Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο: «Η νίκη σαν παρηγοριά», του γνωστού Έλληνα συγγραφέα και φιλόσοφου, Στέλιου Ράμφου. Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον Θανάση Λάλα (Portrait Documentaries, τ. 2, Απρίλιος 2012), αναφέρθηκε στην αποστασία του 1964. Επισήμανε πως σημάδεψε ανεξίτηλα την Ελλάδα επειδή, υπογράμμισε, «περάσαμε σε μιαν αναξιοκρατική δημοκρατία. Και από την στιγμή που περάσαμε στην αναξιοκρατική δημοκρατία, η δικτατορία πρώτα και ο λαϊκισμός μετά, απείχαν μόλις λίγα βήματα». Τα γράφουμε αυτά με αφορμή τις ευρωεκλογές και τις εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης που θα διεξαχθούν την Κυριακή, 9 Ιουνίου 2024. Έχουν μεγάλη σημασία επειδή, μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, η Κύπρος που γνωρίζαμε δεν έχει καμία απολύτως σχέση με όσα θλιβερά, καταστροφικά βιώνουμε και παρακολουθούμε σήμερα.

Η τουρκική εισβολή συνέτριψε, εκτός πολλών άλλων, τον ιστό της κυπριακής κοινωνίας. Συνέθλιψε το αξιακό μας σύστημα. Κατερείπωσε όσα πιστεύαμε για την ικανότητα, τη σοβαρότητα, την ποιότητα, την αξιοπιστία, την προβλεπτικότητα, το ήθος, της ηγεσίας μας. Στη συνέχεια, η γρήγορη, ανεξέλεγκτη οικονομική και τουριστική ανάπτυξη προκάλεσαν νέα δεινά διά του χρήματος και της διαφθοράς. Ο πατριωτισμός καταρρακώθηκε από την προδοσία. Η αγωνιστικότητα αντικαταστάθηκε από το κυνηγητό του εύκολου και γρήγορου κέρδους. Οι αρχές και αξίες μας, στηριγμένες στα πανίσχυρα θεμέλια της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, αποφλοιώθηκαν από ξενόφερτους μαϊμουδισμούς και πιθηκισμούς. Αίφνης, η κατά κύριο λόγο γεωργική κοινωνία της Κύπρου, σε διάστημα μόνο μερικών ετών, νόμισε ότι εξευρωπαΐστηκε και υιοθέτησε, με τον χειρότερο τρόπο, ξένες αντιλήψεις, συμπεριφορές και νοοτροπίες.

Το χρήμα έγινε η εμμονή και η μόνη «αξία». Συναινουσών ξένων παρεμβάσεων και υποδείξεων, ιδιαίτερα μετά την υποβολή του σχεδίου Ανάν και των εκατομμυρίων που διοχετεύθηκαν για την προβολή και υποστήριξή του, διαβρώθηκαν το φρόνημα, η αγωνιστικότητα και ο πατριωτισμός των Ελλήνων της Κύπρου. Μία έπρεπε να ήταν η αταλάντευτη έγνοια τους: Αντίσταση και απόρριψη ενός σχεδίου, που θα κατέλυε την Κυπριακή Δημοκρατία, το μόνο διεθνές αμάχητο πολιτικό έρεισμά μας, και θα την παρέδιδε αύτανδρη σε μια νέα τουρκοκρατία. Απομειώθηκαν και εκφυλίστηκαν πανωραίες ελληνικές λέξεις, όπως: Ελευθερία, αξιοπρέπεια, φιλότιμο, πατριωτισμός, σεβασμός, ήθος, εντιμότητα, αγωνιστικότητα, αυτοθυσία, ηρωισμός, αλληλεγγύη… Να δηλώνεις ότι είσαι Έλληνας και υπερήφανος, σήμερα θεωρείται μίασμα! Να διαδηλώνεις ότι αγαπάς πρώτα την πατρίδα, θεωρείται σοβινισμός και φασισμός. Να μιλάς για αγώνα απελευθέρωσης, εκλαμβάνεται ως μισαλλοδοξία. Και να διεκδικείς τα αυτονόητα – δικαιοσύνη, απαλλαγή από τον Τούρκο Αττίλα, επιστροφή των προσφύγων, κανονικό κράτος, ανθρώπινα δικαιώματα – στιγματίζεσαι ως εθνικιστής!

Πολιτικό κόμμα αποκαλεί τους Τούρκους ως «αδελφούς» του και επιτίθεται στους Έλληνες, επειδή διεκδικούν το αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα να ζουν στη γη των προγόνων τους. Ο καθείς καταλαβαίνει σε ποιο κατάντημα έφτασε σήμερα η Κύπρος. Γι’ αυτό το κατάντημα βαρύτατες και ασήκωτες ευθύνες μέχρι πολιτικού κακουργήματος φέρουν οι εκάστοτε ηγέτες της. Από το 1960 μέχρι σήμερα. Είχαν έναν λαό λιοντάρι, που το 1955-59 με την ΕΟΚΑ τα έβαλε με τη βρετανική αυτοκρατορία, θυσιάστηκε και έγινε ολοκαύτωμα και λίπασμα για την ελευθερία και την Ένωση. Και τον κατήντησαν έναν άμορφο πολτό, άβουλο, αδιάφορο, με μνήμη χρυσόψαρου. Οι Έλληνες της Κύπρου προδόθηκαν το 1974 και θυσιάστηκαν ξανά στις πλαγιές του Πενταδακτύλου, στα περιβόλια της Λαπήθου, του Καραβά, της Μόρφου, της Αμμοχώστου και της Κερύνειας μας.

Μετά την καταστροφή και τη γενοκτονία από τον Αττίλα, μία έπρεπε να ήταν η ομόφωνη πολιτική, τακτική και στρατηγική της κυπριακής ηγεσίας, με την ένοπλη συμπαράσταση της Ελλάδος: Απελευθέρωση! Με κινητοποίηση όλων των δυνάμεων του Ελληνισμού. Η Αθήνα να το εμπεδώσει, επιτέλους! Αν χαθεί και τουρκέψει η Κύπρος, η Ελλάδα θα εισπράξει τα οδυνηρά και ολέθρια επίχειρα της δικής της σεισάχθειας εθνικών και συμβατικών ευθυνών. Αλλά, τι λέγομεν… Η Κύπρος φαίνεται να κείται ακόμα μακράν. Ξεχάστηκε το «Δεν ξεχνώ». Έγινε κατάποση και γρήγορη χώνεψη της κατοχής. Εκατομμύρια διελεύσεις καταγράφονται προς τα κατεχόμενα όπου, ως ανέμελοι τουρίστες, Έλληνες Κύπριοι σιτίζονται, εκφαυλίζονται στα κατοχικά πρυτανεία, στα δικά τους σπίτια και ξενοδοχεία. Χωρίς αιδώ! Ντόπιοι και ξένοι υποβάλλουν ότι πρέπει να τα βρούμε με τον Τούρκο κατακτητή, να κάνουμε κι άλλες υποχωρήσεις για να πετύχουμε μιαν, οποιαδήποτε «λύση». Μέχρι να τουρκέψουμε!

Οι πολιτικοί και κομματικοί μαντατοφόροι δεν μεταφέρουν πια πειστικά, σωστικά μηνύματα παρά μόνο φληναφήματα, κουραφέξαλα, μέσα σε μια δυσώδη ατμόσφαιρα ασύλληπτης διαφθοράς, πρωτοφανών σκανδάλων, λεηλασίας του κράτους, παράλυσης των θεσμών, ατιμίας, χρηματολατρείας, αναξιοκρατίας και αχρηστοκρατίας. Κατ’ αναλογίαν πληθυσμού, διεθνώς, η Κύπρος κατατάσσεται μεταξύ των 5-6 χωρών με το υψηλότερο ποσοστό πτυχιούχων (πρώτο, δεύτερο ή τρίτο πτυχίο, διδακτορικών και μεταπτυχιακών). Θα ανέμενε κανείς ότι με τέτοιο ανθρώπινο δυναμικό όφειλε να εξελιχθεί σε Σιγκαπούρη της Μεσογείου, όπως ο πρώην Πρόεδρος, Γ. Βασιλείου, είχε ευαγγελιστεί τη δεκαετία του ’80. Γιατί δεν πέτυχε αυτόν τον στόχο; Διότι τα κόμματα, αυτή η ανίατη, καρκινική γάγγραινα της Δημοκρατίας, δεν αφήνουν να ξεμυτίσουν οι άξιοι, οι ικανοί, οι έξυπνοι, οι αδιάφθοροι και οι έντιμοι.

Μετά την οικονομική και κοινωνική κρίση, δεκάδες χιλιάδες ικανοί και άξιοι, άριστα μορφωμένοι Έλληνες της Κύπρου δραπέτευσαν σε ξένες χώρες. Καμία κυβέρνηση και κανένα κόμμα δεν ενδιαφέρθηκαν να τους φέρουν πίσω. Λοιπόν, ποιους να ψηφίσουμε την προσεχή Κυριακή; Είναι το μεγάλο δίλημμα της πλειοψηφίας των Ελλήνων της Κύπρου. Στρατιές υποψηφίων διεκδικούν θέσεις και υπόσχονται να μας… σώσουν! Και να λύσουν όλα τα προβλήματα. Αίφνης, από το πουθενά ξεφύτρωσε ένας νεαρός «τικ-τόκερ», απολιτικός, άσχετος, απληροφόρητος και διεκδικεί έδρα στο Κοινοβούλιο. Είναι ακόμα μια απόδειξη του καταντήματος, της αναξιοπιστίας και της απαξίωσης του κομματικού, πολιτικού συστήματος.

Ο μεγάλος Γερμανός ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, Μπέρντολντ Μπρεχτ, σε ένα ποίημά του (1936), έγραψε προφητικά – και για την Κύπρο: «Αν μείνουνε τα πράγματα όπως είναι/ είσαστε χαμένοι./ Φίλος σας είναι η αλλαγή/ η αντίφαση είναι σύμμαχός σας./ Από το Τίποτα/ πρέπει κ ά τ ι να κάνετε, μα οι δυνατοί/ πρέπει να γίνουνε τ ί π ο τ α./ Αυτό που έχετε, απαρνηθείτε το και πάρτε/ αυτό που σας αρνιούνται». Και σε κάποιο άλλο ποίημά του, που αναφερόταν στον «απαραίτητο ηγέτη που αρρώστησε», επισήμανε ειρωνικά: «Αν ο απαραίτητος πεθάνει και επιστρέψει σε μια βδομάδα, σε ολόκληρη τη χώρα δεν θα βρει δουλειά ούτε σαν πορτιέρης».