Η φωνή της Αρμενίας – Παρουσιάζει η Λιάνα Μανουκιάν
Ελληνόφωνο δελτίο ειδήσεων με την υποστήριξη της Δημόσιας Ραδιοφωνίας της Αρμενίας
Ενημέρωση στις 8 Ιανουαρίου 2025

Το ρεπορτάζ

Πληροφοριακός πόλεμος Ιράν-Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν με σαφείς στόχους. Οι ειδικοί εξηγούν τα πρόσφατα αντιτουρκικά και αντι-αζερικά δημοσιεύματα στα ιρανικά μέσα ενημέρωσης με την προσπάθεια του Μπακού να δώσει έμφαση στις ζώνες επιρροής του. Αυτή δεν είναι η μόνη κατεύθυνση προς την οποία το Αζερμπαϊτζάν προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή του ή να δημιουργήσει προϋποθέσεις για περαιτέρω βήματα. Το Μπακού κάνει επίσης εικασίες για το θέμα της συντριβής του αζέρικου αεροσκάφους κοντά στο Ακτάου.

Ένα διπλωματικό προγεφύρωμα που θα παρέχει ελιγμούς για μελλοντικά βήματα. Έτσι περιγράφει ο ειδικός σε θέματα πολιτικών επιστημών Αρά Πογκοσιάν την πρόσφατη συμπεριφορά του Μπακού απέναντι στην Τεχεράνη και τη Μόσχα σε συνέντευξή του στο Radiolur. Το θέμα είναι ότι τα ΜΜΕ του Αζερμπαϊτζάν, διαστρεβλώνοντας τη δήλωση του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Εσμαήλ Μπαγκάι, που σχετίζεται με το θέμα των ιρανικών φορτηγών στην Τουρκία, την παρουσιάζουν σαν να πρόκειται για τον λεγόμενο «διάδρομο του Ζανγκεζούρ». Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών αναγκάστηκε να διευκρινίσει για άλλη μια φορά τι εννοούσε, τονίζοντας ότι πρόκειται για πρόβλημα καυσίμων για τα ιρανικά φορτηγά στα σύνορα με την Τουρκία. Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών σημειώνει ότι δεδομένης της γειτνίασης του Ιράν και της Τουρκίας, καθώς και της σπουδαιότητας του ζητήματος της μεταφοράς εμπορευμάτων κατά μήκος της διαδρομής, γίνονται προσπάθειες να επιλυθεί με κάποιο τρόπο αυτό το ζήτημα. Σύμφωνα με τον ίδιο, στο εγγύς μέλλον είναι πιθανό να μεταβεί μια αντιπροσωπεία από το Ιράν στην Τουρκία για να συζητήσει λεπτομερώς το θέμα.

Ο αναλυτής Αρά Πογκοσιάν: «Είναι προφανές ότι μιλάμε για ιρανικά φορτηγά, περισσότερα από χίλια οχήματα, τα οποία είχαν αφεθεί στο σημείο ελέγχου Σανταράκ στα σύνορα Τουρκίας και Ναχιτσεβάν, και δεν είναι τυχαίο ότι τα αζέρικα και τουρκικά μέσα ενημέρωσης άρχισαν να τονίζουν ότι το θέμα αφορούσε τη συζήτηση στην Τουρκία για τον λεγόμενο «διάδρομο Ζανγκεζούρ».

Και η εντύπωση ήταν ότι με αυτόν τον τρόπο προσπαθούσαν επίσης να κάνουν την ιρανική πλευρά να καταλάβει ότι το πρόβλημα που προέκυψε με τα ιρανικά φορτηγά στα σύνορα της Τουρκίας και του Ναχιτσεβάν σχετίζεται επίσης με αυτό το πρόβλημα και αν το Ιράν θέλει να λύσει αυτό το πρόβλημα, θα πρέπει να κάνει κάτι γι’ αυτό. «Επίσης, να μαλακώσει τη στάση του στο θέμα του λεγόμενου «διαδρόμου»».

Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, αποτρέποντας την παρερμηνεία των λεγομένων του, διευκρίνισε επίσης ότι η θέση του Ιράν για τον Νότιο Καύκασο παραμένει αμετάβλητη και ότι η Τεχεράνη χαιρετίζει την ενισχυμένη συνεργασία για το ξεμπλοκάρισμα των επικοινωνιών, αλλά τονίζει για άλλη μια φορά ότι πρέπει να γίνονται σεβαστά τα κυριαρχικά δικαιώματα των χωρών.

Ο ειδικός σε ιρανικά θέματα Βαρντάν Βοσκανιάν, αναφερόμενος σε τουρκο-αζερό-ιρανικές αναφορές, γράφει ότι σε πολλά ιρανικά κανάλια Telegram υπάρχει αντιτουρκική και αντι αζερική εκστρατεία, λόγω της κρίσης καυσίμων που δημιουργήθηκε για τα ιρανικά φορτηγά στην Τουρκία και του οργανωμένου, όπως λέει ειδικός, βανδαλισμού κατά ιρανικών φορτηγών που εισέρχονται στο Αζερμπαϊτζάν από το τελωνείο της Αστάρα.

«Οι οδηγοί των εν λόγω φορτηγών είναι ως επί το πλείστον τουρκόφωνοι ιθαγενείς του Ατρπατακάν, οι οποίοι υφίστανται ταπεινωτική μεταχείριση από τους εκπροσώπους του βάρβαρου καθεστώτος του Μπακού και του Ερντογάν, οι οποίοι μιλούν συνεχώς για τη λεγόμενη «παγκόμσια τουρκική αδελφότητα» και τους δήθεν καταπιεσμένους «νότιους Αζέρους», απλώς και μόνο επειδή είναι Ιρανοί». Αυτά τα φαινομενικά ασήμαντα επεισόδια καταδεικνύουν επίσης τον υποκριτικό χαρακτήρα των προαναφερθέντων καθεστώτων που σπάζουν τη φούσκα της προπαγάνδας για την υποτιθέμενη «παντουρκική αδελφότητα» ή τους «αδελφούς του Νότιου Αζερμπαϊτζάν».

Σύμφωνα με τον ΑραωΠογκοσιάν, το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό αλλά γεωπολιτικό: το Μπακού προσπαθεί να σφίξει τη θηλιά γύρω από το Ιράν και να δείξει ότι έχει μια ζώνη συμφερόντων. Το Μπακού προσπαθεί να δείξει στη Μόσχα το ίδιο πράγμα. Ο αναλυτής το εξηγεί αυτό με τη δήλωση του Αλίγιεφ για τη συντριβή του αζέρικου αεροσκάφους κοντά στο Ακτάου. Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν δήλωσε ότι η Ρωσία ευθύνεται για τη συντριβή και απαίτησε να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι.

«Πρώτον, θέλει να δείξει στη ρωσική πλευρά ότι έχει μια συγκεκριμένη σφαίρα συμφερόντων και είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της με κάθε μέσο ανεξάρτητα, χωρίς να εξαρτάται από τη Ρωσία. Ταυτόχρονα, προσπαθεί να δείξει στη Δύση ότι το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι εντελώς στο ρωσικό στρατόπεδο, ότι το Αζερμπαϊτζάν έχει ανεξάρτητα, κρατικά, κυρίαρχα συμφέροντα τα οποία είναι έτοιμο να υπερασπιστεί, μεταξύ άλλων και έναντι της Ρωσίας. «Αυτό είναι ένα είδος εγγύησης της μελλοντικής παρουσίας του στο πλευρό του δυτικού στρατοπέδου, ώστε να μην εκλαμβάνεται ως ένα κράτος στο φιλορωσικό στρατόπεδο».

Σύμφωνα με τον αναλυτή, το Μπακού προσπαθεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να μπορέσει ανά πάσα στιγμή να εξασφαλίσει την πρόσβασή του στη δυτική πλατφόρμα.

Παράλληλα, το Ιράν εμβαθύνει τη συνεργασία του με τη Μόσχα. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, η επικείμενη ρωσο-ιρανική συμφωνία, η οποία αναμένεται να υπογραφεί στις 17 Ιανουαρίου, θα περιλαμβάνει επίσης θέματα άμυνας και ασφάλειας.

Ο αναλυτής Αρα Πογκοσιάν λέει: «Πέρυσι, ιδίως στο τέλος του έτους, υπήρξαν ορισμένες αντιφάσεις μεταξύ των θέσεων του Ιράν και της Ρωσίας, ιδίως όσον αφορά τον Νότιο Καύκασο, όπου η ιρανική πλευρά δήλωνε επίσης συχνά ότι οι θέσεις της Ρωσίας και του Ιράν στον Νότιο Καύκασο, ιδίως στις σχέσεις της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, ήταν κάπως αντιφατικές. Θεωρείται ότι πλέον έχουν διαμορφωθεί ορισμένες πιστές ρωσο-ιρανικές προσεγγίσεις γύρω από τον Νότιο Καύκασο, οι οποίες κατέστησαν δυνατή την υπογραφή αυτής της συμφωνίας για τη στρατιωτική ασφάλεια».

Σύμφωνα με τον αναλυτή, μετά τη Συρία, η σφαίρα επιρροής του Ιράν συρρικνώθηκε, αναγκάζοντας την Τεχεράνη να αναδιαμορφώσει το πλαίσιο της άμυνας και της ασφάλειας του και αυτό οδήγησε στην υπογραφή της ρωσο-ιρανικής συμφωνίας.