Γράφει ο Γαβριήλ Χαρίτος, Deutsche Welle

Τον προβληματισμό του εξέφρασε ο ισραηλινός Πρόεδρος Ιτζάκ Χέρτσογκ ως προς την βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών, ιδιαίτερα μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου. «Η λύση των  δύο κρατών είναι κάτι που έχω στηρίξει επανειλημμένως με δημόσιες δηλώσεις μου», είπε χθες στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, στο Νταβός της Ελβετίας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου. «Όσα συνέβησαν την 7η Οκτωβρίου με κάνουν πια να θέλω να ακούσω από τους γείτονες της χώρας μου κατά πόσον αντιτίθενται, επικρίνουν και καταδικάζουν την ανείπωτη εκείνη τραγωδία, ως επίσης ότι τέτοιες ενέργειες δεν μπορεί να αποτελούν τον τρόπο για να φτάσουμε στη λύση των δύο κρατών», πρόσθεσε με νόημα.

Οι συγκεκριμένες δηλώσεις του ισραηλινού προέδρου αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα, όχι μόνο λόγω του χρόνου και του τόπου που επέλεξε να εκφράσει τους προβληματισμούς του, αλλά και επειδή προέρχονται από έναν πολιτικό, που προέρχεται από τον κεντροαριστερό χώρο και συγκεκριμένα από το Κόμμα των Εργατικών, ηγέτης του οποίου υπήρξε ο Γιτζάκ Ραμπίν, που συνυπέγραψε τις Συμφωνίες του Όσλο με τον ιστορικό ηγέτη του παλαιστινιακού κινήματος, Γιασέρ Αραφάτ, το 1993. Παράλληλα, οι δηλώσεις Χέρτσογκ δεν αποκλείεται να αποτελούν τον προπομπό της ατζέντας της επικείμενης κατ’ ιδίαν συνάντησης στον Λευκό Οίκο του Βενιαμίν Νετανιάχου με τον επανεκλεγέντα Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ.

Οι επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη

Η κατάσταση επί του πεδίου ενισχύει την εκδοχή μίας τέτοιας σημαντικής μεταστροφής ως προς την λύση των δύο κρατών. Ήδη σήμερα διανύουμε την δεύτερη μέρα της συντονισμένης ισραηλινής επιχείρησης «Σιδερένιο Τείχος» στο στρατόπεδο προσφύγων της Τζενίν, στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης, με στόχο την καταπολέμηση ενεργών πυρήνων της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ, ως επίσης και τον εντοπισμό του οπλοστασίου τους. Από τη στιγμή που τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα έχουν αυξηθεί σημαντικά τα ισραηλινά στρατεύματα στην Δυτική Όχθη, ως αποτέλεσμα πρόσφατης απόφασης του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου, που όρισε ως «πρόσθετο αντικειμενικό σκοπό του πολέμου την διατήρηση του ελέγχου της Δυτικής Όχθης».

Αυτήν την απόφαση ήρθε να συμπληρώσει προχθεσινή ανακοίνωση του αρχηγού του στρατού, αντιστράτηγου Χέρτσι Χαλέβι, ο οποίος, δύο μόλις 24άωρα πριν την επίσημη ανακοίνωση της παραίτησης από τα καθήκοντά του, προανήγγειλε ότι «ο στρατός θα πρέπει να είναι έτοιμος για εκτεταμένες επιχειρήσεις στην Δυτική Όχθη τις αμέσως επόμενες μέρες». Με την έναρξη της τρέχουσας επιχείρησης στην Τζενίν, οι Ισραηλινοί στην πραγματικότητα έχουν αναλάβει τη σκυτάλη από τις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής, οι οποίες εδώ και έξι εβδομάδες δεν κατάφεραν τελικά να καταστείλουν τις διαδηλώσεις που διοργανώνουν τοπικοί παράγοντες της Χαμάς στο στρατόπεδο προσφύγων της Τζενίν.

Η Παλαιστινιακή Αρχή αναλαμβάνει ρόλο στη Ράφα;

Ενώ το εκρηκτικό κλίμα στην Δυτική Όχθη βρίσκεται σε εξέλιξη, όσον αφορά την κατάσταση στη Γάζα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον μία είδηση που δημοσίευσε σήμερα η σαουδαραβικών συμφερόντων παναραβική εφημερίδα «Αλ-Σαρκ Αλ-Άουσατ», η οποία αναφέρει ότι το Ισραήλ φέρεται να έχει αποδεχθεί να αποδοθεί στις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής να λειτουργούν το φυλάκιο της Ράφα από την πλευρά της Γάζας.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το ζήτημα αναδείχθηκε στο πλαίσιο των επαφών μεταξύ αξιωματούχων της Αιγύπτου, του Κατάρ, του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Παλαιστινιακής Αρχής, που συμμετέχουν στον επιτελικό φορέα που εποπτεύει από το Κάιρο την ορθή εφαρμογή της συμφωνίας εκεχειρίας. Παρότι ακόμα δεν έχει αποφασιστεί πότε ακριβώς θα επαναλειτουργήσει το φυλάκιο της Ράφα, είναι χαρακτηριστικό ότι σαουδαραβικά και ισραηλινά μέσα επιβεβαιώνουν ότι συζητούνται ήδη πρόσθετες αρμοδιότητες που θα αναλάβει ο αιγυπτιακός παράγοντας, ιδιαίτερα ως προς τον έλεγχο των προσώπων που θα μετακινούνται από το νότιο προς το βόρειο τμήμα του θύλακα – κάτι που έως τώρα οι Ισραηλινοί επέμεναν ότι θα το αναλάμβαναν οι ίδιοι.

Το γεγονός ότι, με σημερινές του δηλώσεις, ο ίδιος ο Νετανιάχου επιχειρεί να υπεραπλουστεύσει τον ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής ως προς την μελλοντική λειτουργία του φυλακίου, αναφέροντας ότι απλώς «οι παλαιστίνιοι αστυνομικοί θα σφραγίζουν τα διαβατήρια όσων θέλουν να αποχωρήσουν από την Γάζα», αποτελεί μία ακόμα ψηφίδα των νέων ισορροπιών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής.

Με τίτλο «Σε ποιον ανήκει το νησάκι;» άρθρo της taz αναφέρεται σε έρευνα της ΜΚΟ Forensis που δείχνει «πως πρόσφυγες γίνονται θύματα των ανεπίλυτων συνοριακών διενέξεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας». H γερμανική εφημερίδα παρατηρεί: «Στις 16 Μαρτίου του 2022 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στο Στρασβούργο εξέδωσε προσωρινά μέτρα κατά της Ελλάδας. Σε μια ομάδα 30 αιτούντων άσυλο που είχαν εγκλωβιστεί σε νησάκι στον συνοριακό ποταμό Έβρο για έξι ημέρες έπρεπε να δοθεί πρόσβαση σε “τροφή, νερό, ρουχισμό και κατάλληλη ιατρική περίθαλψη, εάν το νησάκι είναι ελληνικό έδαφος», αναφέρονταν στην απόφαση.

Ο ομολογουμένως κάπως περίεργος περιορισμός “εάν“ που θέτει το δικαστήριο αποκαλύπτει μια ιδιαίτερη κατάσταση. Τα σύνορα Τουρκίας – Ελλάδας στον Έβρο, που καθορίστηκαν το 1923 μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί επίσημα. Στους χάρτες του Google Maps υπάρχει μία συνοριακή γραμμή, ενώ στην ιστοσελίδα του ελληνικού κτηματολογίου τρεις παράλληλες. Στην πραγματικότητα τα σύνορα δεν έχουν οριοθετηθεί επίσημα, δηλώνει ο Στέφανος Λεβίδης και προσθέτει ότι “η εδαφική σύγχυση χρησιμοποιείται καταχρηστικά για την αφαίρεση δικαιωμάτων προσφύγων“.

Η γραμμή συνόρων δεν έχει αποσαφηνισθεί επίσημα

Ο οπτικός και χωρικός ερευνητής Στέφανος Λεβίδης εργάζεται για τη ΜΚΟ Forensis, ένα γερμανοελληνικό παράρτημα της ομάδας Forensic Architecture με έδρα στο Goldsmith College του Λονδίνου. Από το 2021 δραστηριοποιείται με δική του πρωτοβουλία, όπως δηλώνει, στον προσδιορισμό της ακριβούς γραμμής των συνόρων. Την περασμένη Τετάρτη, η Forensis δημοσιοποίησε τον διαδικτυακό χάρτη για τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα μήκους 159 χιλιομέτρων, που χρηματοδοτείται από το Open Society Foundation και το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Η ομάδα με επικεφαλής τον Στέφανο Λεβίδη ψηφιοποίησε τους ιστορικούς χάρτες του 1926 από την British Library και τους συνέκρινε με τα σημεία αναφοράς που υπάρχουν ακόμη και σήμερα. Με αυτόν τον τρόπο προσδιόρισε μια συνοριακή γραμμή που ανταποκρίνεται στους κανονισμούς της εποχής, αλλά και στις σημερινές γεωγραφικές συνθήκες. Ο Στέφανος Λεβίδης πιστεύει ότι η Ελλάδα “δεν θα αμφισβητήσει“ σε νομικές διενέξεις τη νέα συνοριακή γραμμή που καθόρισε η Forensis. Ελλάδα και Τουρκία όμως δεν την έχουν αναγνωρίσει».

ΠΗΓΗ: DW

Στην εκπομπή LEADERS στις 20.1.2025 με τον Ηλία Παπανικολάου, ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων Λουκάς Κατσώνης αναλύει τι σηματοδοτεί στο παγκόσμιο σύστημα η νέα εποχή Τραμπ, πώς θα επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και αν η φιλία του Αμερικανού προέδρου με τον Ερντογάν θα αποτελέσει εμπόδιο για τη χώρα μας.

Ο διευθυντής σύνταξης του Geopolitico.gr και δημοσιογράφος του Sportdog.gr Χρήστος Κωνσταντινίδης παρουσιάζει πώς επιτυγχάνεται η γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου μετά την υπογραφή τριών σημαντικών αμυντικών συμφωνιών με τις ΗΠΑ. Σ

τη στήλη της εκπομπής που αφορά στην ομογένεια, ο δημοσιογράφος Μπάμπης Πετράκης αποκαλύπτει ότι μέσα στο 2025 θα ανοίξει το γραφείο του ΕΟΤ στην Αυστραλία πράγμα που θα δώσει ώθηση στην τουριστική αγορά της μακρινής ηπείρου για τη χώρα μας.