Του Marc Champion

Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τη στάση μας στο θέμα της Ουκρανίας. Επειδή αν η προσέγγιση της Δύσης, και των ΗΠΑ ειδικότερα, δεν αλλάξει πολύ σύντομα, η χώρα κινδυνεύει να συντριβεί με τεράστιο κόστος – για τους Ουκρανούς, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Η διαφορά στην υποστήριξη Ισραήλ – Ουκρανίας

Καμία σύγκριση δεν θα μπορούσε να είναι πιο έντονη από τις εμπειρίες που βίωσαν αυτό το Σαββατοκύριακο το Χάρκοβο, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, και το Ισραήλ, καθώς η κάθε περιοχή δέχθηκε έντονες επιθέσεις με πυραύλους και drones Shahed.

Το Ισραήλ έμεινε σχεδόν ανέγγιχτο από ένα τεράστιο μπαράζ πυρών το Σάββατο, προστατευόμενο από τα δικά του συστήματα αεράμυνας και τις ενέργειες των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Ιορδανίας που βοήθησαν στην κατάρριψη πολλών από τις πολεμικές κεφαλές που εκτόξευσε το Ιράν πριν φτάσουν στον ισραηλινό εναέριο χώρο. Για όλη την κριτική που δέχεται ορθώς ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου για τον τρόπο με τον οποίο διεξήγαγε τον πόλεμο αντιποίνων κατά της Χαμάς στη Γάζα, αυτή η συντονισμένη απάντηση έγινε ακριβώς όπως έπρεπε να πραγματοποιηθεί.

Μια τόσο εκτεταμένη και άμεση βοήθεια δεν μπορεί να αποδοθεί απλώς στον ισραηλινό εξαιρετισμό. Η συμμετοχή της Ιορδανίας, παρά την τεταμένη σχέση της με τον Νετανιάχου και τον πληθυσμό της που τρέφει βαθιά συμπάθεια για το παλαιστινιακό ζήτημα, το αποδεικνύει. Η Ιορδανία απλώς αναγνώρισε, όπως και οι άλλοι συμμετέχοντες, ότι δεν πρέπει να επιτραπεί στο Ιράν να πετύχει τον σκοπό του, επειδή αυτό θα εγκυμονούσε κινδύνους πολύ πέρα από το Ισραήλ.

Αυτό οφείλεται πρώτον στο γεγονός ότι το Ιράν έχει ένα επιθετικό, ολοκληρωτικό και φανατικά ισλαμιστικό καθεστώς που ασχολείται με την υπονόμευση και την αποσταθεροποίηση της περιοχής γύρω του. Δεύτερον, αν οι ισραηλινές πόλεις και ζωές είχαν καταστραφεί από ένα μπαράζ πυραύλων και drones, αυτό θα επέβαλε μια γρήγορη και σκληρή απάντηση, προκαλώντας έναν περιφερειακό πόλεμο που θα εκτόξευε το οικονομικό κόστος και θα διακινδύνευε την ασφάλεια σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για την Ουκρανία, η οποία όμως σχεδόν εγκαταλείφθηκε όταν ρωσικοί πύραυλοι και drones χτύπησαν νωρίτερα την ίδια μέρα. Κανείς δεν περίμενε ότι οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί πιλότοι θα ανέβαιναν στον ουρανό, αλλά οι σύμμαχοι της Ουκρανίας τώρα της στερούν τα μέσα για να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Ως αποτέλεσμα, το Χάρκοβο, μια πόλη 1,4 εκατ. κατοίκων, μόλις 32 χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα, δεν μπόρεσε να αποκρούσει τη μεγάλη αεροπορική επίθεση με αποτέλεσμα να καταστεί ακατοίκητη και έτοιμη για κατάκτηση.

Χτυπήθηκαν οι κύριοι σταθμοί ηλεκτροδότησης και θέρμανσης καθώς και πολυκατοικίες, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον επτά άτομα. Η επίθεση ήταν απλώς μέρος μιας επιταχυνόμενης σειράς βομβαρδισμών εναντίον των μεγάλων ουκρανικών πόλεων που βρίσκονται ακόμη στο στόχαστρο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων διπλών χτυπημάτων που αποσκοπούν πρώτα στη δολοφονία των αμάχων και στη συνέχεια των εργαζομένων στις υπηρεσίες διάσωσης που καταφθάνουν για να τους βοηθήσουν.

Η Ρωσία, όπως και το Ιράν, είναι ένα αυταρχικό κράτος, “αιχμάλωτο” του δικού της φανατισμού, καθώς προσπαθεί να αναστήσει μια χαμένη αυτοκρατορική δόξα εις βάρος των γειτόνων της. Ο Πούτιν έχει αποδειχθεί εκδικητικός. Έχει θέσει την οικονομία του σε πολεμική βάση και είναι πεπεισμένος ότι βρίσκεται σε πολιτισμικό πόλεμο με τη Δύση. Όποιος πιστεύει ότι δεν θα συνεχίσει να κυνηγάει τις φιλοδοξίες του μετά από  μια στρατιωτική επιτυχία στην Ουκρανία στρέφοντας την προσοχή του στη Μολδαβία, τις χώρες της Βαλτικής και τα Βαλκάνια, ενώ θα επιβάλει δραματικές αλλαγές στην πολιτική και την ασφάλεια στην Ευρώπη, δεν έχει εκτιμήσει σωστά την κατάσταση.

Ευθύνες

Υπάρχουν πολλές ευθύνες για αυτή την εξέλιξη των γεγονότων, αλλά κατά σειρά υπαιτιότητας, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Μάικ Τζόνσον, με την υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ, αξίζει την πρώτη θέση. Η παρεμπόδιση της χρηματοδότησης από τον Οκτώβριο έπαιξε τεράστιο ρόλο στο γεγονός ότι η Ουκρανία έχει τώρα ένα μειονέκτημα πέντε ή έξι προς ένα στα πυρά του πυροβολικού, λόγω έλλειψης πυρομαχικών, και έχει γίνει όλο και πιο εκτεθειμένη σε πυραυλικές επιθέσεις, λόγω έλλειψης μέσων αναχαίτισης που μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να παρέχουν. Το αποτέλεσμα είναι να χάνονται ζωές.

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν αξίζει μια ειδική αναφορά στην Ευρώπη, όπου και αυτός έχει κάνει ό,τι μπορεί για να καθυστερήσει τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία και να εξασφαλίσει την επικράτηση της Ρωσίας, παρουσιάζοντας τη στάση του υπέρ του Πούτιν ως προσφορά για ειρήνη. Λιγότερο κραυγαλέος, αλλά επίσης υπαίτιος για την ανικανότητα να σκεφτεί και να δράσει στρατηγικά είναι ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο οποίος έχει παράσχει σημαντική βοήθεια στην Ουκρανία με την πάροδο του χρόνου, αλλά έχει επίσης καθυστερήσει συστηματικά τη μεταφορά βασικού εξοπλισμού.

Η καθυστέρηση έχει σημασία στον πόλεμο, επειδή τόσα πολλά μπορούν να αλλάξουν μέσα σε μια νύχτα. Όπως μια κεντρική τράπεζα που καθορίζει τη νομισματική πολιτική, έτσι και οι αποφάσεις για τις προμήθειες όπλων και τις στρατολογήσεις πρέπει να λαμβάνονται πολύ νωρίτερα από τη στιγμή που θα χρειαστεί ο αντίκτυπός τους στις γραμμές του μετώπου. Και εδώ, οι διοικήσεις του Τζο Μπάιντεν και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι φέρουν επίσης ευθύνη. Ο Μπάιντεν και οι σύμβουλοί του έδωσαν με το σταγονόμετρο τους τύπους και τις ποσότητες όπλων που χρειάζεται η Ουκρανία με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να επιβιώσει αλλά όχι να τερματίσει τον πόλεμο – ακόμη και πριν ο Τζόνσον μπλοκάρει την περαιτέρω βοήθεια. Πιέζουν επίσης την Ουκρανία να μην χτυπήσει βασικές ρωσικές υποδομές, παρά το ότι η Ρωσία επιτίθεται στις ουκρανικές από το έδαφός της.

Η αποτυχία του Ζελένσκι ήταν στο να συγκεντρώσει το πολιτικό θάρρος (κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει την προσωπική του γενναιότητα) που απαιτείται για να κινητοποιήσει περισσότερα στρατεύματα όταν η απόφαση ήταν απαραίτητη πέρυσι. Το αποτέλεσμα είναι ότι η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη τώρα με σοβαρή έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού στο μέτωπο. Οι ταξιαρχίες υπολείπονται σε δύναμη, αδυνατώντας να αντικαταστήσουν νεκρούς και τραυματίες ή να ξεκουράσουν στρατιώτες που βρίσκονται στο μέτωπο για δύο χρόνια υπό τη συνεχή βροχή πυρών του ρωσικού πυροβολικού.

Η κατάσταση μπορεί ακόμη να αλλάξει

Αυτές οι ζοφερές προοπτικές μπορούν ακόμη να ανατραπούν. Ο Τζόνσον, μετά από μήνες κωλυσιεργίας, υποσχέθηκε να διεξαγάγει χωριστές ψηφοφορίες για τη βοήθεια προς το Ισραήλ, την Ταϊβάν και την Ουκρανία ήδη από την Παρασκευή. Θα δούμε τι δικλείδες θα εισαχθούν, καθώς το πακέτο που πέρασε από τη Γερουσία τον Φεβρουάριο “διασπάται”. Το Κίεβο χρειάζεται απεγνωσμένα όλα τα 60,6 δισ. δολάρια που υπήρχαν σε αυτό, και πιο συγκεκριμένα τις προμήθειες όπλων και πυρομαχικών.

Την Τρίτη, η Rada, ή αλλιώς το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, έστειλε τελικά ένα πολύ τροποποιημένο νομοσχέδιο για την επιστράτευση για να το υπογράψει ο Ζελένσκι, η επιτυχία του οποίου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν οι δυνητικοί νεοσύλλεκτοι πιστεύουν ότι θα υπάρχουν όπλα για να χρησιμοποιήσουν και πυρομαχικά για να τους προστατεύσουν. Παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτουν ναυτικό, τα θαλάσσια drones του Κιέβου έχουν κερδίσει μια σημαντική μάχη εναντίον του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Τα πρώτα F-16 θα πετάξουν σύντομα πάνω από την Ουκρανία και η Τσεχία έχει οργανώσει μια αξιοθαύμαστη εκστρατεία για να εξασφαλίσει 800.000 βλήματα για το πυροβολικό της Ουκρανίας.

Δύο από τους καλύτερους δυτικούς αναλυτές του πολέμου στην Ουκρανία, ο Michael Kofman, ανώτερος συνεργάτης του Carnegie Endowment for International Peace στην Ουάσιγκτον, και ο Rob Lee, του Foreign Policy Research Institute της Φιλαδέλφειας, επέστρεψαν πρόσφατα από ένα ταξίδι στην Ουκρανία με τα ακόλουθα συμπεράσματα: Βρήκαν την κατάσταση ζοφερή, αλλά όχι ακόμη καταστροφική. Οι Ρώσοι έχουν λύσει τα προβλήματα του ανθρώπινου δυναμικού τους και προσαρμόζονται, είπαν, αλλά εξακολουθούν να χάνουν τριπλάσιο αριθμό σε προσωπικό και πολύ περισσότερο εξοπλισμό από την Ουκρανία σημειώνοντας αργά κέρδη στο πεδίο, παρά τα πλεονεκτήματά τους σε αριθμό στρατευμάτων και δύναμη πυρός. Για να αποτραπεί μια ρωσικό πρόοδος στο μέτωπο, η Ουκρανία πρέπει να αποκαταστήσει το ανθρώπινο δυναμικό, να οικοδομήσει άμυνες και να εξασφαλίσει τον εφοδιασμό με πυρομαχικά.

“Νομίζω ότι η Ουκρανία μπορεί να αντέξει, αν αυτά τα πράγματα αντιμετωπιστούν”, δήλωσε ο Lee μετά το ταξίδι τους, προσθέτοντας ότι οι αξιωματικοί και οι πολιτικοί με τους οποίους μίλησαν είχαν πλήρη επίγνωση της αποστολής τους. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να καθορίσουν μια στρατηγική νίκης που δεν θα περιλαμβάνει πλέον τον απίθανο στόχο της ανάκτησης όλων των χαμένων εδαφών. “Αλλά και πάλι, αυτό εξαρτάται από τη λήψη βασικών αποφάσεων και όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο”.

Με την έναρξη της επιστράτευσης, οι σημαντικότερες από αυτές τις αποφάσεις θα πέσουν στους δυτικούς ηγέτες. Ο Τζόνσον, ειδικότερα, θα φέρει βαριά και προσωπική ευθύνη για τις συνέπειες, εάν οι σύμμαχοι της Ουκρανίας αποτύχουν ή συνεχίσουν να χρονοτριβούν.

Απόδοση – Επιμέλεια: Σ. Κετιτζιάν

Πηγή: BloombergOpinion