Ακόμα βαθύτερα στην ευρωπαϊκή άμυνα εισέρχεται η Τουρκία. Μετά την εξαγορά των εταιρειών Piaggio Aerospace και Leonardo από τη Baykar ακολούθησε άλλη μία… επένδυση από τουρκική εταιρεία αμυντικής βιομηχανίας.

Όπως αναφέρει ο τουρκικός Τύπος, μετά από μια διαδικασία πώλησης που διήρκεσε αρκετούς μήνες και διευθύνθηκε προσωπικά από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της ARCA, Ισμαήλ Τερλεμέζ, η ιταλική κατασκευάστρια πυρομαχικών Esplodenti Sabino πέρασε στα χέρια της τουρκικής εταιρείας ARCA Savunma, μιας από τις κορυφαίες στον κόσμο στον τομέα της παραγωγής πυρομαχικών.

Μια νέα εποχή ξεκινά για την εταιρεία με έδρα το Casalbordino

Η Esplodenti Sabino είναι μία από τις σπάνιες εταιρείες στην Ευρώπη που ασχολούνται με την εξουδετέρωση πυρομαχικών, πυραύλων και εκρηκτικών, έχοντας αναλάβει σημαντικά έργα από χώρες του ΝΑΤΟ και το Υπουργείο Άμυνας της Ιταλίας τα τελευταία χρόνια.

Αν και οι οικονομικές λεπτομέρειες της εξαγοράς δεν έχουν γίνει γνωστές, οι αλλαγές που προτίθεται να κάνει η ARCA Savunma στο εργοστάσιο του Casalbordino παραμένουν προς το παρόν αδιευκρίνιστες.

Η ARCA Savunma, που έχει την έδρα της στην Άγκυρα, διατηρεί επίσης γραφείο στο Μιλάνο. Στην Τουρκία, παράγει πυρομαχικά διαφόρων διαμετρημάτων για κανόνια, όλμους και φορητά όπλα, ρουκέτες με βεληνεκές 20–40 χλμ., καθώς και πλαστικά εκρηκτικά. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται τώρα ποια θα είναι η παραγωγική δραστηριότητα που θα αναπτύξει η ARCA στο νέο της εργοστάσιο στην Ιταλία.

Η ARCA είναι γνωστή ως η εταιρεία με την υψηλότερη παραγωγή βλημάτων πυροβολικού στην ήπειρο της Αμερικής, χάρη στο εργοστάσιό της που βρίσκεται στο Τσόρουμ.

Η Τουρκία στον SAFE

Υπενθυμίζεται, ότι στα τέλη Μαΐου το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ ενέκρινε ομόφωνα με μηχανισμούς ασφαλείας και ρήτρες τη συμμετοχή της Τουρκίας στον νέο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό «SAFE» (Security and Action for Europe), με στόχο τη χορήγηση δανείων συνολικού ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, για κοινές επενδύσεις στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας.

Η πρόβλεψη για συμμετοχή τρίτων χωρών συνοδεύεται από αυστηρούς όρους. Όπως τονίζεται ρητά στον κανονισμό, καμία χώρα που απειλεί την ασφάλεια της ΕΕ ή κράτους-μέλους της δεν μπορεί να συμμετάσχει. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η αναφορά αυτή αφορά κυρίως την Τουρκία, παρότι δεν κατονομάζεται.

Οποιαδήποτε συμμετοχή υποψήφιας προς ένταξη χώρας στο SAFE θα πρέπει να επικυρωθεί με ειδική συμφωνία που θα εγκριθεί ομόφωνα από το Συμβούλιο, βάσει του άρθρου 212 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ. Η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Κύπρου, Μαριλένα Ραουνά, χαρακτήρισε «αδιανόητο» να επωφεληθούν χώρες που δεν σέβονται την ασφάλεια και την κυριαρχία των κρατών-μελών. Υπογράμμισε δε, πως είναι κρίσιμη η δέσμευση της Επιτροπής ότι οποιαδήποτε εμπλοκή τρίτης χώρας θα απαιτεί προηγούμενη συμφωνία με ομοφωνία και πλήρη σεβασμό στα συμφέροντα της ΕΕ.

Με κοινή τους επιστολή προς τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου προειδοποιούν για τους σοβαρούς κινδύνους που ενέχει ενδεχόμενη επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35. Η επιστολή, που βρίσκεται στη φάση συλλογής υπογραφών, φέρει την πρωτοβουλία των βουλευτών Κρις Πάππας, Γκας Μπιλιράκης, Ντίνα Τάιτους και Νικόλ Μαλλιωτάκη και εστιάζει στην ανάγκη διατήρησης των κυρώσεων CAATSA εις βάρος της Άγκυρας.

Η επιστολή έρχεται στον απόηχο των πρόσφατων δηλώσεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει «τεχνικές συνομιλίες» με τις ΗΠΑ, με στόχο την αποκατάσταση της σχέσης των δύο χωρών στο ζήτημα των F-35 και την άρση των κυρώσεων.

Ωστόσο, οι βουλευτές προειδοποιούν ότι μια τέτοια κίνηση, χωρίς προηγούμενη απόσυρση των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400 από την Τουρκία, θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια και τη μυστικότητα της τεχνολογίας των F-35. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να εκθέσει κρίσιμα στρατιωτικά δεδομένα στις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών, να υπονομεύσει τη βιομηχανική βάση των ΗΠΑ στον τομέα της άμυνας και να πλήξει την αξιοπιστία της Ουάσιγκτον απέναντι σε συμμάχους και αγορές.

«Δεν είναι κομματικό ζήτημα – είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας»

Οι νομοθέτες τονίζουν ότι η στάση απέναντι στην Τουρκία έχει επανειλημμένως τύχει διακομματικής στήριξης στο Κογκρέσο, με σαφείς αποφάσεις για την επιβολή κυρώσεων και τον αποκλεισμό της Άγκυρας από το πρόγραμμα των F-35. Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την απόκτηση των S-400, η Τουρκία όχι μόνο δεν συμμορφώθηκε με το αμερικανικό νομικό πλαίσιο, αλλά συνεχίζει να διατηρεί τα ρωσικά οπλικά συστήματα στην κατοχή της.

«Δεν μπορούμε να ανταμείψουμε τέτοια αντισυμμαχική στάση», σημειώνεται στην επιστολή. Οι υπογράφοντες καλούν την κυβέρνηση να τηρήσει το αμερικανικό δίκαιο, να διατηρήσει τις κυρώσεις και να προστατεύσει με συνέπεια τα αμυντικά και τεχνολογικά πλεονεκτήματα των ΗΠΑ.

Στήριξη από ισχυρές οργανώσεις της διασποράς

Η πρωτοβουλία των βουλευτών δεν είναι μεμονωμένη. Σημαντικός αριθμός οργανώσεων της διασποράς και think tanks έχουν συνταχθεί με το αίτημα για συνέχιση της αυστηρής γραμμής απέναντι στην Άγκυρα. Ανάμεσά τους, η Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή (AJC), η Αρμενική Εθνική Επιτροπή Αμερικής (ANCA), οι Ενωμένοι Χριστιανοί για το Ισραήλ (CUFI), το Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), το FDD Action και η Παγκόσμια Συντονιστική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα (ΠΣΕΚΑ).

Το μήνυμα είναι σαφές: χωρίς την απομάκρυνση των S-400, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, ούτε χαλάρωση των κυρώσεων – όχι μόνο για λόγους αρχής, αλλά για την ίδια την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών.