Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Τετάρτη ότι η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια «νέα φάση» στις προσπάθειες τερματισμού της βίας των Κούρδων μαχητών και άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός στην ιδέα ο φυλακισμένος ηγέτης του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, να απευθυνθεί στους νομοθέτες.

Ο Ερντογάν δήλωσε ότι είχε «πολύ εποικοδομητικές» συνομιλίες την περασμένη εβδομάδα με ανώτερα στελέχη του φιλοκουρδικού κόμματος DEM – οι οποίοι έχουν ζητήσει την ιδέα ο Οτσαλάν να απευθυνθεί σε κοινοβουλευτική επιτροπή για τον αφοπλισμό του ΡΚΚ – και κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους να συμβάλουν.

«Προς μια Τουρκία απαλλαγμένη από την τρομοκρατία»

«Φαίνεται ότι έχουμε φτάσει σε ένα νέο σταυροδρόμι στην πορεία προς μια Τουρκία απαλλαγμένη από την τρομοκρατία», δήλωσε ο Ερντογάν στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος AK. «Όλοι πρέπει να αναλάβουν δράση και να κάνουν το καθήκον τους».

«Θεωρούμε εξαιρετικά πολύτιμο το γεγονός ότι… όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ακούγονται χωρίς να αφήνουν κανέναν απέξω και ότι εκφράζονται διαφορετικές απόψεις – ακόμη και αντίθετες -», είπε.

Οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου θα μπορούσαν να υπονοήσουν μια πιθανή συνεργασία με τον Οτσαλάν, ο οποίος βρίσκεται φυλακισμένος από το 1999, αλλά έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο στην παρότρυνση του μαχητικού Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) να αφοπλιστεί και να διαλυθεί, βήματα που ανακοίνωσε νωρίτερα φέτος.

Το DEM έχει δηλώσει ότι η επιτροπή, στην οποία μετέχει μαζί με άλλα κόμματα, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ασχοληθεί με τον Οτσαλάν στη φυλακή, δεδομένου ότι παραμένει κεντρικός στην κουρδική κοινή γνώμη και συμμετείχε σε προηγούμενες ειρηνευτικές προσπάθειες.

Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν έχει επιβεβαιώσει κανένα τέτοιο βήμα.

Το PKK ξεκίνησε την εξέγερσή του το 1984. Μια προηγούμενη ειρηνευτική πρωτοβουλία κατέρρευσε το 2015, εξαπολύοντας νέα αιματοχυσία στη νοτιοανατολική Τουρκία. Η κυβέρνηση δεν έχει δημοσιεύσει λεπτομέρειες για το πλαίσιο της τρέχουσας προσπάθειας.

Ο Μπαχτσελί «προτρέπει» για απελευθέρωση του Ντεμιρτάς

Οι δηλώσεις του Ερντογάν ήρθαν μια ημέρα αφότου ο εθνικιστής σύμμαχός του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, δήλωσε ότι «θα ήταν ωφέλιμο» να απελευθερωθεί ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο πρώην ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος που φυλακίζεται από το 2016.

Ο Μπαχτσελί, που ήταν επί μακρόν εχθρικός προς τις κουρδικές πολιτικές απαιτήσεις, ουσιαστικά ξεκίνησε την ειρηνευτική διαδικασία με το ΡΚΚ όταν παρουσίασε την ιδέα πριν από ένα χρόνο.

«Με λίγο περισσότερο θάρρος και προσπάθεια, και με την άδεια του Θεού, θα ολοκληρώσουμε με επιτυχία αυτή τη διαδικασία», δήλωσε ο Ερντογάν.

Πηγή: Reuters

Νέα ένταση στις σχέσεις Άγκυρας–Ουάσιγκτον πυροδότησαν οι δηλώσεις του Αμερικανού Πρέσβη στην Τουρκία, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής επαναπροσέγγισης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.

Ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος MHP και στενός σύμμαχος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επιτέθηκε προσωπικά στον πρέσβη, χαρακτηρίζοντας τα λεγόμενά του «προκλητικά» και «ένδειξη απώλειας λογικής».

Ο Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας στο διεθνές φόρουμ ασφαλείας «Manama Dialogue» στο Μπαχρέιν, εκτίμησε ότι αν προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις γύρω από τη Γάζα, η Τουρκία και το Ισραήλ θα μπορούσαν να περάσουν από αντιπαράθεση σε «οικονομική συνεργασία» στο πλαίσιο μιας ευρύτερης περιφερειακής ευθυγράμμισης από τον Νότιο Καύκασο έως την Ανατολική Μεσόγειο.

Ο Μπαχτσελί αντέδρασε έντονα, δηλώνοντας: «Πρόκειται για έναν βαθμό αποχαλίνωσης. Οι ξένοι διπλωμάτες στην Τουρκία πρέπει να γνωρίζουν τη θέση τους και τα όριά τους».

Το υπόβαθρο της έντασης

Η Τουρκία διέκοψε κάθε άμεση εμπορική συναλλαγή με το Ισραήλ τον Μάιο του 2024, στο πλαίσιο αντίδρασης στην στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει κατηγορήσει επανειλημμένα το Ισραήλ για «γενοκτονία», ενώ η Άγκυρα συμμετέχει και στη διεθνή δικαστική διαδικασία κατά της ισραηλινής κυβέρνησης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Παράλληλα όμως, ανεξάρτητα στοιχεία από ναυτιλιακές και τελωνειακές βάσεις δείχνουν ότι εκατοντάδες φορτηγά πλοία συνέχισαν να ταξιδεύουν μεταξύ τουρκικών και ισραηλινών λιμανιών μέσω ενδιάμεσων κόμβων, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις εντός Τουρκίας από ακτιβιστές που κατηγορούν την κυβέρνηση για «διπλό παιχνίδι».

Η ισραηλινή ανάγνωση

Από την πλευρά του Ισραήλ, κυβερνητικοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν πλέον την Τουρκία «εχθρικό κράτος» λόγω της ρητορικής, των κυρώσεων και των νομικών κινήσεων που έχει αναλάβει η Άγκυρα.

Η αντιπαράθεση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένουν ασταθείς, με τις πιθανότητες αποκατάστασης των σχέσεων Άγκυρας–Τελ Αβίβ να θεωρούνται προς το παρόν περιορισμένες – παρά τις εκτιμήσεις Αμερικανών διπλωματών.