Η απόφαση της λιβανέζικης κυβέρνησης να επικυρώσει τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με την Κυπριακή Δημοκρατία εγείρει αμφιλεγόμενα ζητήματα κυριαρχίας και διαχείρισης ενεργειακών πόρων. Τα τουρκικά ΜΜΕ καταγράφουν την έντονη κριτική των ειδικών εντός Λιβάνου, επισημαίνοντας ότι η συμφωνία ενδέχεται να υποβαθμίζει τα δικαιώματα της χώρας, ενώ αγνοεί τη συνεργασία με τη Συρία και την παρατηρητική στάση της Τουρκίας.
Η ανακοίνωση της κυβέρνησης του Λιβάνου ότι επικύρωσε τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Ο οικονομολόγος Άλι Νουρεντίν, μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Αναντολού, σχολίασε πως «την εποχή εκείνη, ο Λίβανος δεν είχε ούτε την εμπειρία ούτε την τεχνική γνώση σε αυτά τα ζητήματα. Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ήταν πολύ κακό για τον Λίβανο, και γι’ αυτό, το 2007, το Κοινοβούλιο δεν ενέκρινε τη συμφωνία και παρέμεινε ανενεργή. Διότι περιείχε τόσες αδικίες για τη λιβανέζικη πλευρά».
Ο Νουρεντίν τόνισε ότι η κυβέρνηση της Βηρυτού υιοθέτησε την τεχνική της «μεσαίας γραμμής», που έδωσε στην Κύπρο μεγαλύτερο μερίδιο θαλάσσιας δικαιοδοσίας, προσθέτοντας:
«Η λιβανέζικη πλευρά είχε τα νομικά έγγραφα για να διαπραγματευτεί μεγαλύτερο μερίδιο. Επομένως, χάσαμε περιοχές. Οι εκτιμήσεις για την έκταση που χάθηκε ποικίλλουν, από 2.500 έως 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Με αυτή τη συμφωνία που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, αποδεχθήκαμε το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα. Δεν διαπραγματευτήκαμε σωστά τα δικαιώματά μας».
Ο Νουρεντίν επέκρινε την κυβέρνηση ότι ενέκρινε τη συμφωνία χωρίς διαβούλευση με τη Συρία.
«Θεωρώ ότι ήταν προς το εθνικό συμφέρον του Λιβάνου να διαπραγματευτούμε πρώτα με τους Σύρους για τα όρια της θαλάσσιας ζώνης και μετά, ως ενιαίο μέτωπο, να πάμε στους Κύπριους και να διαπραγματευτούμε μαζί. Είχαμε συμφέρον να περιμένουμε· δηλαδή, θα έπρεπε πρώτα να οριστικοποιήσουμε τα αρχεία μας με τη Συρία και στη συνέχεια να προχωρήσουμε στις διαπραγματεύσεις με την (Ελληνοκυπριακή) πλευρά».
Μονόπλευρη προσέγγιση χωρίς συνεννόηση με τη Συρία
Ο ερευνητής και συγγραφέας Μουνίρ Ράμπι καταδίκασε επίσης στο Αναντολού τη «βιαστική» ενέργεια της κυβέρνησης της Βηρυτού.
«Ο Λίβανος προχώρησε στην οριοθέτηση με την Κύπρο χωρίς συνεννόηση με τη Συρία. Ενώ δεν έχει υπάρξει πρόοδος στην οριοθέτηση με τη Συρία, η βιαστική ενέργεια της κυβέρνησης στην οριοθέτηση με την Κύπρο εξέπληξε τον λιβανέζικο λαό».
Ο Ράμπι υπογράμμισε ότι η συμφωνία «θα ασκήσει μελλοντικά πίεση στη Συρία σε ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις της με την Ελληνοκυπριακή διοίκηση». Πρόσθεσε ότι «είναι απαραίτητο να περιμένουμε και να παρατηρήσουμε τη στάση της Τουρκίας», θυμίζοντας ότι «η Άγκυρα ζήτησε από την τότε κυβέρνηση του Λιβάνου το 2011 να μην οριοθετήσει τα σύνορά της με την Κύπρο χωρίς συμφωνία με την Άγκυρα».
Η ειδικός σε θέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, Λάουρι Χάιταγιαν, ζήτησε τη δημόσια αποκάλυψη των τεχνικών και νομικών λεπτομερειών της αμφιλεγόμενης συμφωνίας, ενώ σημείωσε ότι οι συζητήσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν και τη Συρία, τώρα που έχουν αποκατασταθεί οι διμερείς σχέσεις.
Αντιδράσεις στο Λίβανο
Η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και στον Λίβανο, καθώς πολιτικοί και νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση παραχωρεί περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κυρίαρχου.
Η εφημερίδα Al-Ahbar μιλά για «μεγάλο στρατηγικό λάθος», τονίζοντας ότι η συμφωνία αγνοεί τα διατάγματα που είχε υποβάλει ο Λίβανος στον ΟΗΕ το 2011 για την επανεξέταση των συνόρων. Επίσης, εγείρονται ερωτήματα για τη νομική νομιμότητα της οριοθέτησης, δεδομένων των βρετανικών βάσεων και της παρουσίας του ψευδοκράτους στο βόρειο τμήμα του νησιού. Παράλληλα, ειδικοί εκφράζουν ανησυχίες ότι η νέα στρατηγική προσέγγιση του Λιβάνου απέναντι στον ενεργειακό άξονα Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας ενδέχεται να μειώσει τη διαπραγματευτική ισχύ της χώρας σε μελλοντικές συνομιλίες, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη ασκήσει τα προβλεπόμενα νομικά μέσα.
