– Παρότι ολοκληρώθηκε χθες η απόσυρση μεγάλης μερίδας ισραηλινών στρατευμάτων από τον Νότιο Λίβανο, έκρυθμη παραμένει η κατάσταση στην μεθόριο. Οι πρωτοτυπίες της διευθέτησης στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου και η παραμονή πέντε ισραηλινών προκεχωρημένων φυλακίων εντός της λιβανικής επικράτειας.
– Πληροφορίες για ύπαρξη αμερικανικού τελεσιγράφου προς την λιβανική κυβέρνηση και με ποιον τρόπο τα λιβανικά ΜΜΕ καλύπτουν την συνοριακή διευθέτηση που εφαρμόζεται από χθες
– Ρευστή η πορεία της εκεχειρίας στη Γάζα. Ενδείξεις ότι η Αίγυπτος δεν βρίσκει στήριξη προκειμένου να προωθήσει την δική της αντιπρόταση έναντι του ‘σχεδίου εκκένωσης’ του Προέδρου Τραμπ.
———————–
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Εύθραυστη παραμένει η κατάσταση στον Νότιο Λίβανο, παρότι χθες ολοκληρώθηκε η αποχώρηση των ισραηλινών χερσαίων δυνάμεων από τα λιβανικά εδάφη, διατηρώντας ωστόσο πέντε προκεχωρημένα φυλάκια σε συγκεκριμένες θέσεις «στρατηγικής σημασίας» κατά μήκος της οριογραμμής Λιβάνου-Ισραήλ. Όπως μάλιστα επεσήμανε ο αναλυτής του σταθμού μας για ζητήματα Μέσης Ανατολής, Γαβριήλ Χαρίτος, μιλώντας στη σημερινή ειδησεογραφική εκπομπή ALPHA Ενημέρωση με την Κάτια Σάββα, ήδη σημειώθηκε σήμερα το μεσημέρι ισραηλινή επίθεση με drone κατά ΙΧ αυτοκινήτου που κινείτο στο σιιτικό χωριό Ίτα Αλ-Σιάαμπ με απολογισμό έναν νεκρό που φέρεται να είναι στέλεχος της οργάνωσης Χεζμπολάχ, αποτελώντας σαφή ένδειξη ότι το κλίμα που επικρατεί στην περιοχή κάθε άλλο παρά ήρεμο μπορεί να χαρακτηριστεί.

Παραμένουν πέντε ισραηλινά φυλάκια εντός λιβανικού εδάφους

Μετά την αμερικανική απόρριψη του αιτήματος του Ισραήλ να παραταθεί για ένα ακόμα δεκαήμερο η παραμονή των στρατευμάτων του στα λιβανικά εδάφη, από χθες εφαρμόζεται μία διευθέτηση, που εκλαμβάνεται από την ισραηλινή πλευρά ως ‘συμβιβασμός’. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο κ. Χαρίτος, η παρουσία πέντε προκεχωρημένων φυλακίων σε λιβανικό έδαφος αποτελεί μία πρωτοτυπία στον τρόπο με τον οποίον οι Ισραηλινοί διαχειρίστηκαν κατά το παρελθόν το λιβανικό ζήτημα. Τα φυλάκια βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές, με σκοπό να αποφευχθεί η πιθανότητα ευθείας σύγκρουσης με τον τοπικό πληθυσμό. Ο σκοπός των φυλακίων ορίσθηκε να είναι η παρακολούθηση κατά πόσον ο τακτικός λιβανικός στρατός θα ελέγξει ξανά την μεθόριο, αλλά και εάν η Χεζμπολάχ θα προβεί σε ενέργειες που θα ανασυντάξουν την παρουσία της στην περιοχή. Τέλος, όπως ξεκάθαρα ανακοινώθηκε από ισραηλινής πλευράς, ο χρόνος παραμονής των συγκεκριμένων φυλακίων θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από τις αποφάσεις που θα ληφθούν στο μέλλον από την ισραηλινή πολιτική ηγεσία. Έτσι, με αυτήν την διευθέτηση της σύστασης φυλακίων εντός λιβανικού εδάφους, στην πραγματικότητα αποδεικνύεται ότι οι Ισραηλινοί δεν θα ήθελαν να επαναληφθεί η δύσκολη εμπλοκή που είχε δημιουργηθεί κατά την περίοδο 1985-2000, όταν η «Ζώνη Ασφαλείας» που είχε συσταθεί στον Νότιο Λίβανο τότε, είχε δημιουργήσει πολλές και διαρκείς απώλειες για τα ισραηλινά στρατεύματα, προκαλώντας κοινωνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της ισραηλινής κοινωνίας.

Δύσκολη συγκυρία για την λιβανική κυβέρνηση

Από την άλλη, όπως τόνισε ο κ. Χαρίτος αποτιμώντας την νέα κατάσταση που ισχύει από χθες στον Νότιο Λίβανο, περιέργως τα λιβανικά ΜΜΕ εμφανίζουν την παραμονή των ισραηλινών φυλακίων ως «παραβίαση των συμπεφωνημένων», παραλείποντας όμως να αναφέρουν ότι αυτή η διευθέτηση είναι προφανές ότι προβλέπεται από μυστικές διατάξεις της συμφωνίας εκεχειρίας, θεματοφύλακες της οποίας δεν είναι άλλες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Γαλλία – οι πολιτικές ηγεσίες των οποίων εμπνεύστηκαν αυτήν την συμφωνία, όρισαν την διάρκεια ισχύος της και ενθάρρυναν τα δύο μέρη (Ισραήλ και Λίβανο) να την υπογράψουν. Μία πρόσθετη ένδειξη της, πιθανότατα, άβολης θέσης στην οποίαν βρίσκεται η νέα λιβανική κυβέρνηση του Ζοζέφ Αούν αποτελεί η πληροφορία που δημοσίευσε στο πρωτοσέλιδό της η ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα της Βηρυτού «Αλ-Λιουάα», σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ έχουν θέσει τελεσίγραφο ενός μήνα προς την κυβέρνηση του Λιβάνου να πράξει το παν ώστε ο τακτικό στρατός να ανακτήσει τον έλεγχο όλης της επικράτειας της χώρας, να αφοπλίσει όλες ανεξαιρέτως τις πολιτοφυλακές – κάνοντας την δύσκολη αρχή με τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ – και να κατασχέσει τον οπλισμό που υπάρχει ακόμα στα παλαιστινιακά στρατόπεδα προσφύγων, που είναι διάσπαρτα σε όλο τον Λίβανο. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, το περιεχόμενό του δεν έχει διαψευσθεί ή σχολιαστεί από κυβερνητικής πλευράς, εάν η κυβέρνηση Αούν δεν εφαρμόσει τα μέτρα που προωθεί η διακυβέρνηση Τραμπ (και που δεν είναι καθόλου σίγουρο εάν τελικά δεν είχαν θεσπισθεί ήδη από την προηγούμενη διακυβέρνηση Μπάιντεν), τότε οι ΗΠΑ θα απευθυνθούν στον ΟΗΕ προκειμένου να ζητήσουν να τεθεί ο Λίβανο σε επιτροπεία και να αποσταλεί διεθνής δύναμη που εκείνη πλέον θα θέσει σε εφαρμογή τις, ομολογουμένως, δύσκολες αρμοδιότητες που αυτή τη στιγμή βαραίνουν την κυβέρνηση Αούν.

Ρευστή η πορεία της εκεχειρίας στη Γάζα. Αμήχανη και η Αίγυπτος

Όσον αφορά το μέλλον της εκεχειρίας στη Γάζα, όπως ανέφερε ο κ. Χαρίτος, και ως προς αυτό το ζήτημα η κατάσταση παραμένει ρευστή. Οι Ισραηλινοί είναι εξαιρετικά διστακτικοί να εφαρμόσουν το δεύτερο στάδιο της εκεχειρίας, όσο βλέπουν ότι η οργάνωση Χαμάς ανασυντάσσεται στην Λωρίδα της Γάζας και συνεχίζει να ασκεί την de facto διακυβέρνηση, έστω με σημαντικές δυσκολίες. Μάλιστα, ενώ το ‘σχέδιο εκκένωσης’ του Προέδρου Τραμπ συνεχίζει να βρίσκεται στο τραπέζι, η Αίγυπτος φαίνεται πως δυσκολεύεται να βρει στρατηγικούς εταίρους, που θα την βοηθούσαν να εκπονήσει ένα εναλλακτικό σχέδιο ανοικοδόμησης της Γάζας χωρίς να πρέπει να εκκενωθεί από τους κατοίκους της. Χαρακτηριστική ένδειξη των δυσκολιών που προφανώς αντιμετωπίζει ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι είναι ότι η έκτακτη σύγκληση του Αραβικού Συνδέσμου, που είχε προγραμματιστεί να γίνει στο Κάιρο στις 27 Φεβρουαρίου, ύστερα από ειδικό αίτημα που υπέβαλε η αιγυπτιακή κυβέρνηση, χθες βράδυ έγινε γνωστό ότι η έκτακτη συνδιάσκεψη μετατέθηκε για τις 4 Μαρτίου – γεγονός που μαρτυρά τη απροθυμία των αραβικών χωρών να συνταχθούν εμπράκτως με τις αιγυπτιακές απόψεις – μία στάση που προφανώς δεν θα ικανοποιούσε τον Λευκό Οίκο.

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε το μεσημέρι της Τετάρτης ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σημειώνοντας ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έστειλαν ένα «ηχηρό μήνυμα» για την την Ουκρανία, ενώ προανήγγειλε ότι θα υπάρξουν και άλλες συναντήσεις «τις επόμενες εβδομάδες».

Οι συζητήσεις επικεντρώνονται στο «τι είναι έτοιμη να κάνει η Ευρώπη για να βοηθήσει την Ουκρανία εάν περιοριστεί η βοήθεια από τις ΗΠΑ», είπε, προσθέτοντας ότι «πρέπει να υπολογίζουμε σε μια συμμαχική θέση στην Ευρώπη».

Ο Ουκρανός πρόεδρος αποκάλυψε επίσης ότι υπάρχουν σχέδια για την πραγματοποίηση υβριδικής συνάντησης για την επέτειο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Οι δηλώσεις του έρχονται μία μέρα μετά τις συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία, για τον τερματισμό του πολέμου, οι οποίες διεξήχθησαν χωρίς την Ουκρανία και την Ευρώπη.

Μετά τις συνομιλίες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να διεξάγει εκλογές επειδή ο Ζελένσκι έχει «ποσοστό αποδοχής 4%». «Αν η Ουκρανία θέλει μια θέση στο τραπέζι, δεν θα έπρεπε ο λαός να πει ότι έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είχε εκλογές;», είπε χαρακτηριστικά.

Σχολιάζοντας ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «ποτέ δεν σχολιάζει τη δημοτικότητα, ειδικά τη δική μου ή άλλων ηγετών», αλλά επεσήμανε ότι η τελευταία δημοσκόπηση δείχνει ότι το 58% των Ουκρανών τον εμπιστεύονται. «Επομένως, αν κάποιος θέλει να με αντικαταστήσει αυτή τη στιγμή, αυτό δεν θα λειτουργήσει», είπε.

Ο Ζελένσκι έκανε επίσης λόγο για «πολλή παραπληροφόρηση που έρχεται από τη Ρωσία». Μάλιστα, ανέφερε ότι φαίνεται να την ασπάζονται και οι ΗΠΑ. «Δυστυχώς, ο πρόεδρος Τραμπ, με όλο τον σεβασμό προς αυτόν ως ηγέτη ενός έθνους που σεβόμαστε πολύ… ζει σε αυτή τη φούσκα παραπληροφόρησης», είπε χαρακτηριστικά.

Για να αντιμετωπίσει τη ρωσική παραπληροφόρηση, ο Ζελένσκι έκανε γνωστό ότι θα εξετάσει τη συλλογή περισσότερων δεδομένων, ενώ προειδοποίησε για «τον κύκλο παραπληροφόρησης γύρω από τον πρόεδρο Τραμπ». Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο αυτός ο κύκλος περιλαμβάνει εκπροσώπους που συνδέονται με τις κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας.

«Όλα αυτά είναι ανησυχητικά. Ό,τι κάνουν είναι για να διασφαλίσουν ότι η Ουκρανία θα είναι αδύναμη», εκτίμησε, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ «βοήθησαν τον Πούτιν να βγει από την απομόνωση», κάτι που, όπως είπε, ήταν «εντελώς δίκαιο λόγω της πλήρους κλίμακας εισβολής του» στην Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι απέρριψε επίσης τα σχόλια του Τραμπ ότι το μεγαλύτερο μέρος της υποστήριξης της Ουκρανίας προέρχεται από τις ΗΠΑ. «Η αλήθεια είναι κάπου αλλού», είπε, προσθέτοντας ότι παραμένει «ευγνώμων για την υποστήριξη» και θέλει «η ομάδα Τραμπ να έχει τα αληθινά γεγονότα».

Είναι «πόλεμος» όχι «σύγκρουση»

Συνεχίζοντας για τις συνομιλίες που διεξάγονται είπε: «Αυτό δεν είναι θετικό για την Ουκρανία. Αυτό που κάνει είναι ότι βγάζουν τον Πούτιν από την απομόνωση και οι Ρώσοι είναι χαρούμενοι επειδή η συζήτηση επικεντρώνεται σε αυτούς», ανέφερε. Η Ρωσία φαίνεται να παρουσιάζεται «ως θύμα και αυτό είναι κάτι νέο», συνέχισε.

Παράλληλα, ο Ζελένσκι παρατήρησε ότι οι αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και της Ρωσίας που συναντήθηκαν στο Ριάντ έκαναν λόγο για «σύγκρουση» και όχι «απλώς έναν πόλεμο του Πούτιν εναντίον μας». «Αυτό το μαλακώνει», σχολίασε.

Επίσης, αναφερόμενος στην πρόταση που εξετάζεται για συνεκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως αντάλλαγμα για την συνέχιση της βοήθειας στο Κίεβο, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι είναι έτοιμος να συζητήσει «για ένα σοβαρό έγγραφο», εάν περιέχει «εγγυήσεις ασφαλείας».

Μάλιστα είπε ότι θα μπορούσε να δημοσιοποιήσει την πρόταση των ΗΠΑ, που αρνήθηκε να υπογράψει, αν και σημείωσε ότι «δεν νομίζω ότι αυτό θα βοηθήσει τις σχέσεις μας».

«Αυτό το έγγραφο δεν είναι έτοιμο. Είναι έξω από τις αρμοδιότητές μου, έξω από το σύνταγμα και τους νόμους της Ουκρανίας», είπε. Αλλά, το πιο βασικό είναι ότι «δεν εμπεριέχει λέξη για εγγυήσεις ασφαλείας».

«Κοιτάξτε, όλοι θέλουμε μια νίκη, και θέλουμε να κερδίσει ο Τραμπ, και θέλουμε να κερδίσει η Ουκρανία, όλοι μας να πετύχουμε. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα σαφές εδώ. Ας βάλουμε κάτω τα ποσοστά. Αυτή ήταν λοιπόν η πρότασή μου. Αλλά προστατεύω την Ουκρανία. Δεν μπορώ να την πουλήσω. Δεν μπορώ να πουλήσω το κράτος μας», εξήγησε.

Η απόφαση των ΗΠΑ και της Ρωσίας να «θέσουν τα θεμέλια» για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία σηματοδοτεί μια δυνητικά σημαντική καμπή μετά από τρία χρόνια ενός αιματηρού, άκρως καταστροφικού πολέμου.

Γράφει η Νατάσα Στασινού, Ναυτεμπορική

Αυτό όμως, προειδοποιεί η Capital Economics, δεν σημαίνει ότι το τέλος του πολέμου είναι κοντά. Οι διαπραγματεύσεις θα απαιτήσουν χρόνο, θα είναι εξαιρετικά περίπλοκες, ενώ οι μακροοικονομικές επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από τα χαρακτηριστικά και τους όρους της όποιας συμφωνίας.

Για την Ευρώπη μια ειρηνευτική συμφωνία θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερες ροές ρωσικού φυσικού αερίου και κατά συνέπεια χαμηλότερες τιμές ενέργειας. Αλλά η όποια ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομία θα είναι περιορισμένη. Και τούτο γιατί θα υπάρξουν και «βάρη».

Οι πρώτες δια ζώσης συνομιλίες μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων ολοκληρώθηκαν στη Σαουδική Αραβία, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν στη δημιουργία μιας «υψηλού επιπέδου» ομάδας για την υποστήριξη των ειρηνευτικών συνομιλιών για την Ουκρανία και την εξερεύνηση στενότερων σχέσεων και συνεργασίας.

Οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν χωρίς την παρουσία εκπροσώπων από την Ουκρανία ή την Ευρώπη (την οποία οι Αμερικανοί αγνοούν επιδεικτικά). Παρά το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές έκαναν λόγο για εποικοδομητικό διάλογο, δεν ορίστηκε ημερομηνία για μια κατ’ ιδίαν συνάντηση Τραμπ – Πούτιν. Και αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολλά στα οποία οι δύο πλευρές θα πρέπει πρώτα να έρθουν πιο κοντά, για να ακολουθήσει η Σύνοδος Κορυφής.

Τι θα σήμαινε μία κακή συμφωνία

Οι ισορροπίες είναι εξαιρετικά λεπτές. Όπως εξηγεί η Capital Economics, «μια συμφωνία που δεν θα ικανοποιεί τις βασικές απαιτήσεις του Πούτιν για την ασφάλεια και την κυριαρχία της Ουκρανίας πιθανότατα δεν θα επαρκεί για να διασφαλίσει μια διαρκή ειρήνη στην περιοχή. Δηλαδή μία συμφωνία εις βάρος της Ρωσίας θα διατηρούσε τον κίνδυνο αναζωπύρωσης των συγκρούσεων στο μέλλον, ενώ μια κακή συμφωνία εις βάρος της Ουκρανίας με ανεπαρκείς εγγυήσεις ασφαλείας, θα μπορούσε να θέσει σοβαρά ερωτήματα για τη μελλοντική ασφάλεια όλη της Ευρώπης».

Μεγαλύτερος ο ρόλος της Ευρώπης σε δεύτερη φάση

Ακόμη και εάν τώρα μένουν εκτός παιχνιδιού, η Capital Economics υπολογίζει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες είναι πιθανό να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη διασφάλιση της μεταπολεμικής ασφάλειας της Ουκρανίας σε κάθε περίπτωση.

«Αυτό θα απαιτήσει αυξημένες αμυντικές δαπάνες, γεγονός που θα οδηγήσει σε μια ελαφρώς χαλαρότερη δημοσιονομική πολιτική στη δυτική Ευρώπη. Μια ειρηνευτική συμφωνία που θα είναι γενικά ευνοϊκή για όλες τις πλευρές θα είχε μακροοικονομικά οφέλη: θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για μια μέτρια αύξηση των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, τη χαλάρωση των δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία (αν και ίσως μόνο σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η πρόσβαση της Ρωσίας στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα) και την έναρξη της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας», αναφέρει στο σημείωμά της η CE.

«Όλα αυτά θα έδιναν ώθηση στις οικονομίες της Ρωσίας και της Ουκρανίας, αλλά ο αντίκτυπος στο ευρύτερο ευρωπαϊκό ΑΕΠ και τον πληθωρισμό είναι πιθανό να είναι μικρός», καταλήγει.