Η ευρωπαϊκή βοήθεια προς την Ουκρανία οδηγεί σε κορύφωση την αέναη σύγκρουση με την Ουγγαρία – Στο τραπέζι, πλέον, βρίσκεται και η ενεργοποίηση του άρθρου 7.
Επειτα από χρόνια πολιτικής κατευνασμού προς την Ουγγαρία, οι Ευρωπαίοι διαμηνύουν πως, αν η Βουδαπέστη διαφοροποιηθεί στο ζήτημα της Ουκρανίας, το έως τώρα αδιανόητο, ο αποκλεισμός της δηλαδή από τις διαδικασίες ψηφοφορίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δεν θα θεωρείται μόνο ένας επαπειλούμενος κίνδυνος.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται την ερχόμενη εβδομάδα για να εγκρίνουν το πακέτο βοήθειας 50 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία –που σε ένα μήνα μπαίνει στον τρίτο χρόνο πολέμου με τη Ρωσία στο έδαφός της– στο οποίο αντιτίθεται ο Ούγγρος πρωθυπουργός. Ο ευρωσκεπτικιστής και φιλορώσος Ορμπαν, ειρήσθω εν παρόδω, είχε δηλώσει από την αρχή του πολέμου πως για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης πρέπει να συνεργαστούν Κίεβο και Μόσχα.
Υπενθυμίζεται ότι στη Σύνοδο Κορυφής της 17ης Δεκεμβρίου, η Ε.Ε. κατάφερε τελικά να οδηγηθεί στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, παρά την αντίθεση του Βίκτορ Ορμπαν που αποχώρησε από την αίθουσα συνεδριάσεων τη στιγμή της απόφασης, με αντάλλαγμα την αποδέσμευση παγωμένων κεφαλαίων, ύψους 10,2 δισ. ευρώ προς τη Βουδαπέστη.
Μόλις προ ημερών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με σκληρή γλώσσα διεμήνυε πως η Ε.Ε. «δεν πρέπει να ενδώσει στον εκβιασμό» του Ούγγρου πρωθυπουργού», καταδικάζοντας τη στάση του κατά της αναθεώρησης του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ε.Ε. –συμπεριλαμβανομένου του πακέτου βοήθειας για την Ουκρανία– και καταγγέλλοντας πως ενεργεί «με πλήρη ασέβεια και παραβίαση των στρατηγικών συμφερόντων της Ε.Ε. και κατά παράβαση της αρχής της ειλικρινούς συνεργασίας».
Το άρθρο 7
Με τα περιθώρια να στενεύουν και την τακτική της ηπιότητας προς τη Βουδαπέστη να έχει εξαντληθεί, οι Ευρωπαίοι εξετάζουν το σενάριο ενεργοποίησης του λεγόμενου άρθρου 7, του «πυρηνικού τους όπλου», όπως το χαρακτηρίζει το Politico. Της σοβαρότερης, δηλαδή, πολιτικής κύρωσης κατά κράτους μέλους της Ενωσης που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αναστολή του δικαιώματος ψήφου για τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Συγκεκριμένα, ως μηχανισμός επιβολής κυρώσεων, το άρθρο 7, παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ενωση, δίνει στο Συμβούλιο τη δυνατότητα αναστολής ορισμένων δικαιωμάτων του μη συμμορφούμενου κράτους-μέλους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου του στο Συμβούλιο.
«Ο–λο αυτό συνοψίζει λίγο-πολύ το σημείο στο οποίο έχει φτάσει η εμπιστοσύνη μεταξύ Ορμπαν και άλλων ηγετών», δήλωσε στο Politico Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος -όπως και όσοι κάνουν μνεία στο συγκεκριμένο άρθρο– μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Πέντε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες αποκάλυψαν πως άλλες χώρες του μπλοκ είναι έτοιμες να κινηθούν εναντίον της Βουδαπέστης, «κάτι που θα συνιστούσε ιστορική πρωτοβουλία για τις ευρωπαϊκές ηγεσίες, που βασίζονται στη συνοχή και την ομοφωνία», σημειώνει το Politico.
«Αν ο Ορμπαν φτάσει να μπλοκάρει ξανά μια συμφωνία (σ.σ. την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και τη βοήθεια των 50 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία) στη σύνοδο κορυφής του Φεβρουαρίου, η χρήση του άρθρου 7, που θα αφαιρεί από την Ουγγαρία το δικαίωμα ψήφου, θα γίνει μια ρεαλιστική λύση» τονίζει Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Εδώ και χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ενωση προσπαθεί να συγκρατήσει τα «πισωγυρίσματα» της Ουγγαρίας όσον αφορά τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου, «παγώνοντας» την οικονομική βοήθεια όποτε η χώρα με κάποια απόφασή της απομακρυνόταν από τις φιλελεύθερες αξίες του μπλοκ. Από την πλευρά του ο Ορμπαν απαντούσε αξιοποιώντας συχνά το «όπλο» του βέτο, προκειμένου να αποσπά ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια. Μάλιστα, τον Δεκέμβριο, δήλωσε πρόθυμος να άρει το βέτο του για τα 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, με την προϋπόθεση η Ε.Ε να «ξεκλειδώσει» την παγωμένη βοήθεια προς τη Βουδαπέστη.
«Είναι σαφές ότι οι ηγέτες έχουν βαρεθεί τον Ορμπαν», σημειώνει ο Στίβεν Βαν Χέκε, καθηγητής ευρωπαϊκής πολιτικής στο KU Leuven. «Ηρθε η ώρα ο Ορμπαν να συνειδητοποιήσει ότι η απειλή του άρθρου 7 είναι πλέον υπαρκτή».
Το παιχνίδι εξουσίας και ο «μπαλαντέρ»
Σύμφωνα με άλλο διπλωμάτη, ο Ορμπαν έχει σύρει τις ευρωπαϊκές ηγεσίες σε ένα παιχνίδι υπό τους δικούς του όρους: «Τώρα χάνουμε εμείς. Μπαίνουμε πάλι σε αυτό το παιχνίδι τού τι θέλει (σ.σ. ο Ορμπαν); Γιατί πρέπει να αγωνιούμε για να περισώσουμε τα προσχήματα και τη συνοχή της Ευρώπης; Πρέπει να είμαστε λίγο πιο δυναμικοί», σημειώνει ο ίδιος.
Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν διπλωμάτες, κάποιες χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης φοβούνται πως η ενεργοποίηση του άρθρου 7 ίσως ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» και για τις ίδιες – στις περιπτώσεις παραβιάσεων κράτους δικαίου.
Ως «μπαλαντέρ» περιγράφουν, δε, τον Σλοβάκο πρωθυπουργό, Ρόμπερτ Φίκο, καθώς παραμένει ασαφές αν θα προσδεθεί στο άρμα της Ευρώπης ή σε αυτό του Ούγγρου ομολόγου του.
Σοβαρός επίσης παραμένει και ο κίνδυνος αντιδράσεων από την ίδια την Ουγγαρία. Η αναστολή του δικαιώματος ψήφου της Βουδαπέστης «θα αποξενώσει την Ουγγαρία ακόμη περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ενωση», σημειώνει ο Πέτερ Κρεκό, διευθυντής του Ινστιτούτου Political Capital Institute με έδρα τη Βουδαπέστη.
«Με αυτόν τον τρόπο σκάβετε τον τάφο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ξυπνήστε και κάντε αναστροφή από την τρελή αυτή πορεία», είχε προτρέψει σε έντονο ύφος τους Ευρωπαίους ο Ούγγρος ευρωβουλευτής Balázs Hidvéghi από το κόμμα του Ορμπαν, την περασμένη εβδομάδα.
Η γαλλική στρατηγική
Τους τελευταίους μήνες, ο Ορμπαν εμφανίζεται ολοένα και πιο απομονωμένος: Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, παρότι ηγείται της πιο δεξιάς κυβέρνησης της χώρας από την εποχή Μουσολίνι, παραμένει αφοσιωμένη στη φιλοουκρανική πολιτική της Ευρώπης. Στην Ολλανδία, παρότι το ακροδεξιό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς κέρδισε τις πρόσφατες εκλογές, δεν είναι ακόμη σαφές αν ο ηγέτης του θα συμμετάσχει ως πρωθυπουργός στη σύνοδο. Ενώ στις πρόσφατες εκλογές στην Πολωνία, ο Ορμπαν έχασε τον στενότερο πολιτικό σύμμαχό του, καθώς η εθνικιστική κυβέρνηση της χώρας ηττήθηκε από τη φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση.
Μέχρι την ειδική σύνοδο κορυφής της ερχόμενης Πέμπτης, 1η Φεβρουαρίου, οι ηγέτες της Ε.Ε. και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθούν να επαναφέρουν τον Ορμπαν στην ευρωπαϊκή… τροχιά – αντί να ερεθίζουν τα αντιευρωπαϊκά αντανακλαστικά του με την απειλή του άρθρου 7.
Η Γαλλία, για παράδειγμα, θέλει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη με την Ουγγαρία.
Τις τελευταίες εβδομάδες, αξιωματούχοι της γαλλικής κυβέρνησης αποφεύγουν τις δημόσιες επικρίσεις για τον Ορμπαν και τις εκβιαστικές του τακτικές.
Τον Δεκέμβριο, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσκάλεσε σε κατ’ ιδίαν δείπνο τον Ούγγρο ηγέτη στο Παρίσι, σε μια εκστρατεία γαλλικής «γοητείας». Σύμφωνα με αρκετούς Γάλλους διπλωμάτες, αξιωματούχοι έχουν πραγματοποιήσει «διακριτικές επισκέψεις» στη Βουδαπέστη τις τελευταίες δύο εβδομάδες, σε μια προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων.
«Υπάρχει ένα πραγματικό σχέδιο επίθεσης της Γαλλίας για την επίλυση του προβλήματος Ορμπαν», επισημαίνει Γάλλος πρώην διπλωμάτης με γνώση των ευρωπαϊκών υποθέσεων, προσθέτοντας: «Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι αν η θέση του Ορμπαν είναι θέση αρχής ή αν είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί».
Πηγή: Politico , Καθημερινή
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Δεν ανταποκρίνεται στους στόχους ενίσχυσης της, το πρόγραμμα για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, εκτιμά το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).
Σε έκθεση που δημοσίευσε σήμερα, το ΕΕΣ ζητά αρτιότερο σχεδιασμό του προγράμματος για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (EDIP) και καλύτερη ισορροπία μεταξύ των στόχων πολιτικής, του προτεινόμενου προϋπολογισμού και του χρονοδιαγράμματος. Η διαβούλευση με το ΕΕΣ επί της πρότασης, είναι υποχρεωτική.
Η ΕΕ, αντιμέτωπη με την επανεμφάνιση πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας στην Ευρώπη, έχει θέσει την άμυνα σε πολύ υψηλή θέση στην ατζέντα της. Η πρόταση EDIP προορίζεται ως το πρώτο βήμα για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής στον τομέα της άμυνας.
Στόχος είναι να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ), ειδικότερα δε να διασφαλιστεί η έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια αμυντικών προϊόντων. Παράλληλα επιδιώκεται η συμβολή στην ανάκαμψη, στην ανασυγκρότηση και στον εκσυγχρονισμό της αμυντικής ικανότητας της Ουκρανίας.
«Η νομοθετική πρόταση της ΕΕ για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής ετοιμότητάς της, χρήζει αρτιότερου σχεδιασμού. Αναγκαία είναι επίσης η επίτευξη κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ των στόχων πολιτικής, του προτεινόμενου προϋπολογισμού και του σχετικού χρονοδιαγράμματος», δήλωσε ο Marek Opioła, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για τη γνώμη.
Το ΕΕΣ επισημαίνει τον κίνδυνο, το χρηματοδοτικό κονδύλιο που προτείνεται, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, να μην ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες του προγράμματος. Τονίζει ότι η Επιτροπή δεν αξιολόγησε το ύψος της ενωσιακής δημοσιονομικής στήριξης που απαιτείται για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέσων πολιτικής.
Η στήριξη της Ουκρανίας
Όσον αφορά το μέσο στήριξης της Ουκρανίας, που περιλαμβάνεται στην πρόταση, το ΕΕΣ διαπιστώνει ότι δεν ορίζεται συγκεκριμένο χρηματοδοτικό κονδύλιο. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να χρησιμοποιήσουν τα κέρδη που αποφέρει η επένδυση δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό τη στήριξη της Ουκρανίας · ένα ποσοστό των εσόδων θα μπορούσε να διοχετευθεί στην Ουκρανίας. Ωστόσο, το ΕΕΣ εκτιμά ότι η αδυναμία πρόβλεψης, τόσο του ύψους της χρηματοδότησης από τη συγκεκριμένη πηγή, όσο και της διάρκειάς της, ενέχει κινδύνους.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Το… κοινό μυστικό εκατομμυρίων Ευρωπαίων έβγαλε σε δημόσια θέα ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, παραδίδοντας την ογκώδη –και πολύ σημαντική- έκθεση που του είχαν ζητήσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τις ενέργειες που θεωρούνται επείγουσες για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ένα περιβάλλον όπου ήδη η Κίνα και οι ΗΠΑ προηγούνται με διαφορά ασφαλείας.
Ο κ. Ντράγκι επέδειξε την ανάγκη που όλες οι κυβερνήσεις και όλα τα όργανα σχεδιασμού πολιτικών και λήψης απόφασης της ΕΕ ήδη γνώριζαν: Η Ένωση χρειάζεται μαζικές και επείγουσες –πρόσθετες- επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για να… πλησιάσει ξανά τις δύο υπερδυνάμεις στην τεχνολογία, την καινοτομία και την έρευνα.
Όπως επισημαίνεται από μεγάλα ευρωπαϊκά πρακτορεία, επί της ουσίας ο Μάριο Ντράγκι προειδοποίησε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με «υπαρξιακή πρόκληση» αν δεν στραφεί σε μεγάλες επενδύσεις και αν δεν επαναφέρει και δεν εφαρμόσει τον μοχλό ανάπτυξης μέσω «έκδοσης εργαλείων κοινού χρέους», ομολόγων, κλπ.
Ο κ. Ντράγκι παρέδωσε σε λιτή δημόσια τελετή την έκθεσή του στην πρόεδρο της Κομισιόν την περασμένη Δευτέρα. Σε γενικές γραμμές, επισημαίνει –προειδοποιεί- πως η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε οικονομική υστέρηση σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και θα πρέπει να συνεχίσει την κοινή έκδοση χρέους για τη βελτίωση της παραγωγικότητας αλλά και την ενίσχυση της ασφάλειάς της (αμυντικές δαπάνες).
Η Ένωση χρειάζεται κατά τον ίδιο πολύ περισσότερο συντονισμό στη βιομηχανική πολιτική, ταχύτερες αποφάσεις και μαζικές επενδύσεις, αν θέλει να συμβαδίσει στον οικονομικό τομέα με ανταγωνιστές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα.
Μετά την επιτυχία του ιστορικού σχεδίου ανάκαμψης έπειτα από την πανδημία της Covid, η ΕΕ θα πρέπει «να συνεχίσει την έκδοση εργαλείων κοινού χρέους για την χρηματοδότηση κοινών προγραμμάτων επενδύσεων με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας και της ασφάλειας της ΕΕ», σημειώνει στην εισαγωγή της 400σέλιδης έκθεσης ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επισημαίνοντας το οικονομικό «χάσμα» που χωρίζει την Ευρώπη από τις ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται επιπλέον επενδύσεις ύψους 750-800 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως — που αντιστοιχούν στο 5% του ΑΕΠ – , πολύ υψηλότερο του 1%-2% του Σχεδίου Μάρσαλ για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως επισημαίνει το Euronews.
170 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΕ 400 ΣΕΛΙΔΕΣ
«Οι ανάγκες για επενδύσεις είναι τεράστιες», προειδοποίησε ο Μάριο Ντράγκι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, παρουσία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Επιμένοντας ότι υπάρχει ανάγκη «δραστικής αλλαγής» στην ευρωπαϊκή προσέγγιση, παρουσίασε ορισμένες από τις «170 προτάσεις του».
Η ιδέα της έκδοσης κοινού χρέους παραμένει πάντως κόκκινη γραμμή για πολλές χώρες της βόρειας Ευρώπης, με προεξάρχουσα την Γερμανία, που εξακολουθούν να φοβούνται ότι θα υπερχρεωθούν για να καλύψουν τις καθυστερήσεις των χωρών του ευρωπαϊκού νότου. Ήδη, λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης Ντράγκι, ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε πως η ΕΕ θα πρέπει να εργαστεί για την κινητοποίηση των αναπτυξιακών δυνάμεων του ιδιωτικού τομέα και όχι για περισσότερο δημόσιο δανεισμό.
“Ωστόσο, ο κοινός δανεισμός της ΕΕ δεν θα λύσει τα διαρθρωτικά προβλήματα”, δήλωσε ο Λίντνερ, προσθέτοντας ότι το κύριο πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη επιδοτήσεων, αλλά η γραφειοκρατία.
Ο Μάριο Ντράγκι αναγνωρίζει ότι αυτό το σχέδιο δεν είναι εφικτό, εκτός «αν συντρέξουν οι πολιτικές και θεσμικές συνθήκες», προσθέτει το Euronews.
Επισημαίνει την ανάγκη κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων για την χρηματοδότηση της καινοτομίας, μέσω της δημιουργίας μίας πραγματικής «Ενωσης αγορών κεφαλαίων».
«Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα ανά κάτοικο έχει αυξηθεί σχεδόν επί δύο φορές στις Ηνωμένες Πολιτείες σε σχέση με την Ευρώπη από το 2000», προειδοποιεί ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην έκθεση αυτή, τη σύνταξη της οποίας υπενθυμίζουμε ζήτησε η πρόεδρος της Κομισιόν και προφανώς κάπως θα πρέπει να την αξιοποιήσει.
Τα πορίσματα της έκθεσης του Μάριο Ντράγκι προορίζονται να γίνουν πηγή έμπνευσης του έργου της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα πέντε προσεχή χρόνια.
Symbolbild zum Thema EU-Wirtschaft, Konjunkturrückgang, Rezession in der Eurozone
ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΦΕΣΗ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πλήττεται από οικονομική στασιμότητα εδώ και ενάμισι χρόνο. Οι επιδόσεις της στην υπέρβαση της κρίσης που προκλήθηκε από την πανδημία ήταν χαμηλότερες σε σχέση με τις ΗΠΑ, όπως συνέβη και με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Η υστέρηση εξηγείται «κυρίως με τη μεγαλύτερη επιβράδυνση της παραγωγικότητας στην Ευρώπη» και αντιπροσωπεύει απειλή για το κοινωνικό της μοντέλο, προειδοποιεί ο Μάριο Ντράγκι.
«Αν η Ευρώπη δεν καταφέρει να γίνει παραγωγικότερη, θα είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε επιλογές. Δεν θα μπορούμε ταυτόχρονα να έχουμε ηγετική θέση στον τομέα των νέων τεχνολογιών, να είμαστε υπόδειγμα κλιματικής υπευθυνότητας και ανεξάρτητος παράγοντας στην διεθνή σκηνή. Δεν θα μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε το κοινωνικό μας μοντέλο. Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε προς τα κάτω ορισμένες έως και το σύνολο των φιλοδοξιών μας. Πρόκειται για μία υπαρξιακή πρόκληση».
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΩΝΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΝΤΡΑΓΚΙ
Οι προτάσεις τις οποίες καταγράφει στην έκθεσή του ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: την τόνωση της καινοτομίας και την κάλυψη του χάσματος που υπάρχει αυτή τη στιγμή με τις ΗΠΑ, τον συνδυασμό της απανθρακοποίησης της οικονομίας με την ανταγωνιστικότητα, και την αύξηση της ασφάλειας και τη μείωση των εξαρτήσεων.
Ειδικά για τη διασύνδεση της ανταγωνιστικότητας με την πράσινη μετάβαση, ο κ. Ντράγκι επεσήμανε πως η αγορά ενέργειας της ΕΕ λειτουργεί βάσει ενός σχεδιασμού (TargetModel) από την εποχή όπου στο ενεργειακό μείγμα κυριαρχούσαν το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που δεν ισχύει σήμερα, ενώ στην αγορά κυριαρχούν εδραιωμένα συμφέροντα, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιούνται τα οφέλη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μεταξύ άλλων για μείωση των τιμών ενέργειας.
Τα κύρια ερωτήματα, κατά τον Μάριο Ντράγκι, είναι πώς θα χρηματοδοτηθούν οι τεράστιες επενδύσεις που χρειάζονται και πώς θα μπορέσουν οι 27 να συντονίσουν τις πολιτικές τους.
Όπως σημείωσε ο κ. Ντράγκι, η στρατηγική περιέχει 170 αναλυτικές προτάσεις, οι οποίες είναι αμέσως εφαρμόσιμες χάρη στο προβάδισμα της Ευρώπης όσον αφορά την ποιότητα της εκπαίδευσης, των συστημάτων υγείας και των συστημάτων κοινωνικής ευημερίας.
The flags of China and the European Union waving. International relations and diplomacy.
ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΗΠΑ
Όσον αφορά τους πυλώνες της στρατηγικής που προτείνει, ο κ. Ντράγκι σημείωσε κατ’ αρχήν πως πρέπει να κλείσει το χάσμα στην καινοτομία με τις ΗΠΑ, καθώς η Ευρώπη βρίσκεται σε μια «στατική βιομηχανική δομή» με εταιρίες μεσαίου μεγέθους στους ίδιους τομείς όπως πριν 20 χρόνια, τη στιγμή που οι ΗΠΑ έχουν μεταβεί στην ψηφιακή εποχή.
Υπενθύμισε πως από το 2008, το 30% των εταιριών με αξία πέραν του 1 δις ευρώ εγκατέλειψαν την ΕΕ, με τις πλείστες να πηγαίνουν στις ΗΠΑ. Η αδυναμία στον τομέα της τεχνολογίας, όπως είπε, περιορίζει παράλληλα και την καινοτομία σε παραδοσιακούς τομείς.
Σε σχέση με τον δεύτερο πυλώνα, τον συνδυασμό της ανταγωνιστικότητας με την πράσινη μετάβαση, ο κ. Ντράγκι σημείωσε πως η αγορά ενέργειας της ΕΕ σήμερα «είναι ακόμα σχεδιασμένη για μια εποχή όταν το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα ήταν τα σημαντικά στοιχεία του ενεργειακού μείγματος».
Το 2020, συνέχισε, το φυσικό αέριο καθόριζε τις τιμές της ενέργειας κατά το 60%, παρά το ότι αποτελούσε μόλις 20% του μείγματος, ενώ στην αγορά κυριαρχούν «εδραιωμένα συμφέροντα» και η ενέργεια αποτελούσε μηχανή εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Το αποτέλεσμα, πρόσθεσε, είναι πως δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα οφέλη των ανανεώσιμων για τους καταναλωτές, και για αυτό «πρέπει να στοχεύσουμε στην αποσύνδεση» ώστε οι πολίτες να δουν τη διαφορά στους λογαριασμούς.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ υπογράμμισε την ανάγκη καθαρών τεχνολογιών και την αύξηση της παροχής πράσινης ενέργειας, κάτι που κάνουν με κίνητρα οι ΗΠΑ, τη στιγμή που η Κίνα ανταγωνίζεται την ΕΕ στην παραγωγή αυτών των τεχνολογιών.
Τρίτον, ο κ. Ντράγκι αναφέρθηκε στον πυλώνα των προτάσεων που αφορούν την αύξηση της ασφάλειας και τη μείωση των των εξαρτήσεων, μεταξύ άλλων μέσω εξωτερικής οικονομικής πολιτικής, συμφωνίες με χώρες κλειδιά και οικοδόμηση των δυνατοτήτων της αμυντικής βιομηχανίας.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Μιλώντας στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου, η κ. Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε πως από τότε που ζήτησε τη συγκεκριμένη έκθεση από τον κ. Ντράγκι, πριν έναν χρόνο, το θέμα της ανταγωνιστικότητας έχει κερδίσει δυναμική στις συζητήσεις των κρατών μελών, με την ίδια να το αναδεικνύει στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για τη δεύτερη θητεία της τις οποίες δημοσίευσε τον Ιούλιο ενόψει της έγκρισης της υποψηφιότητας της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στην παρέμβασή της, η κ. Φον ντερ Λάιεν εστίασε σε τρεις εισηγήσεις της έκθεσης που θεώρησε σημαντικές: την ανάγκη να προχωρήσουν η ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση – καθώς οι βάσεις έχουν μπει – μέσω της στήριξης στη βιομηχανία, την ανάγκη για ενίσχυση των δεξιοτήτων των εργαζομένων που θα παράγουν και θα χειρίζονται νέες τεχνολογίες, και την ανάγκη η ΕΕ να είναι ανθεκτική ώστε να καταστεί ανταγωνιστική εστιάζοντας σε ζητήματα όπως την πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες, απαραίτητα εξαρτήματα ή διασύνδεση στον τομέα της ενέργειας.
Εξηγώντας τη φιλοσοφία της ογκώδους έκθεσης, ο κ. Ντράγκι σημείωσε πως αν και έχει ειπωθεί πολλές φορές πως η ανάπτυξη στην ΕΕ επιβραδύνεται, έως και πριν δύο χρόνια δεν θα γινόταν η σημερινή συζήτηση. Ωστόσο σήμερα, επεσήμανε, το παγκόσμιο εμπόριο έχει επίσης επιβραδυνθεί, η αγορά της Κίνας είναι λιγότερη ανοιχτή και μάλιστα ανταγωνίζεται την ΕΕ, η Ευρώπη έχει χάσει τη Ρωσία ως κύρια πηγή φτηνής ενέργειας, και πλέον πρέπει να επενδύσει στην άμυνα της για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στο παρελθόν, σημείωσε, η Ευρώπη μπορούσε να επενδύει στην αύξηση του πληθυσμού, ο οποίος αναμένεται να μειωθεί σταδιακά την επόμενη δεκαετία, τη στιγμή που η παραγωγικότητα παραμένει αδύναμη και οι φιλοδοξίες αυξάνονται, τόσο στον τομέα της κλιματικής αλλαγής όσο και στην άμυνα, παράλληλα με την ανάγκη να διατηρηθεί το μοντέλο κοινωνικής πρόνοιας της ηπείρου.
«Οι επενδύσεις που προϋποθέτουν όλα αυτά είναι τεράστιες» τόνισε, κάνοντας λόγο για ανάγκη αύξησης των επενδύσεων κατά 5% του ΑΕΠ, στα επίπεδα που καταγράφηκαν τελευταία φορά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Η ανάπτυξη, συνέχισε, είναι κρίσιμης σημασίας ώστε η ΕΕ να μπορεί να διασφαλίσει τις ιδρυτικές αξίες της ευημερίας, της ισότητας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ
Τον Μάρτιο του 2024, όταν οι Βρυξέλλες και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και πόλεις συγκλονίζονταν από τον ξεσηκωμό των οργανωμένων γεωργοκτηνοτρόφων, απαιτώντας αλλαγές στις πολιτικές της ΕΕ για την πράσινη μετάβαση και την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη των συμφερόντων των αγροτών έναντι του αθέμιτου ανταγωνισμού που υφίστανται από συναδέλφους τους σε τρίτες χώρες, όπου δεν εφαρμόζονται τα αυστηρά και δαπανηρά κριτήρια καταλληλότητας προϊόντων που επιβάλλονται στην ΕΕ, ο οικονομολόγος Γιάνης Βαρουφάκης είχε δημοσιεύσει ένα άρθρο στον ευρωπαϊκό Τύπο, το οποίο άγγιζε κάποια από τα θέματα που αγγίζει σήμερα και η έκθεση Ντράγκι.
Ο κ. Βαρουφάκης είχε γράψει μεταξύ άλλων σε εκείνο το άρθρο: «Επί πλέον, υπάρχουν δύο πρόσθετα προβλήματα που αγνοούνται εσκεμμένα. Το ένα είναι η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, που οι Βρυξέλλες διατυμπανίζουν αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν. Παραδείγματος χάριν, στην Ολλανδία το κορυφαίο οικολογικό πρόβλημα είναι τα νιτρικά άλατα που δηλητηριάζουν δεκαετίες τώρα τον υδροφόρο ορίζοντα. Μετά από δεκαετίες που η κυβέρνηση έκανε τα στραβά μάτια, ξάφνου – υπό την πίεση των Βρυξελλών – απαίτησε από τους Ολλανδούς αγρότες να λύσουν το πρόβλημα με δικό τους κόστος, μεταξύ άλλων μέτρων, “θυσιάζοντας” μία στις τρεις αγελάδες.
Ακόμα πιο δυσεπίλυτο είναι το δεύτερο πρόβλημα που προκάλεσε η 15ετής οικονομική ύφεση που ακολούθησε το τραπεζικό Κραχ του 2008. Το αποτέλεσμα των πανευρωπαϊκών πολιτικών λιτότητας, που ήταν η βασική πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης αυτής, ήταν η κατάρρευση των επενδύσεων.
Τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής είναι καταιγιστικά: Η επενδυτική απεργία ευθύνεται για τη σημερινή αποβιομηχάνιση της Γερμανίας και της Βόρειας Ιταλίας ταυτόχρονα.
Ολόκληρο το βιομηχανικό καρτέλ της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης αποδομείται και, έτσι, αδυνατεί να χρηματοδοτεί την Κοινή Αγροτική Πολιτική, όπως είχε συμφωνηθεί με τους τσιφλικάδες του Βορρά από την δεκαετία του ’50.
Παράλληλα, μένει με άδεια τα ταμεία η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, με τα βάρη της να πέφτουν δυσανάλογα στους ώμους των αγροτών και των λαϊκών τάξεων.
Με άλλα λόγια», επισήμανε ο κ. Βαρουφάκης, «για τον ξεσηκωμό ακόμα και των πλουσιότερων Γερμανών και Ολλανδών μεγαλοαγροτών, που για πρώτη φορά συναγωνίζονται τους Έλληνες, Γάλλους και Ισπανούς συναδέλφους τους στις κινητοποιήσεις και στα μπλόκα, ευθύνεται ο ανόητος χειρισμός της αναπόφευκτης κρίσης του ευρώ».
Από το περιοδικό Insider
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Αλί Χαμενεΐ. Φωτ. Office of the Iranian Supreme Leader/WANA (West Asia News Agency) via REUTERS
Ανέφερε ότι «θρηνεί» για τον θάνατο του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα
Τις «ΗΠΑ και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες» που «ψευδώς υποστηρίζουν ότι φέρνουν ειρήνη και ηρεμία στην περιοχή» κατηγόρησε ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, για τις περιφερειακές εντάσεις στη Μέση Ανατολή, στις πρώτες του δηλώσεις μετά την πυραυλική επίθεση στο Ισραήλ.
Είπε ότι πρέπει να «χαθούν» από την περιοχή, ώστε οι χώρες της περιοχής να ζήσουν ειρηνικά.
Ανέφερε επίσης ότι «θρηνεί» για τον θάνατο του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα, αλλά δεν ανέβαλε το πρόγραμμά του επειδή το πένθος του Ιράν είναι μια «αναζωογονητική και κινητήρια δύναμη».
Η εντολή εκτόξευσης πυραύλων στο Ισραήλ την Τρίτη δόθηκε από τον ανώτατο ηγέτη της χώρας – ο οποίος παραμένει σε ασφαλή τοποθεσία, δήλωσε ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Ναυτεμπορική
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
