Ακολουθήστε μας

Πολιτισμική Επικράτεια του Ελληνισμού

Τελικά, τα καλύτερα τραγούδια τα γράφει η ζωή!

Δημοσιεύτηκε

στις

του Σάββα Καλεντερίδη
Ο Θόδωρος Παυλίδης ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Πόντιους τραγουδιστές. Ένας καλλιτέχνης που ‘άνοιγε δρόμους‘ στο σύγχρονο ποντιακό τραγούδι, ενώ ταυτόχρονα ήταν φοβερός στα παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου, αυτόν τον ανεξάντλητο και ανεκτίμητης αξίας θησαυρό που μας παρέδωσαν οι πρόγονοί μας από γενιά σε γενιά.
Ο Θόδωρος Παυλίδης έκανε τα πρώτα του βήματα με λυράρη τον Παυλάκη τον Δραμινό και
στη συνέχεια με τον Γιάννη Βλασταρίδη, τον γνωστό Τσανάκαλη, καλλιτέχνη με μεγάλη προσφορά στο μουσικό μας πολιτισμό.
Στην πιο ώριμη φάση της καλλιτεχνικής του παρουσίας, ο Θόδωρος Παυλίδης γνωρίστηκε με έναν νέο λυράρη, τον Στέλιο Χαλκίδη. Η συνεύρεσή τους ήταν θεία τύχη για μας τους Πόντιους, που προσπαθούμε να γιατρέψουμε τον πόνο της αρωθυμίας της Πατρίδας με την ποντιακή μούσα. Ο Θόδωρος και ο Στέλιος έκαναν ένα από τα καλύτερα μουσικά δίδυμα στο ποντιακό στερέωμα. Έγιναν οι δυο όψεις ενός πολύτιμου ‘νομίσματος’, αφού υπήρχε ο ένας για τον άλλον, καλλιτεχνικά. Αυτό από το 1992 μέχρι το 2002, οπότε ο Θόδωρος και ο Στέλιος παρεξηγήθηκαν και διέκοψαν την καλλιτεχνική τους συνεργασία.
Μετά από από λίγους μήνες, το Σεπτέμβρη του 2003, ο Θόδωρος έφυγε αναπάντεχα για το μεγάλο ταξίδι, σε ηλικία μόλις 46 χρονών.
Η απώλεια για την οικογένεια, για τους φίλους και για τους φιλόμουσους Πόντιους ήταν μεγάλη, όπως μεγάλη και ιδιαίτερη ήταν για τον Στέλιο. Ο καθένας εξέφρασε τον πόνο για την απώλεια του Θόδωρου Παυλίδη με το δικό του τρόπο. Ο Στέλιος Χαλκίδης, έγραψε, έπαιξε και τραγούδησε ένα τραγούδι αφιερωμένο στο Θόδωρο. Έχει τίτλο Τ’ εμόν ο φίλον“.
Επειδή η φιλία αποτελεί μια διαχρονική και πανανθρώπινη αξία, για την οποία έχουν γραφτεί πολλά και επειδή η σχέση μας είναι και προσωπική σ’ αυτό το ιστολόγιο, αποφάσισα αυτό το τραγούδι να το μοιραστώ μαζί σας. Πόντιοι και μη, αξίζει να το ακούσουμε.

Τελικά, πράγματι, τα καλύτερα τραγούδια τα ‘γράφει’ η ίδια ζωή.
T’ εμόν ο φίλον

Το κεμεντσιόπο μ’ έπαιζα
Κι ο φίλο μ’ ετραγώδ’νεν
Απές σην κάρδια μ’ είχ’ ατον
Κι απές άλλος κι εχώρ’νεν

Ο φίλο μ’ ο φίλο μ’
Τ’ εμόν έτον ο φίλον
Η λύρα μ’ εμουρδούλιζεν
Μανάχον για τ’ εκείνον

Μαζί και πού κι επήγαμε
Ση γης τα θαλασάκρα
Με το τραγούδι σ’ η χαρά
Εστάλιζεν τα δάκρα

Ο φίλο μ’ ο φίλο μ’
Τ’ εμόν έτον ο φίλον
Η λύρα μ’ εμουρδούλιζεν
Μανάχον για τ’ εκείνον

Φίλος τον φίλον όντες χάν’
Ματούται η καρδία τ’
Άλλον κι λέει και κι γελά
Θα κλαίει πάντα η ψύα τ’

Ο φίλο μ’ ο φίλο μ’
Τ’ εμόν έτον ο φίλον
Η λύρα μ’ εμουρδούλιζεν
Μανάχον για τ’ εκείνον

Video

Ωδή στην δύναμη της Ελληνικής γλώσσας! Kalinitta: Το τραγούδι των Ελλήνων της Ιταλίας στη διάλεκτο Γκρίκο

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Ένα τραγούδι στα Γκρεκάνικα. Η διάλεκτος των Ελλήνων που ομιλείται από τους Γκρίκο στη Νότια Ιταλία. Αυτό το καταπληκτικό τραγούδι με τίτλο “Kalinitta” είναι μια ωδή στη δύναμη της Ελληνικής Γλώσσας στην διάρκεια των αιώνων.

Κυριολεκτικά μεταφράζεται σε “Ένα πρόσωπο, ένας αγώνας” και με την Ελληνική παραλλαγή του να είναι “Mia fatsa, mia rata”, (μια φάτσα και ράτσα). Αυτή η όμορφη ιταλική φράση ενσωματώνει την πραγματικότητα των αιώνων της ιστορίας και των πολιτιστικών δεσμών που Έλληνες και Ιταλοί μοιράστηκαν μαζί.

Η φράση επικεντρώνεται στο γεγονός ότι πολλοί Ιταλοί και Έλληνες μοιάζουν τόσο πολύ, ότι είναι αυτονόητη απόδειξη ότι αυτοί οι δύο λαοί ανήκουν στην ίδια εθνοτική ομάδα.

Αν και κάπως υπερβολικό, αυτό δεν είναι εντελώς λάθος.

Σύγχρονη έρευνα DNA έδειξε ότι πολλοί άνθρωποι που ζουν τώρα στη νότια Ιταλία μοιράζονται σχεδόν πανομοιότυπες γενετικές πληροφορίες με την πλειονότητα των ανθρώπων που ζουν σήμερα στη μητροπολιτική Ελλάδα.

Και πώς δεν θα μπορούσε να είναι αλήθεια, καθώς το κύμα των Ελλήνων σε όλη την ιστορία έχει ταξιδέψει, ζήσει και ευημερήσει στις περιοχές της νότιας Ιταλίας, και ειδικότερα στη Σικελία.

Η ιστορία της ελληνικής παρουσίας στην Ιταλία, και κατά συνέπεια η αρχή των καταγεγραμμένων σχέσεων μεταξύ των δύο λαών, ξεκίνησε μεταξύ του -8ου και του -7ου αιώνα, όταν Έλληνες από όλη την μητροπολιτική ελληνική περιοχή και την Μικρά Ασία ξεκίνησαν τα ταξίδια τους στο άγνωστο, σε αυτό που τελικά έγινε ο Ελληνικός αποικισμός της Αρχαιότητας.

Πολλές περιοχές σε όλη την ανατολική ακτή της χερσονήσου της Ιταλίας, καθώς και σχεδόν το σύνολο της νότιας άκρης της, συμπεριλαμβανομένης της πλειονότητας του νησιού της Σικελίας, κατοικήθηκαν σταδιακά από ελληνικούς πληθυσμούς, οι οποίοι δημιούργησαν τις πόλεις τους και ενεργοποίησαν τεράστιες περιοχές αυτού που είναι τώρα Ιταλική πατρίδα.

Κατά τη διάρκεια των χρόνων της Αρχαιότητας, και μέχρι την πτώση της βυζαντινής κυριαρχίας στη νότια Ιταλία γύρω στον 11ο αιώνα, το νότιο τμήμα της χερσονήσου ήταν πάντα κατά κύριο λόγο ελληνικό μέρος – τόσο πολιτιστικά όσο και γλωσσικά.

Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν μια άλλη φράση που έχει ακόμη επιβιώσει μέχρι σήμερα, για να περιγράψουν αυτό που θεώρησαν ως μια δεύτερη Ελλάδα που ιδρύθηκε στις αυλές τους: «Magna Graecia».

Ξεκινώντας η παρακμή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατά τον 11ο αιώνα και με την κορύφωση της με τη σκοτεινή ημέρα – για τον Ελληνισμό – της πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, πλήθος Ελλήνων έφυγαν ξανά από τα σπίτια τους και βρήκαν ασφαλές καταφύγιο στην Ιταλία.

Αποτελούμενοι από κυρίως πλούσιους και μορφωμένους ανθρώπους, αλλά και μερικές οικογένειες εργατικής τάξης, έφυγαν από την Ελλάδα για να ζήσουν στη βόρεια και νότια Ιταλία.

Ακόμη και η μεγάλη πόλη της Βενετίας, για παράδειγμα, έγινε ένας νέος Ελληνικός κόμβος, όπου μελετητές, αρχιτέκτονες, πολιτικοί, καλλιτέχνες και φιλόσοφοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αναβίωση των Αρχαίων Ελληνικών και Ρωμαϊκών πνευματικών επιστημών και παραδόσεων, οδηγώντας στην άνθηση της Αναγέννησης.

Η νότια Ιταλία κατάφερε κάπως να διατηρήσει τον μοναδικό, διακριτικό ελληνικό της χαρακτήρα, παρά τους αιώνες της πολιτικής και θρησκευτικής αναταραχής στην περιοχή.

Χιλιάδες άνθρωποι, χωρίς καμία υποστήριξη από το επίσημο ελληνικό κράτος, κατά κάποιον τρόπο μπόρεσαν να διατηρήσουν τα έθιμα, τις παραδόσεις τους και τη μοναδική διάλεκτό τους: τα Γκρίκο.

Αν και αριθμούνται πολύ λίγοι σήμερα, οι άνθρωποι που αποκαλούνται «Griko» ζουν ακόμα σε περιοχές της Νότιας Ιταλίας.

Ο ακριβής αριθμός τους δεν είναι ξεκάθαρος, αλλά ορισμένοι υποδηλώνουν ότι δεν μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι από 50.000 συνολικά που ανήκουν σε αυτήν την εθνική και πολιτιστική ομάδα.

Το ιταλικό κράτος έχει αναγνωρίσει τα Griko όχι μόνο ως γλωσσική μειονότητα στη χώρα, αλλά και ως εθνική ελληνική μειονότητα, παρέχοντας σε αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους μια κατάσταση για την οποία πρέπει να είναι δικαιολογημένα περήφανοι.

Σήμερα, οι Griko είναι μειωμένοι σε αριθμό, αλλά εξακολουθούν να είναι τα εντυπωσιακά, υπολείμματα ενός παρελθόντος που χρονολογείται χιλιάδες χρόνια όταν η νότια Ιταλία αποτελούσε στην πραγματικότητα μέρος της «Μεγάλης Ελλάδας», ενός τόπου Αρχαίας Ιστορίας και ομορφιάς.

Ακούστε το τραγούδι Kalinitta

Οι στίχοι

Τι εν γκλυτσέα τούση νύφτα τι εν ώρια
τζ εβώ ε πλώνω πενσέοντα σε σένα
τζ έτου μπει στη φενέστρα σου αγάπη μου
της καρδία μου σου νοίφτω τη πένα.
Ρεφρέν: Λαριό λαριό λαλέο
Λαριό λαριό λαλά
Λαριό λαριό λαλέο
Λαριό λαριό λαλά

Εβώ πάντα σε σένα πενσέω
γιατί σένα φσυχή μου γαπώ
τζιαι που πάω που σύρνω που στέω
στη καρδία μου πάντα σένα βαστώ

Καληνύφτα σε φήνω τζαι πάω
πλάγια σου τι βω πίρτα πρικό
τζιαι που πάω που σύρνω που στέω
στη καρδία μου πάντα σένα βαστώ

Η νεοελληνική απόδοση των στίχων

Τι γλυκιά είναι τούτη η νύχτα,
τι ωραία και γώ ξαγρυπνώ
και σε σκέφτομαι κάτω από το παραθύρι σου, αγάπη μου
της καρδιας μου σου βγάζω τον πόνο.
Λαλαλα λαλα λερο…

Εγώ σε σκέφτομαι πάντα
γιατί σένα, ψυχή μου, αγαπώ
και οπού κι αν πάω, που φεύγω, που στέκομαι
στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ.
Λαλαλα λαλα λερο…

Καληνύχτα σε αφήνω και φεύγω
Κοιμήσου συ και εγώ πάω θλιμμένος
και όπου κι αν πάω, που φεύγω, που στέκομαι
στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ.
Λαλαλα λαλα λερο…

https://greece.greekreporter.com , Nottedella Taranta

Συνέχεια ανάγνωσης

Ανθρώπινα Δικαιώματα

Βραβείο «Ευπρέπεια 2023» για τον Βαχίτ Τουρσούν

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Ο Σύνδεσμος Ανταποκριτών Διεθνών ΜΜΕ Ελλάδας τίμησε τον συγγραφέα για το έργο και την προσφορά του στην ποντιακή διάλεκτο.

Του Χρήστου Κωνσταντινίδη

Με το βραβείο «Ευπρέπεια 2023» τιμήθηκε από τον Σύνδεσμο Ανταποκριτών Διεθνών ΜΜΕ Ελλάδος ο Βαχίτ Τουρσούν. Σε μία εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2024 στο Γραφείο Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, ο συγγραφέας με καταγωγή από το χωριό Ότσενα της επαρχίας του Όφεως της Τραπεζούντας του Πόντου τιμήθηκε για την προσφορά του στον Ποντιακό Πολιτισμό και τη διατήρηση του γλωσσικού ιδιώματος της περιοχής, ανάμεσα σε εξέχουσες προσωπικότητες και ιδρύματα, όπως ο Γιάννης Φασούλας, ο Γιώργος Κονταρίνης, η Όλγα Μαλανδράκης, η Μαίρη Πίνη, ο Γιώργος Πιστόλας, ο Γιανγκ Σαόμπο, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και η Σχολή Σαχέτι στη Νότιο Αφρική.

Η βράβευση ήταν μία τεράστια αναγνώριση στο έργο του συγγραφέα, τα βιβλία του οποίου έχουν κυκλοφορήσει σε Ελλάδα και Τουρκία, αλλά και δικαίωση για τον πολυετή αγώνα του. Ο Τουρσούν, αφού ευχαρίστησε τον Σύνδεσμο Ανταποκριτών Διεθνών ΜΜΕ Ελλάδος μίλησε με αγάπη για τα ποντιακά. «Τα ρωμαίικα είναι η γλώσσα της καθημερινότητας για χιλιάδες ανθρώπους», ανέφερε και μοιράστηκε με λίγα λόγια την ιστορία του, αλλά και τους αγώνες που έχει δώσει για τη διάλεκτο. Μάλιστα παρομοίασε τον εαυτό του ως κυνηγό λέξεων, μιλώντας για την έρευνα που έκανε στον Πόντο.

«Βρίσκομαι στην Ελλάδα από το 1989. Σχεδόν από τις αρχές του 90, η συλλογή ποντιακών λέξεων και φράσεων ήταν για μένα ένα κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα ερευνητικά ταξίδια που έκανα γι’ αυτόν τον σκοπό στον Πόντο. Ώσπου, οι τουρκικές αρχές μου απήγγειλαν κατηγορία για αποσχιστικές κινήσεις κατά του κράτους και το Δικαστήριο Κρατικής Ασφάλειας  με κήρυξε καταζητούμενο. Γι’ αυτόν τον λόγο, επί πολλά χρόνια δεν μπορούσα να επισκεφτώ τον τόπο που γεννήθηκα.

Αυτή η περίοδος ήταν πολύ δύσκολη για μένα. Πέρασα από πολλές Συμπληγάδες, περισσότερες απ’ αυτές που πέρασαν οι Αργοναύτες καθώς περνούσαν από τα Δαρδανέλια. Και σε αυτήν την ιστορία ποιοι δεν συμμετείχαν… Και ποιοι δε με επηρέασαν τη ζωή μου… Αστυνομικές αρχές, υπουργεία εξωτερικών, μυστικές υπηρεσίες και πολλοί άλλοι…

Από την άλλη, παρότι ζούσα και εργαζόμουν στην Ελλάδα, έμενα συχνά χωρίς άδεια διαμονής. Έτσι, για πολλά χρόνια μετά το 1993, έπρεπε να μείνω κλεισμένος στο σπίτι μου για να αποφύγω την απέλαση. Μόνο στη δουλειά μου πηγαινοερχόμουν κι αυτό με φόβο. Αυτή η απομόνωση βοήθησε πολύ στην πρόοδο των καταγραφών μου. Παράλληλα η ευχέρεια στις επικοινωνίες μέσω Ίντερνετ μου έδωσε την ευκαιρία να αποκτήσω επαφές  με πολλούς ελληνόφωνους του Πόντου, συγχωριανούς μου, αλλά και κατοίκους άλλων χωριών του ανατολικού Πόντου. Από τους εκατοντάδες νέους και ηλικιωμένους που μιλούσα το πρώτο που ζητούσα ήταν να μου κάνουν μία λίστα από τις λέξεις που θα θυμόντουσαν. Πολλές φορές ρωτούσα και αν υπάρχει κανένας ηλικιωμένος στο σπίτι για να μου διηγηθεί ιστορίες ή ανέκδοτα στα Ρωμαιικά. Η επιμονή μου βέβαια μπορεί να έφερνε αποτέλεσμα, αλλά η αλήθεια είναι πως συχνά ντράπηκα που τους ενοχλούσα. Τελικά με βοήθησαν 70 άτομα περίπου, που μερικοί από αυτούς δεν βρίσκονται πια στη ζωή.

Το 2011 ήταν η χρονιά που καταργήθηκε το Δικαστήριο Κρατικής Ασφάλειας και ο φάκελος μου έκλεισε. Μετά από 17 χρόνια, άφησα την Ελλάδα και γύρισα πίσω στην Τουρκία, όπου έμεινα δύο χρόνια. Τα χρόνια αυτά έμοιαζα με κυνηγό που έψαχνε φανατικά τα θηράματά του, δηλαδή ποντιακές λέξεις και γλωσσικά ιδιώματα. Παρόλα αυτά  μπορώ να πω ότι, αν και ήδη από το 1992 είχα συγκεντρώσει πολύ υλικό, ήμουν σίγουρος πως θα μπορούσα να μαζέψω χιλιάδες περισσότερες λέξεις.

Η συγγραφή του λεξικού που ακολούθησε ήταν μια περιπέτεια που θα απαιτούσε βιβλίο ολόκληρο για να περιγραφεί. Το 2015 χρειάστηκε να μπω άμεσα στο νοσοκομείο λόγω αγγειακής δυσπλασίας εγκεφάλου. Οι απαιτούμενες κατά τους γιατρούς τρεις επικίνδυνες επεμβάσεις με γέμισαν ανησυχία. Μετά την εντελώς απαραίτητη πρώτη, προγραμματιζόταν για μετά από ένα μήνα η δεύτερη. Τότε σκέφτηκα πως αν πάθω κάτι , οι λέξεις μου θα χάνονταν. Έτσι, αποφάσισα να μην κάνω τη δεύτερη εγχείρηση πριν  εκδοθεί το λεξικό που μια ζωή ονειρευόμουν.

Δεδομένου όμως  πως ούτε γλωσσολόγος είμαι ούτε φιλόλογος, κατά μία έννοια ήμουν εντελώς ακατάλληλος για αυτό. Γι’ αυτό και χρειάστηκε να διαβάσω διάφορα γλωσσολογικά βιβλία, εκατοντάδες κείμενα, κλπ., να μάθω την Νεοελληνική Γραμματική και να προστρέχω για θέματα ορθογραφίας ακόμη και στην Αρχαία Ελληνική. Την ίδια στιγμή, μάθαινα και την τουρκική γραμματική για να μπορέσω να μεταφράσω σωστά τις Ρωμαιικές λέξεις και τις φράσεις που είχα συγκεντρώσει. Δεν ήταν εύκολο. Αναγκάστηκα ακόμη να δημιουργήσω ένα αλφάβητο από διάφορους χαρακτήρες, που για να τους εξηγήσω, προσέτρεξα στη Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο.

Κάπως έτσι ετοιμάστηκε το λεξικό με τα 14.400 λήμματα και τις 8.500 προτάσεις, στο οποίο αφιέρωσα τις μέρες, αλλά και πολλές νύχτες μου για χρόνια ολόκληρα. 

Αν μάλιστα δεν είχα πρόβλημα με την υγεία μου και την αγωνία να εκδοθεί, θα μπορούσα να δουλέψω για πολύ καιρό ακόμη αυτό το έργο που μου χάραξε τη ζωή. Είμαι σίγουρος ότι θα μπορούσα να προσθέσω πλήθος λέξεων και προτάσεων ακόμη», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Βαχίτ Τουρσούν, ο οποίος σε δηλώσεις του στην κάμερα της ΕΡΤ ανέφερε τις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει στην Ελλάδα με την άδεια παραμονής παρότι βρίσκεται στη χώρα μας από τα τέλη της δεκαετίας του ’80.

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

Σικελία, αυτό είναι το μεγαλύτερο «ελληνικό» νησί της Μεσογείου

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Σικελία, το μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου με σπουδαία και πλούσια ιστορία, όσο και γνωστή για πολλούς λόγους, πέρα από την ομορφιά της. Ένα νησί στο οποίοι οι Έλληνες που το εποίκισαν μεγαλούργησαν ήδη από το 700 π.Χ. δημιουργώντας μια νέα Ελλάδα, με όλα τα στοιχεία του κλασικού τους πολιτισμού. Οι σημερινοί Σικελοί δεν το έχουν ξεχάσει -ή μάλλον, το ξαναθυμούνται και στρέφονται στις ρίζες τους για να δημιουργήσουν ένα καλύτερο μέλλον… Ακολουθεί το τρίτο και τελευταίο μέρος του μεγάλου οδοιπορικού του Newsbomb.gr στη Μεγάλη Ελλάδα.

Του Σωτήρη Σκουλούδη

Το Newsbomb.gr πραγματοποίησε μεγάλο οδοιπορικό στη Μεγάλη Ελλάδα, αναδεικνύοντας μια σύγχρονη συγκινητική τάση πολλών κατοίκων, οι οποίοι τιμούν την ελληνική κληρονομιά τους, επιζητώντας ισχυρότερη σύνδεση μαζί μας, τη «μαμά πατρίδα» όπως μας λένε. Αναδεικνύουμε επίσης ότι ο κλασικός μας πολιτισμός -και όχι μόνο- είναι εμφανής παντού και τιμάται δεόντως.

Στο πρώτο μέρος του οδοιπορικού σάς παρουσιάσαμε την Κύμη, τη Νάπολη, την Ποσειδωνία, το Μεταπόντιο και τον Τάραντα. Ακολούθησε το δεύτερο μέρος, με τον Κρότωνα και την Καλαβρία, ενώ σας παρουσιάσαμε και το ρεπορτάζ από τα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας και της Καλαβρίας, εκεί όπου οι κάτοικοι όχι μόνο είναι Έλληνες, αλλά μιλάνε κιόλας, με τη δική μας λαλιά, τα Γκρίκο.

Καταλήγουμε με το τρίτο και τελευταίο μέρος που κλείνει αυτό το οδοιπορικό, στο νησί της Σικελίας.

Παρά τις πολλές κατακτήσεις που γνώρισε το νησί, ο επισκέπτης θα αντιληφθεί σχεδόν αμέσως, ότι η ρήση «ούνα φάτσα, ούνα ράτσα» βρίσκει πλήρη εφαρμογή εδώ, ενώ το ανάγλυφο του νησιού, τα σπουδαία του μνημεία, η κουζίνα αλλά και τόσα άλλα, δεν μοιάζουν με τα ελληνικά, αλλά είναι ελληνικά…

Όπως νιώθουν και πολλοί κάτοικοι στο σήμερα, αναζητώντας στην κληρονομιά τους ένα ένδοξο μέλλον, βασισμένο στις αξίες της κλασικής αρχαιότητας, της οποίας είναι κοινωνοί τόσο, όσο εμείς, στην από εδώ πλευρά της Αδριατικής.

Δείτε το οδοιπορικό του Newsbomb.gr στη Σικελία:

Η Μεγάλη Ελλάδα καλεί την Ελλάδα: Σικελία, αυτό είναι το μεγαλύτερο «ελληνικό» νησί της Μεσογείου

Παίρνουμε το φέρι μποτ από την Καλαβρία και περνάμε απέναντι στο λιμάνι της Μεσσήνης, κι από εκεί κατεβαίνουμε προς τις ανατολικές ακτές της Σικελίας και την Ταορμίνα (αρχαίο Ταυρομένιο), έναν υπερ-δημοφιλή τουριστικό προορισμό, στους πρόποδες σχεδόν, της Αίτνας. Εκεί, μας περιμένουν σε ένα ειδυλλιακό τοπίο καθηγητές πανεπιστημίου και λόγιοι οι οποίοι ζήτησαν να μας δουν, για να μας εκφράσουν τι είναι για αυτούς η ελληνικότητα και γιατί το νησί τους είναι γεμάτη από αυτήν.

«Σαφώς η Ελλάδα είναι πολύ παρούσα όχι μόνο από καθαρά γλωσσική άποψη, αλλά και από απόψεως των πολιτισμικών παραδόσεων στον χώρο που ζούμε».
«Υπάρχουν πολλοί μύθοι που προέρχονται ακριβώς από αυτόν που ήταν ένας κυρίαρχος πολιτισμός, ο οποίος διαμορφώθηκε τόσο στη γλώσσα όσο και στη μυθολογία, διαμορφώνοντας τον πολιτισμό της Σικελίας».
«Νιώθουμε λοιπόν Έλληνες μέσα μας, έχουμε και αυτό το ελληνικό πνεύμα που πλανάται στην ψυχή μας, στην πραγματικότητα έχουμε αυτή τη μεγάλη αίσθηση φιλοξενίας που είναι χαρακτηριστική των Ελλήνων».
Gennaro Galdi, πρόεδρος της Ευρωμεσογειακής Ακαδημίας για τις τέχνες:«Μέσω της τέχνης μπορούμε να εικονογραφήσουμε τόσο το αρχαίο μεγαλείο της ελληνικής τέχνης όσο και του ελληνικού πολιτισμού. Κάτι που συμβαίνει και στη Σικελία και στην Καμπανία, αλλά που πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω για τις νέες γενιές».

Συνεχίζουμε στη Νάξο -ναι καλά διαβάσατε- μια αποικία μας από το 734 π.Χ., ενώ η περιοχή μετονομάστηκε πρόσφατα -ξανά- με το όνομα του κυκλαδίτικου νησιού, προκειμένου να θυμούνται όλοι την καταγωγή τους.

Εκεί, και δίπλα από την Πορτάρα -ναι υπάρχει κι εδώ- εκπαιδευτικοί μας ενημερώνουν για το πώς γαλουχούν τα παιδιά στα σχολεία με όλα αυτά τα οποία εδώ, μάλλον τα παραγκωνίζουμε…

Giuseppe Carmeni, Εκπαιδευτικός: «Εμείς είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας και ως σύλλογος πάντα επιδιώκουμε να μεταδώσουμε τις ρίζες μας στις νέες γενιές»
Giovanni Bucolo, Διοργανωτής του «Ελληνικού Φεστιβάλ»: Εμείς σήμερα θέλουμε να ξαναδημιουργήσουμε αυτό το πνεύμα, εδώ στη Νάξο, όπου δεν ομιλείται πλέον η ελληνική γλώσσα, αλλά το πνεύμα μας παρέμεινε ελληνικό, γιατί σε εμάς έμειναν αυτές οι μνήμες και η αίσθηση αυτής της μεγάλης πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς που μας έρχεται από την Ελλάδα, οπότε έχουμε άμεσους δεσμούς. Η “Ελληνική Εορτή” θέλει να αφηγηθεί αυτό το δεσμό».

Πέρασμα από την Κατάνια και στις νότιες ακτές της Σικελίας, όπου συνεχίζουμε το ταξίδι, για όσους δεν το γνωρίζουν, συμβαίνει ένα πραγματικό αρχαιοελληνικό θαύμα, που μόνο όποιος την επισκεφτεί, μπορεί να το αντιληφθεί στην ολότητά του.

Αρχικά οι Συρακούσες, η πιο σπουδαία μάλλον πόλη της Μεγάλης Ελλάδας και μια εκ των σημαντικότερων όλης της Μεσογείου κάποτε, εκεί όπου μεγαλούργησε ο Αρχιμήδης. Ο εφευρέτης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων παραμένει ο «τοπικός ήρωας» τής και σήμερα πανέμορφης πόλης, όπως είναι εμφανές παντού. Στο αρχαίο της θέατρο, δε, συμβαίνει κάτι υπέροχο: Από το 1914 και με διακοπή μόνο τους δύο παγκοσμίους πολέμους και την πανδημία, πραγματοποιείται ένα δίμηνο θερινό φεστιβάλ αρχαιοελληνικών παραστάσεων -τη χρονιά που μας πέρασε σημειώθηκε ρεκόρ με 160.000 θεατές.

 

Carlo Castello, Αρχαιολόγος: «Όταν οι Ρωμαίοι μπαίνουν στις Συρακούσες, είναι σαν να έμπαιναν στον Άρη. Γιατί ήταν ο κόσμος του Αρχιμήδη»…

Στις νότιες ακτές, έχουμε προορισμό τη Γέλα, τον Ακράγαντα και τον Σελινούντα, όπου παντού μας υποδέχτηκαν θερμά για να μας εξηγήσουν πόσο σημαντική είναι η ελληνικότητα για αυτούς αλλά και πόσο την «εξασκούν» στο σήμερα, με το βλέμμα στο αύριο… Ήταν κάτι που το αντιληφθήκαμε εύκολα, παρατηρώντας ειδικά τους σπουδαίους αρχαίους ναούς που ευτυχώς διασώζονται – ειδικά ο Ακράγαντας είναι μια σύγχρονη ωδή στον κλασικό πολιτισμό, με σπουδαίους ναούς, πενταπλάσιους σε μέγεθος από τη δική μας Ακρόπολη. Δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε ποια μορφή θα είχε και η κυρίως Ελλάδα, αν είχαν διασωθεί ένα μέρος μόνο των αρχαίων αρχιτεκτονικών θαυμάτων, έτσι όπως συνέβη εκεί.

Γέλα:

«Η Γέλα είναι ένας αρχαιολογικός χώρος, μια πόλη πραγματικά πολύ σημαντική, που ιδρύθηκε από Ρόδιους και Κρήτες αποίκους το 688 π.Χ.»
Giusepe Carnevale: «Εμείς είμαστε περήφανοι για αυτό το σύμβολο με τους αδελφούς Έλληνες γιατί εμείς θέλουμε ακόμη στο μέλλον μια προνομιακή συμφωνία με το ελληνικό έθνος, γιατί πολλοί από εμάς αισθανόμαστε ότι έχουμε ελληνική καταγωγή».
Angelo Presti, Τοπογράφος: «Είναι σημαντικό γιατί έχουμε ανάγκη να γνωρίζουμε το παρελθόν για να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον. Οι γνώσεις μας βοηθάνε και μας προφυλάσσουν».
Giuseppe Ammatuna, Ιατρός: «Ελπίζω ότι οι σχέσεις μας ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Μεγάλη Ελλάδα θα συνεχίσουν στον χρόνο, και θα γίνουν δυνατότερες με πολλές ανταλλαγές, ιδίως πολιτιστικές αλλά και εμπορικές, και πρωτίστως φιλικές».
Letizia Rustico, Αρχαιολόγος του Υπουργείου Πολιτισμού: «Αυτό που σπούδασα στα βιβλία, το αισθάνομαι στον πολιτισμό μου, έχει μπει ακριβώς στην προσωπικότητά μου. Η Ελληνική ιστορία είναι η πιο σημαντική ιστορία για να γνωρίζει ένας αρχαιολόγος. Για οποιονδήποτε αρχαιολόγο. Γιατί ο Ελληνικός πολιτισμός στη Σικελία έχει παράγει έναν πολύ βαθύ δεσμό, έναν δεσμό που έχει ακριβώς γραφτεί στην ιστορία και που είναι ακατάλυτα δεμένος με αυτή την περιοχή».

Ακράγαντας:

Στο φως του Ακράγαντα…
«Η σημασία για το σήμερα είναι η διάδοση των αξιών, να αντιληφθεί ο κόσμος το γεγονός ότι ό,τι κάνουν, ό,τι βλέπουν γύρω τους, είναι μέρος μιας πολύ αρχαίας κληρονομιάς, της ελληνικής κληρονομιάς που ξεκινά εδώ από την Εποχή του Χαλκού, μέχρι τη Βυζαντινή εποχή. Τον 21ο αιώνα πρέπει να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε αυτές τις αξίες. Σε μια περίοδο που όλα θα γίνουν παγκοσμιοποιημένα, και όλες αυτές οι αξίες θα σβηστούν και θα ακυρωθούν, είμαστε εδώ για να θυμίζουμε στις νέες γενιές από πού προήλθαν οι πρόγονοί μας. Και κάποιοι από εμάς είμαστε αρκετά τρελοί για να ντυνόμαστε όπως αυτοί, διότι έτσι νιώθουμε, νιώθουμε Αρχαίοι Έλληνες».
Αρχαιοελληνικές «λιχουδιές», από τον πολιτιστικό σύλλογο «Φοίνικες».
Άκρατος οίνος, από αρχαία ποικιλία κρασιού της Σικελίας, όπως ακριβώς το έπιναν και οι αρχαίοι…
castellana.jpg
Ο Giuseppe Castallana, αρχαιολόγος που συμμετείχε στις ανασκαφές του Ακράγαντα, μας περιγράφει την ιστορία της σπουδαίας πόλης
adis.jpg
Gabriele Onolfo, ντυμένος ως θεός Άρης
Alessandro Catania: Το πιο σημαντικό εργαλείο είναι οι εκδηλώσεις, ώστε να ξαναζήσουν οι τόποι και να μεταδώσουμε μια εικόνα και στα άτομα που σήμερα αγνοούν την δική μας πραγματικότητα, δηλαδή που δεν έχουν τη μνήμη από που προερχόμαστε, και να δώσουμε μέσω των εκδηλώσεων και των θεαμάτων πρωτίστως ένα μήνυμα που φτάνει με ένα τρόπο πιο ευθύ και καθαρό, και στις επόμενες γενιές.
Δεν θα μπορούσαμε να μην συναντήσουμε μια παρέα από την Κόρινθο…

Σελινούντας:

Ένας από τους υπέροχους ναούς
moncada.jpg
«Βλέπουμε από το σχέδιο αυτού του ναού το μεγαλείο της πόλης. Ένας ναός μήκους 100 ποδιών της εποχής, όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, αλλά πάνω από όλα χαρακτηριζόμενος από το ανοιχτό σχέδιο, ανοιχτό προς τον ουρανό, το κεντρικό τμήμα του ναού που θυμίζει το σχέδιο πολλών σημαντικών ναών και στην Ελλάδα, τη μητέρα πατρίδα».

Ανεβαίνουμε στα ενδότερα της Σικελίας, και μετά από μια απαραίτητη στάση στον ναό της Σέγεστας -που σώθηκε ως εκ του θαύματος στις πρόσφατες μεγάλες πυρκαγιές.

Φτάνουμε στο Παλέρμο, όπου και εκεί, ακούμε σπουδαίες ιστορίες για τον τόπο και τον πολιτισμό, από ανθρώπους σαν κι εμάς, που μας θεωρούν αδέλφια τους και συμπατριώτες.

Σπουδαία βυζαντινή εκκλησία στο κέντρο του Παλέρμο
Alessandra D’ Acquisto, Ξεναγός: «Η επιρροή στην τέχνη της Σικελίας παραμένει ισχυρή σε όλο τον Μεσαίωνα και αυτό το παρεκκλήσι είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα βυζαντινής τέχνης που έχουμε στο Παλέρμο».
Μήνυμα από το Παλέρμο…

Τελευταία στάση πριν την επιστροφή, στην Ιμέρα, εκεί όπου διεξήχθη μια από τις πιο θριαμβευτικές μάχες του Ελληνισμού της αρχαιότητας.

«Θέμα επιβίωσης η σύνδεση Ελλάδας-Μεγάλης Ελλάδας»

Κάπου εδώ τελειώνει το μεγάλο οδοιπορικό, που μας εξέπληξε και μας χαροποίησε, στη Μεγάλη Ελλάδα. Ο Ανδρέας Βελισσάρης, εκπαιδευτικός, μας βοήθησε με τις επαφές που διατηρεί με τα «αδέλφια» μας, όπως μας λέει, με στόχο να αναδειχτεί αυτό το σπουδαίο ζήτημα της σύνδεσης που γινόταν, αλλά και μπορεί να γίνει και στο σήμερα, με μεγάλη προοπτική για το αύριο.

Ζητήσαμε το σχόλιό του, και μας είπε τα ακόλουθα:

«Η σύνδεση Μεγάλης Ελλάδας και Ελλάδας είναι θέμα επιβίωσης και για τις δύο. Η Μεγάλη Ελλάδα λεηλατείται οικονομικά από τη Βόρεια Ιταλία από το τραγικό 1861 όπου κατακτήθηκε από τους Βόρειους Ιταλούς με άμεσο αποτέλεσμα τη φτωχοποίησή της και τη δημογραφική της διάλυση.

Το 1861 ήταν επίσης το έτος κατά το οποίο συστήθηκαν οι μαφίες που δρουν στο Νότο με αποτέλεσμα τη μετανάστευση του 70% του πληθυσμού του Νότου σε άλλες χώρες ή στη Βόρεια Ιταλία. Η Ελλάδα με τη δημογραφική κατάρρευση των τελευταίων δεκαετιών η οποία συνεχίζεται, σε 30 χρόνια θα βρεθεί με ένα πληθυσμό 8 εκατομμυρίων κάτι το οποίο θα σημάνει τη μείωση της γεωπολιτικής της ισχύος.

Αυτό θα θέσει σε κίνδυνο μια σειρά από προγράμματα που σχετίζονται με το Ελληνικό μέλλον και κυρίως θα κάνει πιο ασφυκτική την εξάρτηση της Ελλάδας από τις Βρυξέλλες. Η σύνδεση με την Ελλάδα θα βοηθήσει τη Μεγάλη Ελλάδα να ξεπεράσει όλες τις παθογένειες τις οποίες της δημιούργησε το Ιταλικό κράτος. Και η σύνδεση με τη Μεγάλη Ελλάδα θα βοηθήσει την Ελλάδα να ανακτήσει την ισχύ της στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Και ταυτόχρονα θα της επιτρέψει να έχει ένα ανεξάρτητο πολιτικό και πολιτιστικό ρόλο.

Μέσα στη Μεγάλη Ελλάδα ζουν 18 εκατομμύρια. Μόνο στην Αργεντινή των 46 εκατομμυρίων ζουν περίπου 20 εκατομμύρια μετανάστες από τη Μεγάλη Ελλάδα. Η σύνδεση Ελλάδας και Μεγάλης Ελλάδας θα δημιουργήσει έναν Ελληνισμό περίπου 60 εκατομμυρίων παγκοσμίως που θα είναι ένας αριθμός που θα επιτρέψει στο Ελληνικό στοιχείο να διασφαλίσει την βιωσιμότητά του στο μέλλον και θα του δώσει τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει οικονομικά και πολιτιστικά»…

Για τη σύνδεση Ελλάδας-Μεγάλης Ελλάδας έχει δημιουργηθεί μια σελίδα στο facebook, με εκατοντάδες χιλιάδες ακόλουθους:

Κλείνουμε, με τα λόγια του σπουδαίου ζωγράφου μας, Γιάννη Τσαρούχη, με τα οποία συνοδεύει το άγνωστό έργο του που εντοπίσαμε στο διαδίκτυο και ανήκει στην ιδιωτική συλλογή του Γιώργου Δαμιανού, έχοντας για το τέλος κάτι να συμπληρώσουμε.

«Από τη Μεγάλη Ελλάδα στη Μητέρα Ελλάδα:
Μητέρα άργησες
Ξύπνα τον Οδυσσέα
Το Δένδρο της ζωής ξεράθηκε
Το μοναστήρι των Κασούλων γκρεμίστηκε
Η Μαρία Μπούκαλη δεν φάνηκε ακόμα
Μητέρα πεθαίνω πεθαίνω πεθαίνω…»

Και συμπληρώνουμε με μια μικρή παράφραση, λίγες δεκαετίες μετά από τη μέρα που γράφτηκαν τα παραπάνω λόγια:

«Η Ρωμιοσύνη κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο…»

Δείτε το πρώτο και το δεύτερο μέρος του οδοιπορικού, καθώς και ρεπορτάζ για τη Μεγάλη Ελλάδα:

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή