Direct News με τον Ανδρέα Μουντζουρούλια

Σταύρος Καλεντερίδης: Τι συμβολίζει και τι σηματοδοτεί η πτώση το Χαλεπίου στους τζιχαντιστές της Τουρκίας; Οι μάχες που διεξάγουν οι Κούρδοι στο Μανμπίτζ για να διαλύσουν τα όνειρα του Σουλτάνου.

 Ένα προτρέτο του Αλ Τζολάνι από τους Tehran Times. Eίναι πολύ απίθανο ο al-Jolani και οι πιστοί του στο HTS, που σφαγιάζουν τους ανθρώπους στη Συρία και το Ιράκ μαζί με το ISIS και την Αλ Κάιντα, να έχουν αλλάξει τακτική και τώρα να σέβονται τα δικαιώματα των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων και να έχουν γίνει μετριοπαθείς.

Ο Τζολάνι επιδιώκει να παρουσιάσει μια παραμορφωμένη εικόνα του εαυτού του και της HTS

Του Khosrow Javidi

Η Ταχρίρ αλ-Σαμ γαλουχείται από τη σαλαφιστική ιδεολογία

ΤΕΧΡΑΝΗ – Ο Abu Muhammad al-Jolani, ο ηγέτης της τρομοκρατικής οργάνωσης Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), οργάνωσε μια αιφνιδιαστική επίθεση στο Χαλέπι, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας πριν από περισσότερο από μία εβδομάδα.

Ο Al Jolani γεννήθηκε ως Ahmed Hussein al-Sharaa το 1982 στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως μηχανικός πετρελαίου. Η οικογένεια επέστρεψε στη Συρία το 1989 και εγκαταστάθηκε κοντά στη Δαμασκό.

Λίγα είναι γνωστά για τον χρόνο του στη Δαμασκό πριν από τη μετακίνησή του το 2003 στο Ιράκ, όπου εντάχθηκε στην Αλ Κάιντα στο Ιράκ ως μέρος του αγώνα κατά της εισβολής των Ηνωμένων Πολιτειών την ίδια χρονιά.

Συνελήφθη από τις αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ το 2006 και κρατήθηκε για πέντε χρόνια, ο αλ-Τζολάνι αργότερα ανέλαβε να ιδρύσει το παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, το Μέτωπο al-Nusra, το οποίο αύξησε την επιρροή του σε περιοχές που ελέγχονται από τους μαχητές, ιδιαίτερα στην Ιντλίμπ.

Ο Αλ Τζολάνι συντονίστηκε εκείνα τα πρώτα χρόνια με τον Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, επικεφαλής του «Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ» της Αλ Κάιντα, το οποίο αργότερα έγινε ISIL (ISIS).

Τον Απρίλιο του 2013, ο αλ Μπαγκντάντι ανακοίνωσε ξαφνικά ότι η ομάδα του διέκοψε τους δεσμούς του με την Αλ Κάιντα και θα επεκταθεί στη Συρία, ουσιαστικά καταβροχθίζοντας το Μέτωπο αλ Νούσρα σε μια νέα ομάδα που ονομάζεται ISIL.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλ Τζολάνι απέρριψε αυτή την αλλαγή, διατηρώντας την πίστη του στην Αλ Κάιντα. Κατά τη διάρκεια της πρώτης του τηλεοπτικής συνέντευξης το 2014, είπε στο Al Jazeera ότι η Συρία θα πρέπει να διοικείται σύμφωνα με την ερμηνεία της ομάδας του για τον «ισλαμικό νόμο» και ότι οι μειονότητες της χώρας, όπως οι Χριστιανοί και οι Αλαουί, δεν θα φιλοξενούνται.

Τα επόμενα χρόνια, ο αλ-Τζολάνι φάνηκε να απομακρύνεται από το σχέδιο της Αλ Κάιντα για την ίδρυση ενός «παγκόσμιου χαλιφάτου» σε όλες τις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, φαίνοντας να επικεντρώνεται στη δημιουργία της ομάδας του εντός των συνόρων της Συρίας.

Η διάσπαση φαινόταν να είναι μια προσπάθεια, σύμφωνα με αναλυτές, να τονίσει τις εθνικές, σε αντίθεση με τις διεθνικές, φιλοδοξίες της ομάδας του για ομάδες στο Ιντλίμπ.

Στη συνέχεια, τον Ιούλιο του 2016, το Χαλέπι έπεσε στην κυβέρνηση και οι μαχητικές ομάδες εκεί άρχισαν να κατευθύνονται προς το Ιντλίμπ, το οποίο ακόμα κρατούνταν από εξτρεμιστές. Περίπου την ίδια περίοδο, ο al-Jolani ανακοίνωσε ότι η ομάδα του είχε αλλάξει σε Jabhat Fateh al-Sham.

Στις αρχές του 2017, χιλιάδες μαχητές ξεχύθηκαν στην Ιντλίμπ φεύγοντας από το Χαλέπι και ο αλ Τζολάνι ανακοίνωσε τη συγχώνευση ορισμένων από αυτές τις ομάδες με τη δική του για να σχηματίσει το HTS.

«Το HTS είναι μια οργάνωση Σαλαφί που έχει εθνικό προσανατολισμό», δήλωσε στο Middle East Eye ο Aymenn Jawad al-Tamimi, ειδικός σε σκληροπυρηνικές ομάδες στον πόλεμο της Συρίας.

«Δεν προσπαθεί να σχηματίσει ένα χαλιφάτο, όπως το IS ή η Αλ Κάιντα», υποστήριξε, προσθέτοντας ότι τέτοιες διεθνικές ομάδες δεν πιστεύουν στην έννοια του έθνους-κράτους.

Στην πραγματικότητα, το HTS πολέμησε κατά καιρούς το Ισλαμικό Κράτος, καθώς και τη Hurras al-Din, μια ομάδα που συνδέεται με την Αλ Κάιντα που αποσχίστηκε από το HTS όταν άρχισε να ακολουθεί μια εθνική εστιασμένη γραμμή.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν χαρακτηρίσει τον HTS ως Ξένη Τρομοκρατική Οργάνωση (FTO) το 2018 και του έδωσαν χρηματική αμοιβή 10 εκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο, ο χαρακτηρισμός παραμένει πλέον αμφίβολος καθώς το CNN πραγματοποίησε συνέντευξη μαζί του στο Χαλέπι.

«Όταν μιλάμε για στόχους, στόχος της επανάστασης παραμένει η ανατροπή αυτού του καθεστώτος (Άσαντ). Είναι δικαίωμά μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο», είπε ο Jolani στη συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του CNN την Παρασκευή, 6 Δεκεμβρίου.

Παρά τέτοιες πρωτοβουλίες, η Syria Direct, μια ανεξάρτητη δημοσιογραφική οργάνωση, λέει ότι το HTS βρίσκεται πίσω από τις εξαφανίσεις ακτιβιστών και έχει πυροβολήσει με αληθινά πυρομαχικά διαδηλωτές που κατηγορούν την ομάδα ότι αρνείται τις υπηρεσίες σε κοινότητες που της αντιτίθενται.

Ο Al-Jolani έχει υποστηρίξει στο παρελθόν: «Η διακυβέρνηση πρέπει να είναι συνεπής με την ισλαμική σαρία, αλλά όχι σύμφωνα με τα πρότυπα του ISIS ή ακόμη και της Σαουδικής Αραβίας».

Εξακολουθεί να λαμβάνει μέτρα για περιστατικά που πιστεύει ότι δεν ερμηνεύουν τη σαρία.

Ένα παράδειγμα ήρθε τον Αύγουστο, όταν μια εκδήλωση που αφορούσε τους Παραολυμπιακούς Αγώνες που διοργανώθηκαν για την κοινότητα των ατόμων με ειδικές ανάγκες της Ιντλίμπ έκλεισε από την ομάδα, φερόμενο ως θρησκευτικοί νομικοί που έκριναν ότι οι πράξεις στην τελετή έναρξης στο Παρίσι συνδέονται με «ειδωλολατρικές πεποιθήσεις».

Η κίνηση καταδικάστηκε από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με το Συριακό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα να λέει ότι η απόφαση διαιωνίζει τις «περιοριστικές πολιτικές της ομάδας κατά των ανθρωπιστικών ομάδων».

Από την τελευταία του επίθεση, το HTS ισχυρίστηκε ότι θα προστατεύσει τις θρησκευτικές και εθνοτικές μειονότητες υπό την κυριαρχία του.

«Στη μελλοντική Συρία, πιστεύουμε ότι η ποικιλομορφία είναι η δύναμή μας, όχι η αδυναμία μας», δήλωσε ο αλ Τζολάνι τη Δευτέρα. Πρόσφατες δηλώσεις έκαναν ιδιαίτερη αναφορά στην προστασία της χριστιανικής και κουρδικής κοινότητας του Χαλεπίου.

Ωστόσο, η Nusra είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν για πολλές σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά μειονοτήτων.

«Η Τζαμπάτ αλ Νούσρα ανάγκασε μέλη της μειονότητας των Δρούζων να ασπαστούν το σουνιτικό Ισλάμ», είπε ο Ταμίμι. «Η HTS διατήρησε αυτή την πολιτική. Δεν έχει πει στους Δρούζους ότι μπορούν να επιστρέψουν στην αρχική τους θρησκεία».

Τον Ιούνιο του 2015, τουλάχιστον 20 μέλη της κοινότητας των Δρούζων σκοτώθηκαν από μαχητές της Nusra, μια σφαγή που ο Jolani φαινομενικά περιέγραψε ως λάθος που διεξήγαγε ένας απατεώνας διοικητής.

Πριν από δύο χρόνια, ο al-Jolani επισκέφτηκε την περιοχή Jabal al-Summaq – της οποίας οι κάτοικοι είναι κυρίως Δρούζοι – σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τους φόβους της κοινότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει επίσης επιστρέψει μερικά σπίτια που είχαν κατασχεθεί στο παρελθόν από τους Δρούζους.

Ο Αλ Τζολάνι έχει κάνει παρόμοιες προσαγωγές προς Χριστιανούς, μερικοί από τους οποίους κατέλαβαν παρομοίως τα σπίτια τους στο Ιντλίμπ.

«Το HTS έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια και οργάνωσε συναντήσεις με Χριστιανούς και Δρούζους», δήλωσε ο Jerome Drevon, ειδικός σε ένοπλες ομάδες στη Συρία.

«Κάποιοι Χριστιανοί είχαν στο παρελθόν καταληφθεί τα σπίτια τους από πρόσφυγες από αλλού στη Συρία. Το HTS έχει αρχίσει να βοηθά στην ανάκτηση ορισμένων από αυτά τα σπίτια».

Παρά το γεγονός ότι προσέγγισαν τις θρησκευτικές μειονότητες, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είπαν ότι οι χριστιανοί συνεχίζουν να υφίστανται διακρίσεις από την ομάδα υπό την ηγεσία του HTS.

Δεδομένου του μεγάλου αριθμού Χριστιανών στο Χαλέπι – που υπολογίζεται ότι είναι περίπου 25.000 – θα υπάρξει εκ νέου εστίαση στη μεταχείριση της ομάδας από το HTS. Ο Drevon σημειώνει ότι όλα τα βλέμματα είναι πλέον στραμμένα στο HTS, “άρα θα κριθούν”.

«Το να είμαστε πιο ανοιχτοί στις θρησκευτικές μειονότητες είναι ένας τρόπος να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα στις κοινότητες εντός της Συρίας και διεθνώς», είπε.

Το HTS είπε επίσης αυτή την εβδομάδα ότι οι Κούρδοι, 100.000 από τους οποίους ζουν στην πόλη του Χαλέπι, αποτελούν «αναπόσπαστο μέρος της ποικιλομορφίας της συριακής ταυτότητας» και ότι θα σταθεί δίπλα στις κουρδικές κοινότητες.

Στην πραγματικότητα, πολλοί Κούρδοι φοβούνται περισσότερο τις μαχητικές ομάδες που συνδέονται με τον Συριακό Εθνικό Στρατό, έναν συνασπισμό που υποστηρίζεται από την Τουρκία, ο οποίος μάχεται στο πλευρό του HTS, καθώς επίσης προωθεί τη δική τους επίθεση εναντίον κουρδικών ομάδων την περασμένη εβδομάδα.

Ενώ η κυβερνώσα μαχητική ομάδα στην Ιντλίμπ έχει αναθέσει κάποια διακυβέρνηση σε τοπικούς θεσμούς και ξένες οργανώσεις βοήθειας, όπως η υγεία και η εκπαίδευση, διατηρεί τον συνολικό έλεγχο της ασφάλειας και της οικονομίας.

Η ελευθερία της έκφρασης εξακολουθεί να καταπνίγεται σοβαρά από το HTS, με τη βία και τις αυθαίρετες συλλήψεις να χρησιμοποιούνται για την καταστολή των διαφωνούντων.

«Το HTS δεν πιστεύει στη δημοκρατία», είπε ο Tamimi. «Είναι μια ηγεμονική προσέγγιση μιας φατρίας όπου άλλες φατρίες τους αποδέχονται ως ηγέτες».

Ο Ταμίμι είπε ότι είναι απίθανο το HTS να ενδιαφερθεί για την κατανομή της εξουσίας και παρομοίασε το σύστημα αυταρχικής διακυβέρνησής του με τις κουρδικές αρχές στα βορειοανατολικά.

«Δεν νομίζω ότι αυτή η μορφή διακυβέρνησης θα αλλάξει», πρόσθεσε ο Tamimi. «Το HTS έκανε τον υπολογισμό ότι αυτή η μορφή διακυβέρνησης συμβάλλει στη διατήρηση του νόμου και της τάξης και της αίσθησης σταθερότητας».

Ο Ντρέβον είπε ότι οι κοινωνίες στις επαρχίες του Χαλεπίου και της Χάμα, τις οποίες η HTS προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο αυτή τη στιγμή, είναι πολύ διαφορετικές από την Ιντλίμπ.

Ο Ντρεβόν πρόσθεσε ότι η Χάμα και το Χαλέπι είναι μεγάλες πόλεις με μικρή παρουσία HTS.

«Το HTS δεν θα είχε τα μέσα να αυτοδιοικηθεί», είπε, σημειώνοντας ότι «δεν θα υπήρχε εναλλακτική από το να μοιραστούν και να κάνουν παραχωρήσεις με τις υπάρχουσες τοπικές διοικήσεις».

Όλα αυτά που λέγαμε, είναι πολύ απίθανο ο al-Jolani και οι πιστοί του στο HTS, που σφαγιάζουν τους ανθρώπους στη Συρία και το Ιράκ μαζί με το ISIS και την Αλ Κάιντα, να έχουν αλλάξει τακτική και τώρα να σέβονται τα δικαιώματα των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων και να έχουν γίνει μετριοπαθείς.

Αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν σκοπό να εξαπατήσουν την κοινή γνώμη στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή. Υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα: Πώς μπορεί το CNN να πάρει συνέντευξη από τον αλ-Τζολάνι, ο οποίος έχει επικηρυχθεί για 10 εκατομμύρια δολάρια και οι ΗΠΑ δεν κάνουν τίποτα, καθώς το χέρι του είναι σίγουρα μολυσμένο με το αίμα Αμερικανών στρατιωτών στο Ιράκ από το 2003 και μετά;

Επιπλέον, η προέλαση του HTS στη βορειοδυτική Συρία δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την υποστήριξη ορισμένων χωρών. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε τα ονόματα αυτών των χωρών. Οι άνθρωποι γνωρίζουν καλά ποιες χώρες τους παρέχουν υλικοτεχνική υποστήριξη και ποιες χώρες θα ωφεληθούν από αυτήν.

Μετάφραση ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ