Γράφει ο Κώστας Βενιζέλος, Hellas Journal

Κάθε βήμα στο Κυπριακό, έστω και μικρό, θεωρείται ενθαρρυντικό καθώς για πενήντα και πλέον χρόνια, επί της ουσίας, επικρατεί ξηρασία. Η κατοχική δύναμη δεν κάνει σχεδόν ποτέ βήματα, περιμένει, όπως και οι τρίτοι, αυτά να γίνονται από  τη Λευκωσία.

Στην άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα και την Τρίτη, στη Γενεύη, παρά τις χαμηλές προσδοκίες δόθηκε μια διέξοδος προς αξιοποίηση. Να συζητηθούν και να συμφωνηθούν Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και να επανέλθουν οι εμπλεκόμενοι στο τέλος Ιουλίου για επαναξιολόγηση και καθορισμό επόμενων κινήσεων, εάν και εφόσον τούτο είναι εφικτό.

Είναι σαφές γιατί η Τουρκία παρουσιάσθηκε με «καλό προσωπείο» στη Διάσκεψη. Όχι επειδή την ενδιαφέρει ή θέλει να συνεργασθεί για την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό, βολεύεται άλλωστε με την κατάσταση ως έχει.

Την ενδιαφέρει η Ε.Ε. Και συγκεκριμένα η εμπλοκή της στην υπό διαμόρφωση νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον με γεωπολιτική και οικονομική διάσταση.

Γι αυτό και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, έδειξε να συναινεί για τα επόμενα βήματα, χωρίς πολλές ενστάσεις όπως συνηθίζει να πράττει η κατοχική πλευρά. Θα κριθεί, βέβαια, η Άγκυρα στην πράξη και κατά πόσο θα προχωρήσουν, σε πρώτη φάση τα ΜΟΕ.

Οι τρεις άξονες της Λευκωσίας

Την ίδια ώρα, η Λευκωσία δούλεψε την τελευταία περίοδο σε τρεις άξονες και πρέπει να είναι ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα.

Πρώτο, επιδίωξε να αποφευχθεί το ναυάγιο γιατί αυτό θα προκαλούσε αρνητικές εξελίξεις σε σχέση με τον τουρκικό σχεδιασμό αναβάθμισης της αποσχιστικής οντότητας. Η αποφυγή ναυαγίου ήταν και η επιλογή των Ηνωμένων Εθνών.

Δεύτερο, επιδίωξε να υπάρξει συνέχεια στην προσπάθεια του ΟΗΕ με ένα οδικό χάρτη, που δεν προσφέρει στην Άγκυρα και το κατοχικό καθεστώς, τη δυνατότητα να προτάξουν θέσεις και ιδέες, που παραπέμπει σε δυο κράτη.

Τρίτο, επιδίωξε να υπάρξει ευρωπαϊκό αποτύπωμα στη Διάσκεψη. Ζήτησε και εξασφάλισε την επιστολή των θεσμών, του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Προέδρου της Κομισιόν προς τον Γενικό Γραμματέα, με αποδέκτες τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Η ουσία της επιστολής είναι πως το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό ζήτημα και την ενδιαφέρει το περιεχόμενο μιας συμφωνίας να στηρίζεται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

• Στη Γενεύη έγινε η αρχή. Η Λευκωσία απέφυγε τις κακοτοπιές και θα πρέπει τώρα να αξιοποιήσει το τουρκικό ενδιαφέρον για τα ευρωπαϊκά. Κι αυτό το ενδιαφέρον να συνδεθεί με το Κυπριακό. Δεν θα γίνει τούτο αυτόματα, είναι ένα προδήλως δύσκολο εγχείρημα. Δεν έχει, όμως, πολλές άλλες επιλογές ενώπιον της.

Η αξιοποίηση των διαφορετικών συμφερόντων θα είναι το μεγάλο στοίχημα για τη Λευκωσία. Το Κυπριακό ήταν πάντα γεωπολιτικό ζήτημα, το ζητούμενο σήμερα είναι να αντιμετωπισθεί ως τέτοιο και να κερδίσει το εθνικό ζήτημα.

Και κάτι άλλο: Εκείνοι στην Ευρώπη που φλερτάρουν με την Τουρκία θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως δεν μπορεί να είναι θύμα αυτής της προσέγγισης η Κύπρος ίσως και η Ελλάδα.