Η Ιταλία είναι η χώρα όπου, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στην Ευρώπη, οι πολίτες είναι «αφοσιωμένοι» στα μετρητά και περισσότερο αντιδρούν εναντίον του «πλαστικού» χρήματος και της «κάρτας»(πιστωτικής ή χρεωστικής).
Τόσο είναι αντίθετοι και αντιδρούν ώστε και η ίδια η Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μεδλόνι να έχει αναγκαστεί να «ασπαστεί» (δεν ξέρουμε βέβαια κατά πόσο «ευχάριστα») την «ιδέα» τους και να υποστηρίζει και διεθνώς το αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη να συναλλάσσεται απρόσκοπτα με μετρητά και να μην έχει εμπιστοσύνη στη «κάρτα» και στις app.
Αυτό το θέμα της εμπιστοσύνης του πολίτη μας παραπέμπει άμεσα στο παράλληλο θέμα της δυσφορίας και υποψίας του πολίτη που μάλλον νιώθει πως κάρτα = έλεγχος και υποταγή, και καιρός είναι μια φορά τουλάχιστον, μέσα και μετά από τόσους ελέγχους που επιβάλλονται στους πολίτες, που τους δέχονται αδιαμαρτύρητα, να έχει κι αυτός το δικαίωμα να πει «όχι» σε έναν άλλο πρόσθετο έλεγχο που θέλουν να του φορτώσουν!
Η Ιταλία είναι η χώρα στην Ευρώπη όπου γίνονται οι λιγότερες ηλεκτρονικές πληρωμές τον χρόνο: μόνο 199 κατά κεφαλήν, έναντι των 424 στη Γαλλία, 350 στη Γερμανία, 290 στην Ισπανία, λ.χ.
Κάθε μέρα στην Ιταλία κινούνται σε μετρητά στα ΑΤΜ περίπου 1 δις ευρώ. Έτσι, το 2023 τα ευρώ σε μετρητά από τα ΑΤΜ ήταν 360 δις ενώ το 2022 ήταν 350 δις.
Βέβαια η είσπραξη μετρητών από τα ΑΤΜ σημαίνει και πληρωμές με μετρητά στην αγορά, και όχι με κάρτα ή app.
Στη πραγματικότητα όμως αυτό δεν πάει να πει ότι δεν γίνονται ή γίνονται λίγες ηλεκτρονικές πληρωμές ή πάντως κινήσεις χρημάτων, παράλληλα με τη χρήση των μετρητών. Το 2023 λ.χ. η σχετική κίνηση ανήλθε στο ποσό των 426 δις ευρώ, ενώ το 2022 ήταν 382 δις ευρώ, ένα ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο.
Εξαιτίας αυτών των δύο αντιθέτων «επιδόσεων» φούντωσε και η anti-cash προπαγάνδα. Μια καλά λαδωμένη μηχανή μπήκε αμέσως σε λειτουργία με σκοπό να πετύχει δύο στόχους: απ’ τη μια πλευρά την δραστική μείωση των πληρωμών σε μετρητά (πολλά φαντάζουν τα 360 δις ευρώ!) κι απ΄ την άλλη η κατακόρυφη αύξηση των πληρωμών με κάρτα και app. (τα 426 δις πολύ λίγα φαίνονται!).
Οι προπαγανδιστές «το έριξαν» στη «φορολογική συνείδηση» των Ιταλών. Δεν είναι δυνατόν, λένε, η Ιταλία να είναι στη πρώτη θέση πληρωμών σε μετρητά, ενώ μεγάλη είναι και η φοροδιαφυγή.
Το «συμπέρασμα», επομένως, για τους προπαγανδιστές είναι: αυτό σημαίνει πως εμείς οι Ιταλοί προτιμούμε τα μετρητά για να αποφύγουμε την Εφορία! Οι εξυπνάκηδες!
Δηλαδή γι’ αυτούς η «εξήγηση» είναι: cash = φοροδιαφυγή. Ένας συλλογισμός πολύ απλοϊκός, σαν να θέλουμε να συμπεράνουμε πως τα πάντα εξαντλούνται στη μη έκδοση ταμειακής «πλαστικής» απόδειξης στο μπαρ ή στον μανάβη.
Σαν να μη γνωρίζουμε πως εκατοντάδες δις ευρώ κάθε χρόνο μεγάλες εταιρείες, πολύ συχνά ξένες πολυεθνικές στην αγορά μας αφαιρούν από την φορολογία κάτω απ’ τη μύτη της Εφορίας όταν τιμολογούν μέσω των ακροβατικών χρηματοπιστωτικών ελιγμών, τελικά έτσι μη πληρώνοντας ούτε ένα cent φόρο!
Το θέμα είναι το πώς φτάσαμε στο σημείο να κυνηγάμε τους απλούς πολίτες για τις καθημερινές μικρές τους συναλλαγές με λεφτά που κερδήθηκαν με ιδρώτα και κόπο και απ’ την άλλη να φερόμαστε με γάντια σε δικές μας μεγάλες ή όχι εταιρείες και προπαντός σε ξένες μεγαλόσχημες οικονομικές οντότητες οι οποίες βρήκαν στη χώρα μας τη μεγάλη διέξοδο πώλησης των προϊόντων και των υπηρεσιών τους χωρίς να αφήνουν καν χρήμα στη τοπική οικονομία!!
Απεναντίας, θα πρέπει να βραβευτούν οι Ιταλοί για τη μεγάλη χρήση μετρητών γιατί αυτή η συμπεριφορά τους αποδεικνύει σε όλο τον κόσμο πως είναι δυνατή, και πρέπει να υπάρχει, η αντίδραση σε ένα κράτος τύραννο με εμφανή την έλλειψη αξιοπιστίας σε όλους τους θεσμούς του!
Και το ερώτημα είναι ένα: εσείς θα είχατε εμπιστοσύνη μόνο στις ηλεκτρονικές πληρωμές, δηλαδή μέσω Τραπέζης, σε μια χώρα όπου οι Τράπεζες πολλαπλώς έδειξαν την αναξιοπιστία τους όντας σύμμαχοι σε κρατικές κλοπές μέσω συστημάτων τα οποία κανένας πολίτης δεν μπορεί να αποφύγει στα πλαίσια μιας νομολογίας ad hoc, εξυπηρετικής των κρατικών-τραπεζικών συμφερόντων;!
Η χρήση μετρητών ασφαλώς μπορεί θα θεωρηθεί και μια αντίδραση προς ένα κράτος σπάταλο.
Και τότε, υπ’ αυτή την άποψη, αδιαφιλονίκητη, πώς είναι δυνατόν ένα κράτος να απαιτεί να μάθει με ποιον τρόπο και πόσα οι πολίτες ξοδεύουν τα δικά τους λεφτά, κι απ’ την άλλη αυτό το ίδιο κράτος να μην κάνει το ίδιο γνωρίζοντας στους πολίτες του πώς ξοδεύει τα δικά τους λεφτά;;!!
Μιας και έχουμε πάρει σαν παράδειγμα την Ιταλία, μια πρόσφατη ΄ρευνα εκτίμησε τις σπατάλες της δημόσιας διοίκησης σε 180 δις ευρώ το χρόνο, ένα ποσό «καταιγιστικό», έχοντας υπόψη πως είναι το διπλό των μη εισπραχθέντων προσόδων εξαιτίας της φοροδιαφυγής!!
Και δεν είναι διόλου απίθανο και στα άλλα κράτη να εντοπιστεί μια ανάλογη κατάσταση. Και ξέρουμε τί εννοούμε.
Πάντως, λ.χ. για την Ιταλία το άνω δεδομένο σημαίνει πολύ απλά ότι εάν το κράτος ξόδευε με «καλά κριτήρια» τα λεφτά των φορολογουμένων, δηλαδή τα δικά μας λεφτά, θα μπορούσε να κλείσει τον ισολογισμό του ισοσκελισμένα και θα περίσσευαν 100 δις για κάποια μείωση φορολογίας ή επενδύσεις σε πιο παραγωγικούς τομείς.
Αντ’ αυτού τι παρατηρούμε το παρανοϊκό;
Βλέπουμε εκείνους που έρχονται και μας λένε πως «δεν φταίει» το «φτωχό κράτος που έχουμε, το οποίο αδυνατεί να παράγει κατάλληλες υπηρεσίες υγείας και παιδείας, π.χ. επειδή δήθεν «υπάρχουν οι κακοί φοροφυγάδες που αντί να πληρώνουν με κάρτα, συνεχίζουν να πληρώνουν με μετρητά!!
Ως συνήθως, τις αιτίες των κρατικών αδυναμιών τις «ρίχνουμε» στις πλάτες των πολιτών, ενώ θα έπρεπε να υπάρχουν και μερικές ελεγκτικές υπηρεσίες που θα τιμωρούσαν του κρατικούς μηχανισμούς, δηλαδή τους ανθρώπους που τους διαχειρίζονται διασπαθίζοντας στο απυρόβλητο το δημόσιο χρήμα, που είναι χρήμα των πολιτών.
Δεν υπάρχουν όμως. Και πώς να υπάρχουν αφού το ίδιο το «κράτος –κλέφτης», όπως κάποτε ονόμαζαν την ιταλική κυβέρνηση, το ίδιο αυτό το κράτος μερίμνησε και πάντα μεριμνά να μην υπάρχουν;!
Κρεσέντσιο Σαντζίλιο
……………………………………………………………………………