Ένας δάσκαλος πολύτιμος  για την Ελλάδα

Του Δημητρίου Καρατζίδη ⃰

            Με αφορμή την Εκδήλωση προς τιμήν του Γιώργου Κοντογιώργη «50 χρόνια επιστημονικής διαδρομής (1973-2023). Οικοδομώντας την Κοσμοσυστημική Γνωσιολογία», δημοσιοποιώ με το παρόν τους λόγους (παράγοντες ή αίτια) που με κατεύθυναν στη μελέτη του επιστημονικού του έργου του καθηγητή Κοντογιώργη, καθώς και της επιστήμης της Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας.

            Το πρώτο βιβλίο πολιτικής επιστήμης που μελέτησα πριν ακόμη φοιτήσω στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ήταν το «Εισαγωγή στην Πολιτική» (Maurice Duverger, 1985. Παπαζήση). Από τις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου, ο συγγραφέας μας πληροφορεί ότι όλες οι πολιτικές αποφάσεις, εξ΄ ορισμού κυριαρχούνται από μια σκοπιμότητα. Οι σκοποί που στην πραγματικότητα επιδιώκονται, συχνά παραλλάσσονται (καμουφλάρονται) και κατά κανόνα διαφέρουν από τους επίσημα και φανερά διακηρυγμένους. Και αυτός είναι ένας από τους λόγους που «η πολιτική επιστήμη έχει μεγάλη σπουδαιότητα, γιατί αποκαλύπτει τα καμουφλάζ, γιατί απομυθοποιεί».

            Η παραπάνω τοποθέτηση του Γάλλου διανοούμενου με ενθουσίασε και με ώθησε να ασχοληθώ με ζήλο στη μελέτη των έργων των κυριότερων Ελλήνων και ξένων πολιτικών επιστημόνων.

            Στη συνέχεια όμως διαπίστωσα ότι οι σπουδές μου στην πολιτική επιστήμη της νεωτερικότητας δεν ικανοποιούσαν τις προσδοκίες μου, καθόσον δεν βοηθούσαν στην αποκάλυψη των «καμουφλάζ» και στην «απομυθοποίηση». Δεν απογοητεύθηκα όμως και μετά την αποφοίτησή μου από το Πάντειο Πανεπιστήμιο συνέχισα τη μελέτη και την έρευνα μόνος μου πλέον, με τη μέθοδο της «αυτομόρφωσης». Αυτός ο κοπιώδης αλλά ομολογουμένως ευχάριστος τρόπος απόκτησης γνώσης με οδήγησε στη μελέτη ορισμένων από τα έργα του καθηγητή Γιώργου Κοντογιώργη, τα οποία και με προβλημάτισαν.

Στη συνέχεια, ζώντας πλέον ως μετανάστης στη Φινλανδία, συνέχισα να τον διαβάζω και με εντυπωσίασε η άποψή του για τη πρόοδο την οποία κατέθεσε (εξέθεσε) σε μια συνέντευξη. Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε «Που τοποθετείστε εσείς στο πολιτικό φάσμα Δεξιά – Αριστερά;». Και ο κ. Κοντογιώργης απάντησε: «Τοποθετούμαι πολύ απλά με την πρόοδο. Και η πρόοδος εν προκειμένω συνδέεται με τη χειραφέτηση της κοινωνίας, πέραν της ατομικής ελευθερίας, στο κοινωνικο-οικονομικό και πολιτικό πεδίο».

Σε μια άλλη συνέντευξή του ρωτήθηκε: «Από αυτά που υποστηρίζετε να συμπεράνω ότι θα αισθάνεσθε ένας φτωχός και μόνος καθηγητής». Και απάντησε: Ένας πρωθυπουργός «είχε δηλώσει κάποτε ότι αυτός είναι κόμμα εξουσίας, και δεν μπορούσε να ακολουθεί τον κάθε Κοντογιώργη μοναχικό και αναρχοαυτόνομο. Την δέχομαι τη μομφή αν θέλετε, γιατί με περιγράφει. Αλλά είμαι μοναχικός και αναρχοαυτόνομος, γιατί εκκινώ για την προσέγγιση των πραγμάτων από μια διαφορετική γνωστική οπτική, που μου επιτρέπει να μην είμαι ή να μην τα βλέπω ως μέρος του προβλήματος. Επιπλέον δεν έχω προσωπικές βλέψεις παρά μόνο αίσθηση καθήκοντος για την χώρα μου και τον άνθρωπο».

Οι παραπάνω απαντήσεις επηρέασαν καταλυτικά στην απόφασή μου να μελετήσω στη συνέχεια επισταμένως το επιστημονικό του έργο. Ήταν η πρώτη μου επαφή με την επιστήμη της Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας την οποία και διακονεί.

            Στη συνέχεια με την ευκαιρία της ανακήρυξης από την UNESCO το 2016 ως «Επετειακό Έτος Αριστοτέλη», ο Σύνδεσμος Ελλήνων Φινλανδίας (ΣΕΦ) αποφάσισε να οργανώσει πολιτιστική εκδήλωση για να τιμήσει τον κορυφαίο Μακεδόνα φιλόσοφο και επιστήμονα της κλασικής εποχής. Ανέλαβα τότε να μεριμνήσω για την οργάνωση μιας διάλεξης από Έλληνα ακαδημαϊκό. Ο καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης αποδέχθηκε την πρόσκληση του Συνδέσμου μας και η διάλεξη πραγματοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου στο Ελσίνκι με θέμα: «Το ζήτημα της επικαιρότητας του ελληνισμού. Γιατί ο ελληνικός κόσμος διδάσκει το μέλλον». Είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου για να μάθω πλέον και για τη διαχρονική σημασία του ελληνισμού.

            Η αλήθεια είναι ότι διαβάζοντας το χειρόγραφο κείμενο, το οποίο και μου είχε προαποστείλει για να μεταφραστεί έγκαιρα στη φινλανδική γλώσσα, ένοιωσα μεγάλη αμηχανία. Στη πραγματικότητα ντράπηκα γιατί δεν γνώριζα ορισμένα κρίσιμης σημασίας γεγονότα της ελληνικής ιστορίας, από τα οποία εύκολα μπορεί ο καθένας να συμπεραίνει την μεγάλη αξία της εξέλιξης του ελληνικού κοσμοσυστήματος. Γιατί έχοντας ως πυξίδα τη γνώση της «εξελικτικής πορείας του ελληνικού κοσμοσυστήματος, είμαστε σε θέση να εξάγουμε ασφαλείς προβλέψεις για την εξελικτική πορεία των κοινωνιών».

            Εκμεταλλευόμενος την ολιγοήμερη παραμονή του καθηγητή στο Ελσίνκι, έδραξα την ευκαιρία να επιλύσω αρκετές από τις απορίες που είχα από τη μελέτη του επιστημονικού του έργου. Επιπλέον, πρόσθεσα επιπλέον γνώση για διάφορα θέματα, όπως για παράδειγμα:

                        – Την τεράστια αξία του Βυζαντίου για τη συνέχεια του ελληνισμού.

                        – Την έννοια της Δημοκρατίας και τη σχέση της με την ελευθερία.

                        – Πότε ακριβώς καταργήθηκε η Δημοκρατία στον ελληνικό κόσμο.

                        – Τι ακριβώς είναι το ελληνικό πολιτικό σύστημα και γιατί η πατρίδα μας και γενικότερα ο ελληνισμός δεν έχουμε μέλλον εάν δεν απαλλαγούμε από αυτό το άθλιο πολιτικό καθεστώς.

                        – Και πολλά άλλα, τα οποία είναι αναρτημένα στις ιστοσελίδες του καθηγητή Γιώργου Κοντογιώργη και της Ακαδημίας Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας.

            Στη συνέχεια φρόντισα να προμηθευτώ σχεδόν όλα τα βιβλία του, τα οποία και κοσμούν τη βιβλιοθήκη μου.

            Σημαντικό γεγονός αποτέλεσε εν συνεχεία η ίδρυση της Ακαδημίας Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας, η οποία και οργανώνει από το 2020 σεμιναριακούς κύκλους μαθημάτων με αντικείμενο την επιστήμη της Κοσμοσυστημικής Γνωσιολογίας. Παρακολούθησα τα σεμινάρια του Α΄ κύκλου της Ακαδημίας, αλλά επειδή δεν «χόρτασα» γνώση, παρακολούθησα ως απλός ακροατής στη συνέχεια και τα σεμινάρια του Β΄ κύκλου.

            Συμμετέχω πλέον ενεργά και στα ετήσια Συμπόσια της Ακαδημίας, παρουσιάζοντας μέχρι στιγμής δυο επιστημονικές εργασίες οι οποίες και αφορούν τις Διεθνείς Σχέσεις και τη Κοσμοσυστημική Γνωσιολογία.

            Αντί επιλόγου, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον καθηγητή Γιώργο Κοντογιώργη, έναν από τους κορυφαίους Έλληνες διανοούμενους. Είχα την τιμή και τη χαρά να τον γνωρίσω προσωπικά και να έρθω σε επαφή με το έργο του, έστω και λίγο αργά. Όμως κάλιο αργά παρά ποτέ.

⃰ Ο Δημήτριος Καρατζίδης είναι Ταξίαρχος ε.α. και απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Αμύνης. Έχει μεταπτυχιακό στην Εφαρμοσμένη Στρατηγική και στις Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ, μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές από το Πάντειο Πανεπιστήμιο και είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.