Μάνος Ηλιάδης
Το εξωφρενικό ποσό των 70 δισ. δολαρίων έχει προγραμματίσει να δαπανήσει η Τουρκία για εξοπλισμούς έως το 2023, έτος που αποτελεί την 100ή επέτειο από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, την ίδια περίοδο που η Ελλάδα (βάσει του τελευταίου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής) δεν αναμένεται να δαπανήσει περισσότερα από 2,828 δισ. ευρώ έως το 2018 και το πολύ άλλα τόσα έως το 2023.

Για την εξαγωγή συμπερασμάτων αναφορικά με τις προφανείς επιδράσεις που τέτοιες ανισορροπίες ισχύος έχουν στις σχέσεις μεταξύ δύο χωρών δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός σε θέματα διεθνών σχέσεων ή άμυνας. Χρειάζεται, όμως, να αναφέρει κανείς τα στοιχεία αυτά και όσα αυτά συνεπάγονται, για να σταματήσει επιτέλους το θέατρο που παίζεται στον τομέα της άμυνας της χώρας εδώ και αρκετά χρόνια, με συμμετοχή όλων των αρμόδιων και υπεύθυνων για την προστασία των συμφερόντων και την ασφάλεια της χώρας.

Οι συσχετισμοί

Το περίεργο είναι ότι ακόμη και οι πλέον τολμηροί από αυτούς  ομιλούν ακόμη -και αυτό όσο πιο «σεμνά» γίνεται- για  «κίνδυνο» διαταράξεως του συσχετισμού ισχύος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τη στιγμή που έχει επέλθει από ετών πλήρης ανατροπή κάθε έννοιας ισορροπίας (σ.σ.: ο συντάκτης του παρόντος έχει υποστηρίξει από το 2007 ότι η Ελλάδα είχε ήδη εγκαταλείψει την παραδοσιακή πολιτική της «ισοπαλίας» έναντι της Τουρκίας, υπό την έννοια της αντιπαραθέσεως στην τουρκική απειλή μίας, όχι ανάλογης αλλά επαρκούς στρατιωτικής ισχύος, που θα αποτελούσε πράγματι μια αξιόπιστη δύναμη αποτροπής).
           
Πριν αναφερθούμε στους εξοπλισμούς των 70 δισ. δολαρίων έως το 2023, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίοδο 2002-2012 το συνολικό ύψος των ολοκληρωθέντων και εν εξελίξει  εξοπλιστικών προγραμμάτων της Τουρκίας ανήλθε σε 19,733 δισ. ευρώ, με ισοτιμίες Τ.Λ./ευρώ τον μέσο όρο του έτους 2012 (βλ. βιβλίο Χρ. Μηνάγια για τη Γεωπολιτική Στρατηγική και τη Στρατιωτική Ισχύ της Τουρκίας).
Την ίδια περίπου περίοδο, με αφετηρία δύο έτη αργότερα, ήτοι στο διάστημα από το 2004 έως το τέλος του 2012, η Τουρκία υπέγραψε 145 (!) συμβόλαια για ισάριθμα εξοπλιστικά προγράμματα, εκ των οποίων οκτώ το 2004, 11 το 2005, 18 το 2006, 20 το 2007, 15 το 2008, 26 το 2009, 11 το 2010, 17 το 2011 και 19 το 2012 (σ.σ.: φαντάζεστε εδώ κανέναν υπουργό να υπογράφει τόσα συμβόλαια τον χρόνο;).

Για την εκτέλεση των προγραμμάτων, η Τουρκία θα χρειαστεί να δαπανά κατά μέσο όρο περί τα 7 δισ. δολάρια ετησίως, έναντι των 3,5-4 δισ. δολαρίων που, όπως αναφέρεται, δαπανά ετησίως για εξοπλισμούς (σ.σ.: με άλλα λόγια, η Τουρκία δαπανά σήμερα 3,5-4 δισ. δολάρια ετησίως για εξοπλισμούς, που είναι περίπου το ίδιο ποσό με όσα θα δαπανά η Ελλάδα για ολόκληρη την 5ετία 2014-2018). Τα ποσά αυτά είναι τεράστια, ακόμη και για μια χώρα όπως η Τουρκία, το ΑΕΠ της οποίας το 2013 ανήλθε σε 786 δισ. δολάρια (περίπου τριπλάσιο του δικού μας), με αποτέλεσμα να εκφρασθούν αμφιβολίες από επικριτές του προγράμματος ως προς τη δυνατότητα της χώρας αυτής να υλοποιήσει τα υπερφιλόδοξα σχέδιά της.

Η διαχείριση

Κατά την άποψή μας, εάν υπάρχει δυσκολία, αυτή έγκειται στο γεγονός της ταυτόχρονης χρηματοδοτήσεως και διαχειρίσεως όλων αυτών των προγραμμάτων στο συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο (έως το 2023). Αυτό που παραβλέπουν οι επικριτές των τουρκικών εξοπλισμών είναι το γεγονός ότι το μέγιστο μέρος των εξοπλισμών αυτών θα υλοποιηθεί από την τουρκική αμυντική βιομηχανία, κάτι που θα καταστήσει ευχερέστερη την εκτέλεσή τους, εκ των θετικών αποτελεσμάτων για την οικονομία της χώρας, την απασχόληση και τη συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας. Σημειώνεται ότι ο ετήσιος κύκλος εργασιών της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας ανήλθε σε 4,8 δισ. δολάρια το 2012 (από 1,8 δισ. το 2006), ότι οι εξαγωγές των προϊόντων της εκτείνονται σε σχεδόν 60 χώρες, με το ύψος τους για το 2012 να έχει ανέλθει σε ένα σύνολο 1.162 δισ. δολαρίων και τελικό στόχο οι εξαγωγές αμυντικών προϊόντων έως το 2025 να ανέλθουν στο 5% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.
Λέτε να είναι ώρα να υποβάλουμε στους Τούρκους εκείνη  την ηλίθια πρόταση που είχαν εκφράσει ορισμένοι για… αμοιβαία μείωση των εξοπλισμών, η οποία ήταν ανάλογης σοβαρότητας με αυτή που υποστήριζαν πρόσφατα κάποιοι της Αριστεράς για εγγύηση των συνόρων μας από την Ε.Ε.;  

Αναλυτικά τα  προγράμματα που προωθούνται

Το ύψος των εξοπλιστικών προγραμμάτων έως το 2023 έχει ως ακολούθως:

16 δισ. δολάρια για την προμήθεια 100 αεροσκαφών F-35.
10 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους (TF-X).
4,5 δισ. για αναβάθμιση των αεροσκαφών F-16.
4 δισ. δολάρια για νέα υποβρύχια.
3,5 δισ. δολάρια για μεταφορικά ελικόπτερα.
3,5 δισ. δολάρια για αντιαεροπορικά και αντιπυραυλικά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς.
3 δισ. δολάρια για επιθετικά ελικόπτερα.
2,5 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη ενός τουρκικής σχεδιάσεως άρματος μάχης (Altay).
2,5 δισ. δολάρια για κορβέτες MILGEM (εθνικό πλοίο).
2,4 δισ. δολάρια για ιπτάμενα συστήματα εγκαίρου προειδοποιήσεως και ελέγχου.
1,5 δισ. για την εγχώρια ανάπτυξη ελικοπτέρων.
1,5 δισ. δολάρια για μεταφορικά αεροσκάφη Α-400Μ.
1 δισ. δολάρια για τουρκικής κατασκευής δορυφόρους.
1 δισ. δολάρια για κατασκευή κέντρου εκτοξεύσεως δορυφόρων.
1 δισ. δολάρια  για την κατασκευή ενός μικρού «αεροπλανοφόρου» (14.000-15.000 τόνων) της Τουρκίας.
1 δισ. δολάρια για την εγχώρια ανάπτυξη φρεγατών.
1 δισ.  δολάρια για νέα τεθωρακισμένα οχήματα.
1 δισ. δολάρια  για συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου.
1 δισ. δολάρια για μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και ηλεκτροοπτικά συστήματα.
750.000.000 δολάρια για το τουρκικής αναπτύξεως αεροσκάφος βασικής εκπαιδεύσεως (Hurkus).
Tο σύνολο των παραπάνω προγραμμάτων ανέρχεται σε 62,65 δισ. δολάρια, χωρίς να υπολογίζονται σε αυτά μια σειρά μικρότερων εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως τα νέα τουρκικής σχεδιάσεως πολεμικά τυφέκια, και πολλών άλλων ανάλογων ή μικρότερων προγραμμάτων, το κόστος των οποίων εκτιμάται ότι θα ανέλθει συνολικώς σε περίπου 70 δισ. δολάρια.
κυριακάτικη δημοκρατία