Ηαποστολή των F-35 πριν η Τουρκία εγκαταλείψει το σύστημα S-400 θα ήταν μια πρόσκληση για εκβιασμό, καθώς και ένας περιττός κίνδυνος για τη δυτική συμμαχία», αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε άρθρο της η εφημερίδα Wall Street Journal, με αφορμή την κινητικότητα που υπάρχει στο θέμα των μαχητικών αεροσκαφών.

«Η Τουρκία προσπαθεί να επανενταχθεί στο πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 της Αμερικής. Μεταξύ της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Ερντογάν με τον Τραμπ αυτόν τον μήνα και του ταξιδιού του Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα, οι Τούρκοι διαβλέπουν μια ευκαιρία. Αλλά γιατί θα έπρεπε να αλλάξει η τιμή που ζητάει η Αμερική;», διερωτάται το editorial της αμερικανικής εφημερίδας.

Ο κ. Τραμπ ακύρωσε την αποστολή των F-35 το 2019 αφού η Τουρκία αγόρασε το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400 παρά τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ.

Δεν είναι περίπλοκο: Αν η Τουρκία θέλει τα κορυφαία F-35, μπορεί να παραδώσει ή να καταστρέψει τις συστοιχίες των S-400. Όμως, τίποτα δεν είναι απλό με την Άγκυρα υπό τον κ. Ερντογάν. Κυκλοφορούν φήμες ότι η Τουρκία θέλει έναν συμβιβασμό – θα μπορούσε να απενεργοποιήσει ένα κρίσιμο εξάρτημα των S-400; Ή να τα βάλει στην άκρη;

Αυτό δεν είναι αρκετό. Αν η Τουρκία δεσμεύεται να μην χρησιμοποιήσει ποτέ το σύστημα S-400, τότε δεν έχει λόγο να αντιστέκεται στην καταστροφή του. Ο σκοπός των ημίμετρων είναι να κρατήσει ο κ. Ερντογάν την ρωσική αεράμυνα ως εφεδρεία, απειλώντας να την ενεργοποιήσει αργότερα, σημειώνει η WSJ.

Η αποστολή των F-35 πριν η Τουρκία εγκαταλείψει το σύστημα S-400 θα ήταν μια πρόσκληση για εκβιασμό, καθώς και ένας περιττός κίνδυνος για τη δυτική συμμαχία. Ο κ. Τραμπ μπορεί ήδη να έχει προχωρήσει νοητικά στην ανάπτυξη των επόμενης γενιάς μαχητικών F-47, αλλά είναι ακόμα χρόνια μακριά από την παραγωγή.

Το τάιμινγκ, καθώς ο κ. Ερντογάν καταπιέζει την τουρκική αντιπολίτευση, συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και πολλών διαδηλωτών, είναι επίσης ακατάλληλο για παραχωρήσεις από τις ΗΠΑ. Όμως οι Τούρκοι ίσως προσπαθούν να αξιοποιήσουν την αυξανόμενη περιφερειακή τους ισχύ, ειδικά στη Συρία.

Το να μη συνεργαστούν οι ΗΠΑ με την Τουρκία—ένα από τα λίγα κράτη στη Μέση Ανατολή που μπορούν να προβάλλουν ισχύ πέρα από τα σύνορά τους—δεν είναι επιλογή. Ο στρατηγικός ανταγωνισμός της Άγκυρας με την Τεχεράνη μπορεί επίσης να δημιουργήσει συγκλίνοντα συμφέροντα με τις ΗΠΑ.

Υπάρχει μια ευαίσθητη σχέση που χρειάζεται διαχείριση. Η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να το κάνει αυτό—μόλις η Τουρκία εγκαταλείψει το S-400.

Να υποβάλει σχετικό αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει έως το τέλος Απριλίου κάθε κράτος-μέλος που επιθυμεί να ενεργοποιήσει τη νέα ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες.

Στη συνέχεια, η Κομισιόν θα εξετάσει τα αιτήματα και θα διατυπώσει συστάσεις τον Ιούνιο, με το Συμβούλιο της ΕΕ να λαμβάνει την τελική απόφαση τον Ιούλιο, αφού προηγηθούν έντονες διαβουλεύσεις.

Η ρήτρα – που θα ισχύσει από το 2025 έως το 2028 και κατόπιν η ΕΕ θα αξιολογήσει εάν απαιτείται παράταση – θα επιτρέπει στα κράτη-μέλη τη μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, χωρίς να παραβιάζονται οι νέοι ιδιαίτερα αυστηροί κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικοί παράγοντες, η εφαρμογή τής εν λόγω ρήτρας θα αποτελέσει θετικό γεγονός για την Ελλάδα, καθώς, λόγω και της γεωπολιτικής θέσης της, η χώρα διαθέτει διαχρονικά μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ στην άμυνα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το 2022 οι αμυντικές δαπάνες ανήλθαν στο 2,6% του ΑΕΠ, υπερκαλύπτοντας σταθερά τον στόχο του ΝΑΤΟ για δαπάνες ύψους τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ και με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο να είναι 1,3% του ΑΕΠ. Παράλληλα, καθώς η ευελιξία θα αφορά τόσο στις επενδύσεις, όσο και τις τρέχουσες δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα, δίδεται η δυνατότητα για πρόσληψη και εκπαίδευση στρατιωτικού προσωπικού (στρατιώτες, αξιωματικοί, κυβερνοάμυνα). Σύμφωνα με παράγοντες της Κομισιόν, υπάρχει ένα «παράθυρο», ώστε στις αμυντικές δαπάνες που μπορεί να αυξηθούν να συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες για νέες αυξήσεις στους μισθούς στους ένστολους.

Αναλυτικότερα, η νέα ρήτρα διαφυγής («Λευκή Βίβλος») είναι ένας μηχανισμός που επιτρέπει στα κράτη- μέλη να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες σε κρίσιμες περιόδους, χωρίς να παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η ρήτρα ενεργοποιείται αποκλειστικά για αμυντικές δαπάνες. Ήτοι, οι κυβερνήσεις θα μπορούν να διαθέσουν περισσότερα χρήματα για την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων τους, χωρίς να υπολογίζονται αυτές οι δαπάνες στον καθορισμένο δημοσιονομικό στόχο τους. Η όλη πρωτοβουλία εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια της ΕΕ να αυξήσει την αυτονομία της στον τομέα της άμυνας και να μειώσει την εξάρτησή της από τρίτες χώρες.

Το ανώτατο όριο της δημοσιονομικής ευελιξίας για κάθε κράτος- μέλος είναι 1,5% του ΑΕΠ ετησίως. Οι επιπλέον δαπάνες θα υπολογίζονται σε σύγκριση με το 2021- το έτος πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι χώρες που έχουν ήδη αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες τους μετά το 2021, θα μπορούν να υπολογίζουν αυτήν την αύξηση ως μέρος της ρήτρας.

Η ευελιξία αφορά τόσο στις επενδύσεις όσο και στις τρέχουσες δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα. Συγκεκριμένα, καλύπτονται:

• Αγορές στρατιωτικού εξοπλισμού (πλοία, αεροσκάφη, άρματα μάχης, όπλα, συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας).
• Κατασκευή και αναβάθμιση στρατιωτικών υποδομών (στρατιωτικές βάσεις, αποθήκες όπλων, δίκτυα επικοινωνιών).
• Πρόσληψη και εκπαίδευση στρατιωτικού προσωπικού (στρατιώτες, αξιωματικοί, κυβερνοάμυνα).
• Έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα της άμυνας (νέα τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, drones).

Ως προϋπόθεση, τα κράτη- μέλη καλούνται να προμηθεύονται εξοπλισμό από ευρωπαϊκές εταιρείες, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.

Μετά τη λήξη της ρήτρας διαφυγής, τα κράτη θα πρέπει να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση των αμυντικών τους δαπανών μέσα από τον ετήσιο προϋπολογισμό τους. Εάν υπάρχουν παραγγελίες στρατιωτικού εξοπλισμού που έχουν υπογραφεί πριν από το 2028, αλλά παραδίδονται μετά, θα μπορούν να καλυφθούν από τη ρήτρα, εφόσον παραμένουν εντός του ορίου του 1,5% του ΑΕΠ. Το 2028, η ΕΕ θα επανεξετάσει την κατάσταση και ενδέχεται να παρατείνει την ευελιξία εάν οι γεωπολιτικές συνθήκες το απαιτούν.

Οι παράγοντες της Κομισιόν αναφέρουν ένα παράδειγμα για τη χώρα μας, η οποία, με την αύξηση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, θα αποφασίσει να ενισχύσει π.χ. την αεράμυνά της. Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, το 2025, η κυβέρνηση αποφασίζει να προμηθευτεί ένα νέο αντιαεροπορικό σύστημα κόστους 2 δισ. ευρώ. Το ΑΕΠ της χώρας είναι 240 δισ. ευρώ, άρα το ανώτατο όριο της ρήτρας είναι 3,6 δισ. ευρώ (1,5% του ΑΕΠ). Η αγορά του συστήματος γίνεται εντός του ορίου, οπότε δεν θεωρείται υπέρβαση του προϋπολογισμού και δεν οδηγεί σε δημοσιονομικές κυρώσεις από την ΕΕ.

Παράλληλα, αξιωματούχοι των Βρυξελλών επισημαίνουν ότι έτερη κερδισμένη χώρα θα είναι η Γερμανία. η μεγαλύτερη οικονομικά και πληθυσμιακά χώρα της ΕΕ. Το ΑΕΠ τής Γερμανίας πέρυσι υπολογίζονταν σε περίπου 50% μεγαλύτερο από αυτό της δεύτερης ισχυρότερης χώρας, της Γαλλίας, και διπλάσιο από αυτό της Ιταλίας. Εξάλλου, αποτελεί τη μοναδική μεγάλη οικονομία της Ευρώπης που δεν είναι υπερδανεισμένη, καθώς το χρέος της ανέρχεται σε περίπου 62,5% του ΑΕΠ. Οπότε, καταργώντας το συνταγματικό «φρένο» χρέους για τις δαπάνες υποδομών και άμυνας, θα υλοποιήσει ένα τεράστιο πρόγραμμα ύψους 500 δισ. ευρώ για τις υποδομές και έως άλλα τόσα για την άμυνά της. Ποσά που πιθανόν να λειτουργήσουν ως έμμεσες ενισχύσεις για τις εταιρείες της.

Στον αντίποδα, υπάρχουν οι χώρες που έχουν εμπλακεί στη «δίνη» των ελλειμμάτων, όπως είναι η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία ή το Βέλγιο. Τα συγκεκριμένα κράτη- μέλη είναι ενδεχόμενο να εφαρμόσουν τη ρήτρα με ιδιαίτερη φειδώ. Με ενδεικτικό, ότι μόλις πρόσφατα ο διεθνής οίκος αξιολόγησης DBRS έσπευσε να υποβαθμίσει τις προοπτικές αξιόχρεου της Γαλλίας, επικαλούμενος την επερχόμενη αύξηση στρατιωτικών δαπανών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τη διεξαγωγή της μεγαλύτερης αεροπορικής πολυεθνικής άσκησης «ΗΝΙΟΧΟΣ 2025», μετά τις πυρετώδεις προετοιμασίες από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας.

Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες του ΓΕΑ, βρίσκεται σε εξέλιξη από τη Δευτέρα 24 Μαρτίου η πρώτη φάση της άσκησης (προετοιμασία της άσκησης), που θα διαρκέσει μέχρι και σήμερα, 30 Μαρτίου.

Στη μεγαλύτερη άσκηση που διοργανώνεται κάθε χρόνο θα συναντηθούν μαχητικά αεροσκάφη 4ης και 4,5ης γενιάς από φίλια και συμμαχικά κράτη, στην 117 Πτέρυγα Μάχης (Αεροπορική Βάση της Ανδραβίδας), τη μελλοντική «φωλιά» των μαχητικών αεροσκαφών F-35 που θα αποκτήσει η ΠΑ.

Από τις πιο ανταγωνιστικές ασκήσεις σε Ευρώπη και Μεσόγειο

Το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού που διακρίνει το προσωπικό της ΠΑ και η ικανότητά του να οργανώνει και να διεξάγει ρεαλιστικές ασκήσεις, σε μια μεγάλη περιοχή με ποικιλία γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών, καθιστούν την άσκηση «Ηνίοχος» ως μία από τις πιο ανταγωνιστικές ασκήσεις στην Ευρώπη και στην Μεσόγειο, ικανή να παρέχει στους συμμετέχοντες ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης καθώς και μια ξεχωριστή εμπειρία συμμετοχής.

 Η συμμετοχή της Πολεμικής Αεροπορίας

Το πρόσωπο και η ισχύς της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας θα εκπροσωπηθούν από όλους τους τύπους των μαχητικών αεροσκαφών, συνδυαστικά με το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό της ΠΑ.

Επιπλέον θα λάβουν μέρος ελικόπτερα, μεταγωγικά και εκπαιδευτικά αεροσκάφη, δυνάμεις του Στρατού Ξηράς και του Πολεμικού Ναυτικού οι οποίες συνδράμουν καθοριστικά στη δημιουργία πολύπλοκων και ρεαλιστικών σεναρίων σε όλο το εύρος του Ελλαδικού χώρου.

Με τη συμμετοχή του Ισραήλ ο «ΗΝΙΟΧΟΣ 2025»

Μεταξύ των φίλιων κρατών που θα λάβουν μέρος στην άσκηση είναι και το Ισραήλ, μετά την απουσία του από τον «ΗΝΙΟΧΟ 2025», καθώς η πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ – Χαμάς, δεν επέτρεψε περισπασμούς με συμμετοχή σε ασκήσεις αλλά ταυτόχρονα ίσως οι συμμετέχοντες δεν «θα αισθάνονταν άνετα» να συμμετέχουν σε ασκήσεις με χώρες όπως για παράδειγμα το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία ή και αντίστροφα.

Οι συμμετέχοντες

Αναλυτικά, στην αεροπορική άσκηση της ΠΑ «ΗΝΙΟΧΟΣ 2025», συμμετέχουν η Γαλλία με  μαχητικά αεροσκάφη Μ-2000, οι ΗΠΑ με μαχητικά αεροσκάφη F-16 και ιπτάμενα τάνκερ KC-46 και KC-135, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με μαχητικά αεροσκάφη Mirage 2000/9, η Ινδία με μαχητικά αεροσκάφη Su-30, η Ισπανία με μαχητικά αεροσκάφη F/A-18 Hornet, το Ισραήλ με αερομεταφερόμενο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης – ελέγχου G-550, η Ιταλία με μαχητικά αεροσκάφη Tornado, το Κατάρ με μαχητικά αεροσκάφη F-15, το Μαυροβούνιο με ελικόπτερα B-412, η Πολωνία με μαχητικά αεροσκάφη F-16 και η Σλοβενία με εκπαιδευτικά αεροσκάφη PC-9.

Επιπρόσθετα, η Κύπρος θα συμμετάσχει με προσωπικό υποστήριξης ενώ η Σλοβακία και το Μπαχρέιν θα αποστείλουν ομάδα παρατηρητών.

H άσκηση χωρίζεται σε τρεις φάσεις:

• Φάση 1: Προετοιμασία Άσκησης, 24 – 30 Μαρτίου 2025
• Φάση 2: Φάση Εκτέλεσης: 31 Μαρτίου – 11 Απριλίου 2025
• Φάση 3: Φάση Αναδίπλωσης: 11 – 13 Απριλίου 2025

Οι αποστολές

Προκειμένου να επιτευχθεί ο Αντικειμενικός Σκοπός της Άσκησης, το Σχολείο Όπλων Τακτικής του Κέντρο Αεροπορικής Τακτικής (ΚΕΑΤ), επιβλέπει τις αποστολές, από τον σχεδιασμό του σεναρίου μέχρι την απενημέρωση και την εξαγωγή συμπερασμάτων, επιβεβαιώνοντας ότι καλύπτεται πλήρως το φάσμα των αποστολών που διεξάγονται από την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ), όπως:

• Επιθετικές Επιχειρήσεις εναντίον Αεροπορικής Ισχύος – Offensive Counter Air Operations (OCA)
• Αμυντικές Επιχειρήσεις εναντίον Αεροπορικής Ισχύος – Defensive Counter Air Operations (DCA)
  Στρατηγικές Αεροπορικές Επιχειρήσεις – Strategic Air Operations
• Επιχειρήσεις Αεροπορικών Δυνάμεων επ’ ωφελεία Χερσαίων και Θαλάσσιων Επιχειρήσεων – Air Power Contribution to Counter-Land Operations (APCLO) and Air Power Contribution to Maritime Operations (APCMO)
• Αποστολές Αναγνώρισης – Reconnaissance Missions (RECCE)
• Αποστολές Έρευνας και Διάσωσης Μάχης – Combat Search And Rescue (CSAR)
• Αποστολές εναντίον Χρονικά Ευαίσθητων Στόχων – Time Sensitive Targets (TST)
• Αποστολές Προστασίας Υψηλής Αξίας Ιπτάμενων Μέσων – High Value Airborne Asset (HVAA)

Στον άσκηση «Ηνίοχος 2025» θα εκτελεστεί επίσης ένας σημαντικός αριθμός αποστολών με τη χρήση των Τακτικών Εξομοιωτών αεροσκαφών F-16 της Μοίρας Επιχειρησιακής Συνθετικής Εκπαίδευσης (ΜΕΣΕ) του ΚΕΑΤ, επεκτείνοντας την άσκηση και στον ψηφιακό κόσμο.

Διαβάστε επίσης

Από τις 31/3 έως τις 11/4 η διεξαγωγή της άσκησης «Ramstein Flag 2025»