Αναλύσεις
Το Κόσοβο ενισχύει τη στρατιωτική του δύναμη
Η αύξηση της στρατιωτικής δαπάνης του προκύπτει από την αναγκαιότητα αντιμετώπισης εξωτερικών απειλών και εσωτερικών προκλήσεων που σχετίζονται κυρίως με τη Σερβία, τις εντάσεις στα Βαλκάνια αλλά και με το ευρύτερο αποσταθεροποιημένο περιβάλλον.
![](https://geopolitico.gr/wp-content/uploads/2024/12/Kosovo_Army.jpg)
Η απόφαση αυτή αποκαλύπτει τις αυξανόμενες ανησυχίες της χώρας για την ασφάλειά της και την ανάγκη ενίσχυσης των στρατιωτικών της δυνατοτήτων.
Η αύξηση της στρατιωτικής δαπάνης του προκύπτει από την αναγκαιότητα αντιμετώπισης εξωτερικών απειλών και εσωτερικών προκλήσεων που σχετίζονται κυρίως με τη Σερβία, τις εντάσεις στα Βαλκάνια αλλά και με το ευρύτερο αποσταθεροποιημένο περιβάλλον.
Γράφει η Μαριάνα Συμεωνίδη
Το Κόσοβο αποφάσισε να διπλασιάσει το μέγεθος των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας και να τριπλασιάσει τον προϋπολογισμό τους, ώστε μέχρι το 2028 να έχει δημιουργηθεί πλήρης εθνικός στρατός.
Η απόφαση αυτή αποκαλύπτει τις αυξανόμενες ανησυχίες της χώρας για την ασφάλειά της και την ανάγκη ενίσχυσης των στρατιωτικών της δυνατοτήτων. Αν και το Κόσοβο συνεχίζει να επιδιώκει την πλήρη αναγνώριση και ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η αύξηση της στρατιωτικής δαπάνης του προκύπτει από την αναγκαιότητα αντιμετώπισης εξωτερικών απειλών και εσωτερικών προκλήσεων που σχετίζονται κυρίως με τη Σερβία, τις εντάσεις στα Βαλκάνια αλλά και με το ευρύτερο αποσταθεροποιημένο περιβάλλον.
Ιστορικό Πλαίσιο
Η περιοχή του Κοσόβου υπήρξε υπό οθωμανική κυριαρχία για περίπου 500 χρόνια, με σημαντικές επιπτώσεις στην εθνοτική σύνθεση και τις κοινωνικές δομές της περιοχής. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου δημιουργήθηκε ένα πολυεθνικό κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο αργότερα αποτέλεσε έναν από τους παράγοντες εντάσεων κατά την διάρκεια του 20ού αιώνα, καθώς η περιοχή ήταν κυρίως αλβανική, ενώ υπήρχαν και σερβικοί πληθυσμοί. Αυτές οι ενδοτικές εθνικές διαφορές ήταν καθοριστικές για τις πολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, ειδικά μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας.
Στην αρχή του 20ού αιώνα, το Κόσοβο αποτέλεσε μέρος της Σερβίας, και αργότερα εντάχθηκε στην Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, υπό την ηγεσία του Τίτο. Παρά την αρχική υπόσχεση για αυτονομία, η σχέση του Κοσόβου με το κεντρικό κράτος παρέμεινε τεταμένη, και οι Αλβανοί του Κοσόβου βίωσαν περιορισμούς στην πολιτική εκπροσώπηση και τα δικαιώματά τους. Η καταστολή που ακολούθησε τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και οι εθνοκαθαρτικές πολιτικές κατά την διάρκεια του 1990 συνέβαλαν στην επιδείνωση της κατάστασης.
Η κρίση του Κοσόβου το 1999, με την επίθεση των Σέρβων στους Αλβανούς του Κοσόβου, οδήγησε στη μαζική εκδίωξη των Αλβανών από τη Σερβία και την παρέμβαση του ΝΑΤΟ. Η συμφωνία που υπεγράφη το 1999 για την αναστολή των εχθροπραξιών και η παρουσία του ΝΑΤΟ στη χώρα για δεκαετίες, συνέβαλαν στη δημιουργία ενός κράτους που, παρά τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας, εξακολουθεί να μάχεται για την ασφάλειά του, καθώς φαίνεται να εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τις συνέπειες του πολέμου της δεκαετίας του
Η αναγνώριση του Κοσόβου ως ανεξάρτητο κράτος πραγματοποιήθηκε το 2008 από πολλές χώρες, αλλά όχι από όλα τα μέλη του ΟΗΕ και τα κράτη μέλη της ΕΕ. 1990. Η απουσία αυτής της αναγνώρισης από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και τα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, καθιστούν τη θέση του Κοσόβου αβέβαιη σε διεθνές επίπεδο. Το γεγονός ότι η Σερβία, επίσης, δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του, φαίνεται να το ακινητοποιεί και να καθιστά την πορεία του προς την πλήρη διεθνή αναγνώριση και ένταξη στην ΕΕ προβληματική (Beha et al., 2020).
Η Στρατηγική ενίσχυσης του Κοσόβου
Η ΕΕ έχει ακολουθήσει μια στρατηγική Σταθεροποίησης και Σύνδεσης υποστηρίζοντας το Κόσοβο με την εφαρμογή πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων και ενθαρρύνοντας τη σύναψη συμφωνιών για την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Σερβία (Irion, 2014).
Παρόλο που έχει συμβάλλει στην ενίσχυση των θεσμών δικαιοσύνης και της ασφάλειας, η απουσία στρατηγικής παρέμβασης στον τομέα της άμυνας, περιορίζουν την αποτελεσματικότητα των ενεργειών της. Η ΕΕ έχει επικριθεί για τη μη αποτελεσματικότητα της πολιτικής της στην περιοχή, με τα κράτη μέλη να μην καταφέρνουν να επιτύχουν μια κοινή γραμμή στις πολιτικές τους απέναντι στο Κόσοβο (Ker-Lindsay, 2009). Το Κόσοβο έχει σημειώσει κάποια πρόοδο όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις που χρήζουν υλοποίησης για την ένταξή του στην ΕΕ, αλλά οι εθνοτικές εντάσεις συνεχίζουν να αποτελούν σοβαρά εμπόδια (Beha et al., 2020). Επίσης, η αδιάλλακτη θέση της Σερβίας, αναδεικνύει αφενός, την αναποτελεσματικότητα της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ και αφετέρου την διαχρονική «υπεροχή» των εθνικών συμφερόντων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων έναντι της δράσης υπερεθνικών μηχανισμών. Σε αυτό το πλαίσιο, καμία εγγύηση δεν μπορεί να δοθεί από ευρωπαϊκά χείλη για ασφάλεια και πολιτική σταθερότητα.
Παρά τις πολιτικές υποσχέσεις της ΕΕ, η ουσιαστική στήριξη για τη δημιουργία ενός εθνικού στρατού στο Κόσοβο είναι αβέβαιη, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνονται να μην είναι έτοιμοι να αποδεχτούν μια τέτοια εξέλιξη, η οποία θα μπορούσε να επιδεινώσει τις σχέσεις της ΕΕ με τη Σερβία (Ker-Lindsay, 2009). Αυτός είναι και ο λόγος που ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε το σχέδιο δημιουργίας ενός αυτόνομου εθνικού στρατού, αποσκοπώντας στην ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας και των κρατικών επιδιώξεων. Η διαμόρφωση στρατηγικών συνεργασιών με άλλες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, καθίσταται όλο και πιο σημαντική για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων του Κοσόβου, ενώ η ΕΕ αναγκάζεται να περιοριστεί σε περιορισμένη διπλωματική παρέμβαση (Štiks & Igor, 2017).
Η Σχέση με την Ουκρανία
Η κατάσταση στο Κόσοβο δεν μπορεί να εξεταστεί αποκομμένα από τη γενικότερη γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία. Οι παραλληλισμοί μεταξύ των δύο περιοχών είναι εμφανείς και περιλαμβάνουν τόσο ζητήματα εδαφικής ακεραιότητας όσο και την εμπλοκή μεγάλων δυνάμεων στη διαχείριση κρίσεων. Η κρίση στην Ουκρανία, με την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την εισβολή της Ρωσίας το 2022, έχει αναδείξει τις αδυναμίες του διεθνούς συστήματος ασφαλείας. Οι δυτικές δυνάμεις έχουν επικεντρωθεί στη στήριξη της Ουκρανίας, παρέχοντας στρατιωτική, οικονομική και πολιτική υποστήριξη. Ωστόσο, η ΕΕ προσπαθεί να εξισορροπήσει αυτή την εμπλοκή με τις πιέσεις για σταθερότητα σε άλλες περιοχές, όπως τα Βαλκάνια, όπου ο ρόλος της Ρωσίας και της Σερβίας δημιουργεί σύνθετες γεωπολιτικές δυναμικές.
Η Ρωσία έχει συστηματικά χρησιμοποιήσει το παράδειγμα του Κοσόβου ως εργαλείο για να δικαιολογήσει δικές της ενέργειες, όπως στην περίπτωση της Κριμαίας. Κατά την προσάρτηση της Κριμαίας, η Μόσχα επικαλέστηκε το προηγούμενο της ανεξαρτησίας του Κοσόβου ως νομικό επιχείρημα, παρά το γεγονός ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου αναγνωρίστηκε μέσα από μια πολυμερή διαδικασία υπό την αιγίδα διεθνών οργανισμών, σε αντίθεση με τη μονομερή ενέργεια της Ρωσίας. Αυτή η τακτική της Μόσχας να «αντιστρέφει» παραδείγματα διεθνών κρίσεων συνδέει τις εξελίξεις στο Κόσοβο με εκείνες στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη μιας συνεκτικής και σταθερής στάσης από τη Δύση.
Συμπεράσματα
Η αυξανόμενη στρατιωτική δαπάνη του Κοσόβου είναι μια κίνηση στρατηγικής επιβίωσης και ενίσχυσης της αμυντικής του ικανότητας. Αυτή η απόφαση δείχνει την αυξανόμενη αβεβαιότητα του Κοσόβου, για το αν θα εξασφαλίσει τους μηχανισμούς που χρειάζεται για να εξασφαλίσει την κυριαρχία του και την ασφάλεια του. Η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Βαλκανίων, και ειδικότερα για το Κόσοβο, επηρεάζεται από τις δεσμεύσεις για σταθερότητα σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενη γεωπολιτική αστάθεια. Η ενίσχυση του στρατού του Κοσόβου και η αύξηση των αμυντικών δαπανών έρχονται σε μια εποχή που η ΕΕ δεν θέλει να ανακινήσει περαιτέρω εντάσεις με τη Ρωσία ή τη Σερβία, αλλά προσπαθεί ταυτόχρονα να εξασφαλίσει έναν ρόλο μεσολαβητή (Štiks & Horvat, 2017).
Προοπτικές
Η στρατηγική του Κοσόβου για τη στρατιωτική του ενίσχυση και η συνεχιζόμενη προσπάθειά του για πλήρη διεθνή αναγνώριση εγείρουν προοπτικές που σχετίζονται με την περιφερειακή ασφάλεια και τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Οι προοπτικές αυτές θα μπορούσαν να αναλυθούν μέσα από τις ακόλουθες παραμέτρους:
Ενίσχυση της Περιφερειακής Συνεργασίας
Η στρατιωτική ανάπτυξη του Κοσόβου μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο αποτροπής συγκρούσεων, εάν συνοδευτεί από ενεργές διπλωματικές πρωτοβουλίες για την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Σερβία. Η ύπαρξη ισχυρών και σταθερών θεσμών, σε συνδυασμό με μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας, είναι κρίσιμη για την αποτροπή νέων εντάσεων στα Βαλκάνια (Kostovicova & Bojicic-Dzelilovic, 2013).
Ο Ρόλος της ΕΕ ως Σταθεροποιητικός Παράγοντας
Η ΕΕ καλείται να ενισχύσει τον ρόλο της ως μεσολαβητής και να υποστηρίξει τη στρατηγική ασφάλειας του Κοσόβου με τρόπο που να μην υπονομεύει τις σχέσεις της με τη Σερβία. Η ανάγκη για μια πιο ενιαία και συνεκτική πολιτική απέναντι στα Βαλκάνια είναι έντονη, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των γεωπολιτικών πιέσεων από τη Ρωσία (Ker-Lindsay, 2009). Ο ρόλος της ΕΕ ως παράγοντα σταθεροποίησης εξαρτάται από τη δυνατότητά της να διατηρήσει ισορροπίες, χωρίς να υπονομεύει την αυτονομία οιοδήποτε κράτους.
Γεωπολιτική Διάσταση
Η σύνδεση του Κοσόβου με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη στρατιωτική και πολιτική του ενίσχυση. Η ενδυνάμωση της συνεργασίας του Κοσόβου με τις ΗΠΑ μπορεί να τοποθετήσει τη χώρα σε ένα πιο ασφαλές γεωπολιτικό πλαίσιο, ωστόσο αυτή η στρατηγική θα πρέπει να συνδυαστεί με προσπάθειες ενσωμάτωσης και στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας (Beha et al., 2020).
Βιβλιογραφία
Beha, A., Bicoku, A., & Yzeiri, F. (2020). The EU’s role in building a democratic Kosovo: Progress and challenges. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 22(4), 471–488. Retrieved December 5, 2024, from https://doi.org/10.1080/19448953.2019.1708778
Euronews. (2024, December 5). Διπλασιάζει τις δαπάνες για την άμυνα το Κόσοβο. Retrieved December 5, 2024, from https://gr.euronews.com/2024/12/05/diplasiazei-tis-dapane-gia-tin-amyna-to-kosovo
Irion, K. (2014). The EU’s difficult partnership with the Western Balkans: An assessment of the stabilization and association agreements. European Foreign Affairs Review. Retrieved December 5, 2024, from https://www.kluwerlawonline.com/abstract.php?area=Journals&id=EERR2014011
Ker-Lindsay, J. (2009). The EU and its Balkans policy: The limits of rhetoric. International Affairs, 85(5), 929–948. Retrieved December 5, 2024, from https://academic.oup.com/ia/article-abstract/85/5/929/2401571
Štiks, I. (2017). Between Europeanization and state capture: EU conditionality, domestic power struggles and nationalist backlash in Bosnia and Herzegovina and Kosovo. East European Politics, 33(2), 213–225. Retrieved December 5, 2024, from https://doi.org/10.1080/21599165.2017.1388624
Kostovicova, D., & Bojicic-Dzelilovic, V. (2013). Europeanizing the Balkans: Rethinking the post-communist and post-conflict transition. In Transnationalism in the Balkans (pp. 7–25). Routledge.
![](https://geopolitico.gr/wp-content/uploads/2024/10/logo1B.png)
Αναλύσεις
Τα θαλάσσια σημεία συμφόρησης της Αραβικής Χερσονήσου
Η σημασία τους και οι σύγχρονες προκλήσεις.
![](https://geopolitico.gr/wp-content/uploads/2025/01/Arabian_Desert.jpg)
Γράφει ο Σπυρίδων Θεοχαράκος, Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ
Η σημασία τους και οι σύγχρονες προκλήσεις.
Τα θαλάσσια σημεία συμφόρησης, με την ιδιότητά τους να περιορίζουν τη διέλευση των πλοίων, αποτελούν σημεία μείζονος στρατηγικής σημασίας. Η Αραβική Χερσόνησος διαθέτει τρία από τα σημαντικότερα θαλάσσια σημεία συμφόρησης παγκοσμίως, τα Στενά του Ορμούζ, το Μπαμπ ελ Μαντέμπ και τη Διώρυγα του Σουέζ. Ως πλούσια πετρελαιοπαραγωγική περιοχή, τοποθετείται γεωγραφικά στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ασίας, ενώ συνδέει τη Μεσόγειο Θάλασσα με τον Ινδικό Ωκεανό. Τα στενά της εξυπηρετούν μεγάλους όγκους διεθνούς θαλάσσιου εμπορίου, ενώ η παρεμπόδιση της ελεύθερης διέλευσης της ναυτιλίας ελλοχεύει κινδύνους για τη διεθνή οικονομία, το εμπόριο και την ενεργειακή ασφάλεια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Αναλύσεις
Συντριπτικές οι αποκαλύψεις της «Εστίας» για τα πεπραγμένα Σημίτη
Πως γίνεται να υπάρχουν ακόμη Έλληνες ανάμεσά μας, που να υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για εξαιρετικό πρωθυπουργό.
![](https://geopolitico.gr/wp-content/uploads/2025/01/595d8ca9cce482d05e2513ac6efb9ca3_XL-1024x639-1-1.jpg)
Πως γίνεται να έχουν διαρρεύσει, μέχρι σήμερα, τόσο μα τόσο λίγα από τα όσα διαπράχθηκαν επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη;
Πως γίνεται να υπάρχουν ακόμη Έλληνες ανάμεσά μας, που να υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για εξαιρετικό πρωθυπουργό.
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Στην Κυριακάτικη Εστία ο κορυφαίος μας δημοσιογράφος Μανώλης Κοττάκης προβαίνει σε ανατριχιαστικές, σε συγκλονιστικές, σε σκοτεινές αποκαλύψεις, αναφορικά με τα πρωθυπουργικά έργα και ημέρες του Κώστα Σημίτη. Αποκαλύψεις, που δεν βασίζονται σε υποθέσεις, σε φαντασιώσεις, σε εικαστικές συμπληρώσεις πληροφοριών, αλλά, φευ, σε αδιαμφισβήτητα ντοκουμέντα, σε επίσημα έγγραφα, σε μυστικες συμφωνίες εναντίον της χώρας, σε αποδεδειγμένες συμπεριφορές μη εξυπηρέτησης εθνικών συμφερόντων, σε μεθοδικές αποκρύψεις από τον ελληνικό λαό, σε απολύσεις εξαιρετικών δημοσιογράφων επειδή άσκησαν κριτική εναντίον του, σε απίστευτα σκάνδαλα, όπως της Siemens και πλήθος-πλήθος άλλων.
Και διερωτάται ο μέσος Έλληνας, που είναι πατριώτης, που περνά την πατρίδα του πριν από όλες τις άλλες, αλλά και πάνω από κάθε μορφής συμφέροντα που βαίνουν εναντίον της και του λαού, πως γίνεται επί 8 χρόνια, να παραμένουν στο σκοτάδι τα όντως ανατριχιαστικά αυτά συμβάντα εναντίον της χώρας και του λαού της. Πως γίνεται να έχουν διαρρεύσει, μέχρι σήμερα, τόσο μα τόσο λίγα από τα όσα διαπράχθηκαν επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη. Πως γίνεται να υπάρχουν ακόμη Έλληνες ανάμεσά μας, που να υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για εξαιρετικό πρωθυπουργό. Πως γίνεται ένα σημαντικό τμήμα του ελληνικού λαού, και όχι αναγκαστικά οι λιγότερο μορφωμένοι, να είναι σε τέτοιο ακραίο βαθμό αποχαυνωμένοι, ναρκωμένοι, εύπιστοι, επαρμένοι.
Και, βέβαια, τα όσα καταγράφονται, μαύρο στο άσπρο, όπως λένε οι φίλοι μας οι Γάλλοι, (noir sur blanc), στη σημερινή Εστία, που επαναλαμβάνω ότι δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, γιατί αναφέρονται σε γεγονότα, ουδόλως αποκλείεται να συνεχίζονται, ανενόχλητα.
Φυσικά, το πρόβλημά μας, μετά τις συντριπτικές αυτές αποκαλύψεις του Μανώλη Κοττάκη στη σημερινή Εστία, δεν είναι το όποιας μορφής ανάθεμα στον Κώστα Σημίτη, ο οποίος έφυγε με τιμές μεγάλου Έλληνα πατριώτη, αλλά …. τελικά, δεν δεδικαίωται. Το πρόβλημά μας, αντιθέτως, είναι πως θα σωθεί μελλοντικά η Ελλάδα, από ανάλογες καταστάσεις, με αυτές που απαθανατίστηκαν στη σημερινή Εστία.
Σίγουρα, υπάρχουν τρόποι διάσωσής μας στο μέλλον. Φτάνει να το θελήσουμε. Φτάνει να το αποφασίσουμε και το εκτελέσουμε με συνέχεια και συνέπεια. Προς τούτο, μια επιτροπή από αδέκαστους Έλληνες (εδώ, βέβαια, το ερώτημα είναι πως διασφαλίζεται το αδέκαστο), οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση σε όλες τις συμφωνίες, διαβουλεύσεις, εντός και εκτός της επικράτειας. Και οι οποίοι θα στοχοποιούν, και θα ελέγχουν, εν τη γενέσει τους, όλες τις εμφανείς και αφανείς λεπτομέρειες συναντήσεων, συνομιλιών αρμοδίων με φίλους και εχθρούς,εξονυχιστικά. Εύκολα λέγονται, αλλά δύσκολα υλοποιούνται.
Πάντως, η προσπάθεια οφείλει να είναι, να μη βρεθούμε εμείς ή οι απόγονοί μας, ξανά, σε τόσο σκοτεινές αποκαλύψεις, εκ των υστέρων, όπως οι σημερινές στην Εστία.
Kηδεύθηκε μέ τήν ταυτότητα τοῦ Χριστιανοῦ Ὀρθοδόξου!
Θρησκευτική καί ὄχι πολιτική κηδεία ἤ καύση ἐπέλεξε ἡ οἰκογένεια τοῦ ἐκλιπόντος φιλελεύθερου Κώστα Σημίτη ὡς ἔμπρακτη αὐτοκριτική γιά τήν στάση του ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία – «Διεγράφη» ἀπό τόν ἀπολογισμό τοῦ ἔργου του ἡ ἀπόφασίς του νά ἀφαιρέσει τό θρήσκευμα ἀπό τά δημόσια ἔγγραφα
«Αἱ χεῖρες σου ἐποίησάν με καί ἔπλασάν με· συνέτισόν με καί μαθήσομαι τάς ἐντολάς σου. Ἐλέησόν με Κύριε» (Στάσις Β΄, Ἦχος πλ. α΄).
«Ἐπλανήθην ὡς πρόβατον ἀπολωλός, ζήτησον τόν δοῦλόν σου, ὅτι τάς ἐντολάς σου οὐκ ἐπελαθόμην» (Στάσις Γ΄ Ἦχος πλαγ. δ΄).
«Τῶν Ἁγίων ὁ χορός, εὗρε πηγήν τῆς ζωῆς καί θύραν παραδείσου, εὕρω κἀγώ, τήν ὁδόν διά τῆς μετανοίας, τό ἀπολωλός πρόβατον ἐγώ εἰμι· ἀνακάλεσαί με, Σωτήρ, καί σῶσόν με» (Νεκρώσιμα Εὐλογητάρια, Ἦχος πλαγ. Α΄).
- Tοῦ Μανώλη Κοττάκη
Τά ἀνωτέρω ἀποσπάσματα τῆς Ἐξοδίου Ἀκολουθίας ἐψάλλησαν χθές στήν Μητρόπολη Ἀθηνῶν, κατά τήν διάρκεια τῆς θρησκευτικῆς κηδείας πού ἐπέλεξε γιά νά ἀποχαιρετίσει τόν ἄνθρωπό της ἡ οἰκογένεια τοῦ Κώστα Σημίτη. Γνωρίζοντας τήν μεθοδικότητα τοῦ ἀνδρός ἔχουμε τήν βεβαιότητα ὅτι τίποτε δέν συνέβη χωρίς τήν ἔγκρισή του. Προφανῶς καί ἐκεῖνος ἐπέλεξε τήν θρησκευτική κηδεία, προφανῶς ἐπέλεξε νά μήν ἐκτεθεῖ ἡ σορός του σέ λαϊκό προσκύνημα (γιατί θά τό θεωροῦσε …λαϊκισμό), προφανῶς δέν ἤθελε κιλλίβαντα καί πυροβολισμούς, ἦταν ξένο πρός τήν ἰδιοσυγκρασία του. Σέ κάθε περίπτωση τό γεγονός εἶναι ἐντυπωσιακό καί ἀξιοσημείωτο. Ὁ ἄνθρωπος πού δίχασε τόν ἑλληνικό λαό γιά νά διαγράψει τό θρήσκευμα ἀπό τίς ἀστυνομικές ταυτότητες καί συγκρούστηκε σφόδρα μέ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔχοντας ὡς συνέπεια τήν δραματική μείωση τῆς δημοτικότητάς του, ἐπέλεξε ὡς ὕστατο χαῖρε νά κηδευτεῖ μέ τήν ταυτότητα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ. Οὔτε πολιτική κηδεία οὔτε πολύ περισσότερο καύση τῆς σοροῦ του ἦταν ἡ ἐπιλογή του, ἄν καί μέ τό φιλελεύθερο προφίλ πού καλλιεργοῦσε σέ κανέναν δέν θά προκαλοῦσε ἐντύπωση μία τέτοια ἀπόφαση. Στά μάτια μας αὐτό ὁμοιάζει μέ ἔμπρακτη αὐτοκριτική γιά ὅλα ὅσα συνέβησαν τό 2001. Καί σέ μεγάλο βαθμό ἡ ἐπιλογή αὐτή στέλνει στόν ἑλληνικό λαό τό μήνυμα, ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία, ἡ Ἐκκλησία, ἡ παράδοσή μας στό τέλος ἐπικρατοῦν, καί ἄς ἔχουν προηγουμένως κατασυκοφαντηθεῖ.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μοῦ εἶχε πεῖ ὅταν τόν ἐπισκέφθηκα τό καλοκαίρι τοῦ 2007 στό Ἀρεταίειο μαζί μέ τόν Γιῶργο Παπαθανασόπουλο ὅτι «στό τέλος ἡ Ἐκκλησία θριαμβεύει, παιδί μου.» Ἀναφερόταν στήν ἐξομολογητική συνάντηση πού εἶχε μέ τόν τότε Πρόεδρο τοῦ Συνασπισμοῦ Ἀλέκο Ἀλαβᾶνο, ὁ ὁποῖος συνοδευόμενος ἀπό τόν βουλευτή του Θανάση Λεβέντη, τόν ἐπισκέφθηκε κατ’ οὐσίαν γιά νά τόν ἀποχαιρετίσει. Δέν γνωρίζουμε ποιά ἦταν τά συναισθήματα τῶν πρώην ὑπουργῶν τοῦ ΠΑΣΟΚ πού βρέθηκαν χθές στήν Μητρόπολη στήν θέα τῆς σοροῦ τοῦ Πρωθυπουργοῦ ἐνώπιον τῶν Ἱεραρχῶν καί τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου, καί οἱ ὁποῖοι, πλήν τοῦ Εὐαγγέλου Βενιζέλου, ἐπετίθεντο τότε λάβροι στό «παπαδαριό», στήν «Δεξιά τοῦ Κυρίου» καί στόν Ἀρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο.
Τό πιθανώτερο… ἀμηχανία. Ὁ τρόπος πού ἀποχαιρετοῦμε ὅμως τούς νεκρούς μας, σύμφωνα μέ τήν θρησκευτική μας παράδοση, εἶναι ἱερός καί τελικῶς δύσκολα παρακάμπτεται. Τό νά ἐπιλέξει κανείς νά ταφεῖ ἄψαλτος, μέ πολιτική κηδεία νά ριφθεῖ στήν πυρά ἤ νά σκορπισθεῖ ἡ στάχτη του στά κύματα, καί οἱ φίλοι του νά πιοῦν πικρό καφέ ἤ κονιάκ στήν μνήμη του γύρω ἀπό μία φωτογραφία του, αὐτό δέν εἶναι ἀποχαιρετισμός. Ὁ ἀποχαιρετισμός χωρίς προσευχή, χωρίς μία λέξη γιά ἀντίο, χωρίς προορισμό, χωρίς σημεῖο «συνάντησης», δέν εἶναι ἀποχαιρετισμός. Θά ἐπαναλάβουμε αὐτά πού γράφαμε ἀπό αὐτήν ἐδῶ τήν θέση τόν Ὀκτώβριο τοῦ 2023 καί χαιρόμαστε πού ὁ ἐκλιπών καί ἡ οἰκογένειά του ἀποφάσισαν νά ἀναθεωρήσουν.
«Αὐτός εἶναι ὁ νέος ἀποχαιρετισμός! Κάπου, στό πουθενά. Στό ὄνομα τῆς ἀτομικῆς ἐλευθερίας καθενός καί τοῦ κατά πῶς θέλει νά διατίθεται τό σῶμα του, καταργοῦμε παραδόσεις καί ἔθιμα πού μᾶς ἔρχονται κατ’ εὐθεῖαν ἀπό τήν ἀρχαιότητα, καί συνεχίστηκαν μέ ἄλλο τελετουργικό ἀπό τήν Ὀρθοδοξία. Ἡ Μεγάλη Κοινωνία ὑποχωρεῖ στήν ἀτομική ἐλευθερία. Δέν ζοῦμε μεταξύ ἄλλων. Ἀποφασίζουμε νά φύγουμε σά νά ζήσαμε ὅλη μας τήν ζωή μόνοι. Ἐάν κοιτάξουμε τήν ἱστορία μας καί τήν συγκρίνουμε μέ αὐτό πού ζοῦμε τώρα, θά διαπιστώσουμε ὅτι ἀντέξαμε, δέν ἀλλοιωθήκαμε καί δέν μεταλλαχθήκαμε ἐπί ὑποτέλειας, Κατοχῆς καί Τουρκοκρατίας, ἐπειδή ἤμασταν χάρις στήν πίστη μας καί τήν γλῶσσα μας ἕνα γένος ὁμοιογενές. Καί πότε διαλυόμαστε; Τώρα! Αὐτό πού καταφέραμε μέ συγκολλητική οὐσία τήν γλῶσσα, τήν θρησκεία καί τήν κοινή καταγωγή ἐπί δουλοπαροικίας, τό χάνουμε σήμερα ἐπί… ἐλευθερίας. Δέν εἶναι φοβερό;
Νά σώζεις τήν ταυτότητά σου ὡς δοῦλος καί νά τήν χάνεις ὡς ἐλεύθερος; Καί ὅμως, ἰσχύει. Τό τέλος τῶν θρησκευτικῶν γάμων καί ἡ ἀντικατάστασή τους ἀπό κάτι νομικά παλιόχαρτα πού ἔχουν ἐλάχιστη πνευματικότητα ὅπως τό σύμφωνο συμβίωσης, τό τέλος τῶν βαπτίσεων, τό “λάδι” τῶν ὁποίων ἀντικαταστάθηκε ἀπό τήν ἄνοστη “ὀνοματοδοσία” καί τήν ἐγγραφή στά ληξιαρχεῖα, ἡ κατάργηση τῆς ὀρθόδοξης κηδείας μέ τό τελετουργικό της καί ἡ ἀντικατάστασή της ἀπό τήν ὑψικάμινο, ἡ κατάργηση τῆς ἐπιλογῆς νά ἀναγράφεται τό θρήσκευμα στήν ταυτότητα, ἡ ἀντικατάσταση τοῦ θρησκευτικοῦ ἀπό τόν πολιτικό ὅρκο πού ἀπαλείφει κάθε ἀναφορά στήν Ἁγία Τριάδα, ἡ προώθηση τῆς οὐδετεροθρησκείας μέσα στά σχολεῖα καί τά πανεπιστήμια μέ τήν ἐκδίωξη κάθε τί χριστιανικοῦ, ἡ νέα μόδα νά μήν δίνεται φῦλο στούς γονεῖς γιά νά μήν θίγονται οἱ ὁμοφυλόφιλοι (γονέας Α καί γονέας Β), ἡ ἀλλοίωση παραδοσιακῶν ἐννοιῶν (τό καλάθι τοῦ “νοικοκυριοῦ”), ὁ “μοντέρνος” νόμος γιά τήν συνεπιμέλεια πού ἀμφισβητεῖ τήν πρωτοκαθεδρία τῆς μητρός στήν ἀνατροφή τοῦ τέκνου, ὅλα αὐτά τά ὡραῖα, συντείνουν στό ἑξῆς: στό νά μετατραποῦμε σέ ἕνα ἄχρωμο Ἔθνος. Ἔθνος πού δέν ὑπῆρξε ποτέ στήν ἱστορία μέ τά δικά του ἰδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ἔθνος πού δέν μπορεῖς νά τό ξεχωρίσεις ἀπό τά γειτονικά του. Δυστυχῶς, δύο εἶναι τά “Ἔθνη” τῆς νέας ἐποχῆς: ἔθνος εἶναι τό ἄτομο καί οἱ ἐπιθυμίες του χωρίς τήν παραμικρή ἔγνοια γιά τήν συλλογική μοῖρα. Ἔθνος εἶναι ἡ ὁμάδα. Ἄν ἀνήκεις στήν ὁμάδα τῶν ἀποτεφρωτῶν, τῶν δικαιωματιστῶν, τῶν ἀνθρώπων πού διακηρύσσουν ὡς ταυτότητά τους τόν διαφορετικό σεξουαλικό τους προσανατολισμό, τότε νομίζεις ὅτι ἀνήκεις σέ ἕνα Ἔθνος μέ “συνιστῶσες” μέσα σέ κάθε κράτος. Ὁριζόντιο “πολύ-Ἔθνος”.
Δέν ἔχω πρόβλημα μέ τίς διαφορετικές ταυτότητες. Ζῶ μαζί τους. Πλοῦτος εἶναι. Μέ τούς μοναχικούς δρόμους μέσα στίς ὀργανωμένες κοινωνίες ἔχω πρόβλημα. Μέ τό νά μήν κοιτᾶμε ὅλοι μαζί πρός μία κοινῶς ἀποδεκτή κατεύθυνση, παρά τίς διαφορές μας. Ἄν οἱ διαφορετικές ταυτότητες ἐντάσσονται ἁρμονικά μέσα στήν Μεγάλη Κοινωνία καί δέν θέλουν νά τήν καταργήσουν, ζήτω. Ἀλλά ἐμεῖς ἐδῶ τείνουμε νά γίνουμε Ἔθνος χωρίς σπονδυλική στήλη. Ἀμφίθυμον. Ξέπνοον. Χωρίς διάθεση νά ὑπερασπιστοῦμε τήν ἐπικράτεια».
Καταληκτικῶς: Ἐάν ὁ ἄθεος Σημίτης ἔγινε στά στερνά του ἔνθεος, ἄς ἀξιοποιήσουμε τήν τελευταία ἐπιθυμία του.
Αναλύσεις
Η Ελλάδα να οριοθετήσει ΑΟΖ με Κύπρο! Το λέει και ο Προκόπης Παυλόπουλος
Ο Σάββας Καλεντερίδης στην εκπομπή της Κυριακής 12 Ιανουαρίου 2025
![](https://geopolitico.gr/wp-content/uploads/2024/07/2020565-scaled.jpg)
1. Προκόπης Παυλόπουλος: Η Ελλάδα να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο
2. Ο Ερντογάν πάει για τρίτη θητεία 17:10
3. Συρία: Η Τουρκία συνεχίζει να βομβαρδίζει πολιτικούς στόχους στη Ροζάβα – Κίνδυνος για την Αίγυπτο – Οργάνωση στη Συρία θέλει να ανατρέψει τον Σίσι 24:40
4. Ισραήλ-Χαμάς: Νέες συνομιλίες για συμφωνία στη Ντόχα 49:30
5. ΗΠΑ: Στο προσκήνιο η αγορά της Γροιλανδίας 52:10
6. Ρωσία-Ουκρανία: Ο Ζελένσκι ζητάει αντιαεροπορική-αντιπυραυλική ομπρέλα έναντι της Ρωσίας, για να σταματήσει ο πόλεμος 59:15
-
Γενικά θέματα3 μήνες πριν
Τί είναι αυτά τα μυστηριώδη φωτεινά στίγμα στον ουρανό της Κύπρου;
-
Διεθνή3 μήνες πριν
Ανατριχιαστικές εικόνες με τον νεκρό ηγέτη της Χαμάς (ΦΩΤΟ)
-
Αθλητικά2 μήνες πριν
Δεν πούλησε οπαδισμό! Δεν έπαιξε σε τουρκική ομάδα που θα τον απογείωνε οικονομικά – Αντώνης Φώτσης: Ο καλύτερος Έλληνας καλαθοσφαιριστής… ever
-
Αναλύσεις3 μήνες πριν
Η Αθήνα παραδίδει τη Θράκη
-
Ενδιαφέροντα1 μήνα πριν
Αποκάλυψη του ηθοποιού Κωστή Σαββιδάκη! Κόπηκε ταινία στην Ελλάδα από φεστιβάλ επειδή προέβαλλε την Ορθοδοξία
-
Διεθνή2 μήνες πριν
Οι Ουκρανοί ακολουθούν το… δόγμα Μπάιντεν! Χτύπησαν με ATACMS τη Ρωσία – Οδηγούμαστε σε πυρηνικό ολοκαύτωμα;
-
Πολιτική2 μήνες πριν
Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδος: Μόνον 12 Έλληνες ευρωβουλευτές υπέγραψαν την δήλωση αιτημάτων προς το Αζερμπαϊτζάν, εν όψει της COP29.
-
Αθλητικά2 μήνες πριν
Πονάει η λέξη ελευθερία! Οι Τούρκοι ζητούν τιμωρία της Ανόρθωσης για πανό με μήνυμα απελευθέρωσης της Κύπρου σε ματς με τη Μπούρσασπορ