Την 6η Ιανουαρίου 2025 έφτασε στην Ελλάδα ο 26χρονος Αζέρος N. J., που συνελήφθη την Κυριακή στη Σούδα κατηγορούμενος για κακουργηματική κατασκοπεία. Ταξίδεψε αεροπορικώς από τη Βαρσοβία προς το διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας «Ελευθέριος Βενιζέλος» με πτήση της εταιρείας SKY Express. Το διαβατήριό του, εκδοθέν από τις Aρχές του Αζερμπαϊτζάν τον Σεπτέμβριο του 2021, υπήρχε καταχωρισμένο στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων των αεροπορικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Επίσης, διαθέτει άδεια παραμονής στην Πολωνία.

Μόλις ένα εικοσιτετράωρο αργότερα, την 7η Ιανουαρίου 2025, ο 26χρονος πήγε στο κέντρο της Αθήνας και αγόρασε από κατάστημα εμπορίας φωτογραφικών ειδών τα εξής: μια φωτογραφική μηχανή Nikon, ένα φωτογραφικό τρίποδο και δύο USB. Η απόδειξη αγοράς που ισοδυναμεί με εγγύηση λειτουργίας βρέθηκε στην κατοχή του υπόπτου κατά τη στιγμή της σύλληψής του.

Οι ελληνικές αρχές ασφαλείας και πληροφοριών είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αγνοούσαν την παρουσία και δράση του 26χρονου για διάστημα έξι μηνών. Εως τη 18η Ιουνίου 2025, όταν μισθώνει για διάστημα ενός μηνός δωμάτιο σε ξενοδοχείο στην περιοχή Καλύβες Χανίων, απ’ όπου είχε πανοραμική θέα στον κόλπο της Σούδας.

Οι δύο εκδοχές

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, το τελευταίο διάστημα η ΕΥΠ ενίσχυσε το προσωπικό της στην Κρήτη λόγω των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μέση Ανατολή και του αναβαθμισμένου ρόλου που διαδραματίζει σ’ αυτές η αμερικανική βάση στη Σούδα. Στο πλαίσιο της αυξημένης επιφυλακής τα στελέχη της υπηρεσίας εντόπισαν τον 26χρονο, τον οποίο έπειτα από ολιγοήμερη παρακολούθηση συνέλαβαν με τη συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. Μια άλλη εκδοχή θέλει τη δράση του νεαρού Αζέρου να επεσήμαναν στις ελληνικές αρχές αξιωματούχοι ξένης υπηρεσίας πληροφοριών. Εξάλλου, τη δράση του ηλικίας 44 ετών υπηκόου Αζερμπαϊτζάν, που συνελήφθη ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα στην Κύπρο κατηγορούμενος και αυτός για κατασκοπεία, υπέδειξαν στις κυπριακές αρχές οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες και η ισραηλινή Μοσάντ.

Στο διάστημα των τεσσάρων ημερών που διήρκεσε η παρακολούθησή του, ο 26χρονος N. J. βγήκε μόλις δύο φορές από το δωμάτιο του ξενοδοχείου του στη Σούδα, για να επισκεφθεί την πρώτη ένα περίπτερο και τη δεύτερη ένα σούπερ μάρκετ για να αγοράσει είδη πρώτης ανάγκης. Αντίθετα, εθεάθη αρκετές φορές να βγαίνει σε κοινόχρηστο μπαλκόνι του ξενοδοχείου απ’ όπου ατένιζε τον κόλπο της Σούδας. Οταν εντόπιζε κίνηση πολεμικού πλοίου να μπαίνει ή να βγαίνει από τον ναύσταθμο επέστρεφε στο δωμάτιό του απ’ όπου πίσω από κατεβασμένα στόρια και μισόκλειστα παράθυρα τραβούσε φωτογραφίες.

Από τη φωτογραφική μηχανή περνούσε το υλικό σε φορητή κάρτα μνήμης και από εκεί σε laptop. Κρυπτογραφούσε τα αρχεία χρησιμοποιώντας το λογισμικό encryptor, στέλνοντάς τα σε άγνωστο για τη δημοσιογραφική έρευνα παραλήπτη. Τόσο ο φορητός του υπολογιστής όσο και το iphone που χρησιμοποιούσε για τις επικοινωνίες του είναι κλειδωμένα. Τα στελέχη των αρμοδίων αρχών, πάντως, διευκρίνισαν ότι από μια πρώτη επισκόπηση στις κατασχεθείσες συσκευές προκύπτει ότι ο 26χρονος είχε τραβήξει και διαγράψει περίπου 5.000 φωτογραφίες κατά το διάστημα της παραμονής του στην Ελλάδα. Τη στιγμή της αστυνομικής εφόδου, πάντως, ο ίδιος αιφνιδιάστηκε. Στην τσέπη του παντελονιού του βρέθηκε φορητή συσκευή αποθήκευσης με 23 αρχεία βίντεο και εννέα αρχεία εικόνας. Τι υπήρχε αποτυπωμένο σ’ αυτά; Οι κινήσεις της φρεγάτας «Κουντουριώτης» που κατέπλευσε για ανεφοδιασμό στον ναύσταθμο της Σούδας την 21η Ιουνίου 2025.

Η υπόθεση της Κύπρου

Παρόμοιο τρόπο δράσης είχε και ο 44χρονος Αζέρος που συνελήφθη ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα στην Κύπρο. Χρησιμοποιούσε και εκείνος το ίδιο λογισμικό κρυπτογράφησης, είχε προμηθευτεί ίδια μάρκα φωτογραφική μηχανή και τρίποδο με τα οποία κατέγραφε τις κινήσεις πολεμικών μέσων στη βρετανική βάση της Λεμεσού. Είχε βρετανικά ταξιδιωτικά έγγραφα. Στα δικαστικά έγγραφα για την υπόθεση της Κύπρου γίνεται ευθεία αναφορά σε διασύνδεση του 44χρονου με τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν.

Ο 26χρονος Αζέρος κατηγορούμενος, από τη στιγμή της σύλληψής του έχει τηρήσει σκληρή στάση αρνούμενος να πει το παραμικρό στους αστυνομικούς αλλά και να δακτυλοσκοπηθεί. Είναι προγραμματισμένο να απολογηθεί σήμερα, ωστόσο, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές ενημέρωσης, έως τις μεσημεριανές ώρες χθες δεν είχε διορίσει δικηγόρο. Εάν δεν υπάρξει διαφοροποίηση της τελευταίας στιγμής, αναμένεται να διοριστεί αυτεπάγγελτα νομικός παραστάτης.

ΠΗΓΗ: Καθημερινή

Καμία πρόθεση να συνεργαστεί με τις ελληνικές Αρχές δείχνει ο 26χρονος υπήκοος Αζερμπαϊτζάν, ο οποίος συνελήφθη στην Κρήτη για υπόθεση κατασκοπείας, ενώ δηλώνει πως ταξίδεψε στο νησί αποκλειστικά για τουρισμό.

Παρά τον εντοπισμό πάνω από 5.000 φωτογραφιών στρατιωτικού ενδιαφέροντος που είχε αποθηκεύσει σε ηλεκτρονικές συσκευές, ο ίδιος επιμένει ότι απλώς φωτογράφιζε τη θέα από το δωμάτιο του ξενοδοχείου, χωρίς να γνωρίζει ότι απεικονίζονται στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Σούδας.

Ο άνδρας, που έχει πολωνικά ταξιδιωτικά έγγραφα και μιλά ρωσικά και τουρκικά, ζήτησε τη βοήθεια διερμηνέα για τη ρωσική γλώσσα, όμως δεν έχει προβεί σε καμία επιπλέον δήλωση.

Ζητά επίμονα να δει τον συνήγορό του, χωρίς να έχει μέχρι στιγμής δώσει επίσημες εξηγήσεις για τις κινήσεις και τη συμπεριφορά του.

Κλεισμένος στο δωμάτιο

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο 26χρονος είχε κάνει check-in στο ξενοδοχείο στις 18 Ιουνίου και έκτοτε παρέμενε σχεδόν μόνιμα εντός του δωματίου, αποφεύγοντας κάθε επαφή, ενώ έβγαινε μόνο για να προμηθευτεί τρόφιμα και βασικά είδη.

Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν επέτρεψε στο προσωπικό καθαριότητας να εισέλθει στο δωμάτιό του καθ’ όλη τη διάρκεια της διαμονής του.

Προσπάθειες αποκρυπτογράφησης

Κατά την έρευνα των Αρχών στον χώρο διαμονής του, εντοπίστηκαν συσκευές αποθήκευσης, φωτογραφική μηχανή, κινητό τηλέφωνο και ένας φορητός υπολογιστής που περιέχει λογισμικό ισχυρής κρυπτογράφησης.

Οι Αρχές θεωρούν ότι μέσω αυτού του λογισμικού, ο ύποπτος απέστειλε τα φωτογραφικά αρχεία σε άγνωστο αποδέκτη, ο οποίος μέχρι στιγμής παραμένει ασύλληπτος.

Η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών έχει αναλάβει την τεχνική ανάλυση των ψηφιακών δεδομένων και προσπαθεί να «σπάσει» το κρυπτογραφημένο περιβάλλον, ώστε να εντοπιστούν τόσο η έκταση του υλικού όσο και τα ψηφιακά ίχνη του παραλήπτη.

Ύποπτες διασυνδέσεις με Ιράν

Οι ελληνικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο 26χρονος να έχει στρατολογηθεί από τις ιρανικές μυστικές υπηρεσίες.

Σύμφωνα με στελέχη της ΕΥΠ, οι Αζέροι που διαμένουν στο Ιράν συχνά χρησιμοποιούνται για αποστολές στο εξωτερικό, καθώς η εθνική τους καταγωγή επιτρέπει την αποστασιοποίηση από το ιρανικό κράτος σε περίπτωση αποκάλυψης ή σύλληψης.

Οι έρευνες συνεχίζονται με στόχο να διαπιστωθεί αν ο φερόμενος κατάσκοπος ανήκει σε ευρύτερο δίκτυο και αν σχετίζεται με άλλες παρόμοιες περιπτώσεις που τελούν υπό διερεύνηση.

Τι λέει η εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, Κωνσταντία Δημογλίδου

Η εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, Κωνσταντία Δημογλίδου, ανέφερε πως ο 26χρονος, μέσα σε δύο μέρες, κατάφερε να αποκτήσει ένα πολύ μεγάλο αρχείο φωτογραφιών από το συγκεκριμένο σημείο.

«Φαίνεται ότι ήρθε στη χώρα μας στις 18 Ιουνίου, έχει οδηγηθεί ήδη στον Εισαγγελέα και έχει λάβει προθεσμία να απολογηθεί. Προανακριτικά δεν θέλησε να δώσει καμία πληροφορία στην ΕΛ.ΑΣ., αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα έχει τις κυρώσεις που προβλέπονται από τον νόμο», ανέφερε η κα Δημογλίδου, προσθέτοντας ότι ο νεαρός άνδρας δεν αποδέχθηκε καμία κατηγορία.

Η εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας πρόσθεσε ότι το σημαντικό είναι να καθοριστεί πού έστελνε ο 26χρονος το ψηφιακό υλικό: «Γίνεται μια πολύ μεγάλη έρευνα στα ψηφιακά πειστήρια που έχουν κατασχεθεί, δηλαδή laptop και κινητό, για να δούμε πόσο υλικό μπορεί να είχε στην κατοχή του – υπάρχει περίπτωση να υπάρχει υλικό που έχει διαγραφεί – και πού έφτανε τελικά αυτό το υλικό. Θα διαπιστωθεί στη συνέχεια αν χρησιμοποιούσε μόνο το κινητό του ή κάποια φωτογραφική μηχανή. Το σημαντικό αυτήν τη στιγμή είναι να διαπιστωθεί πού έφτανε το υλικό που έχει κατασχεθεί».

Σε ερώτηση για το αν έχει ξαναπεράσει από την Ελλάδα, η κα Δημογλίδου απάντησε αρνητικά. «Το υλικό που είχε συλλέξει αφορά στην περιοχή της Σούδας, χωρίς όμως να μπορούμε να δώσουμε περισσότερες λεπτομέρειες, καθώς η έρευνα είναι ακόμα σε εξέλιξη για να δούμε με ποιους είχε επαφές αυτός ο άνθρωπος».

Απαντώντας για τυχόν ομοιότητες με την περίπτωση του Αζέρου που συνελήφθη στην Κύπρο, σημείωσε: «Καταλαβαίνετε σε τέτοιες υποθέσεις είναι σημαντικό το πληροφοριακό δίκτυο των υπηρεσιών μιας χώρας, όπως και της ΕΛ.ΑΣ. και της ΕΥΠ. Εάν χρειάζεται λοιπόν να ανταλλάξουν πληροφορίες ή να δοθούν δεδομένα από τη μια χώρα στην άλλη, αυτό θα γίνει στη συνέχεια. Οι αρμόδιες υπηρεσίες θα ελέγξουν κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι τυχαίο».

Καλά εκπαιδευμένος

Μέχρι στιγμής ο 26χρονος που φαίνεται να είναι πολύ καλά εκπαιδευμένος πράκτορας, με εμπειρία σε υποθέσεις κατασκοπείας, δεν έχει δώσει καμία πληροφορία στις ελληνικές αρχές. Έχει ήδη αρνηθεί τον διορισμό δικηγόρου υποστηρίζοντας πως έχει δικό του δικηγόρο που θα τον υποστηρίξει. Χθες μάλιστα ζήτησε και έλαβε προθεσμία για να απολογηθεί τονίζοντας πως δεν αποδέχεται καμία κατηγορία.

Προσπαθώντας να μειώσει την εξάρτηση του Καναδά από τις Ηνωμένες Πολιτείες υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, ο Πρωθυπουργός της χώρας, Μαρκ Κάρνεϊ, υπέγραψε συμφωνία στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ένα βασικό στοιχείο της συμφωνίας είναι η συμμετοχή του Καναδά στα νέα προγράμματα αμυντικών δαπανών της Ε.Ε., στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ReArm Europe, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Παράλληλα, ο Καναδάς και οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ υποσχέθηκαν σημαντική αύξηση των αμυντικών τους δαπανών — κάτι που αναμένεται να επιβεβαιωθεί επίσημα από τους ηγέτες της Συμμαχίας στη σύνοδο κορυφής στη Χάγη που ξεκινά την Τετάρτη.

«Ενώ το ΝΑΤΟ παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της συλλογικής μας άμυνας, αυτή η εταιρική σχέση θα μας επιτρέψει να ενισχύσουμε την ετοιμότητά μας πιο γρήγορα και αποτελεσματικά — να επενδύσουμε περισσότερα και εξυπνότερα», δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόσθεσε ότι η συμφωνία ενισχύει τον ρόλο του Καναδά στη διαρκώς εξελισσόμενη ευρωπαϊκή αμυντική αρχιτεκτονική:

«Είναι μόνο η αρχή», είπε. «Θα ωφεληθούν οι βιομηχανίες μας, οι λαοί μας και η διατλαντική ασφάλεια». Τόνισε επίσης ότι ο Κάρνεϊ βρίσκεται «ανάμεσα σε φίλους» στις Βρυξέλλες.

Συμμετοχή στο SAFE

Σύμφωνα με κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε το βράδυ της Δευτέρας, η Οτάβα θα συνεργαστεί πλέον με τις Βρυξέλλες για μια διμερή συμφωνία στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου SAFE (Security Action for Europe), ύψους €150 δισ. Το πρόγραμμα, που αφορά κράτη-μέλη της Ε.Ε. και στενούς συμμάχους, παρέχει δάνεια για την αγορά όπλων και επιτρέπει κοινές προμήθειες.

Ο Κάρνεϊ δήλωσε: «Είμαι πολύ ευχαριστημένος που κάνουμε ένα βήμα προς τη συμμετοχή μας στο SAFE.
Θα μας βοηθήσει να ανταποκριθούμε πιο γρήγορα και αποτελεσματικά στις νέες μας ανάγκες για εξοπλισμούς, θα ενισχύσει τις βιομηχανίες μας και θα διασφαλίσει τις περιοχές μας».

Η Συμφωνία Ασφάλειας και Άμυνας προβλέπει επίσης συνεργασία σε:

• Στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία
• Βελτίωση της διαλειτουργικότητας και κινητικότητας στρατιωτικού εξοπλισμού και προσωπικού μεταξύ Καναδά και Ε.Ε.
• Συμμετοχή του Καναδά σε έργα PESCO, ιδιαίτερα στον τομέα της στρατιωτικής κινητικότητας στην ευρωπαϊκή επικράτεια
• Διερεύνηση περαιτέρω συνεργασιών σε τομείς όπως η αεροδιαστημική και τα διπλής χρήσης βιομηχανικά έργα.

Τέλος, θα θεσπιστεί ετήσιος διάλογος ασφάλειας και άμυνας, και εξετάζεται η δημιουργία διοικητικής συμφωνίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας.