ κατά τη συνάντησή μας στις 22 Σεπτεμβρίου του 2017. Εκεί θα δείτε με σαφήνεια τις θέσεις για τη διαδικασία επανέναρξης των συνομιλιών που προτείνω, αλλά και το πλαίσιο λύσης που δεν είναι άλλο από τις έξι παραμέτρους που ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ είχε θέσει κατά τη σύνοδο στο Κραν Μοντανά το 2017

-Δεν έχει περάσει ποτέ από το μυαλό σας η ιδέα δύο κρατών; 

Φαίνεται ότι πολλοί αγνοούν πως η όποια λύση δεν είναι θέμα του Προέδρου. Είναι θέμα που θα τεθεί σε δημοψήφισμα και είναι ο λαός τελικά που θα αποφασίσει αν θα αποδεχθεί ή θα απορρίψει την οποιαδήποτε λύση. Μελετώντας τη διεθνή πολιτική σκηνή αλλά και τις πολλές αποσχιστικές τάσεις που αντιμετωπίζουν σωρεία κρατών και γνωρίζοντας τις θέσεις της ΕΕ, είμαι αρκούντως πραγματιστής για να ξέρω ότι η λύση δύο κρατών δεν θα γίνει αποδεκτή. Συνεπώς θα ήταν αδύνατο ποτέ να εισηγηθώ λύση των δύο κρατών.

-Όμως κ. Πρόεδρε η τουρκική πλευρά υιοθετεί πλέον επίσημα τη θέση των δύο κρατών… 

Η τουρκική πλευρά έχει χαράξει την πολιτική της από το 1956 και όπως καταγράφεται και στον πρώτο τόμο της «Κατάθεσης» του Γλαύκου Κληρίδη, αποκαλύφθηκε λεπτομερές σχέδιο που είχε καταρτιστεί από πλευράς Τουρκίας στο οποίο μεταξύ άλλο αναφερόταν ότι στόχος και σκοπός τους ήταν να κάνουν δύσκολη την εφαρμογή του συντάγματος σε κάθε τομέα. Και ότι για την Τουρκία οι συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας ενδιάμεσος σταθμός. Ο ίδιος ο Ραούφ Ντενκτάς σε έναν από τους ελιγμούς του στο Κυπριακό, είχε εισηγηθεί τη Συνομοσπονδία πριν καταλήξει να συζητά το σχέδιο Ανάν. 

-Εξήντα χρόνια μετά η τουρκική πλευρά συνεχίζει να επιδιώκει αυτόν το στόχο και εμείς δεν καταφέρνουμε να την αποτρέψουμε… 

Έχουμε μέχρι σήμερα -και δεν πρέπει να παραγνωρίζεται αυτό- επιτύχει παρά τις προσπάθειες των Τούρκων με το ψήφισμα 164 να διασώσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία και να επιτύχουμε επίσης και σημαντικές καταδίκες εις βάρος της Τουρκίας. Παρά τις τουρκικές προσπάθειες δεν έχουν καταφέρει αναβάθμιση ή και αναγνώριση του status quo που δημιούργησε η τουρκική κατοχή. Καταφέραμε επίσης, μην ξεχνάτε ίσως το πιο σημαντικό: Να γίνουμε κράτος μέλος της ΕΕ παρά τις απειλές της Τουρκίας. Έχουμε πετύχει πολλά, απέναντι στην  ισχυρή σε κάθε επίπεδο Τουρκία.

-Πότε αναμένεται η κ. Λουτ στην Κύπρο;

-Υπολογίζεται ότι θα βρίσκεται στην Κύπρο το πρώτο δεκαπενθήμερο Ιανουαρίου.

-Και το ζητούμενο από αυτήν τη νέα περιοδεία της κ. Λουτ είναι η πενταμερής;

-Αντιλαμβάνομαι ότι προ της οποιασδήποτε συνόδου ακόμα και άτυπης χρειάζεται μία προεργασία. Και αυτό προκειμένου ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ να αισθάνεται ότι υπάρχει κατάλληλο έδαφος  προκειμένου να την συγκαλέσει.

-Η άτυπη Πενταμερής, όπως όλα δείχνουν, θα πραγματοποιηθεί στις αρχές του 2021. Το ερώτημα δεν είναι κατά πόσο θα πραγματοποιηθεί αλλά το τι θα ακολουθήσει και ποιες οι προοπτικές μιας ουσιαστικής διαπραγμάτευσης;

-Για να ακολουθήσει μια νέα ουσιαστική σύνοδος για την Κύπρο, θα πρέπει να γίνει πολλή προεργασία μεταξύ Ηνωμένων Εθνών και εμπλεκομένων μερών ώστε να διαπιστώσει ο ΓΓ αν υπάρχει κοινό έδαφος ή προοπτικές επιτυχίας. Πιστεύω πως ο  ΓΓ δεν θα αναλάβει μια νέα πρωτοβουλία που δεν θα είναι καλά προετοιμασμένη και με σοβαρή προοπτική επιτυχίας. 

-Είναι όμως και το κλίμα που δημιουργεί η Τουρκία στην Κύπρο και την περιοχή…

-Έχετε απόλυτο δίκαιο. Θα πρέπει να υπάρξει και το κατάλληλο, θετικό κλίμα. 

-Τι θεωρείτε ότι συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση;

-Οι συνομιλίες πρέπει να πραγματοποιούνται επί ίσοις όροις και όχι υπό καθεστώς τουρκικών απειλών. Είναι αίτημα και όλων όσοι εμπλέκονται –της Ευρωπαικής Ένωσης ιδιαίτερα- να παύσουν οι μονομερείς και έκνομες ενέργειες της Τουρκίας είτε στην Α.Ο.Ζ. , είτε στα Βαρώσια, είτε με τη δημιουργία άλλων τελεσμένων στην ήδη απαράδεχτη κρατούσα κατάσταση.

-Αυτά θα τεθούν, ως προϋποθέσεις για να προχωρήσετε; Και ποια θα είναι η θέση σας σε περίπτωση που η τουρκική πλευρά εγείρει ζητήματα εκτός του γνωστού πλαισίου λύσης;

-Θα επαναλάβω ότι η άτυπη Πενταμερής θα πραγματοποιηθεί ύστερα από πρόσκληση του ΓΓ του ΟΗΕ και αντιλαμβάνεστε ότι εκείνος που θα αρνηθεί την πρόσκληση θα του αποδοθούν ευθύνες. Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο ΓΓ ενεργεί με βάση τις εντολές που έχει πάρει από το Συμβούλιο Ασφαλείας και τα σχετικά ψηφίσματα τα οποία καθορίζουν και ποια είναι η βάση λύσης του Κυπριακού. Συνεπώς μία άτυπη Σύνοδος θα συγκληθεί τότε και μόνο τότε, εάν ο ΓΓ κρίνει ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να απευθύνει πρόσκληση. Από την ώρα που θα απευθύνει πρόσκληση θεωρώ ότι θα ήταν μέγιστο λάθος η άρνηση ή η υποβολή όρων ή προϋποθέσεων από οποιονδήποτε. 

-Προδιαγράφετε αποδοχή τυχόν πρόσκλησης από τον ΓΓ…

-Εκείνο που εκ καθήκοντος θα πράξουμε είναι να καταθέσουμε με καθαρότητα τις θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς,  οι οποίες συμπίπτουν με τις εντολές  που έχει και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.

-Η τουρκική πλευρά θα πάει στην άτυπη συνάντηση 5+1 με στόχο να παρουσιάσει τη θέση της περί λύσης δύο κρατών στην Κύπρο. Τι θα κάνετε σε μια τέτοια εξέλιξη; Θα σηκωθείτε και θα φύγετε καταγγέλλοντας την τουρκική πλευρά ή θα μείνετε για να το συζητήσετε;

-Πρώτα να επαναλάβω, ότι μια άτυπη πενταμερής θα συγκληθεί ύστερα από μια πρόσκληση του ΓΓ των ΗΕ. Σε μια τέτοια περίπτωση άρνηση συμμετοχής, έστω και αν γνωρίζεις τις απαράδεκτες θέσεις της άλλης πλευράς, θα είχε ως αποτέλεσμα την απόδοση ευθυνών στην πλευρά που αρνείται τη συμμετοχή. Ερωτάτε τι θα πράξουμε αν η τουρκική πλευρά υποβάλει θέσεις που στην ουσία θα είναι εκτός των όρων εντολής του ΓΓ ή εκτός του πλαισίου λύσης που καθορίζουν τα ψηφίσματα και αποφάσεις του Ο.Η.Ε. Η δική μας θέση θα πρέπει να είναι η εμμονή στην εξεύρεση λύσης όπως προδιαγράφεται στα ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. 

«Απορρίπτω κάθε μορφής αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου Τύμπου»

-Κάθε φορά που παρατηρείται παρατεταμένο αδιέξοδο πέφτουν προτάσεις για ΜΟΕ. Είναι αλήθεια ότι σε αυτό το πλαίσιο συζητάτε πρόταση για αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου με αντάλλαγμα τη λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου;

-Απορρίπτω την οποιαδήποτε μορφή αναγνώρισης του αεροδρομίου της Τύμπου, που θα σήμαινε αναγνώριση κυριαρχικών δικαιωμάτων στο παράνομο καθεστώς.

Αυτό το οποίο μπορώ να πω στην παρούσα φάση είναι ότι αποστέλλω επιστολή στον ΓΓ του ΟΗΕ, με συγκεκριμένες εισηγήσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θετικό κλίμα, προκειμένου να καταδείξουμε τις ειλικρινείς προθέσεις της ε/κ πλευράς για ένα ουσιαστικό διάλογο, και να αποτρέψουμε τετελεσμένα μέσα από μονομερείς ενέργειες.

-Εννοείτε νέα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης;

-Εννοώ συγκεκριμένες προτάσεις που εάν γίνουν δεκτές και υλοποιηθούν, θα συμβάλουν καθοριστικά όχι μόνο στη βελτίωση του κλίματος αλλά και την πρόοδο στην προσπάθεια για επίτευξη λύσης.

«Στήριξη στον υπουργό Εξωτερικών»

– Δεν τα λέει μόνο η αντιπολίτευση. Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και ο αρχηγός της συμπολίτευσης αφήνει αιχμές για την εξωτερική πολιτική και αυτό γεννά το ερώτημα, εάν η εξωτερική πολιτική της Κυβέρνησης σας ασκείται συλλογικά ή είναι προσωπικές επιλογές του υπουργού Εξωτερικών;

– Πρώτον, θέλω να κάνω ξεκάθαρο ότι από τις συχνές συναντήσεις μου με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, τον φίλο Αβέρωφ Νεοφύτου, δεν έχω αντιληφθεί να έχει διαφορετική προσέγγιση ως προς την εξωτερική πολιτική. Αφού όμως εγείρετε το ζήτημα να ξεκαθαρίσω πως όπως και για όλα τα ζητήματα, όπως για όλα τα υπουργεία, αυτό που εκφράζεται είναι οι θέσεις της Κυβέρνησης και οι επιλογές του Προέδρου της Δημοκρατίας

Και ο υπουργός Εξωτερικών είτε πρόκειται για τον κ. Κασουλίδη, είτε πρόκειται για τον κ. Χριστοδουλίδη, υλοποιούν αυτά που καθορίζονται στις προγραμματικές δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας. Να υπενθυμίσω όλα αυτά που απέδωσαν σημαντικά αποτελέσματα στην εξωτερική πολιτική: οι σημαντικές συνεργασίες, οι τριμερείς –πολυμερείς σύνοδοι με όλες τις χώρες της περιοχής, η αναβάθμιση των σχέσεων με τις ΗΠΑ η οποία μάλιστα επιτυγχάνεται χωρίς να πλήττουμε τις άριστες μας σχέσεις με τη Ρωσία.

Συνεπώς αυτό που θέλω να πω είναι ότι την εξωτερική πολιτική δεν τη χαράζει ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος τυγχάνει της απολύτου εμπιστοσύνης μου, αλλά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος δεν παραλείπει να διαβουλεύεται και με τον πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού αλλά και με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων, στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου. 

«Δεν μετέχεις σε διαπραγμάτευση υπό την απειλή των κανονιοφόρων»

-Για την άτυπη συνάντηση 5+1 δεν βάζετε όρους ή προϋποθέσεις γι’ αυτό και πάτε χωρίς να ζητάτε να φύγουν πρώτα τα τουρκικά πλοία από την κυπριακή ΑΟΖ. Θα πράξετε κάτι ανάλογο και όταν κληθείτε σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις ή εκεί θα θέσετε όρους;

-Άλλο η άτυπη, άλλο οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Στην άτυπη ανταποκρίνεσαι στην πρόσκληση του ΓΓ. Στην σύνοδο για την Κύπρο, που θα ασχοληθεί με την ουσία του προβλήματος, δεν είναι θέμα όρων, αλλά συνθηκών κάτω από τις οποίες διαπραγματεύεσαι. Δεν μπορεί κάτω από την απειλή των κανονιοφόρων, τη συνέχιση δημιουργίας νέων τετελεσμένων, να συμμετέχεις υπό καθεστώς υποτελούς σε μια διαπραγμάτευση.

-Κόμματα και μερίδα των πολιτών, σας φορτώνουν την ευθύνη για το αδιέξοδο στο Κυπριακό, τις ευθύνες για την Αμμόχωστο αλλά και το ενδεχόμενο διχοτόμησης. Τι απαντάτε; Σας αποδίδονται  επίσης ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση, επειδή επιδείξατε ολιγωρία σε κάποιες στιγμές ή και αμφιταλαντεύσεις όπως λέει η αντιπολίτευση.

-Το Κυπριακό με τη σημερινή του μορφή, υφίσταται εδώ και 46 χρόνια. Μια σωστή αποτίμηση της πορείας και των τυχόν ευθυνών, νομίζω είναι αυτό που θα καταγράψει η ιστορία και όχι, τι η αντιπολίτευση αποδίδει στην εκάστοτε ηγεσία που κλήθηκε να διαχειριστεί το κυπριακό πρόβλημα. Κάποιοι επιφανειακά αντιμετωπίζουν την τουρκική στρατηγική και τους διαχρονικούς στόχους της εκάστοτε τουρκικής ηγεσίας. Είναι λυπηρό γιατί κάποιοι αγνοούν τις πολιτικές της Τουρκίας για τη Γαλάζια Πατρίδα, που οδήγησαν σε μία αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας με την εμπλοκή της όχι μόνο στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις προκλήσεις κατά των ελληνικών δικαιωμάτων, αλλά στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Στις επιθέσεις κατά Ευρωπαίων ηγετών και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα αυτά οφείλονται στην ολιγωρία, αδιαλλαξία ή αμφιταλαντεύσεις του Νίκου Αναστασιάδη; 

«Δεν είναι δυνατόν χάριν αντιπολιτεύσεως να παραγνωρίζουμε τις πραγματικές ευθύνες»

-Δεν μπορούσε δηλαδή να γίνει κάτι άλλο όπως σας αποδίδει ευθύνες η αντιπολίτευση;

-Όσο αφορά τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης για ευθύνες και  ολιγωρία θα ήθελα να θυμίσω πως μέχρι το Κραν Μοντανά είναι καλά γνωστό ότι είχαμε πετύχει αρκετές και σημαντικές συγκλίσεις με τον κ. Ακιντζί. Την ίδια ώρα στο Κραν Μοντανά, η μόνη πλευρά που απάντησε όλα τα σημεία που ετέθησαν ήταν η ελληνοκυπριακή. Η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι παρέμειναν προσκολλημένοι στα θέματα που ενδιέφεραν τους ιδίους, χωρίς να δίνουν απαντήσεις στα υπόλοιπα. Αυτά ήταν η διατήρηση των εγγυήσεων η μόνιμη παρουσία τουρκικού στρατού  που στην ουσία ήθελαν μόνιμη στρατιωτική βάση στο βορρά- η πολιτική ισότητα όπως αυτοί την εννοούσαν και το καθεστώς των τούρκων πολιτών σε σχέση με τους Ελλαδίτες, ευρωπαίους πολίτες.

-Μετά το Κραν Μοντανά, όμως, θα αναγνωρίσετε πως πολύ λίγα πράγματα έγιναν.

-Σωστά, αλλά η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά την τουρκική πλευρά για αυτό. Να σας θυμίσω ότι  τη μέρα κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων ο ΓΓ κάλεσε τα μέρη για μία περίοδο περίσκεψης. Την ίδια εκείνη μέρα, είχα εισηγηθεί την επανέναρξη σε κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα, με την ίδια βάση διαπραγματεύσεων. Τον Σεπτέμβριο του 2017, δύο μόλις μήνες μετά, κατά την συνάντηση μου με τον ΓΓ του ΟΗΕ, παρέδωσα εκτεταμένο γραπτό σημείωμα. Την 1η Μαρτίου του 2018 ο ΓΓ του ΟΗΕ για πρώτη φορά εισηγείτο  τον διορισμό Γάλλου ειδικού αντιπροσώπου για βολιδοσκοπήσεις. Ενώ η δική μας πλευρά απεδέχθη η Τουρκία απέρριψε την πρόταση του ΓΓ. Ως λόγους άρνησης επικαλούνταν τις  τουρκικές εκλογές του Ιουνίου του 2018. Ο ΓΓ επανήλθε και διόρισε  την κ. Λουτ, η οποία  για πρώτη φορά επισκέφθηκε στην Κύπρο στις 24 Ιουλίου του 2018. Όταν η κ. Λουτ επισκέφθηκε στη συνέχεια την Τουρκία  στις 27 Ιουλίου, η τουρκική κυβέρνηση της δήλωσε ότι πριν τον Μάιο του 2019 δεν ήταν δυνατό να εμπλακεί σε διάλογο επικαλούμενη το Brexit και τις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2019. Τον Αύγουστο του 2019, παρά την ατυχή στιγμή με το κάταγμα του ισχίου μου, είχα συνάντηση με τον κ. Ακιντζί. Κατά τη συνάντηση εκείνη, υπήρξε συναντίληψη σε όρους αναφοράς που θα μας οδηγούσαν σε μία νέα σύνοδο για την Κύπρο. Υπενθυμίζω ακόμη  ότι ως αποτέλεσμα εκείνης της συναντίληψης, πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβρη η επίσκεψη της κ. Λουτ  οποία επί έξι ημέρες προσπαθούσε να επιτύχει συμφωνία ως προς τους όρους αναφοράς. Η αδυναμία επίτευξης συμφωνίας – παρά την συναντίληψη με τον ΤΚ ηγέτη- οφειλόταν στους όρους που έθετε η Τουρκία προκειμένου να γίνουν εκ των προτέρων αποδεκτά θέματα που περιέχονταν ως σημεία διαπραγμάτευσης, στο πλαίσιο των έξι σημείων του ΓΓ. Να υπενθυμίσω, ύστερα από πρόσκληση του ΓΓ, πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου συνάντηση στο Βερολίνο που κατέληξε σε ανακοινωθέν των Ηνωμένων Εθνών στο οποίο καθορίζονταν οι όροι αναφοράς. Και πάλι όμως η τουρκική πλευρά με επίκληση τις διαδικασίες ανάδειξης  Τουρκοκυπρίου ηγέτη τον Απρίλη του 2020, ζήτησε την  πραγματοποίηση της όποιας διάσκεψης για το κυπριακό μετά την ανάδειξη του νέου Τουρκοκυπρίου ηγέτη.

-Όλα αυτά άφησαν κάποιο χειροπιαστό αποτέλεσμα;

-Θα ήθελα να σας επισημάνω, ότι επί της προεδρίας μου ακόμα και με τον κ. Έρογλου είχαμε επιτύχει το κοινό ανακοινωθέν του Φεβρουαρίου του ‘14 και εν συνεχεία με τον κ. Ακιντζί είχαμε επιτύχει μία σειρά από συγκλίσεις αλλά και σημαντική πρόοδο όσον αφορά τις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων εμπλέκοντας μάλιστα για πρώτη φορά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Να υπενθυμίσω τη δήλωση του ΓΓ στις 4 Ιουνίου ότι το θέμα ασφάλειας ήταν εκ των σημαντικοτέρων πού θα έπρεπε να είχε επιλυθεί και ότι χρησιμοποίησε τον χαρακτηρισμό αναχρονιστικές για τις εγγυήσεις. Οδηγηθήκαμε σε σύνοδο, στη Γενεύη με την Τουρκία απέναντι μας και την παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πετύχαμε να κατατεθούν χάρτες! Κατατέθηκαν για πρώτη φορά χάρτες. Δεν είναι δυνατόν χάριν αντιπολιτεύσεως να παραγνωρίζουμε τις πραγματικές ευθύνες και να απενοχοποιούμε εκείνους που φέρουν την ευθύνη για τη μη επίτευξη προόδου…