Γράφει ο Σάββας Ιακωβίδης, Σημερινή

Στις ελβετικές Άλπεις συντρίβονται, συχνά, υψιπετείς προσδοκίες Κυπρίων Προέδρων. Από τη Ζυρίχη μέχρι το Crans Montana, από το Μπούργκενστοκ και το Mont Pelerin μέχρι τη Γενεύη, πόσοι ευσεβείς πόθοι διαλύθηκαν κάτω από την τουρκική αδιστακτότητα; Από τον Μακάριο μέχρι τον Ν. Χριστοδουλίδη, όλοι ήθελαν δίκαιη, βιώσιμη, λειτουργική λύση. Όλοι, όμως, αρνούνται να μελετήσουν τον Τούρκο και αποφεύγουν ν’ αναλύουν τις δραματικές εξελίξεις στον κόσμο. Οι ανιστόρητοι ηγέτες μας να το εμπεδώσουν: Στη χιλιόχρονη και πλέον κατακτητική παρουσία του στην περιοχή μας, ο Τούρκος ουδέποτε επέστρεψε με την υπογραφή του ό,τι άρπαξε με το σπαθί του. Σέβεται μόνον τη δύναμη! Ούτε το δίκαιο, ούτε τα ανθρώπινα δικαιώματα, ούτε διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες.

Ο Ν. Χριστοδουλίδης μεταβαίνει στη Γενεύη ΟΧΙ ως Πρόεδρος της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους-μέλους του ΟΗΕ και της ΕΕ, αλλά ως κοινοτάρχης των ελευθέρων περιοχών, για να συναντήσει τον κατοχικό κοινοτάρχη, Τατάρ. Για να συζητήσουν, τι; Να αποφασίσουν, τι; Και οι δύο θα βρίσκονται υπό τη σαρδόνια επίβλεψη μιας απενοχοποιημένης εγκληματικής Τουρκίας, εγγυήτριας, δήθεν, της Κύπρου! Οποία κοροϊδία! Ποια είναι η ατζέντα της συνάντησης; Ουδείς γνωρίζει. Απλώς διαχέονται επιτηδείως διάφορες σπερμολογίες. Ο Πρόεδρος της Κύπρου πανηγυρίζει ότι, χάρη σε δικές του πρωτοβουλίες, έγινε κατορθωτή η συνάντηση. Προσδοκά σε επανάληψη των συνομιλιών, που είχαν διακοπεί πριν από οκτώ ολόκληρα χρόνια, εξαιτίας της τουρκικής αδιστακτότητας.

Ο Ν. Χριστοδουλίδης βολεύεται με το σύνθημα ότι θέλει λύση και ότι «ακόμα και αύριο είναι πανέτοιμος να συζητήσει». Εμφανώς δεν πήρε χαμπάρι ότι οι Τούρκοι δεν συζητούν πια για τη διζωνική, αγγλικής υποβολής από το 1956, τουρκικής οικειοποίησης από το 1974 και ελληνικής αποδοχής από το 1990. Απαιτούν λύση δύο κρατών και κυριαρχική, όχι πολιτική ισότητα. Ο Πρόεδρος ψαλμωδεί το ίδιο ανούσιο ποιηματάκι: «Εμμένουμε στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, που είναι η διζωνική με πολιτική ισότητα και δεν συζητάμε τίποτε άλλο». Το… συμφωνημένο πλαίσιο ήδη καταργήθηκε από τους Τούρκους. Ο κατοχικός Τατάρ, κατ’ εντολήν της Τουρκίας, μεταβαίνει στη Γενεύη για να εξηγήσει ξανά ότι δεν συζητά λύση διζωνικής αλλά δύο κρατών, με την εσαεί παρουσία του τουρκικού στρατού. Το αδιέξοδο είναι ήδη προδιαγεγραμμένο. Αλλά… περιμένετε: Ο Κύπριος Πρόεδρος διαβεβαιώνει ότι πηγαίνει στη Γενεύη «με συγκεκριμένο πλάνο και συγκεκριμένες προτάσεις» και θα πράξει «ό,τι είναι δυνατόν» για την επανένωση της Κύπρου.

Τι εννοεί; Θα κάνει και άλλες υποχωρήσεις για να… καλοπιάσει τον Τούρκο, τον οποίο εδώ και πολλούς μήνες εκλιπαρεί κυριολεκτικά και ικετεύει γελοιωδώς να επανέλθει στο τραπέζι των συνομιλιών; Ο Τούρκος είναι κρυστάλλινος στην αξίωσή του αλλ’ ο Κύπριος Πρόεδρος φαίνεται να μην ακούει και να μην καταλαβαίνει: Απαιτεί την παράδοση και την υποταγή μας! Οι Τούρκοι φωνάζουν στους ανεπαρκείς ηγέτες μας ότι δεν θέλουν διζωνική, ομοσπονδία, συνομοσπονδία ή δύο κράτη. Απαιτούν κατάληψη και έλεγχο ΟΛΗΣ της Κύπρου ως ισχυρού γεωπολιτικού εφαλτηρίου για τις νεο-οθωμανικές ονειρώξεις τους. Από το 1956, διά των εκθέσεων Νιχάτ Ερίμ μέχρι τον Νταβούτογλου και σήμερα τον Ερντογάν, η τουρκική ηγεσία λέγει ότι, ακόμα και ένας Τούρκος να υπήρχε στο νησί, η Τουρκία όφειλε να το ελέγξει.

Ποιο είναι το λεγόμενο «κεκτημένο των συνομιλιών», στο οποίο αγκιστρώνεται παραλυτικά ο Πρόεδρος; Είναι οι ολέθριες υποχωρήσεις Μακαρίου, Κυπριανού, Κληρίδη, Τάσσου, η διζωνική Βασιλείου, οι συγκλίσεις Χριστόφια και οι καταστροφικές υποχωρήσεις Αναστασιάδη. Η διζωνική, μια πρωτοφανής τερατογένεση, που ουδαμόθεν του πλανήτη συναντάται, απορρίφθηκε βροντερά στις 24/4/2004, από το 76% του κυπριακού Ελληνισμού. Ο Χριστοδουλίδης, ασεβέστατος και εξοργιστικός τουρκοδιζωνιστής, επιμένει σε μια «λύση», η οποία θα καταλύσει την Κυπριακή Δημοκρατία, το μόνο πανίσχυρο διεθνές έρεισμα που μας απέμεινε, για να αντικατασταθεί από μία εκ προοιμίου δυσλειτουργική, δηλ. θνησιγενή ομοσπονδία. Επιμένει να αγνοεί όσα ο τότε ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, είχε γράψει στον Πρωθυπουργό της Βρετανίας, Τόνι Μπλέαρ (31/3/2004), για το Σχέδιο Ανάν:

«Σε περίπτωση που η Ιδρυτική Συμφωνία δεν εγκριθεί στα ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα, ή αν μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις δεν υπογράψει τη Συνθήκη για τα θέματα που αφορούν τη νέα τάξη πραγμάτων στη Κύπρο όχι αργότερον της 29ης Απριλίου 2004, αυτή θα είναι άκυρη (null and void ab initio) και οι δεσμεύσεις που είχαν αναληφθεί, καθώς και η υποβολή του δημοψηφίσματος, δεν θα έχουν καμία νομική ισχύ» (Φανούλα Αργυρού: To «Σχέδιο Ανάν», 31 Μαρτίου 2004 μετά από 20 χρόνια –«Σημερινή», 31.12.2024). Και ο Ν. Χριστοδουλίδης ας καταλάβει, επιτέλους: Το 2004, η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων απέρριψαν το έκτρωμα Ανάν και ενταφίασαν τη διζωνική ανωμαλία.

Τι γυρεύει, λοιπόν, στη Γενεύη; Να… τετραγωνίσει τον φαύλο κύκλο του Κυπριακού; Να… πείσει τον πράκτορα της τουρκικής κατοχής να συζητήσουν για τη διζωνική ενώ αυτός, κατ’ εντολήν της Τουρκίας, απαιτεί λύση δύο κρατών και κυριαρχική ισότητα; Πρώτα απ’ όλα, όμως, ο Ν. Χριστοδουλίδης ας μας εξηγήσει τι είναι η διζωνική; Ποιο είναι το… «σωστό» περιεχόμενό της; Ποια είναι η νομική υποστύλωσή της στη διεθνή δικαιοπραξία; Πώς, πού, πόσο και σε τι ταυτίζεται με το Κοινοτικό Κεκτημένο, που επικαλείται; Ποια είναι τα «θετικά» της διζωνικής, που η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ διακήρυξε πριν από δύο χρόνια ότι θα μας διδάξει αλλά ακόμα τα αναζητεί; Και τι σημαίνουν «συνιστώντα» ή «παράγωγα» κρατίδια και πώς η κάθε πλευρά τα ερμηνεύει; Γιατί ο Κύπριος Πρόεδρος συνηγορεί στην εξουδετέρωση της παγκόσμιας αρχής, «ένας άνθρωπος, μία ψήφος», για να υποστηρίξει την κραυγαλέα παραβίαση της αρχής της πλειοψηφίας διά της «εκ περιτροπής προεδρίας»;

Στην πενταμερή γιατί απουσιάζει πάλι η Κυπριακή Δημοκρατία; Από το 1977, ο κοινοτάρχης της ελληνικής κοινότητας και ο κοινοτάρχης της τουρκοκυπριακής συναντώνται για να συζητήσουν για οδοφράγματα και επαφές, την ώρα που η Τουρκία αναδύεται ξανά στη Μεσανατολική και ευρωπαϊκή σκακιέρα και διεκδικεί ρόλο και λόγο στην ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια. Και η τουρκική εισβολή και κατοχή; Ο εποικισμός, η εθνοκάθαρση; Η παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών; Ποιο είναι το αφήγημα της Κυβέρνησης προς τους ξένους; Το Κυπριακό, από διεθνές πρόβλημα κραυγαλέων, εγκληματικών παραβιάσεων από την Τουρκία υποβαθμίστηκε σε απλή δικοινοτική διαφορά. Όλα αυτά, προφανώς, είναι εκτός του «πλάνου» και των «προτάσεων» του «πανέτοιμου» Ν. Χριστοδουλίδη.

 Ο χρόνος τρέχοντας διήνυσε ήδη μισό αιώνα και βάλε τουρκικής εισβολής και βαίνει προς ολοκλήρωση του πρώτου τετάρτου του 21ου αιώνα σκορπίζοντας άκαρδα τις στάχτες απ’ την αντάρα της Κύπρου, που σκέπαζαν άλλοτε τον νοητικό και συναισθηματικό μας ορίζοντα.

Γράφει η εκπαιδευτικός και συγγραφέας Κρινιώ Καλογερίδου

Άλλοτε, γιατί εκείνες τις εθνικές ευαισθησίες που μας έκαναν να νιώθουμε με μια πινέζα στην καρδιά Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριοι, τις άφησαν πίσω τους οι άνεμοι της αδράνειας (γέφυρας προς τη λήθη), της αποδοχής των τουρκικών τετελεσμένων στο υπό κατοχή 37 % της Κύπρου και των… αιτημάτων παροχής τεχνικής βοήθειας από το ΔΝΤ για οικονομικές πτυχές του Κυπριακού.

  Για ”εξεύρεση βιώσιμων οικονομικών λύσεων” των δύο Κοινοτήτων της Κύπρου (Ελληνοκυπριακής-Τουρκοκυπριακής), εκ παραλλήλου με τις προσπάθειες αναβάθμισης της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ), η οποία έμεινε στην ουσία ανενεργή παρά το γεγονός ότι είχε ιδρυθεί το 1981 με εντολή του ΟΗΕ για να δώσει απαντήσεις στο θέμα των αγνοουμένων (1510 αριθμητικά και 2002 οι υπό εξέταση φάκελοί τους από το Ειδικό Δικαστήριο του Στρασβούργου) και στο θέμα της ταυτοποίησης νεκρών…

  Έκτοτε βέβαια και μέχρι πρότινος δεν κάναμε τίποτα άλλο διακυβερνητικά στο Κυπριακό από το να αναμασάμε τα γνωστά ευχολόγια περί ”δίκαιης,  βιώσιμης και σύμφωνης με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ λύσης του Κυπριακού”, χωρίς να δίνουμε καμιά ευκαιρία σε πρωτοβουλίες δράσης προς επίτευξη λύσης του.

   Και το ”μέχρι πρότινος”, για να μην προκαταλάβω αρνητικά τα αποτελέσματα της τρέχουσας άτυπης διευρυμένης πενταμερούς Συνόδου για το Κυπριακό στη Γενεύη, η οποία συγκλήθηκε με πρωτοβουλία του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες και με την προσδοκία να ανοίξει ο δρόμος για επανέναρξη των συνομιλιών μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής πλευράς από εκεί όπου διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντανά.

   Σημειωτέον, ότι στην παρούσα Σύνοδο συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Αγγλίας-Ελλάδας-Τουρκίας), εκπρόσωπος της Ε.Ε, ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ και ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης.

   Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος – σε συνεννόηση με την ελληνική ηγεσία –  επιμένει στην αμφιλεγόμενη λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας έναντι της καταστροφικής διχοτόμησης που προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά και η Τουρκία, οι οποίες αξιώνουν – εν προκειμένω –  στη Γενεύη χωριστή αναγνώριση και ισότιμη κυριαρχία στην πρακτική εφαρμογή των δύο κρατών.

    Ωστόσο, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας – και αυτήν τη φορά – για προκαταρκτικές συμφωνίες με προοπτική επίλυσης του Κυπριακού, απ’ τη στιγμή που δεν υπάρχει κοινή βάση επί της οποίας να μπορεί να γίνει διάλογος, Κι αυτό γιατί η Τουρκία προβάλλει τη δική της πρόταση για αναγνώριση του ψευδοκράτους με ισότιμη κυριαρχία των δύο κρατών (βλ. σχέδιο διχοτόμησης της Κύπρου).

   Σε αντίθεση με την τουρκική πρόταση, η πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι αντιγραφή–υιοθέτηση της πρότασης του Γκουτέρες για Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (αναμάσημα βρετανικής του 1957), χωρίς διάθεση ωστόσο ανάληψης πρωτοβουλιών από τα ΥΠΕΞ Ελλάδας και Κύπρου για εκπόνηση και προώθηση ενός δικού τους σχεδίου προς επίλυση του Κυπριακού και συνένωση της χωρισμένης στα δύο Κύπρου.

    Κι αυτό, η αποφυγή δηλαδή εκπόνησης ελληνικής έμπνευσης σχεδίου επίλυσης (που να μπορεί να τεθεί ως δεύτερη πρόταση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, πλην της Διζωνικής του ΓΓ του ΟΗΕ) κρατάει μισό αιώνα και βάλε…

   Έτσι εξηγείται γιατί έχει βαλτώσει – λόγω ”ακινησίας” – το Κυπριακό και αργεί να ξημερώσει στην Μεγαλόνησο. Έτσι εξηγείται γιατί ο χρόνος βαίνει προς όφελος της αναθεωρητικής Τουρκίας, η οποία πρόλαβε ήδη να σβήσει (και με δική μας ευθύνη) τη στάμπα του εισβολεα απ’ το μέτωπό της. Να τη σβήσει και να παρουσιάζεται σήμερα ως… ειρηνοποιός και εγγυήτρια της ασφάλειας της Ουκρανίας και της Ενωμένης Ευρώπης, εμμένοντας παράλληλα στην διχοτόμηση ως μόνη λύση του Κυπριακού.

   Απόφαση που είχε πάρει στην ουσία η Τουρκία απ’ το 2004, έτος απόρριψης του Σχεδίου Ανάν από τον Κύπριο Πρόεδρο Τάσσο Παπαδόπουλο και τον λαό της  Κύπρου. Σχεδίου που καταργούσε (άμεσα ή έμμεσα) την Κυπριακή Δημοκρατία και ισοδυναμούσε με άρνηση της κρατικής οντότητας της Κύπρου…

   Το Σχέδιο Ανάν δεν πέρασε, άλλο αν φιδοσέρνουν οι ουρές του. Όμως η πίκρα στο στόμα όσων έχουν την έγνοια της Κύπρου δε λέει να φύγει απ’ το 1974, γιατί εξακολουθεί να είναι ακρωτηριασμένη η εδαφική της ακεραιότητα και καταπατημένα τα ανθρώπινα δικαιώματα στα Κατεχόμενα από τον αδίστακτο τουρκικό στρατό που κρατά αδικαίωτες τις προσδοκίες Ελλαδιτών και Ελληνοκυπρίων.

   Αδικαίωτες και τις θυσίες των πεσόντων υπερασπιστών της Κύπρου, πράγμα που κάνει το αίμα να κοχλάζει – στις φλέβες μας, ενώ  τρεβιλίζει ακατάπαυστα στο μυαλό μας το ίδιο διττό ερώτημα:

• ”Γιατί” έμεινε η Κύπρος αδικαίωτη και δεν απελευθερώθηκε ακόμα;” και
• ”Γιατί η Ελλάδα διστάζει να επαναφέρει σε ισχύ το ΔΕΑΧ” (Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, που είχε εφαρμογεί την περίοδο 1993-2000), αν και…

   Αν και εξακολουθεί να είναι ιστορικό σημείο αναφοράς – ας το παραδεχτούμε – δεδομένου ότι εγκιβωτίζει τις αμυντικές δυνατότητες του Ενιαίου Αμυντικού χώρου (Θράκη-Αιγαίο-Κρήτη-Κύπρος) και δίνει ώθηση σήμερα στην προοπτική στρατηγικής συμμαχίας μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, υπό την αιγίδα και τη βαρύνουσα συμμετοχή των ΗΠΑ.

   Όμως δεν αρκεί να το πιστεύουμε εμείς, αν δεν το πιστεύουν οι εκάστοτε κυβερνώντες. Και, όσον αφορά τους νυν, αυτά που καλούνται να αντιμετωπίσουν στον τρέχοντα χρόνο είναι τα πιθανά αδιέξοδα στην Πενταμερή της Γενεύης,

Αδιέξοδα λόγω εμμονής της Τουρκίας για αλλαγή βάσης στη λύση του Κυπριακού, με άξονα την πρότασή της για διχοτόμηση της Κύπρου, προκειμένου να κερδίσει την έμμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους) και λόγω της αρνητικής πορείας της ηλεκτρικής, υποθαλάσσιας διασύνδεσης καλωδίου Κρήτης-Κύπρου.

Διασύνδεσης η οποία ναυαγεί εξακολουθητικά μέχρι τώρα λόγω μη αποδοχής της Τουρκίας. Κι αυτό μόνο αρνητικό είναι για μας, γιατί δείχνει τον πειθαναγκασμό μας σε κάθε αίτημα της Τουρκίας να εμποδίσει ελληνικές πρωτοβουλίες εθνικού συμφέροντος στα χωρικά ύδατά μας. Ωστόσο το ”μέχρι τώρα” έχει τη σημασία του, γιατί – απ’ ό,τι φαίνεται, ανοίγει ο δρόμος επανέναρξης των ερευνών για την ηλεκτρική διασύνδεση με συμμαχική κάλυψη, όπως το επεδίωξε η Αθήνα.

Για να επανέλθουμε όμως στο Κυπριακό, αξίζει να σημειώσουμε ότι – όσον αφορά τα τεκταινόμενα στη Γενεύη – είναι δυσοίωνες όπως προείπα) οι προοπτικές να δούμε λευκό καπνό συμφωνίας είτε απ’ τις συζητήσεις μεταξύ του Προέδρου της Κύπρου και του εκπροσώπου της τουρκοκυπριακής κοινότητας (Χριστοδουλίδη-Τατάρ) είτε μεταξύ των ΥΠΕΞ Ελλάδας-Τουρκίας (Δεραπετρίτη-Φιντάν).

Και είναι δυσοίωνες, γιατί ο Ταγίπ Ερντογάν (και το φερέφωνό του στα Κατεχόμενα Ερσίν Τατάρ, που παρουσιάζεται ως πρόεδρος της ”ΤΔΒΚ”) έχουν δηλώσει προκαταβολικά ότι ”δε συζητούν λύση Ομοσπονδίας”. Άρα η πρόταση Ελλάδας και Κύπρου (με εισήγηση του Γκουτέρες) για Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα έχει απορριφθεί εκ των προτέρων.

Έχει απορριφθεί εκ των προτέρων ως βάση για επανέναρξη δομημένων συνομιλιών για το Κυπριακό και δεν μπορούμε να προσδοκούμε – ούτε με θαύμα –  την ένωση των δύο Κοινοτήτων της Κύπρου όσο η Τουρκία δίνει τα ρέστα της για υπεράσπιση των στρατηγικών συμφερόντων της στην Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος) και τη Μ. Ανατολή. Κάτι που αποδεικνύει με τον απροκάλυπτο διπλωματικό της αγώνα να προωθήσει την αναγνώριση του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους τουλάχιστον από τουρκόφωνες χώρες και, προπάντων, απ’ το Αζερμπαϊτζάν.

Ασφαλώς τα γνωρίζει όλα αυτά η ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης τα ανέχεται στωικά (για να μην είναι αυτός που θα χρεωθεί άλλη μια αποτυχία συμφωνίας για το Κυπριακό), χωρίς να παύει να υποστηρίζει φυσικά τις θέσεις του επί τη βάσει των μέχρι τώρα αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Ενωμένης Ευρώπης.

Και λέω ”μέχρι τώρα”, γιατί δεν αποκλείεται – προς αποφυγή νέου αδιεξόδου – ο ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών να υποβάλλει συμπληρωματικές προτάσεις στη Γενεύη, ώστε να αποφύγει το ναυάγιο και να βρει κοινό έδαφος διεξαγωγής διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών,  με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος που τις χωρίζει.

Γεφύρωση που γίνεται δυσκολότερη δεδομένων των τουρκικών ζητούμενων, τα οποία είναι – πέραν του αιτήματος για λύση διχοτόμησης της Κύπρου – η άρση απομόνωσης του ψευδοκράτους και η συμμετοχή του στην εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, πολύ περισσότερο τώρα που ”τρέχει” η φάση επανεκκίνησης του προγράμματος ερευνών και αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Κι αυτό το τελευταίο επαυξάνει τη ζηλοφθονία των Τούρκων και τη βουλιμία τους, ενώ στα ύψη βρίσκεται και η ανησυχία τους για την ανάπτυξη στρατιωτικών σχέσεων της Κύπρου με τις ΗΠΑ σε βαθμό στρατηγικής συμμαχίας, κάτι που – σε συνάρτηση με την αναβάθμιση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Εθνικής Φρουράς και τον ταχύτατο επανεξοπλισμό της Κύπρου (μετά την άρση του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ) – πιστώνεται στον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη.

Τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας που φαίνεται να τα πάει καλύτερα από τον προκάτοχό του Ν. Αναστασιάδη τόσο επί του πεδίου όσο και στον τομέα των διαπραγματεύσεων, όπου ο Ερντογάν δεν αντιμετωπίζει πλέον μια αδύναμη Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς συμμαχίες και αμυντική δυνατότητα, αλλά μια σοβαρή Κυπριακή Δημοκρατία έτοιμη να μπει στην ουσία εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων, φροντίζοντας παράλληλα τον επανεξοπλισμό της.

Διαπραγματεύσεων με την τουρκική και την τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία έχοντας ως πυξίδα το κεκτημένο των διαπραγματεύσεων του 2017 στο Κραν Μοντανά, όπου – λόγω αμφίπλευρων διαφωνιών – είχε χαθεί μια χρυσή ευκαιρία για στρατηγική συμφωνία μεταξύ Κοτζιά/Αναστασιάδη–Τσαβούσογλου/Τατάρ για επίτευξη συμφωνίας που θα ικανοποιούσε και τις δύο Κοινότητες, όπως εκτίμησε τότε σε έκθεσή του για το Κυπριακό ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες …

Η Coca-Cola επιδιώκει αθόρυβα την επιστροφή της στη Ρωσία, καταθέτοντας νέες αιτήσεις εμπορικών σημάτων στη χώρα. Το ίδιο και η αλυσίδα καφέ Starbucks. Όπως υποστηρίζει η εφημερίδα Vedomosti, «και άλλες διεθνείς εταιρείες που ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία, κατέθεσαν πρόσφατα εμπορικά σήματα».

Και αν αυτά τα λέει η ρωσική «προπαγάνδα», έρχονται οι  Financial Times να αποκαλύψουν  ότι «τα hedge funds και οι χρηματιστηριακές, αναζητούν ομόλογα ρωσικών εταιρειών που θεωρούνταν σχεδόν άνευ αξίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, αλλά τα οποία πλέον καταγράφουν αυξήσεις στις εσωτερικές αποτιμήσεις ορισμένων επενδυτών»

Όταν οι δυτικές χώρες επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, πολλοί προέβλεψαν ότι η Μόσχα θα αντιμετώπιζε βαθιά διεθνή απομόνωση. Ωστόσο, αντί να υποχωρήσει από την παγκόσμια σκηνή, η Ρωσία έχει διαφοροποιήσει επιθετικά τις διπλωματικές και οικονομικές της σχέσεις, πέρα ​​από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η αλλαγή ενίσχυσε τις σχέσεις της Μόσχας με την Κίνα, την Ινδία, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία, αποδεικνύοντας ότι ενώ η Ρωσία μπορεί να είναι αποκομμένη από τη Δύση, απέχει πολύ από το να είναι απομονωμένη.

Ενισχύεται το ρούβλι

Το ρωσικό ενεργητικό είχε ουσιαστικά αποκλειστεί από τις διεθνείς αγορές μετά την εισβολή στην Ουκρανία, καθώς οι κυρώσεις απέκοψαν τις τράπεζες της χώρας από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και η Ρωσία υπέστη μαζική εκροή κεφαλαίων.

Το ρούβλι έχει ενισχυθεί πάνω από 30% έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους χάρη στις ελπίδες για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. «Οι κινήσεις στην αγορά συναλλάγματος και η ανατίμηση του ρουβλίου αποκαλύπτουν ότι αυτή η δυναμική μπορεί να αντιστραφεί, ειδικά αν οι Ρώσοι που έφυγαν από τη χώρα υπό τον φόβο της επιστράτευσης επιστρέψουν με αποταμιεύσεις που είχαν κρύψει στη Γεωργία, την Αρμενία και άλλες γειτονικές χώρες».

Περιμένοντας το «τηλεφώνημα»

Αν οι προσδοκίες των επενδυτών θα επιβεβαιωθούν και θα ενισχυθούν θα εξαρτηθεί βέβαια από την αυριανή τηλεφωνική επικοινωνία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν. Αναλυτές προειδοποιούν μάλιστα ότι έως ότου υπάρξουν απτά αποτελέσματα από τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Ρωσίας, καλό θα είναι να αποφεύγεται ο υπέρμετρος ενθουσιασμός.

«Ο Τραμπ προκαλεί σάλο σε όλο τον κόσμο με τη δασμολογική του πολιτική, ενώ αξιοσημείωτα είναι επίσης και τα ζιγκα ζαγκ που κάνει ως προ της ρωσική οικονομία. «Ενώ η οικονομική προσέγγιση ήταν εμφανής πριν από μερικές εβδομάδες, ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί σταδιακά να χάσει την υπομονή του και να θέσει το  Κρεμλίνο υπό μεγάλη πίεση», τονίζουν οι ίδιες πηγές.

Ο Τραμπ, ο οποίος ελπίζει σε μια γρήγορη λύση στον πόλεμο της Ουκρανίας, θα μπορούσε, σύμφωνα με τους ειδικούς, να  ασκήσει σημαντική πίεση εναντίον του Πούτιν. Ένα ιδιαίτερα επώδυνο σημείο θα ήταν η επικερδής ενεργειακή επιχείρηση της Μόσχας. Οι πωλήσεις ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου έχουν ενισχύσει την οικονομία της Ρωσίας, παρά τις δυτικές κυρώσεις. «Εάν θέλουμε να πετύχουμε μια ταχύτερη επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις συνεχείς ρωσικές πωλήσεις ενέργειας», δήλωσε στο Newsweek η Έμιλι Κίλκρις, ανώτερη συνεργάτιδα στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια . «Είναι το μόνο που μένει».

Αμφίβολες οι νέες κυρώσεις

Αλλά είναι αμφίβολο αν ο Τραμπ αυστηροποιήσει πραγματικά τις κυρώσεις στη Μόσχα. «Νέες κυρώσεις κατά της ρωσικής οικονομίας θα μπορούσαν να προκαλέσουν πρόσθετη αναταραχή  και στις ΗΠΑ,σε μια περίοδο αυξανόμενης εσωτερικής οικονομικής αβεβαιότητας σχετικά με τις εμπορικές πολιτικές του προέδρου», δήλωσε η Κίλκρις.

«Ο πρόεδρος Τραμπ είχε υποσχεθεί να μειώσει τις τιμές των καυσίμων στο μισό. «Υποψιάζομαι ότι θα είναι πολύ προσεκτικός σχετικά με τις κυρώσεις που θα μπορούσαν να κόψουν τις ρωσικές προμήθειες πετρελαίου από την αγορά», εξηγεί ο Μάρκ Φίνλεϊ, ειδικός σε θέματα ενέργειας στο Ινστιτούτο Baker του Πανεπιστημίου Rice, στο Χιούστον.

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν ήδη επιβάλει πολυάριθμες κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας προκειμένου να μειώσουν τα έσοδα του Πούτιν. Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε ακόμη και να χαλαρώσει τις κυρώσεις.

Ανατολική διπλωματία

Ο πρόεδρος Τραμπ επιδιώκει άλλωστε μακροπρόθεσμα, να αποτραβήξει τη Ρωσία από την αγκαλιά της Κίνας. Κατανοεί άλλωστε ως «επιχειρηματίας»  ότι ενώ η Δύση μπορεί να συνεχίσει τις προσπάθειές της να απομονώσει τη Ρωσία, η Μόσχα έχει αποδείξει ότι μπορεί και θα βρει νέους δρόμους για επιρροή, εμπόριο και στρατηγικές συμμαχίες. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι δυτικές κυρώσεις, επιτάχυναν την αναζήτηση της Μόσχας για εναλλακτικούς οικονομικούς διαδρόμους. Αποτέλεσμα; Το εμπόριο με την Κίνα έχει αυξηθεί, οι διπλωματικοί δεσμοί με τη Λατινική Αμερική και την Αφρική έχουν βαθύνει και οι αμυντικές συνεργασίες με χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής έχουν ενισχυθεί. «Αυτός ο επαναπροσανατολισμός υπογραμμίζει την αυξανόμενη σημασία της ανατολικής διπλωματίας στην παγκόσμια στρατηγική της Ρωσίας», σημειώνουν δυτικές διπλωματικές πηγές.

Η αλλαγή προσανατολισμού της Ρωσίας προς την Ανατολή δεν είναι απλώς μια απάντηση στη δυτική απομόνωση, αλλά μια υπολογισμένη κίνηση για να διασφαλίσει το οικονομικό και στρατηγικό της μέλλον.

Ο κόσμος κινείται άλλωστε προς μια πολυπολική τάξη πραγμάτων, όπου εναλλακτικά κέντρα εξουσίας – όπως οι BRICS και ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης – διαδραματίζουν όλο και σημαντικότερο ρόλο στην παγκόσμια διακυβέρνηση.