Η Ε.Ε. ενισχύει την Παλαιστινιακή Αρχή

του Γαβριήλ Χαρίτου*

Εν μέσω χιονιού και “Ελπίδας”, υπεγράφη την Τετάρτη (26/1) στην έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής στη Ραμάλα μία συμφωνία, που τονίζει την επιρροή των ευρωπαϊκών επενδύσεων στην παλαιστινιακή οικονομία, η οποία και εκείνη βιώνει έντονα τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού.

Παράλληλα, υπενθυμίζει το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενισχύσει ποικιλοτρόπως την διακυβέρνηση του Προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, καθότι η διασύνδεση οικονομίας και πολιτικής σταθερότητας είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, δεδομένου ότι από τον Μάιο του 2021 γίνεται ολοένα και περισσότερο εμφανής η άνοδος της δημοτικότητας της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στην Δυτική Όχθη.

Συγκεκριμένα, η συμφωνία ανάμεσα στην Παλαιστινιακή Αρχή, την Ευρωπαϊκή Ένωση και σε αναπτυξιακούς φορείς χρηματοδότησης της Γαλλίας και της Γερμανίας, προβλέπει την απόδοση πιστώσεων ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να δοθεί νέα πνοή στην τοπική παλαιστινιακή οικονομία, με έμφαση στις μικρομεσαίες ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Κεντρικό ρόλο κατέχει ο κρατικός γαλλικός αναπτυξιακός φορέας χρηματοδότησης PROPARCO, θυγατρική εταιρεία της AFD Groupe, του γαλλικού κυβερνητικού φορέα αναπτυξιακής βοήθειας, στο πλαίσιο του προγράμματος SUNREF-Palestine, το οποίο ήδη από τον Ιανουάριο του 2019 δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας στα εδάφη που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή. Κύριος εταίρος στο εν λόγω αναπτυξιακό πρόγραμμα είναι η Εθνική Τράπεζα της Παλαιστίνης και η τράπεζα Cairo Amman Bank που εδρεύει στο Κάιρο.

Το ποσό των 200 εκατομμυρίων ευρώ θα διατεθεί στην ανάπτυξη πρότζεκτ με σκοπό την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια στον δημόσιο τομέα της παλαιστινιακής οικονομίας. Ωστόσο το 90% της οικονομικής αυτής βοήθειας θα διοχετευθεί στις τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Δυτικής Όχθης με την μορφή επιχειρηματικών δανείων, που θα διατίθενται από τις παλαιστινιακές τράπεζες. Το υπόλοιπο 10% θα διοχετευθεί στοχευμένα σε πρότζεκτ για την ανάπτυξη της πράσινης ενέργειας.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η οικονομική αυτή βοήθεια που προέρχεται από την ΕΕ, την Γερμανία και τους γαλλικούς αναπτυξιακούς φορείς θα διοχετευθεί σε “χιλιάδες παλαιστινιακές ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο, στον τουρισμό και σε ποικιλία τομέων, όχι μόνο στη Δυτική Όχθη, αλλά και στην Γάζα, στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στην Ζώνη C της Δυτικής Όχθης, η οποία ελέγχεται διοικητικά από τον ισραηλινό στρατό”. Παρ’ όλα αυτά, οι διακηρύξεις των αξιωματούχων της Παλαιστινιακής Αρχής στην πράξη αγνοούν, σκοπίμως ίσως, κάποιες σημαντικές πραγματικότητες – όπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι η Λωρίδα της Γάζας διακυβερνάται de facto από την οργάνωση Χαμάς.

Ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζει ένα νέο στοιχείο της νέας αυτής ευρωπαϊκής οικονομικής παρουσίας στην Παλαιστινιακή Αρχή: Για πρώτη φορά, τμήμα της ευρωπαϊκής οικονομικής ενίσχυσης θα διατεθεί σε ισλαμικά πιστωτικά ιδρύματα, που δραστηριοποιούνται στην παλαιστινιακή οικονομία. Η απόφαση αυτή είναι σαφές ότι δεν συμβαίνει τυχαία: Στις 26 Μαρτίου 2022 πρόκειται να διεξαχθεί ο β’ γύρος των δημοτικών εκλογών στις μεγάλες παλαιστινιακές πόλεις στην Δυτική Όχθη (Ραμάλα, Βηθλεέμ, Ναμπλούς, Τζενίν, Τουλκάρεμ, Χεβρώνα, Ιεριχώ). Η εκλογική αναμέτρηση του ερχόμενου Μαρτίου έχει έντονο παραταξιακό χαρακτήρα και θα αναμένεται να “δώσει το στίγμα” με συγκεκριμένα ποσοστιαία στοιχεία σχετικά με το προς τα πού ακριβώς οδεύει ιδεολογικά η παλαιστινιακή κοινωνία, ύστερα από την αναβολή/ματαίωση των βουλευτικών εκλογών (που επρόκειτο να γίνουν τον περασμένο Μάιο) και των προεδρικών εκλογών (που επρόκειτο να γίνουν τον περασμένο Ιούλιο).

Η απόφαση του Προέδρου, Μαχμούντ Αμπάς, να παρατείνει την παραμονή στην εξουσία τόσο του ιδίου όσο και του ενδοπαραταξιακού του περιβάλλοντος αύξησε το κύμα επικρίσεων εκ μέρους της τοπικής κοινής γνώμης για τον συγκεντρωτικό τρόπο διακυβέρνησης, τις φήμες περί συμπτωμάτων οικονομικής διαφθοράς και τον περιορισμό της δυνατότητας ελευθερίας έκφρασης στον Τύπο και στην δημόσια ζωή εν γένει. Είναι σαφές ότι η διακυβέρνηση Αμπάς έχει κάθε λόγο να υπολογίζει την ημερομηνία-ορόσημο των δημοτικών εκλογών της 26ης Μαρτίου 2022.

Φαίνεται όμως, ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήθελε να εκπλαγεί δυσάρεστα από μία ενδεχόμενη εκλογική νίκη της Χαμάς στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές “βαρόμετρο” του ερχομένου Μαρτίου – με αποτέλεσμα να ακολουθεί την πεπατημένη οδό της οικονομικής διείσδυσης, η οποία, είναι γεγονός ότι από το 1993 έως και (ίσως) μέχρι τώρα συνεχίζει να ‘ηρεμεί’ τις όποιες ενοχλητικές επικριτικές φωνές σε εσωτερικό πολιτικό επίπεδο.

Προφανώς αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η άρτι συμφωνηθείσα ευρωπαϊκή οικονομική ενίσχυση απευθύνεται στα παλαιστινιακά ισλαμιστικά πιστωτικά ιδρύματα, με ό,τι αυτό σημαίνει για το ιδεολογικό υπόβαθρο που προωθούν τα δικά τους πιστωτικά προϊόντα και η ιδιαίτερη δανειοπιστωτική τους πολιτική διαχείριση.

Προσεγγίζοντας, λοιπόν, τις τοπικές ισλαμικές τράπεζες, τόσο η ΕΕ, όσο και η ίδια η Παλαιστινιακή Αρχή, επιδιώκουν να “κλείσουν το μάτι” στον ιδιωτικό τομέα της Λωρίδας της Γάζας, ο οποίος ασφυκτιά υπό την διοίκηση της οργάνωσης Χαμάς. Χαρακτηριστικό ήταν ένα γεγονός που προβλήθηκε δεόντως από την επίσημη ραδιοτηλεόραση της Παλαιστινιακής Αρχής κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Χριστουγέννων τον περασμένο Δεκέμβριο:

Για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια, η οργάνωση Χαμάς επέτρεψε να μεταβεί αντιπροσωπεία Χριστιανών Παλαιστινίων που κατοικούν μόνιμα στη Γάζα στις περιοχές που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή, ανταποκρινόμενη θετικά στο αίτημά τους να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα στην Βηθλεέμ (γεγονός που χαιρέτισε στο πολιτικό σκέλος του εορταστικού του μηνύματος ο Λατίνος Πατριάρχης, Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλλα, κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας στον Ναό της Γεννήσεως).

Όμως, τα μέλη της χριστιανικής αντιπροσωπείας που είχε φτάσει από την Γάζα, δεν αρκέστηκαν μόνο στην ενάσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Επισκέφθηκαν και τον Πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς στην Ραμάλα και ο εκπρόσωπος των μικρομεσαίων επιχειρηματιών της Γάζας, μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Πρόεδρο Αμπάς, προέβη σε εξαιρετικά επαινετικά σχόλια για την ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες της τοπικής δημόσιας τηλεόρασης, τονίζοντας ότι “ο Πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς είναι ο μοναδικός νόμιμος εκπρόσωπος του Παλαιστινιακού λαού”.

Κατόπιν των ανωτέρω δεδομένων, και υπό τη σκιά της αναμονής των κρίσιμων από πολλές απόψεις δημοτικών εκλογών του ερχόμενου Μαρτίου, η ευρωπαϊκή οικονομική ανάσα στην τοπική παλαιστινιακή αγορά, φαίνεται ότι εκλαμβάνεται σαν ένα είδος “βάλσαμο” από την πολιτική ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής, και κυρίως από το πολιτικό περιβάλλον του Προέδρου Αμπάς και των κοντινών σε εκείνον παραταξιακών παραγόντων της Φατάχ που ελέγχουν (για την ώρα τουλάχιστον) την πολιτική κατάσταση στην Δυτική Όχθη.

Η ευρωπαϊκή παρουσία (άλλως, παρέμβαση) στα τεκταινόμενα του παλαιστινιακού πολιτικού συστήματος, φαίνεται ότι είναι μόνο η αρχή, μιας και ο πολιτικός χρόνος μέχρι τις 26 Μαρτίου 2022 δεν είναι άπλετος.

Στην φωτογραφία: Επιχειρηματικοί παράγοντες από την ΕΕ, την Γαλλία και την Γερμανία φωτογραφίζονται με τον Παλαιστίνιο Πρωθυπουργό, Μωχάμαντ Ιστάγιε, στο Πρωθυπουργικό Γραφείο στη Ραμάλλα, την Τετάρτη 26/1/2022 , μετά την υπογραφή της οικονομικής συμφωνίας ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ.
26/1/2022

Ο Γαβριήλ Χαρίτος είναι διδάκτωρ διεθνών σχέσεων, ερευνητής του Ινστιτούτου Μπεν-Γκουριόν και διδάσκει Ιστορία Ελληνοϊσραηλινών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κυκλοφορούν δύο βιβλία του : «Ο εκδημοκρατισμός των αραβικών χωρών ως προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η περίπτωση της Ιορδανίας και της Τυνησίας», (Νομικές Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα και Ίδρυμα Διεθνών Νομικών Μελετών του καθ. Ηλία Κρίσπη και Δρος Αναστασίας Σαμαρά-Κρίσπη, 2008) «Κύπρος, το Γειτονικό Νησί – Το Κυπριακό μέσα από τα Κρατικά Αρχεία του Ισραήλ, 1946-1960», (Εκδόσεις Παπαζήση, Β! Έκδοση 2020). Τα τελευταία χρόνια ζει στην Ιερουσαλήμ.

Απο την σελίδα του κ. Γαβριήλ Χαρίτου στο facebook