Διεθνή
Το λίθιο μπορεί να κρίνει τις σχέσεις ΕΕ-Σερβίας

Της Engjellushe Morina
Το λίθιο διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην παγκόσμια στροφή προς τη βιώσιμη και καθαρή ενέργεια. Είναι ένα κρίσιμο συστατικό για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, μεταξύ άλλων χρήσεων.
Από το 2021, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει συνεργασίες για να εξασφαλίσει την προμήθεια τέτοιων κρίσιμων πρώτων υλών με 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής, της Νορβηγίας και της Ζάμπια. Στοχεύει στη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην καθαρή τεχνολογία ώστε να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
Η ΕΕ είναι επίσης επίσημα δεσμευμένη στην προώθηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα στη γειτονική της περιοχή – συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών Βαλκανίων, όπου πολλά κράτη είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ.
Αυτό το μήνα, η Σερβία και η ΕΕ πραγματοποίησαν μια κρίσιμη σύνοδο κορυφής πρώτων υλών στο Βελιγράδι, στην οποία συμμετείχαν ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν συμφωνία για βιώσιμες πρώτες ύλες, αλυσίδες αξίας μπαταριών και ηλεκτρικά οχήματα. Τώρα σκοπεύουν να καταρτίσουν έναν οδικό χάρτη εντός έξι μηνών που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες για την ανάπτυξη μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης. Επίσης στη σύνοδο κορυφής του Βελιγραδίου ήταν εκπρόσωποι των αυτοκινητοβιομηχανιών Merzedes-Benz και Stellantis.
Η Σερβία διατηρεί ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα λιθίου στον κόσμο. Η κοιλάδα Jadar εκτιμάται ότι περιέχει 200 εκατομμύρια τόνους μεταλλεύματος βορικού λιθίου, παρέχοντας τη δυνατότητα να καλύψει το 10% της παγκόσμιας ζήτησης λιθίου. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατασκευή 1,1 εκατομμυρίων ηλεκτρικών οχημάτων ετησίως.
Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και οι ελευθερίες των μέσων ενημέρωσης έχουν αποδυναμωθεί υπό τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Οι ανησυχίες σχετικά με τη διακυβέρνηση έχουν προκαλέσει τους επικριτές να ανησυχούν ότι η νέα στρατηγική εταιρική σχέση θα αποτύχει να προσφέρει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που διασφαλίζει υπεύθυνες πρακτικές εξόρυξης στη Σερβία.
Υπάρχουν λίγα σημάδια ακόμη ότι η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει αυτό το νέο σκέλος της σχέσης της με τη Σερβία –η οποία είναι υποψήφια για ένταξη στο μπλοκ– για να ενισχύσει τις επίσημες προσπάθειες μέσω της ενταξιακής διαδικασίας για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Στο Βελιγράδι, ο Σολτς επανέλαβε ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να στηρίξει τη Σερβία για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Ομοίως, ως υποψήφια χώρα η Σερβία υποτίθεται ότι θα ευθυγραμμίσει την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφάλειας με αυτήν της ΕΕ. Αλλά δεν έχει ακόμη ενταχθεί στο μπλοκ για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία. Και, ενώ η ΕΕ εντείνει τις προσπάθειές της να χλευάσει τη σχέση της με την Κίνα, ο Βούτσιτς φιλοξένησε τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στο Βελιγράδι τον Μάιο και υπέγραψε μια αμφιλεγόμενη συνθήκη έκδοσης που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους Κινέζους αντιφρονούντες.
Οι σερβικές αρχές φαίνεται επίσης να στοχοποιούν αντιπολεμικά μέλη της ρωσικής διασποράς. Οι επικριτές έχουν δίκιο ότι η ΕΕ έχει ζητήσει εδώ και καιρό από τις σερβικές αρχές να κάνουν βελτιώσεις, χωρίς αποτέλεσμα. Ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα αυτή τη φορά να είναι διαφορετική. Η ΕΕ έχει μια πραγματική ευκαιρία να επηρεάσει τη χρηστή διακυβέρνηση και τις βέλτιστες πρακτικές μέσω της νέας εταιρικής σχέσης, η οποία έχει τεράστιες δυνατότητες για την ανάπτυξη της Σερβίας. Ένα ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι απόλυτη ανάγκη. Τουλάχιστον, η ΕΕ πρέπει να δείξει ότι θα σταματήσει την εταιρική σχέση εάν η Σερβία δεν αντιμετωπίσει τις ανησυχίες σχετικά με τη διακυβέρνηση και τις πρακτικές.
Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.
Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου
Αναδημοσίευση από το capital.gr

Διεθνή
Μήνυμα από Παναμά στον Τραμπ! Θα συνεχίσει να υπερασπίζεται σθεναρά την επικράτειά του
«Ας είναι σαφές, η Διώρυγα του Παναμά ανήκει στους πολίτες του Παναμά και έτσι θα παραμείνει», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας.

Η κυβέρνηση του Παναμά διατράνωσε χθες Πέμπτη πως θα συνεχίσει να υπερασπίζει «σθεναρά» την «εθνική κυριαρχία» της χώρας μετά τα δημοσιεύματα του αμερικανικού Τύπου κατά τα οποία ο Ντόναλντ Τραμπ έχει σκοπό να «αυξηθεί» η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στο κράτος της κεντρικής Αμερικής για να «ανακτηθεί» ο έλεγχος της διωκεάνειας διέλευσης.
Το τηλεοπτικό δίκτυο NBC News, επικαλούμενο δυο πηγές του στην αμερικανική κυβέρνηση, τις οποίες δεν κατονόμασε, μετέδωσε νωρίτερα χθες ότι «ο Λευκός Οίκος διέταξε τις ένοπλες δυνάμεις να παρουσιάσουν επιλογές για να αυξηθεί η παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων στον Παναμά». Παρόμοιο ρεπορτάζ μετέδωσε το CNN.
Ούτε το Πεντάγωνο, ούτε ο Λευκός Οίκος απάντησαν όταν τους ζήτησε σχόλιο το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Δεν έχω τίποτε άλλο να πω πέρα από το ότι ο Παναμάς θα συνεχίσει να υπερασπίζεται σθεναρά την επικράτειά του, τη Διώρυγά του και την εθνική κυριαρχία του», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Χαβιέρ Μαρτίνες-Άτσα σε δημοσιογράφους ερωτηθείς σχετικά με τα δημοσιεύματα.
«Ας είναι σαφές, η Διώρυγα του Παναμά ανήκει στους πολίτες του Παναμά και έτσι θα παραμείνει».
Σύμφωνα με το NBC News, το μεικτό διοικητήριο των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που είναι αρμόδιο για τη νότια Αμερική (SOUTHCOM, «νότια διοίκηση») άρχισε να «καταρτίζει σχέδια για στενότερη συνεργασία με τις παναμαϊκές δυνάμεις ασφαλείας» καθώς και για το «λιγότερο πιθανό» σενάριο «αμερικανικά στρατεύματα να καταλάβουν τη Διώρυγα του Παναμά διά της βίας».
Ο στρατός των ΗΠΑ είχε εισβάλει στον Παναμά το 1989 για να ανατρέψει και να συλλάβει τον δικτάτορα Μανουέλ Αντόνιο Νοριέγα, που κατηγορείτο για διακίνηση ναρκωτικών. Άρχισε το 1994 προοδευτικά να αποσύρεται από τις στρατιωτικές βάσεις που είχε εγκαταστήσει στη χώρα.
Ο τελευταίος αμερικανός στρατιώτης αποχώρησε από την παναμαϊκή επικράτεια την 31η Δεκεμβρίου 1999 και την ίδια ημέρα η Διώρυγα πέρασε στον παναμαϊκό έλεγχο, δυνάμει διμερών συμφωνιών που είχε διαπραγματευτεί με το κράτος της κεντρικής Αμερικής ο Τζίμι Κάρτερ, ο Δημοκρατικός πρώην πρόεδρος (1977-1981), που απεβίωσε τον Δεκέμβριο.
«Τη Διώρυγα διαχειρίζεται ο Παναμάς και σε περίπτωση απειλής, η μόνη που μπορεί να καλέσει άλλες για να προασπίσουν τη λειτουργία της είναι η χώρα μας, είναι ο πρόεδρος της παναμαϊκής Δημοκρατίας», επέμεινε ο κ. Μαρτίνες-Άτσα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε διαμηνύσει πέρυσι κι επανέλαβε όταν ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο πως οι ΗΠΑ θα «πάρουν πίσω» τη Διώρυγα, που είχαν κατασκευάσει το 1914 και εγκαινιάστηκε εκείνη τη χρονιά. Το επανέλαβε σε ομιλία του εφ’ όλης της ύλης στο Κογκρέσο στις αρχές του μήνα, κατ’ αυτόν για να «ενισχυθεί περαιτέρω η εθνική μας ασφάλεια».
Οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι οι δυο κυριότεροι χρήστες της διέλευσης που συνδέει τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό, από την οποία περνάει περίπου το 5% των εμπορευμάτων που διακινούνται διά θαλάσσης σε παγκόσμια κλίμακα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP
Πηγή: Sigmalive
Διεθνή
BBC: Διαπραγματεύσεις ή στρατιωτική επέμβαση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν
Οι μεγάλες δυνάμεις, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Κίνα και η Ρωσία, εντείνουν τις διπλωματικές τους προσπάθειες για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο πυρηνικοποίησης του Ιράν ή στρατιωτικής επέμβασης.

Το Ιράν βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ στην κατασκευή πυρηνικής βόμβας, καθώς η διεθνής συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος λήγει φέτος. Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε το 2015 επί προεδρίας Ομπάμα, είχε επιβάλει περιορισμούς στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων. Ωστόσο, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018 υπό τον Τραμπ, το Ιράν άρχισε να μην τηρεί τις δεσμεύσεις του, επιταχύνοντας τον εμπλουτισμό ουρανίου σε επίπεδα κοντά στα απαραίτητα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Σύμφωνα με το BBC, oι μεγάλες δυνάμεις, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Κίνα και η Ρωσία, εντείνουν τις διπλωματικές τους προσπάθειες για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο πυρηνικοποίησης του Ιράν ή στρατιωτικής επέμβασης. Η Κίνα προωθεί διαπραγματεύσεις, ενώ ο Τραμπ έστειλε επιστολή στο Ιράν προειδοποιώντας ότι εάν δεν υπάρξει συμφωνία, θα μπορούσε να υπάρξει στρατιωτική δράση.
Το Ιράν στέλνει αντιφατικά μηνύματα, καθώς ορισμένες ομάδες στη χώρα υποστηρίζουν τις διαπραγματεύσεις, ενώ άλλες βλέπουν την απόκτηση πυρηνικών όπλων ως μέσο εξασφάλισης της εθνικής ασφάλειας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) προειδοποιεί ότι το Ιράν αυξάνει ραγδαία τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου, αλλά η επιτήρηση έχει περιοριστεί λόγω της απομάκρυνσης εξοπλισμού παρακολούθησης από τις ιρανικές αρχές.
Αν το Ιράν αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, θα μπορούσε να αποκτήσει αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο μέσα σε λίγες εβδομάδες, αλλά η συναρμολόγηση ενός λειτουργικού όπλου θα απαιτούσε μήνες ή και χρόνια. Η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να επιβάλει κυρώσεις όσο υπάρχει ακόμη η δυνατότητα, προκειμένου να αποτρέψει μια νέα κρίση.
Πηγή: Sigmalive
Διεθνή
Το Ισραήλ στέλνει μήνυμα στην Άγκυρα! Γκίντεον Σάαρ: Καταδικάζουμε εισβολή και κατοχή της Κύπρου από Τουρκία (BINTEO)
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Σαάρ τοποθετήθηκε για το Κυπριακό, δηλώνοντας ότι το Ισραήλ στηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου. Καταδίκασε την τουρκική εισβολή και κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού και αντιτάχθηκε στις προσπάθειες της Τουρκίας να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής της περιφερειακής σταθερότητας.

Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Γκίντεον Σαάρ, χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα κατά της Συρίας, της Τουρκίας και του Ιράν μετά την ολοκλήρωση της τριμερούς συνάντησης Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στην Αθήνα.
Αναφερόμενος στη Συρία, δήλωσε ότι, αν και το Ισραήλ δεν θρήνησε την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, στο νέο καθεστώς Τζολάνι διαπίστωσε τη σφαγή χριστιανών. Τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει ρόλο και προειδοποίησε τη Συρία να είναι προσεκτική στις πολιτικές της έναντι της Τουρκίας.
Όσον αφορά την Τουρκία, ανέφερε ότι παρέχει βοήθεια και επιτρέπει τη διείσδυση δυνάμεων στον Λίβανο για να υποστηρίξουν τη Χεζμπολάχ. Επισήμανε ότι ο Λίβανος έχει την ευκαιρία να απομακρυνθεί από την επιρροή του Ιράν, υπό την προϋπόθεση ότι ο λιβανέζικος στρατός θα είναι ισχυρότερος από τη Χεζμπολάχ.
Σε σχέση με τη Γάζα, υπογράμμισε ότι το Ισραήλ δεν θα δεχθεί τίποτα λιγότερο από την πλήρη αποστρατιωτικοποίησή της, την εξάλειψη της παρουσίας της Χαμάς και την επιστροφή των ομήρων. Κατηγόρησε τη Χαμάς για αποτρόπαια εγκλήματα κατά του Ισραήλ και επεσήμανε ότι το Ιράν επιδιώκει ανοιχτά την καταστροφή του Ισραήλ. Χαρακτήρισε το Ιράν αποσταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή και εχθρό του δυτικού πολιτισμού.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Σαάρ τοποθετήθηκε για το Κυπριακό, δηλώνοντας ότι το Ισραήλ στηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου. Καταδίκασε την τουρκική εισβολή και κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού και αντιτάχθηκε στις προσπάθειες της Τουρκίας να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής της περιφερειακής σταθερότητας.
Όσον αφορά τις συνομιλίες στη Ντόχα, ανέφερε ότι οι προσπάθειες συνεχίζονται χωρίς βεβαιότητα για τα αποτελέσματα. Σημείωσε ότι το Ισραήλ αποδέχθηκε την πρόταση του ειδικού απεσταλμένου, την οποία όμως απέρριψε η Χαμάς. Τόνισε επίσης ότι, μέσα σε 42 ημέρες, 25.000 φορτηγά ανθρωπιστικής βοήθειας εισήλθαν στη Γάζα, ποσό που αντιστοιχεί στο 50% του προϋπολογισμού της Χαμάς και χρησιμοποιείται για στρατολόγηση νέων τρομοκρατών.
Ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ επισήμανε ότι η συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ βασίζεται σε στρατηγικές περιφερειακές σχέσεις και κοινές αξίες. Υπογράμμισε ότι η τριμερής συνάντηση προάγει τη συνεργασία σε πολλούς τομείς, με στόχο την ενίσχυση των στρατηγικών δεσμών και την προσθήκη νέων θεμάτων στην ατζέντα. Συμφωνήθηκε η πραγματοποίηση μηνιαίων συναντήσεων, ενώ τόνισε ότι τα γεγονότα του Οκτωβρίου 2023 άλλαξαν ριζικά την περιοχή. Κλείνοντας, ανέφερε ότι «με τον φίλο μας τον κ. Τραμπ έχουμε την ευκαιρία να διαμορφώσουμε ξανά την κατάσταση στην περιοχή».
Πηγή: Sigmalive
-
Άμυνα1 εβδομάδα πριν
Ισραηλινή δημοσιογράφος: “Με τη διάλυση του NATO η Τουρκία θα βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο! Θα χωριστεί στα δύο”
-
Πολιτική1 μήνα πριν
Έρχεται «τσουνάμι» αποκαλύψεων και στην Ελλάδα για USAID! Οι ΜΚΟ του Soros και οι Πρέσπες του Τσίπρα
-
Πολιτική1 εβδομάδα πριν
Έλληνας από τον Δομοκό αιχμάλωτος των Ουκρανών
-
Πολιτική2 μήνες πριν
Αποκάλυψη Στρος Καν! Με έφαγαν οι ΗΠΑ όπως και τον Καραμανλή!
-
Απόψεις2 μήνες πριν
Διαβεβαιώνω τον κ. Μητσοτάκη ότι η κυβέρνησή του δεν έχει μέλλον
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Συναγερμός από τον δήμαρχο Αλεξανδρούπολης! “Αθόρυβος εποικισμός – Βούλγαροι και Τούρκοι αγοράζουν σπίτια στην περιοχή”
-
Αναλύσεις1 μήνα πριν
Ο Τραμπ δεν ξεχνά τί έκανε η Ελλάδα!
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Άγριος τσακωμός Τραμπ-Ζελένσκι! Τινάχτηκε στον αέρα η συμφωνία – «Παίζεις με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Παίζεις με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο (…) και αυτό που κάνεις είναι πολύ ασεβές προς τη χώρα, αυτή τη χώρα», είπε ο πολύ θυμωμένος ο Ντόναλντ Τραμπ