Ακολουθήστε μας

Γενικά θέματα

Πολιτική Ηγεσία Μέρος ΙΙ: Χαρισματικός Πολιτικός Ηγέτης

Δημοσιεύτηκε στις

του Δημήτριου Καρατζίδη
Στη διεθνή βιβλιογραφία δυο είναι οι
κυριότερες θεωρητικές – μεθοδολογικές προσεγγίσεις για τη σπουδή των πολιτικών
ηγετών:
α.         Η
«ψυχοπολιτική προσέγγιση», που έχει ως αντικείμενο τις ψυχολογικές ιδιότητες
και ιδιορρυθμίες των ηγετών, στοιχεία της οποίας ανέλυσα σε προηγούμενο άρθρο
(Μέρος Ι), και
β.         Η
«κοινωνικοψυχολογική προσέγγιση», η οποία αποτελείται από τις παρακάτω τρείς μεγάλες
επιμέρους ενότητες:

(1)       Την
«πραγματιστική ή οργανωτική προσέγγιση», που επικεντρώνεται στην οργανωτική
δραστηριότητα του ηγέτη και η οποία αποσκοπεί όχι μόνο στην κατάκτηση της
δύναμης και της εξουσίας, αλλά και στη διατήρησή της για όσο το δυνατόν
περισσότερο χρόνο.
(2)       Την
«μαρξιστική ή επαναστατική προσέγγιση».
(3)       Την
«χαρισματική προσέγγιση» του Μαξ Βέμπερ.
Η λέξη χαρισματικός προέρχεται από την
ελληνική λέξη «χάρισμα», ή αλλιώς «χάρις» που σημαίνει εύνοια, δώρο (ταλέντο).
Σύμφωνα με τον καθηγητή Κλεομένη Κουτσούκη, στον όρο «χαρισματικός» μπορούμε να
διακρίνουμε τρεις χρήσεις:
            α.         Την καθημερινή χρήση του όρου, σύμφωνα
με την οποία το χαρισματικό άτομο έχει κάποια ιδιαίτερη χάρη, μια ικανότητα
ασυνήθιστη που γοητεύει.
            β.         Την θρησκευτική χρήση του όρου, σύμφωνα
με την οποία το άτομο έχει μια θεϊκή ιδιότητα τέτοια ώστε ακόμη και θαύματα να
μπορεί να κάνει.
            γ.         Την επιστημονική, κοινωνιολογική
έννοια, που δόθηκε από τον Μαξ Βέμπερ, σύμφωνα με την οποία βασική προϋπόθεση
για την ανάδειξη και την εδραίωση του χαρισματικού ηγέτη με τις ξεχωριστές
υπερφυσικές ιδιότητες αποτελεί η κοινωνική αναγνώριση. Ήτοι μια επικύρωση του
χαρίσματός του από την κοινωνία, δηλαδή από τους ανθρώπους οι οποίοι θα
υποστούν την εξουσία του.
Σύμφωνα με την Βεμπεριανή θεωρία υπάρχουν
τρεις τύποι εξουσίας-ηγεσίας:
            α.         Ο «γραφειοκρατικός ή ορθολογικός τύπος,
που απαντάται στη σύγχρονη κοινωνία και αποτελεί αντικείμενο ανάλυσης κυρίως
της πολιτικής επιστήμης και της κοινωνιολογίας.
β.         Ο
«παραδοσιακός τύπος», που έχει σχέση με την παραδοσιακή κοινωνία και τον οποίο πραγματεύεται
η ανθρωπολογία και
γ.         Ο
«χαρισματικός τύπος».
Ο Μαξ Βέμπερ επιδιώκει να ερμηνεύσει
το φαινόμενο της χαρισματικής ηγεσίας μέσα από την αλληλεπίδραση των
κοινωνικοπολιτικών ιδιαιτεροτήτων του ηγέτη με το κοινωνικό του περιβάλλον. Επικεντρώνεται
στην κοινωνικοψυχολογική αλληλεπίδραση μεταξύ του επίδοξου ηγέτη και της
κοινωνίας που βρίσκεται σε κρίση, δηλαδή σε παθολογική κατάσταση και η οποία
αναζητεί τον χαρισματικό ηγέτη, προκειμένου να συνέλθει από αυτή την κρίση. Με
άλλα λόγια, η κοινωνία είναι αυτή που επηρεάζεται από την εμφάνιση του
χαρισματικού ηγέτη, ο οποίος στοχεύει να γκρεμίσει οτιδήποτε το παλαιό και να
οικοδομήσει ένα νέο σύστημα αξιών, ουσιαστικά μια διαφορετική κοινωνία.
Για την εμφάνιση του χαρισματικού
ηγέτη πρέπει να υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις ή αλλιώς στάδια της εξέλιξης.
Τα στάδια αυτά αποτελούν μια συνέχεια που σχηματίζει τον «χαρισματικό κύκλο»
και μόνο μετά την ολοκλήρωση του κύκλου αυτού μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τον
ηγέτη ως χαρισματικό. Τα στάδια της εξέλιξης της χαρισματικής ηγεσία είναι:
α.         Η ύπαρξη μια κοινωνίας που βρίσκεται σε
οξεία κρίση.
                        Η κρίση της κοινωνίας έχει ως
αποτέλεσμα την εμφάνιση μιας έντονης αμφισβήτησης όχι μόνο της νομιμότητας του
πολιτικού συστήματος, αλλά και των θεσμών. Η κατάσταση αυτή είναι δυνατόν να
αποξενώσει τις μάζες από το σύστημα και «να τις καταστήσει ευάλωτες και
επιρρεπείς σε μαζικές προκλήσεις ή εκδηλώσεις».
β.         Η ύπαρξη μια υποδειγματικής
προσωπικότητας.
                                    Δεν υπάρχει χαρισματική ηγεσία με
την Βεμπεριανή έννοια χωρίς την ύπαρξη μιας υποδειγματικής φυσιογνωμίας. Ο
εκκολαπτόμενος χαρισματικός ηγέτης θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να προβάλει
τον εαυτό του στην κοινωνία η οποία βρίσκεται σε κρίση. Για να επιτευχτεί αυτή
προβολή θα πρέπει ο ηγέτης να απευθύνει το μήνυμά του, το οποίο θα περιέχει τη
«συνταγή» για την υπέρβαση της κρίσης. Μόνο μέσω του μηνύματος αυτού θα
προβληθεί η χαρισματική του φυσιογνωμία στη κοινωνία. Για να γίνει αυτό βασική προϋπόθεση
εκτός από την προσωπικότητα και τις ικανότητες του ηγέτη, είναι και η συγκυρία
της ευκαιρίας να διαδώσει το μήνυμά του και να το στηρίξει δημόσια.
γ.         Η δημιουργία του χαρισματικού δεσμού
μεταξύ ηγέτη και κοινωνίας.
                        Όταν επιτευχθεί αυτός ο δεσμός τότε
ο ηγέτης έχει τη δυνατότητα να κατευθύνει τη συμπεριφορά των μαζών και να
αλλάξει το σύστημα αξιών τους χωρίς να χρειαστούν οι νομικές διατυπώσεις στις
οποίες θα κατέφευγε ένας γραφειοκρατικός-ορθολογικός ηγέτης.
δ.         Η ρουτινοποίηση ή καθημερινοποίηση της
χαρισματικής ηγεσίας
                        Είναι η φάση κατά την οποία
μετατοπίζεται το κέντρο βάρους της νομιμότητας από το πρόσωπο του χαρισματικού
ηγέτη στη λειτουργία των νέων θεσμών οι οποίοι και ενσαρκώνουν στη συνέχεια τα
οράματά του. Ο χαρισματικός ηγέτης αφού έχει πλέον καταξιωθεί στη κοινωνία μέσω
του χαρισματικού δεσμού, αρχίζει αμέσως να εδραιώνει μια νέα τάξη
αναδιοργανώνοντας την κοινωνία και δημιουργώντας νέους θεσμούς, γιατί γνωρίζει
ότι επέρχεται αυτή η τελευταία φάση του «χαρισματικού κύκλου» την οποία
χαρακτηρίζει η ορθολογικοποίηση όλων των διαδικασιών και των οργανωτικών
σχημάτων εντός του κράτους. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης ο ηγέτης, κατανοώντας
ότι ο χαρισματικός δεσμός εξασθενεί σταδιακά, θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα συμμορφωθεί
και αυτός με το νέο θεσμικό σύστημα και το ακολουθήσει πιστά, με σοβαρό κίνδυνο
να χάσει την εξουσία στην περίπτωση αυτή ή να κρατήσει την εξουσία χρησιμοποιώντας
αυταρχικές μεθόδους και βία.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι για
να εμφανιστεί η χαρισματική ηγεσία θα πρέπει σε μια συγκεκριμένη ιστορική
συγκυρία να υπάρχει ο ηγέτης με τις ανάλογες ικανότητες, ο οποίος να δράσει
μέσα σε μια κοινωνία έτοιμη να δεχθεί το μήνυμά του. Ως τέτοια παραδείγματα
χαρισματικών ηγετών οι οποίοι ολοκλήρωσαν τον «χαρισματικό κύκλο» θα μπορούσαμε
να αναφέρουμε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Λένιν, Μουσταφά Κεμάλ, τον Μάο Τσε
Τουγκ και πρόσφατα τον Ούγκο Τσάβες.
Γενικά παρατηρούμε ότι ο χαρισματικός
ηγέτης της «Βεμπεριανής θεωρίας» εμφανίζεται κυρίως σε μεταβατικές κοινωνίες,
οι οποίες προσπαθούν να απαλλαγούν από τον παραδοσιακό και να ενταχθούν στον
σύγχρονο τρόπο ζωής. Τα χαρακτηριστικά των κοινωνιών αυτών είναι η έλλειψη
συναινετικού κλίματος και γενικά η έλλειψη των κανόνων επίλυσης των κοινωνικών
συγκρούσεων, καθώς και των σχετικών μηχανισμών. Η κατάσταση αυτή, στην οποία
συνήθως η υπάρχουσα ηγεσία δεν μπορεί να δώσει λύση διεξόδου από την κρίση,
είναι η κατάλληλη στιγμή για την ανάδειξη ενός χαρισματικού ηγέτη, ο οποίος με
κάποιο «μήνυμα-συνταγή» θα εκτονώσει την κρίση.
Η τρέχουσα πολιτική, κοινωνική και
οικονομική κρίση που μαστίζει όχι μόνο την ελληνική αλλά πλέον και την κυπριακή
κοινωνία, έχει οδηγήσει μια μεγάλη μερίδα Ελλήνων και όχι μόνο πολιτών να
αναρωτιούνται εάν υπάρχουν γενικά πολιτικοί που να διαθέτουν τα χαρακτηριστικά
εκείνα γνωρίσματα τα οποία θα μας βγάλουν από το τέλμα. Συχνά πυκνά στη χώρα
μας διαβάζουμε και ακούμε έγκριτους σχολιαστές, αλλά και πολίτες όλων των
κοινωνικών στρωμάτων, να αγωνιούν, να επιζητούν και να ελπίζουν στην εμφάνιση
στον πολιτικό στίβο ενός χαρισματικού ηγέτη που θα μας οδηγήσει στην έξοδο από
την κρίση.
Παραπάνω εξετάσαμε τις συνθήκες κάτω
από τις οποίες είναι δυνατή η εμφάνιση του χαρισματικού ηγέτη. Αξίζει όμως στη
συνέχεια να απαντήσουμε στο ερώτημα: Γιατί στην ελληνική κοινωνία δεν
εμφανίζεται ένας χαρισματικός ηγέτης να την βγάλει από την κρίση; Ως κυριότερους
λόγους για τους οποίους δεν εμφανίζεται ένας «Βεμπεριανός» χαρισματικός ηγέτης
στην ελληνική κοινωνία, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τους παρακάτω που είναι
δυνατό να δρουν αυτόνομα ή συνδυαστικά :
            α.         Η έννοια του χαρισματικού ηγέτη ανήκει πλέον
στο παρελθόν, καθόσον όπως έχουμε ήδη αναλύσει παραπάνω, αυτός εμφανίζεται
κυρίως σε παραδοσιακές κοινωνίες στη διαδικασία μετάβασής τους στον σύγχρονο
τρόπο ζωής.
β.         Η
ελληνική κοινωνία δεν περνάει «οξεία κρίση», αλλά απλά διαβιεί μια οικονομική
κρίση η οποία δεν έχει επηρεάσει το πολιτικό μας σύστημα σε τέτοιο σημείο ώστε να
θέτει υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα των θεσμών του.
γ.         Δε
φαίνεται να υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία τα κατάλληλα πρόσωπα, οι
υποδειγματικές εκείνες προσωπικότητες που να έχουν τη δυνατότητα να αναδειχθούν
σε χαρισματικούς ηγέτες.
δ.         Ακόμη
κι αν υπάρχουν υποδειγματικές προσωπικότητες οι οποίες δύνανται να εξελιχθούν
σε χαρισματικούς ηγέτες, δεν έχουν από ότι φαίνεται τη δυνατότητα να προβάλουν
τον εαυτό τους στη κοινωνία. Δηλαδή δεν έχουν την ευκαιρία να απευθύνουν προς
την ελληνική κοινωνία το μήνυμά τους το οποίο και θα περιέχει τη «συνταγή» για
την υπέρβαση της κρίσης και μέσω του οποίου θα υφανθεί ο χαρισματικός δεσμός
μεταξύ του ηγέτη και της κοινωνίας.
ε.         Η
ελληνική κοινωνία διαβιεί μια «οξεία κρίση» η οποία νομοτελειακά την οδηγεί
προς τη «καταστροφή» χωρίς να έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει. Και ως
«καταστροφή» δεν εννοείται μόνο η οικονομική καταστροφή την οποία ήδη
υφιστάμεθα, αλλά μια οποιασδήποτε μορφής εσωτερική σύγκρουση των μελών της
κοινωνίας ή και εξωτερική σε επίπεδο διακρατικό, λόγω της προφανούς κατάρρευσης
της αποτρεπτικής μας ικανότητας.
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι
μόνο μετά από μια «μεγάλη καταστροφή» είναι δυνατόν να δημιουργηθούν οι
κατάλληλες εκείνες συνθήκες για την εμφάνιση ενός χαρισματικού ηγέτη στην
ελληνική κοινωνία.

Γενικά θέματα

Η τεχνητή νοημοσύνη θα μειώσει και τον αριθμό των πιλότων στα αεροσκάφη;

Ποιοι θέλουν να μειώσουν τους πιλότους στα αεροσκάφη, λόγω ΑΙ

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) θα μειώσει και τον αριθμό των πιλότων στα αεροσκάφη; Ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι έχουν κατατεθεί εισηγήσεις στον Οργανισμό Ασφάλειας της Αεροπορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EASA) για να μειωθούν από δύο σε έναν οι πιλότοι στο κόκπιτ των  αεροσκαφών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης.

Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής αυτού του μέτρου δεν έχει οριστικοποιηθεί, αλλά φαίνεται ότι τα συμπεράσματα θα μπορούσαν να προκύψουν το 2029 και να γίνουν επίσημα το 2030.

Ήδη πάντως, οι σκέψεις αυτές προκαλούν μεγάλες αντιδράσεις από τις ενώσεις των πιλότων σε όλη την Ευρώπη.

«Αυτό που προτείνεται είναι μια παρέκκλιση που παραβιάζει όλες τις αρχές», λέει ο Ανχελ Γκονδάλεθ, αναπληρωτής διευθυντής του τεχνικού τμήματος στη Sepla. «Η φόρμουλα να υπάρχουν δύο πιλότοι στο κόκπιτ  ανά πάσα στιγμή είναι απολύτως κρίσιμη , καθώς χωρίς αυτήν, η ασφάλεια είναι σαφώς μειωμένη», λέει ο Γκονδάλεθ. « Σε ένα αεροπλάνο, όλοι οι έλεγχοι και οι διαδικασίες πρέπει να εκτελούνται εις διπλούν για να αποφευχθούν προβλήματα και πρέπει πάντα να υπάρχει ένας πιλότος που παρακολουθεί όλα όσα συμβαίνουν και τη δραστηριότητα του συναδέλφου του», τονίζει και εξηγεί: «Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μπορούσε ποτέ να αντικαταστήσει τους ανθρώπους σε αυτές τις διαδικασίες, δεδομένου ότι δεν μπορεί να διορθώσει λάθη ή να λάβει αποφάσεις κατά περίπτωση· απαιτείται κριτική, ανθρώπινη κρίση, την οποία η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να προσφέρει».

Σύμφωνα, με τον εκπρόσωπο των Ισπανών πιλότων, δύο εταιρείες κατασκευής αεροσκαφών προωθούν αυτό το μέτρο – η Airbus και η Dassault.  «Καμία αεροπορική εταιρεία δεν βρίσκεται πίσω από αυτό· μόνο αυτές οι δύο εταιρείες δοκιμάζουν ήδη πιλοτήρια ενός πιλότου. Δεν θέλουν όλες οι εταιρείες να μειώσουν την ασφάλεια, μόνο αυτές οι δύο», λέει ο Γκονδάλεθ.

Διευκρινίσεις από τον ΕΑSΑ

Ο EASA επιβεβαιώνει ότι είναι οι κατασκευαστές αεροσκαφών που πιέζουν για τη μείωση του αριθμού των πιλότων στο κόκπιτ, αλλά θεωρεί ότι δημιουργείται ένα προπέτασμα καπνού για τις πραγματικές επιπτώσεις της μελέτης.

Αυτό που τίθεται στο τραπέζι είναι ότι σε μεγάλες πτήσεις , που απαιτούν δύο πληρώματα για εναλλαγή και ανάπαυση, θα μπορούσαν να μειωθούν και ότι, για τμήματα της πτήσης, θα μπορούσε ουσιαστικά να υπάρχει μόνο ένας πιλότος.Aλλά θα υπάρχουν πάντα δύο πιλότοι   σε βασικές στιγμές της πτήσης, όπως η προσγείωση ή η απογείωση. «Ένας μόνος πιλότος θα μπορεί να είναι  στο πιλοτήριο κατά τη διάρκεια ορισμένων φάσεων της πτήσης, αλλά αυτό θα απαιτούσε σημαντικές τεχνολογικές αλλαγές που θα μπορούσαν να εγγυηθούν ότι θα διαπιστώνεται από την ΑΙ αν ο πιλότος δεν μπορεί  να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του».

Με αυτή την έννοια, από τον ΕASA μπιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να περιλαμβάνει « συστήματα ανίχνευσης κόπωσης ή ανικανότητας ». Υπό αυτή την έννοια, «θα μάθουμε από αυτή την εμπειρία να συλλέγουμε δεδομένα που θα μας επιτρέψουν όχι μόνο να αξιολογήσουμε την πιθανότητα αυτής της μείωσης του προσωπικού, αλλά και να βελτιώσουμε τη συνολική ασφάλεια όλων των πτήσεων».

Μακροπρόθεσμα, στόχος είναι «η δημιουργία ενός «έξυπνου» πιλοτήριου με καινοτόμα χαρακτηριστικά μείωσης του φόρτου εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης της απόδοσης και της εξεύρεσης λύσεων για την πρόληψη απειλών στην ασφάλεια του αεροσκάφους».

Συνεπώς, τονίζουν από τον ΕASA ότι, σε αντίθεση με όσα λέγονται, «δεν υπάρχει καθορισμένο χρονοδιάγραμμα» και ότι «όλα θα εξαρτηθούν από το αν οι νέες τεχνολογίες θα επιδείξουν τα οφέλη τους για την ασφάλεια.

Έλλειψη πιλότων

Σε κάθε περίπτωση, το συνδικάτο Sepla των πιλότων αναγνωρίζει ότι αυτή η απόφαση είναι μέρος μιας σειράς μέτρων που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση μιας από τις μεγαλύτερες απειλές που διατρέχουν τον κλάδο: η έλλειψη πιλότων τα επόμενα χρόνια. «Είναι αλήθεια ότι υπάρχει πραγματικό πρόβλημα με την έλλειψη επαγγελματιών πιλότων, αλλά αυτό δεν μπορεί να λυθεί με την εγκατάλειψη της ασφάλειας», λέει ο Γκονδάλεθ. «Πρέπει να διευκολύνουμε την αύξηση του αριθμού περισσότερων πιλότων, δεν υπάρχει άλλος τρόπος».

Εκτιμάται ότι το 2026, παγκοσμίως θα υπάρχει έλλειψη 24.000 πιλότων σε πραγματικό χρόνο. Μέχρι το 2030 θα υπάρχει έλλειψη σχεδόν 60.000 πιλότων.

Το «εργατικό κόστος» είναι επίσης μεγάλη δαπάνη για τις αεροπορικές εταιρείες. Για τη Lufthansa ή την American Airlines αυτό είναι περίπου 20% έως 30%. Αυτό είναι πρακτικά το ίδιο με το κόστος των καυσίμων.

Σύμφωνα με την World Aviation, ένας κυβερνήτης αεροσκάφους κερδίζει περίπου 80.000 ευρώ και ο  συγκυβερνήτης 50.000 ευρώ, ετησίως. Ένας νέος πιλότος κερδίζει ήδη περίπου 22.000 ευρώ ετησίως.

Η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) προβλέπει ότι περισσότεροι από 350.000 πιλότοι θα χρειαστούν παγκοσμίως μεταξύ 2024 και 2032. Αντιμέτωπες με αυτήν την πραγματικότητα, οι αεροπορικές εταιρείες «μπορεί τώρα να δουν την ανάπτυξή τους να περιορίζεται σαφώς από την έλλειψη πιλότων και αυτοί μπορεί να γίνουν ένα πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο που τους μετατρέπει στο επίκεντρο ενός πολέμου που αυτές οι εταιρείες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά».

Κατά συνέπεια, “αναζητούνται λύσεις, από την πρόσληψη ξένων πιλότων, όπως κάνουν οι ΗΠΑ με τους Αυστραλούς επαγγελματίες, έως την αύξηση των δαπανών για την  εκπαίδευση πιλότων. Και αυτό είναι το ζητούμενο στην Ευρώπη. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η τελευταία από τις “λύσεις” σε μια από τις μεγαλύτερες υπαρξιακές κρίσεις του κλάδου.

ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Το Χάρβαρντ, ο Τραμπ και η υποκρισία

Τουλάχιστον 60  αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν προειδοποιηθεί ότι θα μπορούσαν σύντομα να είναι μεταξύ των επόμενων που θα χάσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από ομοσπονδιακή χρηματοδότηση εάν δεν ευθυγραμμιστούν με το όραμα του προέδρου των ΗΠΑ για τα πολιτικά δικαιώματα.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Γράφει ο Μιχάλης Ψύλος, Ναυτεμπορική

Το Χάρβαρντ-το παλαιότερο και πιο διάσημο πανεπιστήμιο της Αμερικής- μονοπωλεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης σε όλο τον κόσμο. Ο λόγος; Ο πρόεδρος  Ντόναλντ Τραμπ  αποφάσισε να περικόψει κατά 2,2 δισ. δολάρια την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση του πανεπιστημίου, επειδή αρνήθηκε να υποκύψει στις  απαιτήσεις του Λευκού Οίκου να εξαλείψει τα προγράμματα ένταξης και διαφορετικότητας και να αποθαρρύνει τον ακτιβισμό στην πανεπιστημιούπολη.

Τουλάχιστον 60  αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν προειδοποιηθεί ότι θα μπορούσαν σύντομα να είναι μεταξύ των επόμενων που θα χάσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από ομοσπονδιακή χρηματοδότηση εάν δεν ευθυγραμμιστούν με το όραμα του προέδρου των ΗΠΑ για τα πολιτικά δικαιώματα.

Το υπόβαθρο αυτής της άνευ προηγουμένου κυβερνητικής παρέμβασης στις υποθέσεις του πανεπιστημίου είναι η υποτιθέμενη άνοδος του αντισημιτισμού στα πανεπιστήμια, που τροφοδοτείται από την αύξηση των διαδηλώσεων υπέρ της Παλαιστίνης.

«Το Χάρβαρντ δεν θα παραιτηθεί από την ανεξαρτησία του ή τα συνταγματικά του δικαιώματα», ήταν η απάντηση του πανεπιστημίου. Μια δήλωση που θα φαινόταν προφανής πριν από μερικούς μήνες. «Το Χάρβαρντ άνοιξε το δρόμο για άλλα ιδρύματα», σχολίασε ο Μπαράκ Ομπάμα, απορρίπτοντας «την παράνομη προσπάθεια καταστολής της ακαδημαϊκής ελευθερίας».

Άλλα δύο πανεπιστήμια, το  Στάνφορντ και το περίφημο MIT φαίνεται να ευθυγραμμίζονται με το Χάρβαρντ.

Όμως, άλλα διάσημα, αμερικανικά πανεπιστήμια, όπως το Κολάμπια, έχουν αποδεχθεί τους όρους που επιβλήθηκαν για την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών που υπαγορεύει ο Λευκός Οίκος.

Για να μην αναφέρουμε την απέλαση εκατοντάδων αλλοδαπών φοιτητών για εγκλήματα γνώμης –συνήθως για την αντίθεσή τους στην πολιτική του Ισραήλ στη Γάζα. Μέχρι σήμερα, περισσότερες από 600 άδειες παραμονής ξένων φοιτητών στις ΗΠΑ έχουν ανακληθεί χωρίς  δικαίωμα έφεσης. Απευθείας από τον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο. Η κυβέρνηση βασίζεται στον Νόμο του 1952 για τη Μετανάστευση και την Εθνικότητα, ο οποίος επιτρέπει στον Υπουργό Εξωτερικών να απελαύνει μη αμερικανούς πολίτες εάν απειλούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι «ένοχοι» φοιτητές συλλαμβάνονταν στα σπίτια τους ή  και στο δρόμο από ομάδες κουκουλοφόρων και «εξαφανίζονταν» σε ομοσπονδιακά σωφρονιστικά καταστήματα ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης υπεράκτιων χωρών.

Η άρνηση του Χάρβαρντ ξεχωρίζει. Όσο και αν πέρυσι, η διοίκηση του πανεπιστημίου είχε απολύσει την πρύτανη Κλοντίν Γκέι, επειδή δεν κατάφερε να καταστείλει επαρκώς το κίνημα των φοιτητών ενάντια στις σφαγές στη Γάζα.

Υποκρισία

Πολλοί από τους καθηγητές και τους φοιτητές που διαμαρτύρονται βέβαια σήμερα κατά του Τραμπ είναι οι ίδιοι που «σφύριζαν αδιάφορα», όταν απομακρύνθηκε η πρύτανης. Όπως και η τότε κυβέρνηση των Δημοκρατικών.

Ποιος μπορεί να καταγγείλει τον Τραμπ για ύποπτη εργαλειακή δράση στην απαίτηση σκληρών προτύπων για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού, όταν δυστυχώς ήταν οι ακαδημαϊκές αρχές που για πρώτη φορά εξαπέλυσαν ένα αντισημιτικό κυνήγι μαγισσών; Ποιος μπορεί να κατηγορήσει σήμερα τον Λευκό Οίκο ότι θέλει να καταπατήσει την πολιτιστική αυτονομία του Χάρβαρντ, όταν πριν από ένα χρόνο ήταν οι μεγάλοι χορηγοί που έδιωξαν την πρύτανη για πολιτικούς λόγους, υπό την πίεση μιας ξένης κυβέρνησης;

Μόλις ενάμισι χρόνο πριν , τον Δεκέμβριο του 2023, οι πρόεδροι μεγάλων αμερικανικών πανεπιστημίων «ανακρίθηκαν» σε ακρόαση στο Κογκρέσο. Εκεί, οι Ρεπουμπλικάνοι τους κατηγόρησαν ότι απέτυχαν να προστατεύσουν τους Εβραίους φοιτητές μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα.

Κρίσιμο παιγνίδι

Σε κάθε περίπτωση όμως, φαίνεται να παίζεται –με επίκεντρο τα πανεπιστήμια- ένα κρίσιμο παιχνίδι στη συνταγματική κρίση που αρχίζει να μαστίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Χρησιμοποιείται η δημόσια χρηματοδότηση για να ενσταλάξει στους πρυτάνεις και τις διοικήσεις των πανεπιστημίων τον φόβο. Αν δεν αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, δεν θα χρηματοδοτηθούν από τον Ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.

Για το Χάρβαρντ ειδικά, δεν φαίνεται βέβαια να υπάρχει πρόβλημα χρηματοδότησης. Είναι το πλουσιότερο πανεπιστήμιο στον πλανήτη. Οι δωρεές στο πανεπιστήμιο ξεπέρασαν πέρυσι τα 53 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το πρόβλημα είναι ότι ενώ τα αμερικανικά πανεπιστήμια θεωρούνται ηγετικά σε πολλούς ερευνητικούς τομείς και ελκυστικά για επιστήμονες από όλο τον κόσμο, οι πιέσεις του προέδρου Τραμπ αυξάνουν τους φόβους για «διαρροή εγκεφάλων»  από την Αμερική.  Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο  περιοδικό Nature στα τέλη Μαρτίου, πάνω από το 75% των επιστημόνων στις ΗΠΑ σκέφτονται να μετακομίσουν στο εξωτερικό – για παράδειγμα στην Ευρώπη ή τον Καναδά.

Ίσως η απάντηση του Χάρβαρντ στον πρόεδρο Τραμπ να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για άλλους. Η μάχη θα μπορούσε να επεκταθεί πολύ περισσότερο από ό,τι είχαν φανταστεί πολλοί Αμερικανοί…

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Αρμενία – Ιράν: Κοινά στρατιωτικά γυμνάσια των δύο χωρών

Το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας ανακοίνωσε χθες ότι τα γυμνάσια, στα οποία συμμετέχουν ειδικές δυνάμεις των δύο πλευρών, θα γίνονταν και στις δύο πλευρές της απομακρυσμένης συνοριακής γραμμής 44 χιλιομέτρων που μοιράζονται οι δύο χώρες.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Το Ιράν και η Αρμενία αναμένεται να ολοκληρώσουν σήμερα διήμερα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια κατά μήκος των κοινών τους συνόρων, εν μέσω εντάσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και με την μακροχρόνια αντιπαλότητα Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν να παραμένει.

Το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας ανακοίνωσε χθες ότι τα γυμνάσια, στα οποία συμμετέχουν ειδικές δυνάμεις των δύο πλευρών, θα γίνονταν και στις δύο πλευρές της απομακρυσμένης συνοριακής γραμμής 44 χιλιομέτρων που μοιράζονται οι δύο χώρες.

Το αρμένικο ΥΠΑΜ παράλληλα τόνισε ότι οι δύο πλευρές θα κάνουν ασκήσεις για να απαντούν σε «επιθέσεις από προσομοιωμένες τρομοκρατικές ομάδες» σε συνοριακά σημεία ελέγχου.

«Στόχος αυτών των γυμνασίων είναι η εδραίωση της ασφάλειας των συνόρων στη βάση των κοινών συμφερόντων των δύο χωρών», ανέφερε αξιωματούχος των Φρουρών της Επανάστασης σε ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Η Αρμενία έχει εμβαθύνει τους δεσμούς με τη Δύση τα τελευταία χρόνια, καθώς οι σχέσεις με την παραδοσιακή σύμμαχο Ρωσία έχουν επιδεινωθεί, με ορισμένους Αρμένιους να κατηγορούν τη Μόσχα ότι δεν τους προστατεύει από το Αζερμπαϊτζάν.

Στενές σχέσεις Γερεβάν – Τεχεράνης

Παρά την προσέγγιση με τη Δύση, το Γερεβάν διατηρεί θερμές σχέσεις με το Ιράν, το οποίο βρίσκεται σε αντιπαράθεση με δυτικές χώρες για τις πυρηνικές του φιλοδοξίες.

Τα σύνορα της Αρμενίας με το γειτονικό Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία παραμένουν κλειστά για πάνω από τρεις δεκαετίες, προσδίνοντας έτσι στα ορεινά σύνορα της Αρμενίας με το Ιράν μεγάλη οικονομική βαρύτητα.

Η συνοριακή περιοχή του Ιράν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των εντάσεων της ίδιας της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν. Οι δύο χώρες του Καυκάσου έχουν εμπλακεί σε πολέμους μετά τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το Ναγκόρνο Καραμπάχ, ένας θύλακας στο Αζερμπαϊτζάν, στον οποίο κατοικούσαν κυρίως Αρμένιοι, αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη της Αρμενίας. Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Αζερμπαϊτζάν ανακατέλαβε στρατιωτικά το Ναγκόρνο Καραμπάχ, εξωθώντας σχεδόν το σύνολο των 100.000 Αρμενίων της περιοχής να καταφύγουν στην Αρμενία.

Ειρηνευτικές συνομιλίες με Αζερμπαϊτζάν

Το Αζερμπαϊτζάν ζητά από την Αρμενία να του παράσχει έναν διάδρομο μέσω της συνοριακής περιοχής, που συνδέει το Μπακού με τον θύλακα του Ναχιτσεβάν και τη σύμμαχό του, την Τουρκία.

Τόσο η Αρμενία όσο και το Αζερμπαϊτζάν δήλωσαν τον περασμένο μήνα ότι συμφώνησαν σε ένα κείμενο μιας ειρηνευτικής συνθήκης για τον τερματισμό της μεταξύ τους σύγκρουσης, αλλά έκτοτε ανταλλάζουν κατηγορίες για πολλά περιστατικά πυροβολισμών κατά μήκος των βαριά στρατιωτικοποιημένων συνόρων τους.

Πηγή: ΑΜΠΕ

Συνέχεια ανάγνωσης

Δημοφιλή