Η ρωσική κρατική εταιρεία Rosatom, η οποία συνεργάζεται στενά με τον στρατό του Πούτιν, θέλει να παράγει στοιχεία καυσίμου στην Κάτω Σαξονία. Οι τοπικοί Πράσινοι ζητούν το κλείσιμο του εργοστασίου. Όμως, το ότι οι φιλοδοξίες της Μόσχας μπορούν να σταματήσουν, αμφισβητείται τώρα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση – και μάλιστα από έναν Πράσινο πολιτικό, σύμφωνα με δημοσίευμα της Welt.

Ο ένας είναι από το CSU, ο άλλος από τους Πράσινους. Αλλά και οι δύο έχουν το ίδιο πρόβλημα: θέλουν να αλλάξουν κάτι στον νόμο περί ατομικής ενέργειας – και έχουν ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας.

Ομολογουμένως, τα κίνητρα του πρωθυπουργού της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ και του υπουργού Περιβάλλοντος της Κάτω Σαξονίας, Κρίστιαν Μέγιερδιαφέρουν εκ διαμέτρου. Αυτό που έχουν, όμως, κοινό είναι ότι τόσο ο ηγέτης του CSU όσο και ο υπουργός των Πρασίνων μπορούν να προβάλλουν βαρυσήμαντα επιχειρήματα.

Για τον Ζέντερ είναι η ενεργειακή ασφάλεια. Για να αποφευχθούν τα κενά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θα ήθελε να συνεχίσει τη λειτουργία του πυρηνικού σταθμού Isar 2, ο οποίος μόλις τέθηκε εκτός δικτύου, υπό τη διαχείριση του ίδιου της Βαυαρίας. Ωστόσο, ο Ζέντερ είναι απίθανο να συγκεντρώσει πλειοψηφία για την αναγκαία μεταρρύθμιση του νόμου περί ατομικής ενέργειας σε ομοσπονδιακό επίπεδο – και για την τροποποίηση του βασικού νόμου που πιθανώς θα είναι επίσης απαραίτητη. Η πρόταση του Πράσινου Μέγιερ είναι ομοίως χωρίς πιθανότητες. Θα ήθελε να τερματίσει μια από τις τελευταίες χρήσεις της πυρηνικής ενέργειας και να κλείσει το εργοστάσιο παραγωγής στοιχείων καυσίμου στο Λίνγκεν της Κάτω Σαξονίας.

Όμως, σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Περιβάλλοντος, του οποίου ηγείται η συνάδελφος του Μέγιερ στο κόμμα, Στέφι Λέμκε, και αυτό είναι πιθανό να αποτύχει λόγω της έλλειψης πλειοψηφίας στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Αν και ο Μέγιερ μπορεί να αναφέρεται σε κάτι που έχει σημαντική γεωπολιτική εκρηκτικότητα. Πρόκειται για την επιρροή της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή πυρηνική βιομηχανία. Και αυτή η επιρροή μπορεί σύντομα να παγιωθεί στο εργοστάσιο της Lingen.

Το εργοστάσιο ανήκει στην Advanced Nuclear Fuels GmbH (ANF), θυγατρική του γαλλικού ομίλου πυρηνικής ενέργειας Framatome. Η ANF θέλει να παράγει εξαγωνικά στοιχεία καυσίμου στο Lingen, τα οποία χρειάζονται στα κράτη της ΕΕ της Ανατολικής Ευρώπης για παλαιότερους αντιδραστήρες σοβιετικής σχεδίασης. Σύμφωνα με την αίτηση που υποβλήθηκε στις 10 Μαρτίου, η έγκριση της οποίας εμπίπτει στην αρμοδιότητα του υπουργείου του Μέγιερ, για την παραγωγή των εν λόγω στοιχείων καυσίμου προβλέπεται συνεργασία με τη ρωσική κρατική εταιρεία Rosatom, η οποία υπάγεται απευθείας στο Κρεμλίνο και συνεργάζεται στενά με τον ρωσικό στρατό.

Η επιρροή της Rosatom στην ΕΕ ήταν ήδη μεγάλη: σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, το 2020 περίπου το 40% των αναγκών της ΕΕ σε ουράνιο καλύφθηκε από την κρατική εταιρεία του Πούτιν, είτε απευθείας από τη Ρωσία είτε από το Καζακστάν, όπου το ουράνιο εξορύσσεται από τη Rosatom και στη συνέχεια διατίθεται στην αγορά. Από την έναρξη του ρωσικού επιθετικού πολέμου εναντίον ολόκληρης της Ουκρανίας, ελάχιστα έχουν αλλάξει σε αυτή την ευρωπαϊκή εξάρτηση από τη Ρωσία, η οποία επεκτείνεται και στις τεχνικές υπηρεσίες. Οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας είναι σχεδόν ανύπαρκτες στην περίπτωση της πυρηνικής ενέργειας. Εμπλουτισμένο ουράνιο από τη Ρωσία παραδόθηκε επίσης στη Γερμανία μόλις το 2022. Και τώρα η Rosatom θα μπορούσε να αποκτήσει άμεση θέση στο Λίνγκεν.

“Δεν θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία κατ’ αρχήν”

Μια πρώτη προσπάθεια, ωστόσο, απέτυχε. Αρχικά, οι Γάλλοι φορείς εκμετάλλευσης του εργοστασίου συναρμολόγησης καυσίμων σχεδίαζαν να δημιουργήσουν κοινή επιχείρηση στη Γερμανία με τη ρωσική θυγατρική της Rosatom, την TVEL. Το σχέδιο αυτό, ωστόσο, αποσύρθηκε μετά τη ρωσική εισβολή σε ολόκληρη την Ουκρανία, αφού ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομίας, Robert Habeck (Πράσινοι), εξέφρασε σημαντικές αμφιβολίες σχετικά με την εγκρισιμότητά του.

Στη συνέχεια, όμως, η συνεργασία πραγματοποιήθηκε εκτός Γερμανίας – αλλά εντός της ΕΕ – και συγκεκριμένα στη Γαλλία μεταξύ της Framatome και της Rosatom, με 25% συμμετοχή της ρωσικής πλευράς. Ο Mέγιερ πρέπει τώρα να αποφασίσει για την εφαρμογή της συνεργασίας αυτής στην παραγωγή για τη Lingen.

Εκείνος, ωστόσο, δεν σκέφτεται τίποτα. “Κατ’ αρχήν, δεν θα πρέπει να υπάρχει πλέον συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών εταιρειών και ρωσικών πυρηνικών εταιρειών”, δήλωσε ο Μέγιερ στη Welt. “Επιπλέον, η εισαγωγή και ο εμπλουτισμός ρωσικού ουρανίου στη Δυτική Ευρώπη που εξακολουθεί να εφαρμόζεται, θα πρέπει να σταματήσει στο μέλλον”.

Από αυτό προέκυψε ένα αίτημα προς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση: “Καλούμε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να τερματίσει στην πραγματικότητα την παραγωγή στοιχείων καυσίμου στη Γερμανία και, συνεπώς, την πυρηνική εποχή σε αυτή τη χώρα. Αυτό περιλαμβάνει επίσης το κλείσιμο του εργοστασίου στοιχείων καυσίμου”, δήλωσε ο Mέγιερ.

Υποστηρίζεται από την κοινοβουλευτική ομάδα των Πρασίνων στο κοινοβούλιο της Κάτω Σαξονίας. Η εκπρόσωπος πυρηνικής πολιτικής των Πρασίνων, Μπρίτα Κέλερμαν δήλωσε την περασμένη Παρασκευή, αναφερόμενη στα σχέδια ρωσικής συμμετοχής στο εργοστάσιο του Λίνγκεν, ότι η Γερμανία πρέπει “τώρα να αποσυρθεί πλήρως από την πυρηνική ενέργεια και να τερματίσει επίσης τον εμπλουτισμό ουρανίου και την παραγωγή στοιχείων καυσίμου στη χώρα της”.

Η Λέμκε δεν βλέπει καμία επιλογή για έξοδο

Ωστόσο, η συμφωνία του κοκκινοπράσινου συνασπισμού (σ.σ. SPD-Πράσινοι) για την Κάτω Σαξονία δεν προβλέπει το κλείσιμο του εργοστασίου Lingen. Και το ομοσπονδιακό υπουργείο Περιβάλλοντος δεν βλέπει καμία πολιτική δυνατότητα για τον τερματισμό του εργοστασίου. Είναι αλήθεια ότι στις αρχές Απριλίου ένας εκπρόσωπος του υπουργείου της Στέφι Λέμκε είχε δηλώσει σημαντικές επιφυλάξεις σχετικά με τα σχέδια γαλλο-ρωσικής συνεργασίας στην ομοσπονδιακή συνέντευξη Τύπου.

Και ένας εκπρόσωπος της Λέμκε έδειξε τώρα συμπάθεια για την πλήρη διακοπή λειτουργίας, όταν ρωτήθηκε από τη Welt: “Από την άποψη του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Περιβάλλοντος, ο τερματισμός της παραγωγής πυρηνικών καυσίμων θα ολοκλήρωνε τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας στη Γερμανία”, δήλωσε ο εκπρόσωπος.

Αλλά: “Αυτό θα απαιτούσε μια νομική αλλαγή, όπως έχει ήδη εξεταστεί σε προηγούμενες νομοθετικές περιόδους. Στην τρέχουσα συμφωνία συνασπισμού δεν έχουν γίνει σχετικές προβλέψεις και η πλειοψηφία στη γερμανική Βουλή που απαιτείται για μια αλλαγή της νομικής κατάστασης δεν είναι επί του παρόντος εμφανής” Επομένως, ο παροπλισμός είναι απίθανο να γίνει.

Και οι δυνατότητες να σταματήσει μόνο η συγκεκριμένη γαλλο-ρωσική εφαρμογή στην αναθεώρηση της πυρηνικής νομοθεσίας από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Κάτω Σαξονίας είναι επίσης περιορισμένες. Ο κ. Mέγιερ δήλωσε ότι “λυπάται που η μητρική εταιρεία της ANF προχώρησε τώρα σε αυτή τη συνεργασία με τη ρωσική πλευρά” και ανακοίνωσε ότι “η κοινοπραξία με τη Rosatom θα διαδραματίσει επίσης ρόλο” στην εξέταση της αίτησης.

Αλλά ο Μέγιερ άφησε ανοιχτό το θέμα της προσφυγής κατά της άδειας. Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί την παράγραφο 7 του νόμου περί ατομικής ενέργειας, σύμφωνα με την οποία οι πυρηνικές άδειες μπορούν να χορηγηθούν μόνο “εάν δεν υπάρχουν γεγονότα που να δημιουργούν αμφιβολίες για την αξιοπιστία του αιτούντος”.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν αυτό είναι αρκετό σε αυτή την περίπτωση. Ο εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Περιβάλλοντος, το οποίο πρέπει στη συνέχεια να εξετάσει μια απόφαση της Κάτω Σαξονίας, δήλωσε επίσης μόνο ότι “οι ανησυχίες που αναφέρθηκαν στην Ομοσπονδιακή Συνέντευξη Τύπου θα ληφθούν υπόψη όπως ανακοινώθηκε”.

capital.gr