Άμυνα
Δανεισμός χωρίς φρένο για την άμυνα της ΕΕ
Η ανάγκη για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της Ευρώπης, ως βασική αρχή, γίνεται αποδεκτή, όχι μόνο από όλες τις κυβερνήσεις αλλά και από τους λαούς των επί μέρους χωρών.

Η ανάγκη για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της Ευρώπης, ως βασική αρχή, γίνεται αποδεκτή, όχι μόνο από όλες τις κυβερνήσεις αλλά και από τους λαούς των επί μέρους χωρών.
Και αυτό είναι σημαντικό, αφενός μεν γιατί πρόκειται για τη δική τους ασφάλεια, αλλά επειδή τελικά είναι αυτοί που θα κληθούν να πληρώσουν αργά ή γρήγορα το μάρμαρο.Έτσι με την απόφαση “REArm Europe” του ανώτατου θεσμικού οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης, διατρανώθηκε επιχειρησιακά η ανάγκη συγκρότησης αξιόμαχου στρατού έναντι εξωτερικών απειλών, σε έναν κόσμο που αλλάζει το γεωπολιτικό του status quo με τους κινδύνους που συνεπάγεται.
Αυτή τη φορά η Ευρώπη φαίνεται ότι, υπό την ασφυκτική πίεση των ΗΠΑ, αποφάσισε να δράσει γρήγορα, δυναμικά και στοχευμένα. Η ενίσχυση της άμυνας με δαπάνες 800 δις τα επόμενα τέσσερα χρόνια, δεν θα συμβάλλει μόνο αποφασιστικά στην ασφάλεια της Ένωσης, αλλά θα αποτελέσει και μια πρώτης τάξεως τονωτική ένεση στις οικονομίες της Ευρώπης, απομακρύνοντάς τες ταυτόχρονα και από τη ζώνη κινδύνου του στασιμοπληθωρισμού.
Με βάση το σχέδιο που αποφασίστηκε, τα 150 δισ. Ευρώ θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και θα διατεθούν στις χώρες με τη μορφή χαμηλότοκων δανείων μέσω ενός νέου εργαλείου, που θα δημιουργηθεί άμεσα. Το μεγαλύτερο κομμάτι όμως των 650 δισ., θα προέλθει από δανεισμό των χωρών απευθείας από τις αγορές. Στόχος είναι η επιβάρυνση για το απαιτούμενο ποσό να μην ξεπεράσει το 1,5% του ΑΕΠ, ως μέσο όρο του συνόλου των χωρών. Για τη διευκόλυνσή τους μάλιστα ελήφθη απόφαση να μην προσμετρώνται τα ποσά αυτά στο δημοσιονομικό τους έλλειμμα, εφαρμόζοντας για άλλη μια φορά τη ρήτρα διαφυγής από τις υποχρεώσεις που υπαγορεύονται στο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Αμυντική θωράκιση με δανεισμό αλλά με τι όρους
Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας μέσω δανεισμού είναι μια ενδεδειγμένη και αποτελεσματική επιλογή, αν πράγματι επιθυμούμε την απεξάρτηση της Ευρώπης από την αμερικανική προστασία-κηδεμονία. Μελέτες δείχνουν άλλωστε, ότι οι εξοπλισμοί είτε πρόκειται για μαζικές προμήθειες είτε για τη διεξαγωγή πολέμου, χρηματοδοτούνται πάντα με δάνεια. Λόγω κυρίως των πολύ σημαντικών κεφαλαίων που απαιτούνται, αποκλείονται οι άλλοι δύο δυνητικοί τρόποι χρηματοδότησης, δηλαδή η μείωση των κοινωνικών δαπανών ή και η αύξηση των φόρων. (Ινστιτούτο Κιέλου, “How to Finance Europe’s Military Buildup”, Febr. 2025).
Το ερώτημα που τίθεται είναι, όχι αν πρέπει να υπάρξει δανεισμός, αλλά αν στην προκείμενη περίπτωση, ο τρόπος δανεισμού που προέκρινε το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι ο πλέον πρόσφορος για την αντιμετώπιση ενός κοινού κινδύνου. Και εδώ οι απόψεις διίστανται, ενώ ο δημόσιος διάλογος συνεχίζεται σε ακαδημαϊκό, όσο και πολιτικό επίπεδο. Άλλωστε, οι οριστικές αποφάσεις για το περιεχόμενο του εξοπλιστικού προγράμματος θα ληφθούν στα μέσα Ιουνίου τρέχοντος έτους.
Οι ενστάσεις που διατυπώνονται για την επιλογή της λύσης «ρήτρα διαφυγής» είναι δικαιολογημένες, αφού αυτή μπορεί μεν να διευκολύνει σε κάποιο βαθμό τις υπερχρεωμένες χώρες, δεν τις απαλλάσσει όμως από την προσμέτρηση των αμυντικών δαπανών στο συνολικό δημόσιο χρέος και κυρίως δεν τις προφυλάσσει από την πληρωμή υψηλότερων τόκων στην αγορά για τα ποσά που θα αντλήσουν, λόγω χειρότερης πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Είναι αλήθεια, ότι σε ότι αφορά τη στρατηγική ενίσχυσης της αμυντικής θωράκισης της Ευρώπης, όλες οι χώρες είναι απολύτως σύμφωνες. Εκεί που υπάρχουν σημαντικές διαφορές είναι στον τρόπο χρηματοδότησης, αλλά και στις επιμέρους επιλογές για την προμήθεια των αναγκαίων εξοπλιστικών στοιχείων.
Για τις χώρες του Νότου, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία αλλά και Ελλάδα, ο προσφορότερος τρόπος χρηματοδότησης ενός τέτοιου γιγαντιαίου προγράμματος θα ήταν η υιοθέτηση κοινού δανεισμού από την ΕΕ στο πρότυπο του Ταμείου Ανάκαμψης. Η ιδέα της έκδοσης “European Defense Bonds”, ένα είδος εξοπλιστικών ευρωομολόγων, βρίσκεται στο τραπέζι, πολύ πριν αναλάβει η νέα Διοίκηση στις ΗΠΑ, η οποία έφερε μια τεράστια μεταβολή στα θέματα ασφαλείας της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέχει ήδη μια εξέχουσα θέση με τη συμμετοχή της στις κεφαλαιαγορές, όπου έχει τη δυνατότητα με κοινό δανεισμό να εξασφαλίσει καλύτερους όρους από τις μεμονωμένες χώρες.
Σε αυτήν την περίπτωση, οι οικονομίες κλίμακας είναι πολύ σημαντικές, ενώ η αξιοποίηση των πόρων προς όφελος των ευρωπαϊκών οικονομιών γίνεται ευκολότερη. Ας σημειωθεί όμως, ότι για τις κοινές προμήθειες υπάρχει απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αύξησή τους στο 35%, ενώ μέχρι σήμερα προσεγγίζει μετά βίας το 8%. Αυτό σημαίνει, ότι μια θετική απόφαση, που θα μπορούσε να έχει μετριάσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, έχει σχεδόν παντελώς αγνοηθεί.
Ρόλος κλειδί για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία
Οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται δεν απαιτούν μόνο τη διάθεση κεφαλαίων, αλλά και την αναδιάταξη και ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Μέχρι τώρα η παραγωγική βάση της αμυντικής βιομηχανίας είναι κατακερματισμένη σε λίγες μεγάλες, διεθνώς ανταγωνιστικές μονάδες και σε ένα πλήθος από μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες ασχολούνται κυρίως με την εξυπηρέτηση των εθνικών αναγκών του στρατού της χώρας τους.
Για την αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων είναι ανάγκη αρχικά να παραμεριστούν οι διαφορές μεταξύ Γαλλίας, η οποία υποστηρίζει έντονα τη χρήση των πόρων σχεδόν αποκλειστικά για προμήθειες από ευρωπαϊκές εταιρείες, και της Γερμανίας, η οποία βλέπει την πρόταση με σκεπτικισμό, όχι μόνο επειδή πολλά συστήματα προσφέρονται με χαμηλότερο κόστος από τη διεθνή αγορά (κυρίως τις ΗΠΑ), αλλά ακόμη και γιατί ένα σημαντικό μέρος του αναγκαίου εξοπλισμού δεν παράγεται στην Ευρώπη, η δε διαδικασία ανάπτυξής τους απαιτεί δεκαετίες.
Συνεπώς και εδώ θα πρέπει να αναζητηθεί μια συμβιβαστική μέση λύση. Το επόμενο βήμα είναι χωρίς αμφιβολία η εμβάθυνση της συνεργασίας και της αξιοποίησης των συνεργειών μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών παραγωγής αμυντικών συστημάτων. Από την αποτελεσματική συνεργασία των χωρών, αλλά και των επιμέρους εταιρειών, θα εξαρτηθεί και το όλο εγχείρημα της αποκατάστασης όχι μόνο του αισθήματος ασφάλειας στην Ευρώπη, αλλά και η αποτρεπτική τους δυνατότητα.
Μια ευκαιρία για την Ελλάδα
Η Ελλάδα στον αμυντικό τομέα, για δικούς της λόγους, βρίσκεται μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ με τις υψηλότερες συμμετοχές. Υπολογίζεται, ότι η σχετική δαπάνη για το 2024 θα ανέλθει στο 3,01% του ΑΕΠ. Συνεπώς από τις αποφάσεις δεν προκύπτει οποιαδήποτε πίεση, λόγω των γεωπολιτικών προβλημάτων στην Ευρώπη, να αλλάξει τον αμυντικό της σχεδιασμό και τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό.
Σε πρώτη ανάγνωση, ο επανεξοπλισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιουργεί θετικές προσδοκίες και για τα ελληνικά ιδιαίτερα προβλήματα ασφάλειας. Η εξέλιξη δε προς μια ενιαία αμυντική πολιτική διαφύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων, μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στις επιδιώξεις-επιβουλές επίδοξων αμφισβητιών της εθνικής μας εδαφικής κυριαρχίας.
Στον οικονομικό τομέα, είναι βέβαιο ότι δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες και για τη χώρα μας, με τη συμμετοχή μας στην αξιοποίηση των κεφαλαίων που θα εισρεύσουν στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία τα επόμενα χρόνια. Έτσι, παρουσιάζεται μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναβαθμίσουμε τις παραμελημένες εθνικές μας βιομηχανίες αεροναυπηγικής, όπλων, οχημάτων και πυρομαχικών και να τις εντάξουμε σε έναν μακρόχρονο σχεδιασμό με τις ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στο χώρο με επιτυχία εδώ και δεκαετίες. Πρωταρχικής σημασίας είναι η βελτίωση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η χώρα για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των νέων συστημάτων.
Είναι ανάγκη, στο πλαίσιο ενός εθνικού σχεδιασμού για την άμυνα, να δοθεί προτεραιότητα στην έρευνα και ανάπτυξη, μέσα από την οποία θα αναδειχθούν ικανά στελέχη για την επανεκκίνηση της αμυντικής μας βιομηχανίας καθώς και σχετικών Start ups ανάπτυξης αμυντικών προϊόντων και συστημάτων. Οι αναγκαίες επενδύσεις σε πρώτη φάση μπορούν να χρηματοδοτηθούν, από τα κεφάλαια που θα εξοικονομήσουμε από τη ρήτρα διαφυγής, περί το 1 δις για το 2025. Στη συνέχεια η ενσωμάτωση και συνέργεια με άλλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες του κλάδου θα έχουν σημαντική συμβολή τόσο στη βελτίωση της παραγωγικότητας όσο και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
*Καθηγητής Οικονομικών, τ. Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

Άμυνα
Reuters: Η SpaceX του Μασκ οδηγεί την κούρσα για τον αντιπυραυλικό «χρυσό θόλο» του Τραμπ

Η SpaceX του Έλον Μασκ και δύο εταιρείες με τις οποίες συνεργάζεται οδηγούν την κούρσα για να αναλάβουν ένα κρίσιμο μέρος της αντιπυραυλικής ασπίδας «Golden Dome» (Χρυσός θόλος) του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με έξι πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters.
Κατά δημοσίευμα του πρακτορείου, η εταιρεία πυραύλων και δορυφόρων του Μασκ συνεργάζεται με την εταιρεία Palantir που ειδικεύεται σε πλατφόρμες λογισμικού, καθώς και με την κατασκευάστρια drones και άλλων συστημάτων άμυνας Anduril, για να αναλάβουν βασικά μέρη του «χρυσού θόλου».
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι μια πυραυλική επίθεση θα μπορούσε να είναι «η πιο καταστροφική απειλή που αντιμετωπίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες».
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του Reuters, οι τρεις προαναφερθείσες εταιρείες ιδρύθηκαν από επιχειρηματίες που υπήρξαν σημαντικοί υποστηρικτές του Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο.
Παρά τα θετικά μηνύματα του Πενταγώνου προς τον όμιλο SpaceX, ορισμένες πηγές που επικαλείται το Reuters ανέφεραν ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων για το «Golden Dome» του Τραμπ βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, ενώ η τελική του δομή και ποιος θα επιλεγεί για να εργαστεί πάνω στο πρότζκετ θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά τους επόμενους μήνες.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Κατά το δημοσίευμα, οι τρεις εταιρείες συναντήθηκαν με κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ και του Πενταγώνου τις τελευταίες εβδομάδες για να παρουσιάσουν το σχέδιό τους, το οποίο προβλέπει την κατασκευή από 400 έως και άνω των 1.000 δορυφόρων που θα ανιχνεύουν πυραύλους.
Ένας διαφορετικός στόλος 200 οπλισμένων δορυφόρων θα κατέστρεφε στη συνέχεια τους εχθρικούς πυραύλους, ανέφεραν τρεις από τις πηγές, σύμφωνα με τις οποίες η SpaceX δεν αναμένεται να εμπλακεί στον εξοπλισμό των δορυφόρων με όπλα.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει κάποιο σχόλιο από τον Λευκό Οίκο ή από τις εταιρείες. Το Πεντάγωνο, σύμφωνα με το Reuters, σχολίασε ότι θα παραδώσει «επιλογές στον πρόεδρο για την απόφασή του σύμφωνα με το εκτελεστικό διάταγμα και σε ευθυγράμμιση με τις οδηγίες και τα χρονοδιαγράμματα του Λευκού Οίκου».
Exclusive: Elon Musk’s SpaceX and two partners have emerged as frontrunners to win a crucial part of President Donald Trump’s ‘Golden Dome’ missile defense shield, six people familiar with the matter said https://t.co/7Lx2gOILyK 1/8 pic.twitter.com/FTpAs7njSR
— Reuters (@Reuters) April 17, 2025
Άμυνα
Σημαντική εξέλιξη! «Μπλόκο» της Γερμανίας στην Τουρκία για τα Eurofighter
Αιτία, η φυλάκιση του Ιμάμογλου

Νέα πηγή εκνευρισμού για την Άγκυρα με⁷τά την δημοσιοποίηση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Ελλάδας, είναι η απόφαση του Βερολίνου.
Σύμφωνα με γερμανικά και τουρκικά ΜΜΕ (turkiyetoday, Handelsblatt) η Γερμανία «μπλοκάρει» την απόκτηση των 4,5 γενιάς μαχητικών Eurofighter από την Τουρκία.
Ο λόγος; Η φυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου.
«Επίθεση στην τουρκική δημοκρατία»
Η γερμανική -προσωρινή- κυβέρνηση σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, επικαλούμενη πηγές που γνωρίζουν πολύ καλά τις εξελίξεις γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, αναφέρουν πως ο κύριος λόγος για την αναστολή της άδειας εξαγωγής είναι η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου την οποία ανώτεροι αξιωματούχοι το Βερολίνου χαρακτήρισαν «επίθεση στην δημοκρατία».
Ενώ ο απερχόμενος καγκελάριος Όλαφ Σολτς είχε υποστηρίξει τις αμυντικές εξαγωγές προς την Τουρκία κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Κωνσταντινούπολη τον Οκτώβριο του 2024, η σύλληψη του Ιμάμογλου προκάλεσε φαίνεται να έχει προκαλέσει μία ανατροπή.
Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει διακαώς τα Eurofighter συνδυαστικά φυσικά με τους πυραύλους αέρος – αέρος Meteor από το 2022 εν μέσω προκλήσεων για τον εκσυγχρονισμό του γερασμένου στόλου της.
Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ στις 14 Δεκεμβρίου ο οποίος ανέφερε ότι «οι τεχνικές διαπραγματεύσεις σχετικά με την προμήθεια του Eurofighter εξελίσσονται θετικά» και επανέλαβε το ενδιαφέρον της Τουρκίας για την επανένταξη στο πρόγραμμα F-35 και την άρση των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν βάσει του CAATSA.
Σύμφωνα με το turkeytoday, η Άγκυρα ήθελε να αποκτήσει έως και 40 μαχητικά αεροσκάφη, μεταξύ αυτών 20 μεταχειρισμένων αεροσκαφών Tranche 1 από το Ηνωμένο Βασίλειο και 20 νέων αεροσκαφών Tranche 4, που προορίζονται να τεθούν σε υπηρεσία έως το 2030.
Το.. μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες
Το συγκεκριμένο «μπλόκο» μπορεί να πει κανείς πως αποτελεί ένα μήνυμα και προς άλλα ευρωπαϊκά κράτη λόγω της φυλάκισης του Εκρέμ Ιμάμογλου.
Τούτο διότι αρχικά τα Eurofighter Typhoon είναι μία κοινοπραξία της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας και της Ιταλίας. Δηλαδή μετέχουν κράτη τα οποία είναι και στην κοινοπραξία των Meteor. Συγκεκριμένα η Γαλλία έχει το 12,4%, η Αγγλία το 39,6%, η Γερμανία 16%, η Ιταλία 12%, η Ισπανία και η Σουηδία από 10%.
Αυτό σημαίνει πως δεν αποκλείεται να ξανά σκεφτούν διπλά τις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως η περιοριστική πολιτική της Γερμανίας για τις εξαγωγές όπλων έχει δημιουργήσει εδώ και καιρό εντάσεις στο πλαίσιο της κοινοπραξίας, με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία να επικρίνουν συχνά τη στάση του Βερολίνου.
Τα «δύσκολα» για την άμυνα της Τουρκίας
Η χρονικότητα που συμβαίνουν όλα αυτά δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη από την Τουρκία καθώς έρχονται ως συνέχεια του «όχι» από την ΕΕ στη συμμετοχή τρίτων χωρών στην ευρωπαϊκή άμυνα, του αβέβαιου για την προμήθεια των F-35 από τις ΗΠΑ αλλά και του «περίμενε» για την απόκτηση των Meteor.
ΠΗΓΗ: Ναυτεμπορική
Άμυνα
«Ασπίδα του Αχιλλέα» – Σκέψεις με αφορμή τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό αμυντικών εξοπλισμών για την περίοδο 2025-36

Η παρουσίαση από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Νίκο Δένδια προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξοπλιστικών του νέου μακροπρόθεσμου προγραμματισμού αμυντικών εξοπλισμών, παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Πρόκειται για τον σχεδιασμό στοχευμένων βημάτων και δεν είναι απότοκος συγκυριακών εξάρσεων, οι οποίες προκαλούνται από τη συνειδητοποίηση της ανάγκης να αντιμετωπίσουμε διάφορες κατά καιρούς απειλές, έχοντας προηγουμένως ή αδρανήσει, ή υποτιμήσει την απειλή.
Οι εξοπλισμοί είναι αναμφισβήτητα θέμα μείζονος εθνικής σημασίας, το οποίο συγκεντρώνει (και θα πρέπει να συγκεντρώνει) σχεδόν πάντοτε ομοφωνία, παρά κάποιες επί μέρους αντιρρήσεις ενίων. Κανονικά, θα πρέπει να ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να μη δημιουργούνται μεγάλα και δυσαναπλήρωτα κενά. Οι σχετικές όμως επιλογές, συνεπάγονται και δυσβάσταχτες δαπάνες, οι οποίες, μοιραία, δεσμεύουν και τις επόμενες γενιές. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονισθεί ότι ένα οπλικό σύστημα είναι ιδιαίτερα δαπανηρό καθ’όλη τη διάρκεια ζωής του, κατά λόγο συχνά πολλαπλάσιο της αρχικής τιμής του. Επί πλέον, τα οπλικά συστήματα, όσο προoδεύουν τεχνολογικά, τόσο δαπανηρότερα καθίστανται. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι ο Norman Augustine, κατ’εξοχήν ειδικός σε αεροδιαστημικά θέματα, (ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της εταιρείας Lockheed Martin και για μια διετία Υφυπουργός Στρατού των ΗΠΑ), φέρεται ως ειπών ότι «οι τιμές των οπλικών συστημάτων θα βαίνουν αυξανόμενες συνεχώς. Κάποια στιγμή θα φθάσουν στο σημείο όπου όλος ο σχετικός προϋπολογισμός θα αρκεί για ένα αεροσκάφος, το οποίο θα χρησιμοποιούν εναλλάξ ο Στρατός, το Ναυτικό και η Αεροπορία»! Ίσως είναι γραφικό το παράδειγμα αυτό, αλλά παρουσιάζει αδρά, mutatis mutandis, μια πραγματικότητα, την οποία θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο ελληνικός λαός, ο οποίος καλό θα είναι να είναι ενήμερος για όλα αυτά.
Στο πλαίσιο τούτο, υπενθυμίζεται πως μεταξύ των σοβαροτέρων λόγων (αν όχι ο σοβαρότερος) , που προκάλεσαν την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, συγκαταλέγεται ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών με τις ΗΠΑ και ειδικότερα ο αποκαλούμενος «Πόλεμος των Άστρων». Οι δαπάνες ήταν τόσο υψηλές, που έκαναν ακόμη και μια Υπερδύναμη να «γονατίσει». Βέβαια, το παράδειγμα τούτο είναι ακραίο, διότι η Ελλάς ούτε ΕΣΣΔ είναι, ούτε θα μπορούσε να γίνει. Ωστόσο, έχει έναν πολύ ισχυρό γείτονα, στον οποίο θα πρέπει να βρίσκεται πάντοτε σε θέση να προκαλέσει, αμυνόμενη, τόσο σοβαρή βλάβη, ώστε εκείνος να μη διανοηθεί να της επιτεθεί. Αυτή είναι, εξ άλλου, και η ουσία της αποτροπής. Ως εκ τούτου, η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να δαπανά τεράστια ποσά για εξοπλισμούς, οι οποίοι την αφαιμάσσουν, όσο αναγκαίο και εάν κρίνεται τούτο. Για να αντιληφθούμε με ένα απλό παράδειγμα περί ποιάς τάξης μεγέθους γίνεται λόγος, ένας πύραυλος METEOR, πολυσυζητημένος πρόσφατα, κοστίζει 2 εκατομμύρια € (τιμή 2019) και το κόστος των οπλικών συστημάτων που προτιθέμεθα να αγοράσουμε προκαλεί ίλιγγο. Περισσότερα παραδείγματα περιττεύουν, διότι κατατείνουν στο ίδιο συμπέρασμα.
Γνώμων της επιλογής των διαφόρων οπλικών συστημάτων με τα οποία θα εφοδιασθούν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, θα πρέπει να είναι οι πραγματικές αμυντικές ανάγκες της και οι ειδικότερες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, όσον αφορά στη γεωγραφία της και στη γειτονία της. Ως παράδειγμα μπορεί εδώ να αναφερθεί πως ένα σκάφος, το οποίο έχει σχεδιασθεί με γνώμονα την παροχή προστασίας σε αεροπλανοφόρα, δεν είναι κατ’ανάγκη ενδεδειγμένο για τη γεωγραφική διαμόρφωση της Ελλάδος.
Συμπαραγωγή οπλικού συστήματος
Βαρύνον κριτήριο θα πρέπει, επίσης, να είναι το ζήτημα της ελληνικής συμμετοχής και συμπαραγωγής του οπλικού συστήματος που θα επιλεγεί. Η συμπαραγωγή αποφέρει κέρδη στην ελληνική οικονομία, αλλά, επίσης, και κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: τη δημιουργία δεξιοτήτων στους Έλληνες τεχνικούς οι οποίοι θα συμμετάσχουν στη συμπαραγωγή των συστημάτων. Η τεχνολογία και οι δεξιότητες αυτές είναι πολυτιμότατες για τη χώρα μας, μια κατ’εξοχήν ναυτική δύναμη, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε μια πλειάδα άλλων περιπτώσεων, είτε στο εμπορικό ναυτικό, είτε σε συνεργασίες με άλλες χώρες. Το αυτό ισχύει και για τον Στρατό, αλλά και για την Αεροπορία.
Ο πόλεμος έχει λάβει πλέον νέες, όλο και πιο απειλητικές μορφές. Σύγχρονα και πανάκριβα οπλικά συστήματα εξουδετερώνονται ή καταστρέφονται από μικρότερα, τα οποία κοστίζουν μικρό μόλις κλάσμα της αξίας ων πρώτων. Για τον λόγο αυτό, η χρήση τους είναι εκτεταμένη σε ασύμμετρες συρράξεις. Η φωτογραφία που έκανε τον γύρο του διαδικτύου, με το κατεστραμμένο ισραηλινό άρμα Merkava και τον μαχητή της Hamas να χορεύει επάνω του, κραδαίνοντας μια παλαιστινιακή σημαία, συγκλόνισε τον κόσμο. Τούτο συνέβη κατά την τρομοκρατική εισβολή της Hamas τον Οκτώβριο 2023 και τη θηριωδία που επακολούθησε. Για τους μη επαΐοντες, Merkava σημαίνει ένα από τα ισχυρότερα οπλικά συστήματα του είδους παγκοσμίως, για το οποίο οι Ισραηλινοί είναι υπερήφανοι. Επομένως, ανάλογα οδυνηρή ήταν και η εικόνα που προαναφέραμε. Όταν όπλο ολίγων δεκάδων χιλιάδων δολλαρίων, πλέον, μπορεί να κατισχύσει ενός πανίσχυρου συστήματος κόστους 3,5 – 6 εκατομμυρίων δολλαρίων (και αυτό ισχύει, τηρουμένων των αναλογιών για κάθε είδους οπλικό σύστημα), θεμελιώδεις αλλαγές έχουν συμβεί, που πρέπει να συνυπολογισθούν σε οποιονδήποτε νέο προγραμματισμό.
Αφ’ης στιγμής ξεκινήσει αυτό το απαίσιο πράγμα που ονομάζεται πόλεμος, θέτει τους αντιμαχόμενους ενώπιον της πραγματικής, γυμνής πραγματικότητας και όχι της φτιασιδωμένης, εικονικής, η οποία μέχρι τότε καλλιεργείται με μεγαλαυχίες για παντός είδους σκοπιμότητες. Ο πόλεμος σημαίνει απώλεια ανθρώπινης ζωής και δεν περισσεύουν τα νιάτα. Επίσης, ο κορυφαίος θεωρητικός του πολέμου Carl von Clausewitz τον χαρακτήρισε ως «…..το βασίλειο της αβεβαιότητας. Τρία τέταρτα των παραγόντων επί των οποίων βασίζεται η πολεμική δράση, καλύπτονται από την ομίχλη μιας μεγαλύτερης ή μικρότερης αβεβαιότητας….ο πόλεμος είναι το βασίλειο της τύχης». Εν προκειμένω, δεν πρέπει να λησμονούμε την απώλεια 27 καταδρομέων και 4 αεροπόρων, όταν κατερρίφθη από φίλια πυρά μεταγωγικό αεροσκάφος Noratlas της Π.Α. στην Κύπρο, κατά τις πρώτες ώρες της 22ας Ιουλίου 1974 κατά την επιχείρηση «ΝΙΚΗ». Αντίστοιχα, τουρκικά αεροσκάφη εβύθισαν το τουρκικό αντιτορπιλλικό Kocatepe την 21η Ιουλίου 1974, προκαλώντας την απώλεια 80 ναυτών!
Αναφέρεται εδώ μόνο μόνο η Τουρκία, η οποία ήταν, είναι και θα είναι γείτονάς μας και, δυστυχώς, εν δυνάμει και εχθρός μας, αν και θα ήταν προτιμητέο το αντίθετο (το ίδιο και από μεγάλα τμήματα των δύο λαών, όταν γνωρίζονται μεταξύ τους). Δεν είναι σκόπιμο να αναζητούμε και άλλους εχθρούς.
Πολεμική ετοιμότητα
Ο πόλεμος δεν είναι κοινωνική εκδήλωση, με συγκεκριμένο προγραμματισμό και μπορεί να δείξει το φρικτό πρόσωπό του απροσδόκητα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ να διαπιστώσουμε εν τοις πράγμασι πόσα αξιόμαχα πλοία μπορούν να αποπλεύσουν από τη Σαλαμίνα σε περίπτωση ξαφνικής σύρραξης, πόσα μαχητικά αεροσκάφη κάθε τύπου μπορούν να απογειωθούν, πόσα σκάφη, εν ολίγοις πόσο ετοιμοπόλεμη είναι η χώρας υπό τις παρούσες συνθήκες. Πρέπει να είναι πάντοτε ετοιμοπόλεμη!
Si vis pacem para bellum, ήτοι εάν επιθυμείς την ειρήνη, προετοίμασε τον πόλεμο, όπως έγραφε τον 5ο μ.Χ. αιώνα ο Ρωμαίος Flavius Regetus Renatus. Στο ρητό αυτό, όμως, ας προστεθεί και το si vis pacem, para pacem, ήτοι για να έχεις ειρήνη, προετοίμασε την ειρήνη. Η εποχή μας είναι μια περίοδος αβεβαιότητας και αποδεικνύει ότι λίγοι πολιτικοί ηγέτες έχουν το βλέμμα στραμμένο και προς το μέλλον και όχι μόνο προς κοντόφθαλμες εσωτερικές σκοπιμότητες. Αλλά το μέλλον δεν ανήκει σε όλους αυτούς. Ανήκει στους νέους και ουδείς δικαιούται να το υπονομεύει. Θα είναι όμως τραγικό εάν, «προετοιμάζοντας πόλεμο για να έχουμε την ειρήνη», εν τέλει εξοντώσουμε τον λαό που φιλοδοξούμε να προστατεύσουμε μέσω αυτής! Το κοινωνικό κράτος είναι ένα τεράστιο επίτευγμα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το οποίο μας χωρίζει από τους αιώνες της ανθρώπινης αθλιότητας. Δεν πρέπει λοιπόν να κάνουμε βήματα επιστροφής προς τους αιώνες εκείνους.
Αν και είναι ευκταίο να είναι βέλτιστες για τον τόπο οι νέες αμυντικές επιλογές, δεν πρέπει να τεθούν με το κοινωνικό κράτος σε μια λογική διάζευξης, του τύπου «ή το ένα, ή το άλλο». Με γνώση, εντιμότητα, σύνεση, ευαισθησία, λογική και απεριόριστη αγάπη για τον τόπο και τον λαό του, ακόμη και αυτή η εξίσωση με τόσους αγνώστους μπορεί να λυθεί!
ΠΗΓΗ: Ναυτεμπορική
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Ομολογία αποτυχίας! Οι Τούρκοι εγκαταλείπουν τη “Γαλάζια Πατρίδα” δια στόματος του εμπνευστή της
-
Αναλύσεις4 εβδομάδες πριν
Μάικλ Ρούμπιν στη Hellas Journal: Η σύλληψη Ιμάμογλου σηματοδοτεί ότι ο Ερντογάν θα απελευθερώσει τον Οτζαλάν μέσα σε νεκροσακούλα!
-
Πολιτική2 μήνες πριν
Έρχεται «τσουνάμι» αποκαλύψεων και στην Ελλάδα για USAID! Οι ΜΚΟ του Soros και οι Πρέσπες του Τσίπρα
-
Άμυνα2 μήνες πριν
Ισραηλινή δημοσιογράφος: “Με τη διάλυση του NATO η Τουρκία θα βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο! Θα χωριστεί στα δύο”
-
Πολιτική2 εβδομάδες πριν
Τούρκοι εισέβαλαν στην Καβάλα για να δείξουν «απειλητική» πινακίδα της ματωμένης Κύπρου! (video)
-
Πολιτική1 μήνα πριν
Έλληνας από τον Δομοκό αιχμάλωτος των Ουκρανών
-
Πολιτική3 μήνες πριν
Αποκάλυψη Στρος Καν! Με έφαγαν οι ΗΠΑ όπως και τον Καραμανλή!
-
Απόψεις3 μήνες πριν
Διαβεβαιώνω τον κ. Μητσοτάκη ότι η κυβέρνησή του δεν έχει μέλλον