Αβεβαιότητα και συμβολικά ανταλλάγματα χαρακτηρίζουν την εμπορική στρατηγική των ΗΠΑ

Με μια ακόμα ανάρτηση στο Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πανηγυρικά μια νέα εμπορική συμφωνία, αυτή τη φορά με το Βιετνάμ.
«Είναι μεγάλη μου τιμή να ανακοινώσω ότι μόλις έκλεισα συμφωνία με τη Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Βιετνάμ. Η συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα ήταν απόλαυση», έγραψε στις 2 Ιουλίου, υπογραμμίζοντας πως η συμφωνία αποδεικνύει ότι οι χώρες «ενδίδουν στις απειλές του».

Πρόκειται για τη δεύτερη «νίκη» του σε αυτό το πλαίσιο —η πρώτη είχε προηγηθεί τον Μάιο με το Ηνωμένο Βασίλειο—, καθώς ο Λευκός Οίκος επιδιώκει να πετύχει «90 συμφωνίες σε 90 ημέρες», έως τις 9 Ιουλίου. Ωστόσο, η πρόοδος είναι αργή και οι επιθέσεις του Τραμπ συνεχείς: χαρακτήρισε τον Καναδά και την Ε.Ε. ως «πολύ κακούς» εμπορικούς εταίρους και την Ιαπωνία ως «κακομαθημένη».

Η στρατηγική DOVE απέναντι στον «TACO»

Στην Wall Street, ορισμένοι αποκαλούν τον πρόεδρο «TACO» —Trump Always Chickens Out, δηλαδή «ο Τραμπ πάντα το βάζει στα πόδια». Ωστόσο, πολλές χώρες αποφεύγουν την ευθεία σύγκρουση, υιοθετώντας μια στρατηγική που θα μπορούσε να ονομαστεί DOVE (Diplomacy Over Visible Escalation): διπλωματία αντί για ορατή κλιμάκωση.

Ο Καναδάς απέσυρε φόρους στις μεγάλες αμερικανικές ψηφιακές εταιρείες μετά από έντονη αντίδραση του Τραμπ, ενώ η Ε.Ε. αφαίρεσε το bourbon από τη λίστα αντιποίνων όταν ο πρόεδρος απείλησε με δασμούς 200% στο γαλλικό κρασί. Παρά το γεγονός ότι η Ένωση ετοιμάζει πακέτο αντιμέτρων ύψους 95 δισ. ευρώ, οι εσωτερικές διαφωνίες και ο φόβος κλιμάκωσης περιορίζουν την επιθετικότητά της.

Συμφωνίες με ήπιες παραχωρήσεις

Οι συμφωνίες με τη Βρετανία και το Βιετνάμ είναι περιορισμένες σε εύρος. Το Λονδίνο εξασφάλισε εξαιρέσεις από δασμούς σε αυτοκίνητα και αεροπορικά εξαρτήματα, προσφέροντας ως αντάλλαγμα άνοιγμα της αγοράς σε αμερικανικό βοδινό και αιθανόλη, καθώς και περιορισμούς σε κινεζικά εξαρτήματα.

Το Βιετνάμ αποδέχθηκε να ανοίξει την αγορά του στα SUV και να αυξήσει τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα που διακινούνται μέσω της χώρας: αντί για το αρχικό 46%, θα επιβληθεί τελωνειακός δασμός 20%.

Η Ε.Ε. φέρεται διατεθειμένη να αποδεχθεί μέσο δασμό 10% για να προστατεύσει την αυτοκινητοβιομηχανία και τα φαρμακευτικά προϊόντα, ενώ υπόσχεται και αγορές LNG και οπλικών συστημάτων από τις ΗΠΑ.
Η Ινδία έχει διπλασιάσει τις εισαγωγές αμερικανικού πετρελαίου και δηλώνει πρόθυμη να αγοράσει LNG, φρούτα και ξηρούς καρπούς, ενώ η Ιαπωνία προσφέρει σταδιακή μείωση δασμών με αντάλλαγμα επενδύσεις σε αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Πολιτικά κόστη και εμπόδια στην πορεία

Παρότι αυτές οι συμφωνίες είναι ήδη ήπιες, πολλές σκοντάφτουν σε εσωτερικές αντιδράσεις. Η Ινδία θέλει να προστατεύσει την εγχώρια αγορά γάλακτος και σιτηρών. Η Ιαπωνία απορρίπτει κατηγορηματικά δασμούς 25% στα αυτοκίνητα, ιδιαίτερα ενόψει των εκλογών για τη Γερουσία στις 20 Ιουλίου.

Επιπλέον, το τοπίο θολώνει από τις αλλεπάλληλες τομεακές έρευνες των ΗΠΑ (σε φάρμακα, ημιαγωγούς κ.ά.), που δημιουργούν αβεβαιότητα και επιβραδύνουν τις συνομιλίες. Στη Νότια Κορέα, ο πρόεδρος Λι Τζε-μγιούνγκ τονίζει τη σημασία της Κίνας, επισημαίνοντας την ανάγκη ισορροπίας ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και το Πεκίνο.

Τι μένει στο τέλος;

Καθώς πλησιάζει η καταληκτική ημερομηνία του Τραμπ, αναμένονται μερικές ακόμη συμβολικές συμφωνίες «επί της αρχής». Οι περισσότεροι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ, ενώ τα πιο δύσκολα θέματα —γεωργία, αυτοκινητοβιομηχανία, ψηφιακές πολιτικές, παραμένουν ανοιχτά.

Η επανεκβιομηχάνιση των ΗΠΑ μοιάζει ανέφικτη λόγω των εξαιρέσεων, και οι δασμοί προσφέρουν κυρίως επικοινωνιακά και όχι ουσιαστικά οφέλη.

Το τελικό αποτέλεσμα, όπως σχολιάζει ο Economist, είναι ένα κατακερματισμένο και αβέβαιο εμπορικό σύστημα, στο οποίο κανείς δεν ξέρει τι να περιμένει.

naftemporiki.gr

Τουλάχιστον 20 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σε νέα ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με τοπικούς υγειονομικούς αξιωματούχους, την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι αναμένει απάντηση από τη Χαμάς σχετικά με την «τελική πρότασή» του για κατάπαυση του πυρός, μέσα στις επόμενες 24 ώρες.

Όπως ανέφεραν γιατροί στο νοσοκομείο Νάσερ στη Χαν Γιουνίς, οι ισραηλινές δυνάμεις χτύπησαν έναν καταυλισμό σκηνών δυτικά της πόλης γύρω στις 2 τα ξημερώματα, σκοτώνοντας 15 εκτοπισμένους Παλαιστίνιους από τον διετή πόλεμο. Άλλοι πέντε σκοτώθηκαν στη βόρεια Τζαμπάλια, σύμφωνα με τοπικό ιατρικό προσωπικό.

Ο ισραηλινός στρατός δεν προέβη σε άμεσο σχόλιο για το πλήγμα.

Αργότερα την Παρασκευή, δεκάδες Παλαιστίνιοι συγκεντρώθηκαν για να αποχαιρετήσουν τους νεκρούς, τελώντας νυχτερινές νεκρώσιμες ακολουθίες.

«Θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός, αλλά έχασα τον αδερφό μου; Έπρεπε να είχε γίνει πολύ νωρίτερα…», είπε με δάκρυα η 13χρονη Μαγιάρ Αλ Φαρ, της οποίας ο αδελφός, Μαχμούντ, ήταν ανάμεσα στους νεκρούς.

Η Άντλαρ Μουαμάρ, που έχασε τον ανιψιό της Άσραφ, δήλωσε:
«Οι καρδιές μας ραγίζουν. Δεν ζητάμε φαγητό από τον κόσμο… Ζητάμε να σταματήσει η αιματοχυσία. Να σταματήσει αυτός ο πόλεμος».

Η πρόταση Τραμπ και οι αντιδράσεις

Ο Τραμπ δήλωσε ότι εντός 24 ωρών θα φανεί αν η Χαμάς αποδέχεται την πρόταση για 60ήμερη εκεχειρία, στη διάρκεια της οποίας θα γίνουν συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου.

Την Τρίτη, ο Τραμπ είχε ανακοινώσει πως το Ισραήλ αποδέχθηκε τους όρους της συμφωνίας, αλλά η Χαμάς, που επιμένει σε μόνιμη παύση του πολέμου, δηλώνει ότι μελετά την πρόταση χωρίς να αποσαφηνίζει τη στάση της.

Εχθές αποδέχτηκε η Χαμάς την αμερικανική πρόταση κατάπαυσης του πυρός 60 ημερών στην Γάζα, και τη συμφωνία για τους ομήρους, σύμφωνα με το Reuters.

«Έχουμε παραδώσει στους μεσολαβητές, το Κατάρ και την Αίγυπτο, την απάντησή μας στην πρόταση για κατάπαυση του πυρός», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς στο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Η απάντηση της Χαμάς είναι θετική και πιστεύω ότι θα συμβάλει και θα διευκολύνει την επίτευξη συμφωνίας», δήλωσε ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες.

Σύμφωνα με έκθεση του Κατάρ, η Χαμάς συμφώνησε σε όλα τα κύρια ζητήματα που ήταν υπό συζήτηση, αλλά ζήτησε μικρές αναθεωρήσεις στη διατύπωση του εγγράφου.

Ο Ισραηλινός υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων, Ρον Ντέρμερ, ενέκρινε το προσχέδιο κατά την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα.

Πώς θα γίνει η απελευθέρωση των ομήρων

Βάση της συμφωνίας, όπως αναφέρει η Haaretz, oκτώ ζωντανοί όμηροι θα απελευθερωθούν  την πρώτη ημέρα της εκεχειρίας, ενώ άλλοι δύο θα ακολουθήσουν την 50ή ημέρα.

Επίσης θα πραγματοποιηθεί σταδιακή επιστροφή σορών Ισραηλινών ομήρων: πέντε την έβδομη ημέρα της εκεχειρίας, άλλοι πέντε την 30ή ημέρα και τέλος, οκτώ την 60ή ημέρα.

Σε αντάλλαγμα θα απελευθερωθούν 1000 Παλαιστίνιοι που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.

Διχασμός στο Ισραήλ – Κινητοποιήσεις για τους ομήρους

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δεν έχει σχολιάσει ακόμη δημοσίως την πρόταση Τραμπ. Ενώ ορισμένα μέλη του δεξιού συνασπισμού του εκφράζουν αντιρρήσεις, άλλα δηλώνουν υπέρ της συμφωνίας.

Ο ίδιος έχει επιμείνει πολλές φορές ότι η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί, αίτημα που η οργάνωση αρνείται να συζητήσει.

Στο Τελ Αβίβ, οικογένειες ομήρων που κρατούνται στη Γάζα διαδήλωσαν έξω από το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας, με αφορμή την Ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, καλώντας τον Τραμπ να μεσολαβήσει για την απελευθέρωσή τους.

Έστησαν 50 άδειες καρέκλες σε συμβολικό τραπέζι Σαμπάτ, αντιπροσωπεύοντας όσους παραμένουν αιχμάλωτοι, ενώ ανάρτησαν πανό με ανάρτηση του Τραμπ από το Truth Social που έγραφε:

«ΚΑΝΤΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΗ ΓΑΖΑ. ΠΑΡΤΕ ΠΙΣΩ ΤΟΥΣ ΟΜΗΡΟΥΣ!!!»

Ο Γκίντεον Ρόζενμπεργκ, 48 ετών, από το Τελ Αβίβ, δήλωσε:
«Μόνο εσείς μπορείτε να φέρετε τη συμφωνία. Θέλουμε μια όμορφη συμφωνία… μια όμορφη συμφωνία ομήρων».
Φορούσε μπλουζάκι με τη φωτογραφία του ομήρου Αβινατάν Ορ, υπαλλήλου του που απήχθη στο φεστιβάλ Nova στις 7 Οκτωβρίου 2023. Πιστεύεται ότι είναι ένας από τους 20 ομήρους που παραμένουν ζωντανοί μετά από περισσότερες από 600 ημέρες αιχμαλωσίας.

Ο Ρούμπι Τσεν, 55 ετών, πατέρας του Αμερικανοϊσραηλινού Ιτάι Τσεν (19 ετών), ο οποίος πιστεύεται ότι σκοτώθηκε ενώ κρατούνταν, κάλεσε τον Νετανιάχου να επιστρέψει από τη συνάντησή του με τον Τραμπ στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, με μια συμφωνία για την απελευθέρωση όλων των ομήρων.

«Ας σηματοδοτήσει αυτή η Ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ την αρχή μιας διαρκούς ειρήνης — μιας ειρήνης που τιμά την αξία της ανθρώπινης ζωής και επιστρέφει τους νεκρούς για να ταφούν με αξιοπρέπεια», είπε.

Ο Ιτάι, ο οποίος είχε και γερμανική υπηκοότητα, υπηρετούσε ως Ισραηλινός στρατιώτης όταν η Χαμάς εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική επίθεση της στις 7 Οκτωβρίου 2023, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους — κυρίως πολίτες — και απαγάγοντας άλλους 251.

Αντίποινα και Ανθρωπιστική Καταστροφή στη Γάζα

Ο πόλεμος αντιποίνων του Ισραήλ έχει οδηγήσει σε καταστροφική ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, η οποία κυβερνάται από τη Χαμάς εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες. Πλέον, η οργάνωση ελέγχει μόνο κάποια τμήματα της περιοχής, ενώ ο περισσότερος πληθυσμός των 2+ εκατομμυρίων έχει εκτοπιστεί, αντιμετωπίζοντας πείνα και εξαθλίωση.

Σύμφωνα με τοπικούς υγειονομικούς αξιωματούχους, σε σχεδόν δύο χρόνια πολέμου, έχουν σκοτωθεί πάνω από 57.000 Παλαιστίνιοι , η πλειονότητα εκ των οποίων είναι άμαχοι.