Το ”ξήλωμα”, αργά ή γρήγορα, της ”Συμφωνίας των Πρεσπών” από τους εθνικιστές των Σκοπίων ήταν πρόδηλο εξ αρχής, μετά την επάνοδό τους στην εξουσία στη θέση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) υπό την ηγεσία του Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι,  διαδόχου του Ζόραν Ζάεφ.

   Ήταν πρόδηλο από την επόμενη κιόλας μέρα της υπογραφής της λιμνιαίας συμφωνίας (17 Ιουνίου 2018, ”Ψαράδες” Φλώρινας, Μεγάλη Πρέσπα), γιατί από τότε είχε γίνει πασιφανές ότι η Αξιωματική αντιπολίτευση (VMRO-DPMNE) του κρατιδίου στα βόρεια σύνορά μας δεν θα αποδεχόταν ποτέ τα δεδομένα της εν λόγω ”ιστορικής συγκυρίας”.

  Είχε εκφράσει, άλλωστε, άμεσα τη διαφωνία του για τη ”Συμφωνία των Πρεσπών” ο αρχηγός της Χρίστιαν Μίτσκοσκι, έστω κι αν αυτή έλυνε τη χρόνια διένεξή τους για το ονοματολογικό με την Ελλάδα. Γι’ αυτό και δεν έχει ξεστομίσει ως τώρα το όνομα της χώρας του με την νέα συνταγματική της ονομασία (”Βόρεια Μακεδονία”) και επιμένει να το αγνοεί.

   Επιμένει να αγνοεί τη σύνθετη ονομασία της με γεωγραφικό προσδιορισμό το ”Βόρεια” μπροστά από τον όρο ”Μακεδονία”, διολίσθηση η οποία – με αφορμή τη διπλή ονομασία – θα αποτελεί, ως φαίνεται, εις το εξής διαρκές πεδίο τριβής μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας…

   Κι αυτό γιατί ο Μίτσκοσκι είναι πλέον ο νέος εντολοδόχος πρωθυπουργός και τη στάση του υιοθετεί ασμένως η νεοεκλεγείσα πρόεδρός της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, υποψήφια του εθνικιστικού κόμματος VMRO–DPMNE στις εκλογές του Μαῒου του 2024.

    Η πανεπιστημιακός και νομικός Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα η οποία διαστρεβλώνει και υπονομεύει συνειδητά τους όρους της ”Συμφωνίας των Πρεσπών” (παρά τις αντιδράσεις των υπουργείων Εξωτερικών και Δικαιοσύνης της χώρας της) με το πρόσχημα του ”δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού” (που αφορά  μέλη εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων)…

   Δικαιώματος που της επιτρέπει – όπως λέει – να σέβεται (τυπικά) τη ”Συμφωνία”, την οποία – σημειωτέον-  συνυπέγραψαν όχι μόνο οι εκπρόσωποι της ελληνικής και της σκοπιανής πλευράς (Υπουργοί Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ και Νίκος Κοτζιάς ενώπιον των Πρωθυπουργών Ζόραν Ζάεφ και Αλέξη Τσίπρα), αλλά και εκπρόσωποι όλων των Διεθνών Οργανισμών (ΟΗΕ, Ε.Ε, ΝΑΤΟ) με πρωτοβουλία των ΗΠΑ και της Γερμανίας.

    Να τη σέβεται μη παραβιάζοντας το Σύνταγμα (υπέγραψε, άλλωστε, το επίσημο κείμενο του προεδρικού όρκου με τη συνταγματική ονομασία της χώρας της: ”Βόρεια Μακεδονία”) κρατώντας όμως το δικαίωμα να την αποκαλεί η ίδια ”Μακεδονία”.

   Προφάσεις εν αμαρτίαις, ουσιαστικά, αφού εντωμεταξύ ο πρωθυπουργός της χώρας της  Χρίστιαν Μίτσκοσκι (αρχηγός του VMRO-DPMNE) έδειξε τις πραγματικές προθέσεις τους ονοματίζοντας αυτήν στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή ως ”Μακεδονία” και όχι ”Βόρεια Μακεδονία”, ως όφειλε.

   Προφανώς, η νέα πολιτική και η πολιτειακή ηγεσία στη βόρεια γείτονα αρνούνται να καταλάβουν ότι η ”Συμφωνία των Πρεσπών” δεν ήταν μια απλή διακρατική συμφωνία.

   Ήταν συμφωνία αορίστου διαρκείας (στη θέση της Ενδιάμεσης του 1995 που είχε δεσμευτικό ”κώδικα συμπεριφοράς” [Άρθρο 5] και στόχο να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμφωνία για το ονοματολογικό υπό την αιγίδα του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος έκανε παρεμπιπτόντως προ ημερών παρέμβαση – επ’ ευκαιρία σχετικής εκδήλωσης του Ινστιτούτου Τσίπρα – ζητώντας από κάθε εμπλεκόμενο να μην υπονομεύει τη ”Συμφωνία των Πρεσπών”.

   ”Συμφωνία” που επανέφερε στη δημοσιότητα αρθρογραφικά ο Andrew Higgins των New York Times (με αφορμή τα πισωγυρίσματα Μίτσκοσκι και Σιλιάνοφσκα), ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στο ιστορικό της διένεξης της Βόρειας Μακεδονίας με τη Βουλγαρία (για την εθνική ταυτότητα των Σκοπιανών και την καπηλεία της βουλγαρικής ιστορίας) και με την Ελλάδα (για το θέμα της αφαίρεσης του γεωγραφικού προσδιορισμού από το νέο συνταγματικό όνομα των Σκοπίων).

   Αφαίρεσης η οποία, αν επισυμβεί τελικά, θα σημάνει την κατάργηση της ”Συμφωνίας των Πρεσπών” στην πράξη και την αναθέρμανση της δημόσιας διαμάχης Αθήνας-Σκοπίων, παράλληλα με την επαναφορά στο προ του ’18 κλίμα αλυτρωτισμού για το ”Μακεδονικό” και την ”μακεδονική” εθνική ταυτότητα…

   Κλίμα που εξοργίζει δικαιολογημένα εμάς τους Έλληνες, γιατί επαληθεύει τους χειρότερους φόβους μας μετά την υπογραφή της αμφιλεγόμενης ”Συμφωνίας”. Τους φόβους μας για συνέχιση της παραχάραξης της ελληνικής ιστορίας απ’ τους Βορειομακεδόνες και της καπηλείας εκ μέρους τους των ”δώρων” που τους κάναμε τον Ιούνιο του ’18.

   ”Δώρων” υπερβολικά γενναιόδωρων, που έδιναν την εντύπωση ότι προασπαθούσαμε να κάνουμε χώρα με ιστορία ένα ”άγουρο” πολυεθνικό μόρφωμα με ανιστόρητους και κλεμένους απ’ την Ελλάδα και άλλες χώρες συμβολισμούς…

   ”Δώρων” που κάναμε σε μια χώρα με ιστορία ανεξαρτησίας 27 χρόνων (8 Σεπτεμβρίου 1991 η κήρυξή της από τον  πρόεδρο της πΓΔΜ Κίρο Γκλιγκόροφ) δίνοντάς της απλόχερα και επιπόλαια το όνομα, τη γλώσσα και την ταυτότητα της Μακεδονίας μας, σαν να μην είχαμε συναίσθηση ότι αναμετριόμασταν με την ιστορική μας ευθύνη, κι ας μας βεβαίωνε για το αντίθετο τον Ιανουάριο του ’19 στη Βουλή ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, πριν την έγκριση με 153 ”Ναι” του Πρωτοκόλλου για ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ.

   Σήμερα, 33 πλέον χρόνια από τη γέννηση της ανεξαρτησίας του εν λόγω γειτονικού κρατιδίου στα βόρεια σύνορά μας (το οποίο συνεχίζει να μας δημιουργεί προβλήματα σε εθνικό επίπεδο λόγω του επιθετικού αλυτρωτισμού του σε βάρος της Ελλάδας), είναι να αναρωτιέται κανείς για τις κατευθύνσεις της σύγχρονης ιστοριογραφίας του μετά την επανεκτίμηση του βραχύβιου ιστορικού παρελθόντος του.

    Επανεκτίμηση με αφορμή την οδυνηρή μετάβαση των πρώην βαλκανικών κομμουνιστικών κρατών στον πολιτικό πλουραλισμό και εκδημοκρατισμό. Μετάβαση την οποία προκάλεσε η κατάρρευση και διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 1991, χρονιά απόσχισης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (νυν ”Βόρειας Μακεδονίας”) από την ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία με το όνομα ”Δημοκρατία της Μακεδονίας”…

Κρινιώ Καλογερίδου