Πρόκειται για μία δικαστική απόφαση-σταθμό, η οποία αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στις επιστροφές προσφύγων από τη Γερμανία στην Ελλάδα ή τουλάχιστον να επαναφέρει πιο επιτακτικά το σχετικό αίτημα από γερμανικής πλευράς.

Το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο της Γερμανίας με έδρα στη Λειψία (αντίστοιχο με το Συμβούλιο της Επικρατείας στην Ελλάδα) απεφάνθη ότι δύο πρόσφυγες που είχαν έρθει στη Γερμανία μέσω Ελλάδας μπορούν να απελαθούν από τις γερμανικές αρχές με βάση τον Κανονισμό του Δουβλίνου, ενώ δεν υφίσταται νομικό κώλυμα για την επιστροφή τους εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, οι δικαστές απορρίπτουν το επιχείρημα ότι υφίσταται κίνδυνος εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης για τους πρόσφυγες που διαμένουν στην Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα: Οι δύο άνδρες, ένας 32χρονος από τη Σομαλία και ένας 34χρονος από τη Λωρίδα της Γάζας με αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής υπηκοότητα, είχαν έρθει στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας, το 2018 και το 2017 αντιστοίχως. Και οι δύο αναγνωρίστηκαν ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, κατά συνέπεια έλαβαν άδεια παραμονής για την Ελλάδα. Στη συνέχεια όμως βρέθηκαν στη Γερμανία και κατέθεσαν εκ νέου αίτηση για χορήγηση ασύλου, την οποία απέρριψε η αρμόδια Αρχή, δηλαδή η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων (BAMF), αποφασίζοντας παράλληλα ότι οι δύο άνδρες θα πρέπει να απελαθούν στην Ελλάδα.

Το “Δουβλίνο” και οι εξαιρέσεις του

Προφανώς η αρμόδια Αρχή τήρησε κατά γράμμα τον Κανονισμό του Δουβλίνου, ο οποίος μπορεί να προκαλεί έντονες πολιτικές αντιδράσεις τα τελευταία χρόνια αλλά θεωρείται ακόμη εν ισχύ από νομικής άποψης. Το “Δουβλίνο” προβλέπει ότι αποκλειστικά αρμόδια για τη χορήγηση ασύλου ή τουλάχιστον για την επεξεργασία της σχετικής αίτησης είναι η πρώτη χώρα εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην προκειμένη περίπτωση -όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις για εύλογους γεωγραφικούς λόγους- “πρώτη χώρα εισόδου” ήταν η Ελλάδα.

Θέλοντας όμως να αποφύγουν την επικείμενη απέλασή τους, οι δύο άνδρες προσέφυγαν στη γερμανική δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας ότι υφίσταται κίνδυνος παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων τους εξαιτίας των συνθηκών διαβίωσης στην Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι στο παρελθόν πολλά γερμανικά δικαστήρια είχαν δικαιώσει πρόσφυγες σε παρόμοιες περιπτώσεις, κάνοντας δεκτό το επιχείρημα ότι στην Ελλάδα επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες, εντός ή και εκτός των προσφυγικών καταυλισμών. Ενδεικτικά αναφέρεται η απόφαση του Ανωτέρου Διοικητικού Δικαστηρίου στο ομόσπονδο κρατίδιο του Ζάαρ τον Νοέμβριο του 2022, το οποίο είχε δικαιώσει πέντε πρόσφυγες από τη Συρία, εκτιμώντας ότι στην Ελλάδα “υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να μην μπορούν να ικανοποιήσουν τις πλέον στοιχειώδεις ανάγκες τους”.

Αλλάζει η νομολογία στη Γερμανία;

Φαίνεται όμως ότι τα πράγματα αλλάζουν. Στη σημερινή ετυμηγορία του το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπάρχει “αξιόλογη πιθανότητα” να βρεθούν οι δύο άνδρες μετά την απέλασή τους σε μία “ακραία κατάσταση έκτακτης ανάγκης”, η οποία δεν θα τους επιτρέπει να ικανοποιήσουν στοιχειώδεις ανάγκες που αφορούν τη διαμονή, τη διατροφή και τις συνθήκες υγιεινής και αυτό ισχύει ακόμη και αν συνυπολογιστούν τα “γραφειοκρατικά εμπόδια” στην Ελλάδα και η ελλιπής πρόσβαση σε κρατικά επιδόματα. Την ίδια άποψη είχε εκφράσει στον προηγούμενο βαθμό δικαιοδοσίας το Ανώτερο Διοικητικό Δικαστήριο της Έσσης.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις στη Γερμανία, όπως η Pro Asyl, επισημαίνουν ότι έχουν “εντελώς διαφορετική εικόνα” για τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. Πάντως, η ετυμηγορία του ανωτάτου γερμανικού διοικητικού δικαστηρίου αναμένεται να αναζωπυρώσει τη συζήτηση για την αποκαλούμενη “δευτερογενή μετανάστευση”, η οποία και στο παρελθόν έχει προκαλέσει τριβές μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας.

Πηγή: Deutsche Welle

Λίγες μόλις ώρες μετά την επίσημη ανακοίνωση της Ελλάδας για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ), η Άγκυρα φρόντισε να δώσει το δικό της στίγμα, δημοσιοποιώντας την πρώτη σχετική μελέτη.

Όπως μεταδίδει το κρατικό πρακτορείο Anadolu, το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Άγκυρας (DEHUKAM) έδωσε στη δημοσιότητα την πρώτη ακαδημαϊκή εργασία για τον Θαλάσσιο Χωρικό Σχεδιασμό της Τουρκίας. Η χρονική συγκυρία μόνο τυχαία δεν φαίνεται να είναι, καθώς η μελέτη εστιάζει —όπως σημειώνεται— στη βέλτιστη αξιοποίηση των θαλάσσιων ζωνών που περιβάλλουν τη χώρα, σε μια περίοδο όπου η Άγκυρα επιδιώκει να ενισχύσει την παρουσία και τα συμφέροντά της στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και πέραν αυτής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ NEWSFIRE.GR

Στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό που δημοσίευσε τη Μετάλη Τετάρτη 16 Απριλίου 2025 απαντά το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας.

Ανακοινώθηκε ο ελληνικός θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός

Η Άγκυρα εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στο «Σχέδιο Θαλάσσιας Χωροταξίας» που δημοσίευσε η Ελλάδα στο πλαίσιο της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την Άγκυρα, το ελληνικό σχέδιο παραβιάζει τα θαλάσσια δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι οι μονομερείς ενέργειες της Ελλάδας δεν έχουν νομική ισχύ και δεν θα γίνουν αποδεκτές.​

Η ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες, όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος, το διεθνές δίκαιο ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών, ακόμη και σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Η Τουρκία δηλώνει έτοιμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο Αιγαίο, αλλά απορρίπτει τις τετελεσμένες ενέργειες. Επιπλέον, αναφέρει ότι θα υποβάλει το δικό της σχέδιο θαλάσσιας χωροταξίας στην UNESCO και στα αρμόδια όργανα των Ηνωμένων Εθνών.​ Επίσης, η Τουρκία καλεί την Ελλάδα να υιοθετήσει μια ειλικρινή και συνολική προσέγγιση για την επίλυση των διαφορών, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο, την ισότητα και τις σχέσεις καλής γειτονίας, όπως προβλέπεται στη Διακήρυξη των Αθηνών για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία της 7ης Δεκεμβρίου 2023.​

Υπενθυμίζεται, ότι πριν την ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, δημοσίευμα της Milliyet υποστήριζε, ότι “Εμβαθύνεται η Γαλάζια Πατρίδα. Επιλογή η μέση γραμμή του Αιγαίου. Το μισό Αιγαίο θα περιλαμβάνει την τουρκική πλευρά”.

Η Τουρκία εκπονεί σχέδια για τη Γαλάζια Πατρίδα! Milliyet: “Επιλογή η μέση γραμμή του Αιγαίου, το μισό πέλαγος θα περιλαμβάνει την τουρκική πλευρά”

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Ορισμένες από τις περιοχές που προσδιορίζονται στο «Θαλάσιο Χωροταξικό Σχέδιο» (ΘΧΣ) που έχει δηλωθεί από την Ελλάδα στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Επαναλαμβάνουμε ότι οι μονομερείς ενέργειες και αξιώσεις της Ελλάδας δεν θα έχουν νομικές συνέπειες για την Τουρκία.

Υπενθυμίζουμε επίσης ότι πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος, ότι το διεθνές ναυτικό δίκαιο ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών σε αυτές τις θάλασσες, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών θεμάτων.

Οι προαναφερθείσες ενέργειες και οι απόπειρες τετελεσμένων γεγονότων, όπως και στο παρελθόν, δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για την Τουρκία σήμερα ή στο μέλλον.

Η Τουρκία διατηρεί τη θέση της ότι πρέπει να υιοθετηθεί μια ειλικρινής και συνολική προσέγγιση για την επίλυση ζητημάτων βάσει του διεθνούς δικαίου, της ισότητας και της καλής γειτονίας στο πλαίσιο της Διακήρυξης της Αθήνας για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία, της 7ης Δεκεμβρίου 2023, η οποία αντανακλά το πνεύμα που και τα δύο μέρη θέλουν να διατηρήσουν στις τουρκοελληνικές σχέσεις.

Η Τουρκία θα υποβάλει το δικό της MSP στην UNESCO και στα αρμόδια όργανα των Ηνωμένων Εθνών.