Ιωάννης Μπαλτζώης: Ο Τραμπ είναι ένας διαπραγματευτής, είναι ένας έμπορος. Ο τρόπος που κινείται στην πολιτική, να μας κάνει εμάς που είμαστε… political correct να νομίζουμε, ότι είναι παλαβός. Έχει όμως από πίσω του πολύ σοβαρό επιτελείο.

Αυτή η συνάντηση των δεκαπέντε λεπτών με τον Ζελένσκι όπου ήρθαν οι δύο προστάτες του, ο υπερασπιστής των παιδοβιαστών Κιρ Στάρμερ και ο Εμάνουελ Μακρόν. Όταν μιλούσε ο Ζελένσκι είχε δίπλα του τον οπαδό του πολέμου Στάρμερ που κοίταγε τι θα πει.

Το μόνο κοινό που είπαν ήταν “νομίζουμε ότι πήγε καλά”. Ο Τραμπ είπε, όταν έφτασε στην Αμερική ότι ο Ζελένσκι του ζήτησε περισσότερα όπλα, άρα συνέχιση του πολέμου. Εδώ φαίνεται, ότι κάτι δεν πάει καλά.

Ο Τραμπ τους έδωσε προθεσμία δέκα ημερών. Αν δεν τα βρούνε τότε θα αποσυρθεί. Αυτό σημαίνει, ότι όλο αυτό το βάρος της χορηγίας όπλων και χρηματικών ποσών θα αντικατασταθεί από την Ευρώπη. Ποιά Ευρώπη; Μπορούν να ανταποκριθούν;

Πίεζαν τον Τραμπ να κάνει πίσω και να μην ακούει τον Πούτιν. Ποιοί είναι αυτοί; Οι βαλτικές χώρες και τώρα νέο φρούτο, την Τσεχία, εκτός από Αγγλία-Γαλλία. Για πρώτη φορά συναντήθηκε με την πρόεδρο της Κομισιόν Φον Ντερ Λάιεν στην κηδεία του Πάπα.

Όλα αυτά επηρεάζουν την Ευρώπη. Σύμφωνα με αμερικανικές αναλύσεις, ο πόλεμος δεν οφείλεται στον Ρώσο πρόεδρο αλλά στη Δύση που τορπίλισαν τις συμφωνίες του Μινσκ και σαμπόταραν την ειρήνη. Επίσης απέρριψαν τη συμφωνία της Κωνσταντινούπολης για την ειρήνη το 2022. Είχαμε μάλιστα κάποιους χαρακτηρισιμούς της Ζαχάροβα για τον Μπόρις Τζόνσον. Αρνήθηκε η Δύση να αναγνωρίσει τις πραγματικές πραγματικότητες.

Γιατί ο πόλεμος δημιουργεί δίκαιο. Και αναρωτιούνται οι Ρώσοι, πότε στην ιστορία οι ηττημένοι επιβάλλουν τους όρους τους; Κέρδισε η Ρωσία. Ναι. Ηττήθηκε η Ουκρανία; Ναι ηττήθηκε και μαζί της όλη η Δύση και οι ευρωπαϊκές χώρες.

Όλοι άδειασαν τις αποθήκες τους, δεν έχουν όπλα και πυρομαχικά. Γι’αυτό βλέπετε αυτήν την πρεμούρα που τους έχει πιάσει, για να συνεχιστεί ο πόλεμος. Η Rheinmetal αγόρασε έξι εργοστάσια της VolksWagen για να τα κάνει για παραγωγή αμυντικών εξοπλισμών.

Διάβασα στον αμερικανικό Τύπο, ότι κάποιοι ισχυρίζονται, ότι ο Τραμπ έφυγε αμέσως μετά την κηδεία του Πάπα, γιατί κατάλαβε, ότι ο Ζελένσκι λέει ψέματα. Η σκηνή με τον Ζελένσκι φάνηκε πως ήταν επικοινωνιακό τρικ. Αμφότερες οι πλευρές ήθελαν να δώσουν κάποιες εντυπώσεις.

Συμφωνώ ότι φταίει η Δύση για αυτήν την κατάσταση. Αυτή η διασπασμένη Δύση δεν θα έχει καλή κατάληξη. Έτσι όπως έρχονται τα πράγματα δεν μπορούν να διορθωθούν. Όσα λέει ο Ζελένσκι, του τα λένε Μακρόν και Στάρμερ. Δεν δέχονται το de jure, το οποίο αρνούται στην Κριμαία, όταν το 90% του πληθυσμού είναι Ρώσοι. Η εκτίμησή μου είναι, ότι έχουμε δρόμο μπροστά μας.

Παρέμβαση του αντιστράτηγου ε.α. στην εκπομπή “Μεσημέρι και κάτι” στην τηλεόραση “Σίγμα”:

Γράφει ο Σάββας Ιακωβίδης, Σημερινή

Λίγα 24ωρα πριν από το ιστορικό διάγγελμα (Μ. Τετάρτη, 7/4/2004) του Τάσσου Παπαδόπουλου προς τον κυπριακό λαό, ενόψει του δημοψηφίσματος για το σχέδιο Ανάν, ο διευθυντής της «Σημερινής», Κώστας Ν. Χατζηκωστής, που βρισκόταν για προσκύνημα στο Άγιο Όρος, μου τηλεφώνησε. Διερωτάτο τι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έλεγε στο διάγγελμά του.

Τον ενημέρωσα ότι, σύμφωνα με πληροφορίες μας και πιέσεις-υποδείξεις από τα Αναν-ικά κόμματα (ΑΚΕΛ-ΔΗΣΥ), θα παρέθετε τα θετικά και τα αρνητικά του σχεδίου και θα καλούσε τους πολίτες να ψηφίσουν. Ο κ. Χατζηκωστής αντέδρασε έντονα και μου είπε ότι οφείλει να καλέσει τον λαό να βροντοφωνάξει ένα ηχηρό «όχι» διότι είναι ο μόνος που μελέτησε σε βάθος και γνωρίζει τι προνοεί το σχέδιο Ανάν.

Στο βιβλίο του, «Εφτά προεδρικά πορτραίτα. Τι συζήτησα με τους 7 Προέδρους της Κύπρου» (Εκδόσεις Γερμανός, 2023) και στο κεφάλαιο για τον Τάσσο, ο Κώστας Ν. Χατζηκωστής (σελ. 228-233) αναφέρεται λεπτομερώς σε όσα προηγήθηκαν του διαγγέλματος και στη δική του καταλυτική, αποφασιστική παρέμβαση ώστε ο Τάσσος να αλλάξει στάση.

«Η ηγεσία του ΑΚΕΛ», γράφει, «πίεζε τον Παπαδόπουλο να μην πάρει απορριπτικές θέσεις στο διάγγελμα, αλλά να παραθέσει τα αρνητικά και τα θετικά του Σχεδίου Ανάν και να αφήσει τον λαό να αποφασίσει ανεπηρέαστος. Φαίνεται ότι ο Παπαδόπουλος είχε τελικά υποκύψει στις πιέσεις και η συγγραφή του διαγγέλματος είχε ολοκληρωθεί με βάση την πιο πάνω θέση του ΑΚΕΛ (…).

»Από στενούς συνεργάτες του Παπαδόπουλου», συνεχίζει ο Κ. Ν. Χατζηκωστής, «οι οποίοι συνέπραξαν στην τελική διαμόρφωση του εγγράφου, πληροφορήθηκα στο Άγιον Όρος, όπου βρισκόμουν, τη ζοφερή ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί τις τελευταίες στιγμές για τον στόχο και το περιεχόμενο του διαγγέλματος. Αποφάσισα να συμβάλω κι εγώ με τηλεφωνική μου παρέμβαση στο να πάρει ο Πρόεδρος την ορθή απόφαση. Στο Άγιον Όρος συνέπεσε να είναι και ο τότε Υπουργός Παιδείας, Πεύκιος Γεωργιάδης, καθώς και ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας ‘’Φιλελεύθερος’’, Νίκος Παττίχης, οι οποίοι παρακολουθούσαν τα τηλεφωνήματα της σχετικής ενημέρωσής μου από το προεδρικό γραφείο και της ανάλογης επέμβασής μου. Ο Παπαδόπουλος έπρεπε να αγνοήσει την αξίωση του ΑΚΕΛ. Έστω και την τελευταία στιγμή έπρεπε ρητά, καθαρά, κατηγορηματικά να αναλάβει ρωμαλέα τις ιστορικές ευθύνες του, και όχι από μικροπολιτικούς συμβιβασμούς ή πιέσεις ή ψευδοδιλήμματα να μετατοπίσει στον λαό τις ευθύνες.

»Έπρεπε συνειδητά και ξεκάθαρα να εξηγήσει στον λαό γιατί με ένα εκκωφαντικό και υπεύθυνο ‘’όχι’’ θα έσωζε την Κύπρο. Μέχρι την τελευταία στιγμή πίεζα το περιβάλλον του να αλλάξει το μήνυμα του διαγγέλματος του Προέδρου. Τελικά, ο Παπαδόπουλος κάλεσε τον λαό να απορρίψει το Σχέδιο Ανάν. Να πει ‘’όχι’’. Αυτό τον καταξίωσε μέσα σε μια νύχτα ως εθνικό ηγέτη του ευρύτερου ελληνισμού».

Στο διάγγελμα του ο Τάσσος υπογράμμιζε:

«Λυπούμαι ειλικρινά, γιατί δεν μπορώ να αποδεχθώ και να υπογράψω το Σχέδιο Ανάν όπως, τελικά, διαμορφώθηκε. Παρέλαβα Κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσω ‘‘κοινότητα’’ χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα. Και όλα αυτά έναντι κενών, παραπλανητικών, δήθεν, προσδοκιών. Έναντι της ανεδαφικής ψευδαίσθησης ότι η Τουρκία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
»Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες, στις 24 Απριλίου θα τοποθετηθείτε με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν. Θα αποφασίσετε για το παρόν και το μέλλον της Κύπρου. Για τη γενιά μας, αλλά και τις γενιές που θα έρθουν μετά από εμάς. Έχω εμπιστοσύνη στην κρίση σας. Είμαι βέβαιος ότι δεν σας αγγίζουν ψεύτικα διλήμματα. Ότι δεν σας τρομάζουν απειλές για δήθεν διεθνή απομόνωση. Ότι δεν σας πείθουν τα περί δήθεν τελευταίας ευκαιρίας. Είμαι βέβαιος ότι εξακολουθούν να έχουν για σας νόημα οι ηθικές αρχές και αξίες του λαού μας, του πολιτισμού και του εθνικού ιστορικού μας βίου, τον οποίο θέλετε να συνεχίσουμε με ασφάλεια, δικαιοσύνη, ελευθερία και ειρήνη.

»Ελληνικέ κυπριακέ λαέ, στη ζυγαριά του ΝΑΙ και του ΟΧΙ, πολύ βαρύτερες και πολύ πιο επαχθείς θα είναι οι συνέπειες του ΝΑΙ. Σε καλώ να απορρίψεις το Σχέδιο Ανάν. Σε καλώ να πεις στις 24 του Απρίλη ένα δυνατό ΟΧΙ. Σε καλώ να υπερασπιστείς το δίκαιο, την αξιοπρέπεια και την ιστορία σου. Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην Ιστορία, στο παρόν και το μέλλον της Κύπρου και του λαού μας, σε καλώ να μην υποθηκεύσεις το μέλλον στην πολιτική βούληση της Τουρκίας. Να προασπιστείς την Κυπριακή Δημοκρατία, λέγοντας ΟΧΙ στη κατάλυσή της. Να συστρατευτείς για μια νέα πιο ελπιδοφόρα πορεία επανένωσης της πατρίδας μας μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Γύρω στις 9.30 το βράδυ του Σαββάτου, 24 Απριλίου 2004 (η τραγική επέτειος της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους), με το βροντερό ΟΧΙ των Ελλήνων στο τερατούργημα Ανάν, διασώθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία. ΟΧΙ από τους Αναν-ιστές, τουρκοδιζωνιστές πολιτικούς, που βάλθηκαν να την παραδώσουν αύτανδρη σε μια νέα τουρκοκρατία. Διασώθηκε από τους πολίτες διά της σωτήριας ψήφου των. Ο Τάσσος καταξιώθηκε μεν, με το ΟΧΙ στο σχέδιο αλλά έχασε μία, μοναδική, κλασική, ιστορική ευκαιρία να αλλάξει στρατηγική στο Κυπριακό.

Αντί των χιλιάδων σελίδων του εκτρώματος Ανάν, το ίδιο βράδυ όφειλε να διαμηνύσει στην Τουρκία και στους Εγγλέζους πάτρωνες της ότι, πρώτον, ο λαός απέρριψε το σχέδιο. Δεύτερον, είναι εξ ολοκλήρου άκυρο, όπως επακριβώς το υπογράμμιζε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Τρίτον, την επομένη, Κυριακή 25 Απριλίου 2004, ο Τάσσος έπρεπε να καλέσει τον Ερντογάν και να επιμείνει σε συνομιλίες με βάση μόνο το Κοινοτικό Κεκτημένο και τη Διεθνή Νομιμότητα, που όλοι, ξένοι και ειδικά οι δικοί μας ηγέτες, απαξίωσαν.

Τι συνέβη; Στις αμέσως επόμενες μέρες και εβδομάδες όλοι οι Αναν-ιστές με επικεφαλής τον τότε πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Ν. Αναστασιάδη, συνέχισαν τους αδίστακτους εκβιασμούς με ευθείες απειλές ότι θα μας ξανάφερναν το ανοσιούργημα και θα μας το επέβαλλαν, όπως κόμπαζε ο αλήστου μνήμης Λόρδος Χάνεϊ, εκ των αρχιτεκτόνων του Σχεδίου.

Ακόμα και ο Τάσσος, που είχε καλέσει τους πολίτες να το απορρίψουν, υποστήριζε πως με λίγες αλλαγές και τροποποιήσεις θα το επανέφερε προς έγκριση. Στην ομιλία του στη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ (Σεπτέμβριος 2004), έθαψε ουσιαστικά το σχέδιο αλλά… ο φίλος του, Δ. Χριστόφιας, του επισήμανε πως ήταν «ζωντανό και σπαρταρούσε πάνω στο τραπέζι». Σκεφτόταν τις εκλογές του 2008 και την υποστήριξη που νόμιζε ότι θα είχε από τον φίλο του, Δ. Χριστόφια, για να επανεκλεγεί. Το ΑΚΕΛ, όμως, αποφάσισε αλλιώς…

Ο Τάσσος έχασε και μιαν άλλη ιστορική ευκαιρία: Να αλλάξει την στρατηγική της πλευράς μας στο Κυπριακό, αφού το ΟΧΙ ακύρωσε όλες τις υποχωρήσεις της. Τι ειρωνεία και οποία τραγωδία:

Ο ηγέτης που κάλεσε τον κυπριακό Ελληνισμό να βροντοφωνάξει ένα ηχηρό ΟΧΙ στο τερατούργημα και στην τουρκοδιζωνική, για να διασώσει την Κυπριακή Δημοκρατία από την κατάλυσή της, ο ίδιος προσυπέγραψε με τον κατοχικό Ταλάτ το ανακοινωθέν της 8ης Ιουλίου 2006, που βρυκολάκιαζε τη διζωνική, η οποία ακριβώς οδηγεί στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αντί ως εθνικός ηγέτης, λειτούργησε και αυτός ως επιτήδειος κομματάρχης όπως όλοι οι προκάτοχοι και οι διάδοχοί του. Ουδείς Πρόεδρος σεβάστηκε το ΟΧΙ των Ελλήνων. Όλοι Αναν-ιστές και τουρκοδιζωνιστές, ασέβησαν βάναυσα και ξεδιάντροπα στην λαϊκή ετυμηγορία.

Δεν γνωρίζουν τον Τούρκο και δεν διδάσκονται τίποτε από το πάθημα της Αλεξανδρέττας. Είκοσι ένα χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2004, ο κυπριακός Ελληνισμός σύρεται από μια σπιθαμιαία, ανεπαρκή και ανιστόρητη ηγεσία προς χειρότερα, επαχθέστερα τουρκικά καυδιανά δίκρανα εξευτελισμού και τουρκοποίησης.

Γράφει ο Παντελής Σαββίδης

Η δειλή επανεμφάνιση του ευρωπαϊκού κοσμικού ρεύματος στην Τουρκία, με αφορμή τη φυλάκιση του Ιμάμογλου, συνιστά μια εξέλιξη που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη – ούτε να αγνοηθεί από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο αρθρογράφος και πρώην πρέσβης Selim Kuneralp, μέσω του ιστολογίου Serbestiyet, έδωσε πρόσφατα τη δική του ερμηνεία για τη στρατηγική καμπή στην τουρκική εξωτερική πολιτική.

Το άρθρο του αποτυπώνει ξεκάθαρα τη βαθιά ανησυχία ενός μέρους της τουρκικής ελίτ για την κατεύθυνση που έχει πάρει η χώρα. Ο Kuneralp δεν είναι τυχαίος: έχει διατελέσει πρέσβης και εκπρόσωπος της Άγκυρας σε σημαντικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ η φωνή του –αν και συχνά αποσιωπάται από τα κυρίαρχα μέσα της Τουρκίας– διατηρεί επιρροή στον στοχαστικό πυρήνα της τουρκικής διπλωματίας. Η παρέμβασή του είναι ενδεικτική της αναζήτησης εναλλακτικής πορείας, μακριά από το ασιατικό αφήγημα που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια.

Στην καρδιά του προβληματισμού του βρίσκεται η πλήρης αποτυχία της πολιτικής των δύο κρατών στην Κύπρο. Η απόφαση των κρατών της Κεντρικής Ασίας να αναγνωρίσουν επισήμως την Κυπριακή Δημοκρατία –είτε με άνοιγμα πρεσβειών είτε με αποστολή διαπιστευμένων διπλωματών– συνιστά, για την Άγκυρα, μια γεωπολιτική ήττα σε πολλαπλά επίπεδα.

Μιχάλης Ιγνατίου στη Hellas Journal: Απολαυστικό το χουνέρι της Λευκωσίας στον Ερντογάν

Η «ήττα της Σαμαρκάνδης», όπως την αποκαλεί ειρωνικά ο Kuneralp, επιβεβαιώνει πως το αφήγημα της «ΤΔΒΚ» ως ανεξάρτητου κρατικού σχηματισμού είναι πολιτικά και νομικά ανεφάρμοστο – και διεθνώς απορριπτέο.

Σε αντίθεση με τις επισημάνσεις του αρθρογράφου βρίσκονται οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, το όνομα του οποίου έχει εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο στα κατεχόμενα που, ίσως, απειλήσει τη καρέκλα του.

«Δεν θα επιτρέψουμε κανένα μονομερές βήμα ή τετελεσμένο γεγονός στην Κύπρο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε ο Φιντάν. Και επέμεινε πως «το εξαντλημένο μοντέλο της ομοσπονδίας δεν βρίσκεται πλέον στο τραπέζι». Οι εξελίξεις του επόμενου διαστήματος θα δείξουν αν η Τουρκία θα μπορέσει να υποστηρίξει την πολιτική αυτή.

Η ευρωπαϊκή λογική βασίζεται στη διαπραγμάτευση και τη συνεννόηση με βάση τους διεθνείς κανόνες. Η Τουρκία, αντίθετα, έχει οικοδομήσει την εξωτερική της πολιτική γύρω από την αρχή του «ό,τι διεκδικώ, μου ανήκει» – μια λογική μηδενικού αθροίσματος, όπου κάθε υποχώρηση θεωρείται ήττα. Αυτή η αντίληψη, ωστόσο, αρχίζει να υπονομεύεται τόσο από εξωτερικές εξελίξεις όσο και από εσωτερικές πιέσεις.

Οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή μεταβάλλονται ραγδαία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ανασύρει μνήμες της σοβιετικής επιθετικότητας στις χώρες της Κεντρικής Ασίας, ιδίως στις δημοκρατίες με σημαντικές ρωσικές μειονότητες. Ο φόβος ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιχειρήσει ανάλογες “επαναπροσεγγίσεις” –με πρόσχημα την προστασία των ρωσικών πληθυσμών– έχει ωθήσει τις χώρες αυτές σε στενότερη συνεργασία με την ΕΕ, παρακάμπτοντας τόσο τη Μόσχα όσο και την Άγκυρα.

Ούτε τα οικονομικά ανταλλάγματα, όπως τα 12 δισ. ευρώ που υποσχέθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση του Διακαυκάσιου διαδρόμου, φαίνεται να ήταν ο βασικός μοχλός αυτής της στροφής. Ο Kuneralp υποστηρίζει πως η βασική αιτία είναι στρατηγική: η ανάγκη ασφάλειας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα. Και σε αυτό το σκηνικό, η Τουρκία χάνει έδαφος, καθώς θεωρείται πλέον μη προβλέψιμος παίκτης – κάτι που δυσχεραίνει τις δικές της επιδιώξεις, ακόμα και σε παραδοσιακά φιλικές ζώνες επιρροής.

Παράλληλα, η εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία δείχνει σημάδια σοβαρής φθοράς. Η οικονομία βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση, το κυβερνών κόμμα βλέπει τις δημοσκοπήσεις να το φέρνουν πίσω από την αντιπολίτευση, ενώ η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου και η διαρκής σύγκρουση ανάμεσα στα κεφάλαια των παραλίων και της βαθιάς Ανατολής αποκαλύπτουν ένα βαθύτερο ρήγμα στην κοινωνική συνοχή. Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, μέχρι πρότινος πανίσχυρος, φαίνεται πλέον να βρίσκεται υπό πίεση, λόγω του σκανδάλου με τις κασέτες στα Κατεχόμενα – σκάνδαλο που αγγίζει τις σχέσεις Άγκυρας–Τουρκοκυπρίων.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, το ευρωπαϊκό ρεύμα δεν είναι απλώς μια εσωτερική ροπή – είναι και ένας δυνητικός διπλωματικός διάδρομος για έξοδο από την κρίση. Η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, έχει συμφέρον να ενθαρρύνει μια τέτοια κατεύθυνση. Μια Τουρκία που λειτουργεί με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες είναι, αν μη τι άλλο, διαπραγματεύσιμη. Ακόμα κι αν η πλήρης ένταξη στην ΕΕ μοιάζει απίθανη, η μερική θεσμική προσέγγιση μπορεί να συνδεθεί με συγκεκριμένα ανταλλάγματα – οικονομικά, εμπορικά ή ενεργειακά.

Στην Ανατολική Μεσόγειο, η κατάσταση παραμένει τεταμένη, με το σενάριο ενός ελεγχόμενου ελληνοτουρκικού επεισοδίου να παραμένει στο τραπέζι για να παρέμβουν κυρίαρχα οι αμερικανικές εταιρείες. Να εκμεταλλευτούν τους υδρογονάνθρακες και να διανείμουν οι ίδιες μέρος των κερδών στα μέρη. Είναι το σενάριο Ζαπορίζια. Όπως είναι γνωστόν ο Τραμπ πρότεινε να ελέγξουν τον πυρηνικό σταθμό αμερικανικές εταιρείες και να διανείμουν ενέργεια σε Ουκρανία και Ρωσία.

Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι το Κυπριακό. Η επάνοδος στη λογική της ομοσπονδίας –με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ– φαίνεται σήμερα πιο ρεαλιστική. Όχι γιατί η Τουρκία άλλαξε στρατηγική, αλλά γιατί το κόστος της εμμονής στην πολιτική των δύο κρατών γίνεται πια μη διαχειρίσιμο.

Η διεθνής απομόνωση της «ΤΔΒΚ» είναι σχεδόν απόλυτη – ακόμη και το Αζερμπαϊτζάν αποφεύγει την αναγνώριση. Ούτε πτήσεις, ούτε εμπορικές συμφωνίες, ούτε πολιτική ισοτιμία.

Η «λύση δύο κρατών» έχει καταστεί τοξική, όχι μόνο για τους Ελληνοκύπριους, αλλά και για τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους που βλέπουν τη ζωή τους να παραμένει σε αδιέξοδο.

Ο ευρωπαϊσμός στην Τουρκία, με όλη τη δυσπιστία που τον συνοδεύει, είναι η μόνη εναλλακτική που μπορεί να επαναφέρει κάποιας μορφής κανονικότητα. Η «ήττα της Σαμαρκάνδης» μπορεί να αποδειχθεί η απαρχή ενός νέου ρεαλισμού.