Ένα σημαντικό κομμάτι τις κυπριακής αμυντικής ικανότητας, που αφορά τον αέρα και τη θάλασσα θα επιχειρήσει να καλύψει η Κυπριακή Δημοκρατία μέσα από τη συμφωνία της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αεροναυτική ενίσχυση βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των Κύπριων αξιωματούχων οι οποίοι σύντομα αναμένεται να στείλουν και σχετικά αιτήματα προς την Ουάσιγκτον.

Η αεροναυτική ενίσχυση αποτελούσε εδώ και καιρό ένα από τα ζητούμενα για την Κυπριακή Δημοκρατία, ιδιαίτερα μετά τα ενεργειακά ανοίγματα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη. Ωστόσο το κόστος σε στρατιωτικό υλικό ήταν ως ένα βαθμό αποτρεπτικό.

Με το Προεδρικό Διάταγμα Μπάιντεν η Κύπρος θα έχει πρόσβαση σε σημαντικό στρατιωτικό εξοπλισμό ο οποίος είναι πλεονασματικός ή μεταχειρισμένος για τις ΗΠΑ αλλά θεωρείται πολύτιμος για την Κυπριακή Εθνική Φρουρά. Και στη Λευκωσία η κυβέρνηση ξεκίνησε ήδη να ετοιμάζει το δικό της shopping list σε οπλικά συστήματα τα οποία σύντομα θα στείλει προς την Ουάσιγκτον.

Ο άξονας πάνω στον οποίο προτίθεται να κινηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία έχει να κάνει και με τη γεωγραφική της θέση στην ανατολική Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή. Γι’ αυτό και στις προτεραιότητες βρίσκεται η ενίσχυση του ναυτικού και της αεροπορίας, με τη κυβέρνηση της Κύπρου να λαμβάνει υπόψη τη γεωγραφική θέση της νήσου. Καθώς εκτιμά πως είναι αυτή η θέση που τις προσδίδει την γεωστρατηγική σημασία και κατ’ επέκταση και το ενδιαφέρον των ξένων.

Έμμεσα συνδεδεμένες με τον πιο πάνω σχεδιασμό είναι και οι κινήσεις της Κύπρου για αναβάθμιση των βάσεων στο Μαρί (ναυτικό) και στη Πάφο (αεροπορία). Ένα οπλικό σύστημα που φαίνεται να καλοβλέπει η Λευκωσία είναι η απόκτηση αμερικανικών ελικοπτέρων. Στο στόχαστρο βρίσκονται ελικόπτερα τα οποία χρησιμοποιούνται ή χρησιμοποιήθηκαν από την αμερικανική ακτοφυλακή. Η κυπριακή κυβέρνηση θέλει παράλληλα να έχει στη διάθεσή της ελικόπτερα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για σκοπούς πυρόσβεσης.

Η Λευκωσία θα στοχεύει αρχικά σε συστήματα τα οποία μπορεί να αποκτήσει δωρεάν ή με πολύ χαμηλό κόστος. Στην κατηγορία αυτή φαίνεται να βρίσκονται και συγκεκριμένοι τύποι ελικοπτέρων.

Παράλληλα, στη λίστα μπαίνουν και πλωτά μέσα ακτοφυλακής. Ένα θέμα το οποίο απασχόλησε στο παρελθόν τις δύο κυβερνήσεις χωρίς να έχει προχωρήσει προς υλοποίηση ένεκα (προφανώς) και του περιορισμού που έθετε το αμερικανικό εμπάργκο. Οι ΗΠΑ είχαν τότε εμφανιστεί διατεθειμένες να βοηθήσουν την Κύπρο στην απόκτηση πλωτών μέσων. Με τα νέα δεδομένα αναμένεται ότι η όλη συζήτηση θα αναθερμανθεί.

Απ’ εκεί και πέρα υπάρχουν σωρεία άλλων οπλικών συστημάτων τα οποία είναι χρήσιμα για τις κυπριακές ένοπλες δυνάμεις. Σύμφωνα με πληροφορίες μας θα γίνουν πολύ στοχευμένες κινήσεις προκειμένου να ενισχυθούν αρχικώς επίλεκτες μονάδες της Εθνικής Φρουράς.

Όπως σημειώνεται από στρατιωτικές πηγές, οι όποιες αλλαγές θα γίνονται σταδιακά και στοχευμένα κατά τρόπο που να μην επηρεάζεται αρνητικά η επιχειρησιακή ικανότητα της Εθνικής Φρουράς. Παράλληλα σημειώνουν ότι η αλλαγή σε οπλικά συστήματα δεν είναι απλή διαδικασία, αλλά χρειάζεται χρόνο και κυρίως απαιτείται να στελέχη της δύναμης να είναι σε θέση να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, σε δηλώσεις του σε τηλεοπτικά κανάλια είχε επισημάνει πως πρόκειται για στρατιωτικό υλικό το οποίο ο αμερικανικός στρατός επιλέγει, στη διαδικασία δικής του μετάβασης σε νέες τεχνολογίες, να παραχωρήσει σε φίλες χώρες. Σημείωσε ακόμα ότι όλο αυτό το υλικό που θα είναι διαθέσιμο «θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο για μας από την άποψη ότι οι ανάγκες μας είναι τέτοιες που δεν έχουμε την πολυτέλεια να επιλέγουμε και ούτε έχουμε τη δυνατότητα πρόσβαση σε τεχνολογία αιχμής».

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας, Χρίστος Πιερή είχε δηλώσει (Omega channel) πως «όλα θα αξιολογηθούν μετά από πρόταση του ΓΕΕΦ, από τον αρχηγό προς τον ΥΠΑΜ και μετά θα είναι η ανάλογη κατηγοριοποίηση των προτεραιοτήτων».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης σε δηλώσεις του (ΡΙΚ) είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τη νέα κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Παράλληλα υπενθύμισε ότι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε πρόσφατα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Σχολιάζοντας την έντονη αντίδραση της Άγκυρας, ο κύριος Λετυμπιώτης ανέφερε ότι ήταν αναμενόμενη, ωστόσο υπέδειξε πως είναι αβάσιμες οι όποιες ανησυχίες της Τουρκίας για το αμυντικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στόχος της κυβέρνησης, πρόσθεσε, είναι η ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της χώρας, αλλά και του διπλωματικού αποτυπώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΠΗΓΗ: Φιλελεύθερος

Λάζαρος Καμπουρίδης: Μεγάλη ευκαιρία για την Κυπριακή Δημοκρατία να αναβαθμίσει το πολεμικό της υλικό και τις εγκαταστάσεις της. Πλέον η Κύπρος αποκτά τη δυνατότητα με τις πλάτες των ΗΠΑ, κάτι που ενοχλεί πολύ την Τουρκία.

Η ένταξη της Κύπρου σε 3 μεγάλα αμυντικά προγράμματα των ΗΠΑ. Εξέλιξη η οποία “έκανε τους Τούρκους Τούρκους” από τον θυμό.
Μπορεί να αλλάξει αυτό με την ανάληψη της ηγεσίας των ΗΠΑ από τον Τράμπ;
Τί σημαίνει πολιτικά αλλά και επιχειρησιακά αυτό για την Κύπρο;
Πως επηρεάζει τον συσχετισμό δυνάμεων;
Αποτελεί προθάλαμο για ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ;
Με ποιον τύπο οπλικών συστημάτων θα πρέπει να ενισχύσει την άμυνά της η Κύπρος;

Παρέμβαση στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΒΕΡΓΙΝΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΠΡΟΥ με την δημοσιογράφο Νατάσα Ιωάννου.

Γράφει ο Δρ. Κωνσταντίνος Π. Μπαλωμένος

Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ διαμόρφωσε μια νέα πραγματικότητα στο ήδη ασταθές και έντονα συγκρουσιακό περιβάλλον ασφάλειας της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής.

Ο ρόλος επίσης, που φιλοδοξεί να διαδραματίσει η Τουρκία ως ρυθμιστής των εξελίξεων στη μετά Άσαντ εποχή, καθώς και η επιδίωξή της να μετατρέψει τη Συρία σε Τουρκικό Προτεκτοράτο, περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Λαμβάνοντας υπόψη τις εμφανείς, αλλά και τις υπόγειες κινήσεις των κύριων παικτών (Ρωσία, Ιράν, Τουρκία, Ισραήλ, ΗΠΑ, Αραβικά κράτη κ.α.), που εμπλέκονται στη Συρία, αλλά και της διεθνούς κοινότητας γενικότερα, ελλοχεύει ο κίνδυνος:

1. επανέναρξης των εχθροπραξιών μεταξύ των ένοπλων τοπικών φατριών για τη νομή της εξουσίας ή για εθνοτικούς και θρησκευτικούς λόγους,

2. μιας γενικευμένης σύρραξης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ για την εξόντωση ή την υπεράσπιση των Κούρδων της Συρίας και της εξασφάλισης των γεωπολιτικών τους συμφερόντων,

3. επέκτασης της σύγκρουσης πέρα από τη Μέση Ανατολή, με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα και την παγκόσμια ειρήνη.

Λαμβάνοντας υπόψη τις εν λόγω εξελίξεις, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η χαρακτηριστική απουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), τόσο σε διπλωματικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Προφανώς, η οικονομική και πολιτική κρίση στη Γαλλία και Γερμανία έχουν επηρεάσει αρνητικά τα κέντρα λήψης αποφάσεων των Βρυξελλών, με αποτέλεσμα η Ε.Ε. να δυσκολεύεται να ασκήσει μια αξιόπιστη Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας, όπου θα εξασφαλίσει τη συλλογική ασφάλεια στην Ευρώπη και θα ενισχύσει τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.

Συγκεκριμένα, η Ε.Ε. αδυνατεί να λειτουργήσει ως ένας αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας -όπως ορίζει ο πρωταρχικός στόχος της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Πυξίδας (Strategic Compass)- και να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας, επηρεάζοντας τις διεθνείς εξελίξεις.

Το πιο επικίνδυνο όμως είναι, ότι οι αξιωματούχοι της Ε.Ε., αδυνατούν να κατανοήσουν τα γεγονότα και τις εξελίξεις στη Συρία καθώς επίσης, τους κινδύνους που καραδοκούν τόσο για την Ευρώπη όσο και για τη διεθνή κοινότητα.

Για του λόγου το αληθές, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τελευταία συνάντηση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κας. Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.

Κατά τη συνάντηση αυτή, η Ευρωπαία αξιωματούχος έσπευσε να προσφέρει οικονομική βοήθεια ενός δις ευρώ στον κ. Ερντογάν για την φιλοξενία των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, τη στιγμή που οι Σύριοι πρόσφυγες επιστρέφουν μαζικά στην πατρίδα τους. Επίσης, η κα Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν εξήρε το ρόλο της Τουρκίας ως παράγοντα διασφάλισης της σταθερότητας στη Συρία, τη στιγμή όπου η Τουρκία αποτελεί τον κύριο παράγοντα αποσταθεροποίησης στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής.

Υπό το πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για τη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης ευρωπαϊκής πολιτικής για τη Συρία και τη Μέση Ανατολή γενικότερα.

Συγκεκριμένα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να συνεχίσει τις έως τώρα σημαντικές παρεμβάσεις του και να αξιοποιήσει ακόμη περισσότερο το διεθνές κύρος και την επιρροή του στους ομολόγους του (με πολλούς από τους οποίους διαθέτει άριστη προσωπική και πολιτική σχέση), ώστε: α) να αντιληφθούν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας το κόστος ασφαλείας που θα κληθεί να πληρώσει η Ευρώπη σε περίπτωση περαιτέρω αποσταθεροποίησης της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής και β) να ληφθούν από μέρους της Ε.Ε. άμεσες αποφάσεις και απτές θεσμικές πρωτοβουλίες που θα συμβάλουν στην αποκλιμάκωση της κρίσης στη Συρία, τη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και την ομαλή πολιτειακή της μετάβαση και σταθεροποίηση.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε, ότι στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, στις 19/12/2024, η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο και την Αυστρία κατέθεσαν Non-Paper σχετικά με τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να αναλάβει η Ε.Ε. για να μην παραμείνει παρατηρητής των εξελίξεων στη Συρία.

Επίσης, οι Πρωθυπουργοί Ελλάδας και Κύπρου ενημέρωσαν τους ομολόγους τους για την πιθανότητα να καθοριστεί κάποιου είδους ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, που να παραγνωρίζει τα αναμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, τονίζοντας ότι: «Δεν μπορεί να υπάρξει πιθανότητα οποιασδήποτε συμφωνίας Τουρκίας – Συρίας, που να καταπατά τα δικαιώματα της Κύπρου».

Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., υπήρξε και μια ακόμη επιτυχία για την Ελλάδα.

Έπειτα από πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη, συμφωνήθηκε η σύγκληση Έκτακτης Συνόδου της Ε.Ε. στις 3 Φεβρουαρίου 2025, με αποκλειστικό θέμα την Ευρωπαϊκή Άμυνα. Το γεγονός αυτό, αποτελεί μεγάλη επιτυχία για την Ελλάδα (αν σκεφτεί κανείς, ότι από την ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ε., ουδείς άλλος Έλληνας Πρωθυπουργός έχει καταφέρει να ορίζει την ατζέντα Συνόδου της Ε.Ε.) και ταυτόχρονα, μεγάλη ευκαιρία για να προωθηθούν τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Η πρόταση του κ. Μητσοτάκη έρχεται σε συνέχεια της Επιστολής που είχε αποστείλει το Μάιο του 2024 ο Έλληνας Πρωθυπουργός μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό κ. Τούσκ στην κα. Φον ντερ Λάϊεν, με αίτημα τη δημιουργία μιας κοινής «ΑΣΠΙΔΑΣ» για την αεράμυνα της Ευρώπης, με κοινοτική χρηματοδότηση.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη (μετά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.), «οι χώρες της Ε.Ε. πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την οργάνωση της άμυνάς τους και λόγω της τεράστιας γεωπολιτικής έντασης την οποία αντιμετωπίζουμε, απαιτείται μία πολιτική αφύπνιση της Ευρώπης μέσω της διάθεσης ευρωπαϊκών πόρων, καθώς και τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου».

Κοντολογίς, αν στην έκτακτη Σύνοδο της Ε.Ε. που θα λάβει χώρα στις 3/2/2025 επιτευχθεί ο στόχος του Έλληνα Πρωθυπουργού, η Ελλάδα θα μπορέσει να εντάξει την άμυνά της στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής άμυνας και έτσι, μέσω ευρωπαϊκής χρηματοδότησης να καλύψει τους πόρους που απαιτούνται για την ικανοποίηση μέρους ή του συνόλου των εξοπλιστικών της αναγκών.

Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο, το όφελος για την Ελλάδα εκτός από αμυντικό θα είναι και δημοσιονομικό.

Για παράδειγμα, ας αναλογιστούμε τι θα συμβεί αν η Ελλάδα κατορθώσει να λαμβάνει κάθε χρόνο 3 έως 5 δις Ευρώ, για την κάλυψη των εξοπλιστικών της αναγκών από την Ε.Ε.. Τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό, θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό χώρο και θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν από την οποιαδήποτε Ελληνική Κυβέρνηση, για κοινωνικές παροχές και τη βελτίωση του βοιωτικού επιπέδου των Ελλήνων πολιτών.

Εκτός από τις προαναφερθείσες πρωτοβουλίες, η Ελλάδα για να πρωταγωνιστήσει στη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης και ενεργούς ευρωπαϊκής πολιτικής για τη Συρία και τη Μέση Ανατολή γενικότερα, θα πρέπει να μιλήσει στους Ευρωπαίους εταίρους της, όχι με όρους εθνικού συμφέροντος, αλλά με όρους ευρωπαϊκού συμφέροντος.

Θα πρέπει δηλαδή, να αναδείξει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και τις αξίες που διακυβεύονται από τις εξελίξεις στη Συρία και τη Μέση Ανατολή.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να τονίσει τις απειλές που ελλοχεύουν για την ασφάλεια των ευρωπαίων πολιτών (τρομοκρατία, μεταναστευτικό, διασπορά όπλων μαζικής καταστροφής κ.λπ), των κρίσιμων υποδομών και την ακεραιότητα των συνόρων της Ευρώπης, καθώς επίσης, το σημαντικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Ε.Ε. τόσο για τη σταθερότητα στην Ευρώπη όσο και για τη διασφάλιση της ειρήνης και ασφάλειας σε όλο τον κόσμο.

Υπό το πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα θα πρέπει να πείσει τους ευρωπαίους εταίρους της, ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις στη Συρία και πως δεν είναι προς όφελός της, να επιτρέψει στην Τουρκία να παίξει το ρόλο του ρυθμιστή και διαχειριστή των εξελίξεων στην περιοχή. Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι συμφέρον για την Ευρώπη είναι η πολιτική σταθεροποίηση και οικονομική ανόρθωση της Συρίας και όχι η δημιουργία ενός Τουρκικού προτεκτοράτου ή ο διαμελισμός της χώρας.

Για την επίτευξη του στόχου αποδόμησης της Τουρκίας, η Ελλάδα θα μπορούσε να επικαλεστεί τις αρχές όπου βασίζεται η ευρωπαϊκή ασφάλεια (δηλαδή το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τα ιδρυτικά έγγραφα του ΟΑΣΕ, συμπεριλαμβανομένων την Τελική Πράξη του Ελσίνκι και τη Χάρτα του Παρισιού), που αναφέρονται ρητά και ξεκάθαρα στην κυριαρχική ισότητα και εδαφική ακεραιότητα των κρατών, το απαραβίαστο των συνόρων, την αποχή από την απειλή ή τη χρήση βίας και την ελευθερία των κρατών να επιλέγουν ή να αλλάζουν τις δικές τους ρυθμίσεις ασφαλείας.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ελληνική διπλωματία θα μπορούσε να επισημάνει ότι η Τουρκία:

• Έχει διεξάγει στρατιωτικές εισβολές στη Συριακή επικράτεια (Κλάδος Ελαίας, Πηγή της Ειρήνης κ.λπ) όχι α) για να προστατεύσει τα σύνορά της από τους τρομοκράτες και β) για να συμβάλει στην επίλυση της κρίσης (όπως επικαλείται), αλλά για να καταλάβει εδάφη εντός της Συρίας και να εδραιώσει το ρόλο της ως μεσολαβητή στην περιοχή και να ελέγξει την διάδοχη κατάσταση εξουσίας στη Συρία. Η Τουρκία έχει εισβάλει στη Συρία και έχει υπό την κατοχή της Συριακά εδάφη.

• Επικαλείται ότι διεξήγαγε Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις στη Συρία, για να εκδιώξει τους Τζιχαντιστές και τις τρομοκρατικές οργανώσεις ΡΚΚ, KCK, PYD, YPG, από την περιοχή του Αφρίν συμβάλλοντας παράλληλα, και στην πάταξη της παγκόσμιας τρομοκρατίας. Τα τελευταία γεγονότα έδειξαν, ότι η Τουρκία όχι μόνο δεν εκδιώκει τους τρομοκράτες και τους Τζιχαντιστές, αλλά συνεργάζεται μαζί τους και τους χρησιμοποίησε ως αντιπροσώπους της (Proxy), για να ανατρέψει τον Άσαντ και να ελέγξει τη διάδοχη κατάσταση στη χώρα.

• Διεξήγαγε τις εν λόγω στρατιωτικές εισβολές επικαλούμενη το νόμιμο δικαίωμά της από το Διεθνές Δίκαιο για αυτοάμυνα. Τα τελευταία γεγονότα, απέδειξαν ότι η Τουρκία εδώ και χρόνια διεξήγαγε επιχειρήσεις υβριδικού πολέμου στη Συρία καταπατώντας το Διεθνές Δίκαιο και με μοναδικό της στόχο, την αποσταθεροποίηση του Συριακού καθεστώτος και την ανατροπή του Άσαντ.

Η Ελλάδα επίσης, θα πρέπει να αποτελέσει την φωνή των Κούρδων της Συρίας μέσα στην Ε.Ε. και να επιδιώξει οι εταίροι της, να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την υποστήριξή τους και τη διατήρηση της αυτονομίας τους.

Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να αποδομηθεί το αφήγημα του κ. Ερντογάν ότι οι Κούρδοι είναι τρομοκράτες και μέλη του DAESH (ISIS), επισημαίνοντας ότι οι Κούρδοι της Συρίας συμμετείχαν στην Παγκόσμια Εκστρατεία κατά του ISIS και συνεχίζουν να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο κατά της τρομοκρατίας, αφού διατηρούν υπό κράτηση χιλιάδες αιχμαλώτους μαχητές του ISIS.

Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ο κίνδυνος για την Ευρώπη και τους πολίτες της, σε περίπτωση που απελευθερωθούν όλοι αυτοί οι τζιχαντιστές και περάσουν στην Ευρώπη, αναπτύσσοντας νέο κύκλο τρομοκρατικής δράσης.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει σημαντικές προσωπικότητες (π.χ. πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ κ.α.), όπου ήδη εξέφρασαν τη στήριξή τους στους Κούρδους, ώστε να χτίσει συμμαχίες και να λάβει στήριξη.

Λαμβάνοντας υπόψη τις πρώτες δηλώσεις της κας. Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν στην πλατφόρμα X μετά την πτώση του Άσαντ, σχετικά με την βοήθεια της Ε.Ε. στην ανοικοδόμηση της Συρίας και την υποστήριξη της προάσπισης της εθνικής ενότητας ενός συριακού κράτους που προστατεύει όλες τις μειονότητες, η Ελλάδα θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκού πλαισίου για την ανοικοδόμηση της Συρίας (με τη συμμετοχή και ελληνικών κατασκευαστικών εταιρειών) και τη διαδικασία υλοποίησής του.

Από μέρους της ελληνικής διπλωματίας θα πρέπει να επισημανθεί επίσης, ο κίνδυνος ενός νέου μεταναστευτικού κύματος σε περίπτωση που παραταθούν ή κλιμακωθούν οι ένοπλες συγκρούσεις και συνεχιστεί η αστάθεια στην περιοχή, τονίζοντας ιδιαίτερα, την απειλή ασφάλειας που θα προκύψει σε περίπτωση που μέσω των εν λόγω ροών εισέλθουν ισλαμιστές τρομοκράτες στην Ευρώπη.

Επιπλέον, η Ελλάδα θα πρέπει να πιέσει ώστε να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική για την επιστροφή Σύρων προσφύγων και την εξασφάλιση των βασικών τους αναγκών. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα θα μπορούσε να αναλάβει ως εκπρόσωπος της Ε.Ε. δράσεις υποστήριξης των νέων δομών φιλοξενίας και των δομών του ΟΗΕ, ώστε να εξασφαλιστούν οι βασικές τους ανάγκες.

Σε σχέση με το ίδιο ζήτημα, οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. (π.χ. κα Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν) θα πρέπει να κατανοήσουν και να πειστούν, ότι απαιτείται συνολική ευρωπαϊκή ρύθμιση και δράση και πως η διαχείριση και αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών δεν μπορεί γίνει μέσω της Τουρκίας, αλλά απευθείας με τη νέα Συριακή ηγεσία.

Επιπρόσθετα, η Ελλάδα πρέπει να επισημάνει στους εταίρους της, ότι σε περίπτωση επανέναρξης των εχθροπραξιών και παράτασης της αστάθειας στην περιοχή, ελλοχεύει ο κίνδυνος νέας ενεργειακής κρίσης με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη.

Ειδικότερα, η πιθανότητα δολιοφθορών ή επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές και η μη ασφαλής μεταφορά των ενεργειακών πόρων, είναι βέβαιο ότι θα πλήξει τις ευρωπαϊκές οικονομίες και θα προκαλέσει οικονομική αστάθεια στην περιοχή.

Επίσης, η μετατροπή της Συρίας σε Τουρκικό προτεκτοράτο, καθιστά την Τουρκία ενεργειακό ρυθμιστή στην περιοχή και εξαρτά ενεργειακά την Ευρώπη από έναν αναξιόπιστο διεθνή παίκτη (Τουρκία), τη στιγμή που το ζητούμενο στην Ε.Ε. είναι η ενεργειακή αυτονομία των κρατών μελών της.

Υπό το πρίσμα αυτής της απειλής, η Ελλάδα καλείται να αναδείξει στους εταίρους της, τις προκλήσεις και απειλές που ελλοχεύουν και παράλληλα, να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των μελλοντικών ενεργειακών διαδρομών (π.χ. Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα), ώστε να καταστεί ενεργειακός παίκτης και να συμβάλλει στην ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης. Επίσης, η στήριξη της Ελλάδας στους Κούρδους και η πιθανή συμμαχία μαζί τους, μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο κεφάλαιο για την Ελλάδα, δεδομένου ότι οι Κούρδοι της Συρίας, ελέγχουν τους πιο σημαντικούς ενεργειακούς πόρους στη χώρα.

Επιπλέον, η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει το νέο Σύμφωνο της Ε.Ε. για τη Μεσόγειο, με στόχο την προώθηση της ενισχυμένης αμοιβαία επωφελούς περιφερειακής συνεργασίας με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Ειδικότερα, όπως δήλωσε η ευρωπαία επίτροπος για τη Μεσόγειο κα. Ντουμπράβκα Σουίτσα, σε συνέντευξή της στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» (30/12/24), υπάρχουν πολύ σημαντικά έργα που η Ελλάδα μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, το λεγόμενο GREGY, και το IMEC και ο Οικονομικός Διάδρομος της Μέσης Ανατολής της Ινδίας.

Μέσω της Ε.Ε., πρωταγωνιστικό ρόλο μπορεί να παίξει η Ελλάδα επίσης, στην προστασία των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων στη Συρία και να τεθεί επικεφαλής ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών ανθρωπιστικής βοήθειας (σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 2024 περίπου 13 εκατομμύρια άνθρωποι στη Συρία έχριζαν κάποιου είδους ανθρωπιστικής βοήθειας). Με τον τρόπο αυτό, θα ενισχυθεί το διπλωματικό κεφάλαιό της και θα μπορέσει να υπερασπιστεί και προστατεύσει τα δικαιώματα των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής από θέση ισχύος.

Τέλος, σε σχέση με την πιθανότητα οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, η Ελλάδα θα πρέπει να χειριστεί το θέμα όχι έως Ελληνο –Τουρκικό, αλλά ως Ευρω –Τουρκικό και μέσω της Ευρωπαϊκής ισχύος να ασκηθούν οι ανάλογες πιέσεις (εμπορικές πιέσεις, διακοπή προμήθειας εξοπλισμών, περιοριστικά μέτρα κ.λπ), ώστε να ακυρωθεί μια τέτοια προσπάθεια.

Συγκεκριμένα, σε συνέχεια της πρόσφατης θετικής εξέλιξης για την Ελλάδα, όπου η Ε.Ε. στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του Ευρωπαϊκού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της, δημοσίευσε στην ιστοσελίδα PLATFORM Maritime Sparial Planning, χάρτη της Ελληνικής ΑΟΖ (όπου δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Τουρκίας), η Ελλάδα πρέπει να τονίσει ότι μια τέτοια πρωτοβουλία από μέρους της Τουρκίας, ακυρώνει τα σύνορα της Ευρώπης και τα συμφέροντά της και να διεκδικήσει μια αντίστοιχη εκδήλωση στήριξης για το εν λόγω θέμα.

Εν κατακλείδι, κόντρα στις φωνές του λαϊκισμού και τους παντός είδους κινδυνολόγους που μιλούν για αμηχανία της Ελλάδας μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία, και την ανάδειξη της Τουρκίας σε πρωταγωνιστή στην περιοχή, η Ελλάδα δεν έχει λόγο να ανησυχεί.

Έχει δικαιωθεί από τις έως τώρα στρατηγικές της επιλογές, διαθέτει γεωπολιτική και διπλωματική ισχύ για να εξισορροπήσει την πρόσκαιρη ενίσχυση του ρόλου της Τουρκίας και μέσω της Ε.Ε. και των ισχυρών συμμαχιών της, να καταστεί σημαντικός παίκτης, αλλά και πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και τέλος, εγγυητής για την ειρηνική μετάβαση στη Συρία.

Υπό αυτή την οπτική, η Ελλάδα χρειάζεται να αξιοποιήσει τις στρατηγικές ευκαιρίες που θα προκύψουν και να αναπτύξει ακόμη πιο ενεργή διπλωματία, ώστε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της πολιτικής της Ε.Ε. για τη Συρία, να καταστεί ο εκφραστής της Ευρώπης στην περιοχή και να αυξήσει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα.