Ο Σάββας Καλεντερίδης στην εκπομπή του Σαββάτου 7 Δεκεμβρίου 2024

Παρέμβαση του αντιστράτηγου (ε.α.) Ιωάννη Μπαλτζώη και προέδρου του ΕΛΙΣΜΕ, Ιωάννη Μπαλτζώη, στην εκπομπή “Ο Εξαρχείων” στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών

Η Δαμασκός έπεσε κατά το θέλημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τη Συρία να καταρρέει μέσα σε μερικές ημέρες σαν τραπουλόχαρτο.

Τί σημαίνει η κατάρρευση της πρωτεύουσας της Συρίας από τους τζιχαντιστές και δυνάμεις της αντιπολίτευσης που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Ποιά είναι τα πέντε σενάρια για την επόμενη μέρα στη Συρία.

Γράφει ο Χρήστος Κωνσταντινίδης

«Στόχος στη Συρία είναι Δαμασκός». Τάδε έφη στις 6 Δεκεμβρίου 2024 ο  Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την έξοδό του από την προσευχή της Παρασκευής. Τότε ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε υπενθυμίσει την έκκληση που είχε απευθύνει στον Άσαντ για συνάντηση, προκειμένου να καθοριστεί το μέλλον της Συρίας, μετά τα μηνύματα που στάλθηκαν από το Ισραήλ για την υποστήριξη των Κούρδων στη δημιουργία κουρδικού κράτους. Ο Άσαντ ζήτησε την απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από τη χώρα για να συναντηθεί με τον Ερντογάν και όπως φαίνεται το καθεστώς του το πλήρωσε ακριβα.

Στις 27 Νοεμβρίου, με το που κηρύχθηκε η κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, δυνάμεις της αντιπολίτευσης στη Συρία με επικεφαλής την οργάνωση Hay’at Tahrir al Sham και τον επονομαζόμενο Εθνικό Συριακό Στρατό που υποστηρίζεται από την Τουρκία ξεκίνησαν επιχειρήσεις στο βορειοδυτικό κομμάτι της χώρας. Μέσα σε τρεις ημέρες έπεσε το Χαλέπι. Στις αρχές Δεκεμβρίου σειρά είχε η Χάμα, μετά η Χομς και τα ξημερώματα της Κυριακής 8 Δεκεμβρίου 2024, ήρθε η σειρά της Δαμασκού, η άλωση της οποίας σημαίνει εδώ και μερικές ώρες και το τέλος του καθεστώτος Άσαντ.

Η Συρία έπεσε σαν τραπουλόχαρτο χωρίς καμία αντίσταση. Ισλαμιστές και ένοπλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης μπήκαν στην πρωτεύουσα της χώρας με τον πρωθυπουργό της χώρας Mohammad Ghazi al-Jalali να δηλώνει έτοιμος να «συνεργαστεί» με οποιαδήποτε κυβέρνηση επιλεγεί από τον συριακό λαό και να λάβει κάθε μέτρο για μια ειρηνική «διέλευση» της εξουσίας.

Αίνιγμα που βρίσκεται ο Άσαντ

Ο Άσαντ τράπηκε σε φυγή με ένα αεροπλάνο, το οποίο εξαφανίστηκε από τα ραντάρ, προκαλώντας έτσι πολλές εκδοχές για την τύχη του. Σε αυτό το πλαίσιο, οι κυβερνητικές δυνάμεις αποσύρονται από την πρωτεύουσα της Δημοκρατίας. Το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού έχει επίσης σταματήσει τις εργασίες του. Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν απομακρυνθεί.

Ο πρόεδρος Άσαντ φέρεται να επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο το οποίο αναχώρησε προς άγνωστο προορισμό, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Ο Άσαντ εγκατέλειψε τη Συρία από το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού, προτού αποσυρθούν από αυτό τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας», είπε ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης που εδρεύει στο Λονδίνο αλλά διατηρεί ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία.

Ωστόσο, σύμφωνα με το γραφείο του σύρου προέδρου, ο Άσαντ δεν έχει φύγει από τη Δαμασκό. Πηγή ανέφερε στο CNN ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να εντοπιστεί πουθενά στην πόλη. Οι αντάρτες δήλωσαν τα ξημερώματα ότι η Δαμασκός είναι πλέον ελεύθερη από τα δεσμά του, υποδηλώνοντας ουσιαστικά την ανατροπή του καθεστώτος. Διαμηνύοντας πως ο «τύραννος» Άσαντ τράπηκε σε φυγή, κάλεσαν τους εκτοπισμένους στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην «ελεύθερη Συρία».

Ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό Χάντι αλ Μπάχρα δήλωσε ότι η Δαμασκός είναι πλέον «χωρίς τον Μπασάρ αλ Άσαντ». «Η μαύρη σελίδα στην ιστορία της Συρίας τελείωσε» σχολίασε. Παράλληλα Τούρκος δημοσιογράφος ανέφερε πως «ο Άσαντ απέρριψε όλες τις αραβικές πρωτοβουλίες που του παρουσιάστηκαν τις τελευταίες δύο ημέρες για να παραιτηθεί και επιμένει σε μια μακρά μεταβατική φάση κατά την οποία θα καταρτιστεί σύνταγμα και εκλογές υπό διεθνή εποπτεία».

Μαχητές της HTS κατέλαβαν τη φυλακή Σεντνάγια στα περίχωρα της πρωτεύουσας, απελευθερώνοντας τους κρατούμενους. «Γιορτάζουμε μαζί με τον συριακό λαό την είδηση της απελευθέρωσης των κρατουμένων μας από τα δεσμά τους και την ανακοίνωση του τέλους της εποχής της αδικίας στη φυλακή Σεντνάγια» ανέφεραν.

«Οι πόρτες της φυλακής Σεντνάγια, γνωστής ως ανθρώπινο σφαγείο, άνοιξαν για χιλιάδες κρατούμενους», επιβεβαίωσε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Το μήνυμα του Τζολάνι

Η Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), στους κόλπους της οποίας κυριαρχεί ο πρώην βραχίονας της Αλ Κάιντα στη Συρία, και άλλες ομάδες ανταρτών εξαπέλυσαν την προηγούμενη εβδομάδα επιθέσεις εναντίον του συριακού στρατού, καταλαμβάνοντας γρήγορα δεκάδες κοινότητες και στρατηγικής σημασίας πόλεις, περικυκλώνοντας σταδιακά την πρωτεύουσα προτού εξαπολύσουν την τελική επίθεσή τους.

Ο επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης, Άχμεντ αλ Σάρα, ευρύτερα γνωστός ως Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζολάνι, ο οποίος ηγείται της επίθεσης των ανταρτών που διείσδυσαν στη συριακή πρωτεύουσα, κάλεσε σήμερα τους μαχητές του να μην πλησιάσουν τους δημόσιους θεσμούς στη Δαμασκό, οι οποίοι παραμένουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι να υπάρξει «επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας».

«Προς όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις στην πόλη της Δαμασκού, απαγορεύεται πλήρως να πλησιάσετε τους δημόσιους θεσμούς, οι οποίοι θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι την επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας», σύμφωνα με ανακοίνωση του αλ-Σάρα. «Απαγορεύονται επίσης οι πυροβολισμοί στον αέρα», πρόσθεσε στην ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε μέσω του καναλιού του συνασπισμού των ανταρτών στο Telegram.

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του είπε: «Ζούμε τις τελευταίες στιγμές της απελευθέρωσης της πόλης Χομς (…) Ένα ιστορικό γεγονός, που θα ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα».

Υπενθυμίζουμε ότι την προηγούμενη μέρα, ο συριακός στρατός απέσυρε τις δυνάμεις του από την πόλη Χομς και τώρα μένει κοντά στην πόλη Αλ Κουσέιρ. Το καθεστώς της Λαττάκειας και του Ταρτούς, όπου βρίσκονται οι ρωσικές στρατιωτικές βάσεις, δεν είναι ακόμη πλήρως σαφές.

Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ συνεχίζει να βομβαρδίζει θέσεις της Χεζμπολάχ και έχει ήδη στείλει τις περιπολίες του στη Συρία. Έχουν καταλάβει την πόλη Khan Arnaba (το κέντρο της επαρχίας Quneitra στα νοτιοδυτικά της χώρας). Το Ιράν και το Ιράκ αποφάσισαν να μην παρέμβουν στη σύγκρουση. Η Ιορδανία και ο Λίβανος έκλεισαν τα σύνορά τους με τη Συρία. Οι Κούρδοι ανακοίνωσαν πλήρη επιστράτευση στα εδάφη υπό τον έλεγχό τους.

Οι μαχητές κατέλαβαν τις πόλεις Χομς, Σαλαμίγια και Ακερμπάτ

Προς το παρόν, Σύροι αξιωματούχοι διαπραγματεύονται με τους μαχητές για να διατηρήσουν σε λειτουργία την πολιτική υποδομή και τον κρατικό μηχανισμό.

Μεγάλος αριθμός μαχητών του ISIS απελευθερώθηκε από τις φυλακές. Η ιρανική πρεσβεία και το προεδρικό μέγαρο του Άσαντ έχουν λεηλατηθεί.

Το Ισραήλ έχει καταλάβει ένα τμήμα του εδάφους της Συρίας κοντά στα Υψίπεδα του Γκολάν, την προσάρτηση του οποίου θα προσπαθήσει να εδραιώσει, εκμεταλλευόμενος την κατάρρευση της Συρίας.

Η Τουρκία συνεχίζει να πιέζει τους Κούρδους στη βόρεια Συρία. Ο προφανής στόχος της Άγκυρας είναι να καταλάβει τη Manbij.

Τι ακολουθεί;

Η κατάρρευση του στρατού του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία είναι πολύ παρόμοια και ξεπερνά ακόμη και αυτό που είδαμε στο Αφγανιστάν κατά την επίθεση των Ταλιμπάν και την απέλαση των Αμερικανών.

Η αλλαγή εξουσίας στη Συρία μπορεί να συνοδεύεται από την υλοποίηση πολλών σεναρίων, μέχρι τη διάσπαση και τη διάλυση της αραβικής χώρας, στο μέλλον της οποίας παίζει πολύ σημαντικό ρόλο ο κουρδικός παράγων, ο οποίος κατέχει την περιοχή ανατολικά του Ευφράτη και τις τελευταίες ημέρες  έχει κυριεύσει κάποιες σημαντικές πόλεις. Μάλιστα η Ντέιρ Ελ Ζορ παραδόθηκε από τις δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ στις δυνάμεις του SDF.

Το πρώτο σενάριο πιθανών εξελίξεων στη Συρία προβλέπει την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Συρίας μετά την ανατροπή της κυβέρνησης του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ από μια συμμαχία της αντιπολίτευσης με διάφορες φατρίες, παρά τις ιδεολογικές διαφορές. Αν και αυτή η επιλογή δεν είναι σχεδόν εφικτή, θα υποστηριχθεί από την Τουρκία, τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές χώρες, καθώς θα διατηρούσε την ακεραιότητα της Συρίας.

Το δεύτερο σενάριο περιλαμβάνει τη δημιουργία της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Συρίας, όπου εκπρόσωποι της Hayat Tahrir al-Sham θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της νέας κυβέρνησης. Σε αυτή την περίπτωση, η Συρία θα κυβερνάται από εκπροσώπους των Σαλαφιστών (ένα κίνημα στο σουνιτικό Ισλάμ) που δεν έχουν ιδεολογική εχθρότητα προς το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το τρίτο σενάριο είναι η δημιουργία ενός αντι-σιιτικού κράτους στη Συρία υπό τον έλεγχο του Ισραήλ. Το δόγμα της θα βασιζόταν στον αντιιρανικό προσανατολισμό, τον αποκλεισμό του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος Χεζμπολάχ και τη στέρηση της υλικοτεχνικής και στρατιωτικής του υποστήριξης από την Τεχεράνη.

Το τέταρτο σενάριο είναι η δημιουργία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Συρίας υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία θα βαλκανοποιηθεί με τη διαίρεση της σε μικρά κράτη-μαριονέτες.

Το πέμπτο σενάριο για τη Συρία προβλέπει την πλήρη διάσπασή της. Εάν η αντιπολίτευση και οι χώρες που την υποστηρίζουν δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία, ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία θα κλιμακωθεί ξανά. Αυτό θα οδηγούσε τελικά στην πλήρη κατάρρευσή του .

Μείνετε συντονισμένοι στο Geopolitico.gr προκειμένου να μαθαίνετε όλες τις εξελίξεις.