Ακολουθήστε μας

Αναλύσεις

Intelligence Report: Γεωπολιτική Σύγκρουση για τους Ημιαγωγούς! Ο Ρόλος της Ταϊβάν και οι Επιπτώσεις στην Παγκόσμια Σταθερότητα

Το μέλλον της τεχνολογίας, της πράσινης ανάπτυξης και της εθνικής ασφάλειας εξαρτάται από την επιτυχή εξέλιξη της βιομηχανίας ημιαγωγών, καθώς η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να επηρεάζεται από τις εξελίξεις σε αυτόν τον στρατηγικό τομέα.

Δημοσιεύτηκε στις

Οι ημιαγωγοί έχουν γίνει το νέο πετρέλαιο της εποχής μας, με τη σημασία τους να ξεπερνά τα παραδοσιακά ενεργειακά αποθέματα.

Το μέλλον της τεχνολογίας, της πράσινης ανάπτυξης και της εθνικής ασφάλειας εξαρτάται από την επιτυχή εξέλιξη της βιομηχανίας ημιαγωγών, καθώς η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να επηρεάζεται από τις εξελίξεις σε αυτόν τον στρατηγικό τομέα.

Γράφει ο Φίλιππος Χατζής, Intelligence and Security

Η σύγχρονη τεχνολογία βασίζεται σχεδόν ολοκληρωτικά στους ημιαγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται στον πυρήνα όλων των ηλεκτρονικών συσκευών και υποδομών που χρησιμοποιούμε καθημερινά, από αυτοκίνητα έως κέντρα δεδομένων και συστήματα επικοινωνιών. Αυτή η βιομηχανία έχει γίνει εξαιρετικά στρατηγική, καθώς επηρεάζει την οικονομική σταθερότητα και την εθνική ασφάλεια πολλών χωρών.

Ο Ρόλος της Ταϊβάν

Ο ρόλος της Ταϊβάν στη βιομηχανία των ημιαγωγών είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παραγωγούς μικροεπεξεργαστών στον κόσμο. Το νησί φιλοξενεί τη Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), η οποία είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ημιαγωγών παγκοσμίως. Η TSMC παράγει περίπου το 30% της παγκόσμιας προσφοράς ημιαγωγών και το 90% των πιο προηγμένων μικροεπεξεργαστών, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία πολλών τεχνολογικών εφαρμογών αιχμής.

Αυτός ο στρατηγικός ρόλος της Ταϊβάν έχει μετατρέψει τη χώρα σε αναντικατάστατο μέρος της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας ημιαγωγών. Το τεχνολογικό της πλεονέκτημα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην TSMC, η οποία από τη δεκαετία του 1980 έχει εδραιώσει ένα επιχειρηματικό μοντέλο που βασίζεται στην αποκλειστική κατασκευή μικροεπεξεργαστών για άλλες εταιρείες (foundry model). Αυτό επέτρεψε την ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανίας ημιαγωγών στην Ταϊβάν και την καθιέρωση της χώρας ως τον πρωτοπόρο σε αυτή την αγορά.

Η στρατηγική σημασία της Ταϊβάν γίνεται ακόμα πιο προφανής όταν εξετάσουμε τις γεωπολιτικές συνέπειες που προκαλούνται από την κυριαρχία της στην παραγωγή ημιαγωγών. Η εγγύτητα της Ταϊβάν στην Κίνα, σε συνδυασμό με την εξάρτηση της παγκόσμιας τεχνολογικής υποδομής από την παραγωγή της TSMC, δημιουργεί ένα κρίσιμο γεωπολιτικό περιβάλλον. Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν ως αποσχισθείσα επαρχία και επιδιώκει την επανένωσή της με την ηπειρωτική χώρα, ενισχύοντας τις στρατιωτικές και πολιτικές πιέσεις προς το νησί. Αν η Κίνα επιχειρούσε να καταλάβει την Ταϊβάν δια της βίας, οι επιπτώσεις θα ήταν τεράστιες για την παγκόσμια οικονομία, καθώς η διακοπή της παραγωγής ημιαγωγών θα μπορούσε να παραλύσει πολλές βιομηχανίες, από την τεχνολογία έως την αυτοκινητοβιομηχανία.

Παράλληλα, η Ταϊβάν έχει καταφέρει να χτίσει ισχυρές στρατηγικές συμμαχίες με χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα προϊόντα της TSMC. Η Ουάσινγκτον έχει αναγνωρίσει τη σημασία της Ταϊβάν για την εθνική ασφάλεια και την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα, γεγονός που την έχει οδηγήσει να ενισχύσει τη στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξή της προς το νησί. Η κατασκευή εργοστασίων της TSMC στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί μέρος αυτής της στρατηγικής, με στόχο τη διαφοροποίηση της παραγωγής και τη μείωση της εξάρτησης από την Ασία.

Συνολικά, η Ταϊβάν έχει αναδειχθεί σε κρίσιμο παράγοντα στον τομέα των ημιαγωγών, επηρεάζοντας την παγκόσμια οικονομία και γεωπολιτική ισορροπία. Η σημασία της συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς η παγκόσμια ζήτηση για μικροεπεξεργαστές ενισχύεται και οι εντάσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Η Ανάγκη για Εγχώρια Παραγωγή

Η ανάγκη για εγχώρια παραγωγή ημιαγωγών έχει αναδειχθεί ως επείγον ζήτημα για τις χώρες της Δύσης, ιδίως μετά την αποκάλυψη των αδυναμιών στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες που προκάλεσε η πανδημία COVID-19. Η εξάρτηση από τις ασιατικές χώρες, κυρίως από την Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα, έχει καταστήσει τις οικονομίες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης ευάλωτες σε γεωπολιτικές εντάσεις, φυσικές καταστροφές, και άλλες διαταραχές που μπορούν να επηρεάσουν την αδιάλειπτη ροή των ημιαγωγών.

Επενδύσεις για Ανάπτυξη Εγχώριων Υποδομών

Για να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Ασία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εγκαινιάσει σημαντικές επενδύσεις για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο νόμος CHIPS and Science Act, που υπογράφηκε το 2022, προβλέπει επενδύσεις ύψους 52 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή και ανάπτυξη εγχώριων εγκαταστάσεων παραγωγής ημιαγωγών. Παρόμοια, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δρομολογήσει τον Ευρωπαϊκό Νόμο για τα Τσιπ (European Chips Act), με σκοπό να επενδύσει πάνω από 43 δισεκατομμύρια ευρώ σε έργα που θα αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα της Ευρώπης.

Οικονομικές και Στρατηγικές Επιπτώσεις

Η ανάπτυξη εγχώριων υποδομών παραγωγής δεν είναι απλά ένα ζήτημα οικονομικής πολιτικής αλλά και στρατηγικής ασφάλειας. Η εξασφάλιση πρόσβασης σε ημιαγωγούς θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση της τεχνολογικής υπεροχής και της αμυντικής ικανότητας. Οι ημιαγωγοί είναι το κλειδί για προηγμένα οπλικά συστήματα, την τεχνητή νοημοσύνη, την κβαντική υπολογιστική, και τις επικοινωνίες 5G, καθιστώντας τους απαραίτητους για την εθνική ασφάλεια.

Προκλήσεις και Δυσκολίες

Παρά την αποφασιστικότητα για εγχώρια παραγωγή, η υλοποίηση αυτών των σχεδίων συνοδεύεται από σημαντικές προκλήσεις. Η κατασκευή εργοστασίων παραγωγής ημιαγωγών απαιτεί κολοσσιαίες επενδύσεις, τεχνολογική εξειδίκευση, και εξαιρετικά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Ένα εργοστάσιο προηγμένων μικροεπεξεργαστών μπορεί να κοστίσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και να χρειαστεί αρκετά χρόνια για να τεθεί σε πλήρη λειτουργία. Επιπλέον, η τεχνογνωσία που απαιτείται για την κατασκευή νανοκλίμακας ημιαγωγών είναι συγκεντρωμένη σε λίγες μόνο χώρες, όπως η Ταϊβάν και η Νότια Κορέα, γεγονός που δυσκολεύει τη μεταφορά της τεχνολογίας.

Μακροπρόθεσμα Οφέλη

Παρά τις δυσκολίες, η εγχώρια παραγωγή ημιαγωγών προσφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη, όπως η δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, η μείωση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές, και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των εφοδιαστικών αλυσίδων. Επιπλέον, οι επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη ημιαγωγών μπορούν να οδηγήσουν σε καινοτομίες που θα προωθήσουν την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα των δυτικών οικονομιών.

Η μετάβαση σε εγχώρια παραγωγή δεν είναι απλή ούτε άμεση, αλλά κρίνεται απαραίτητη για την οικονομική σταθερότητα και την τεχνολογική ανεξαρτησία των χωρών της Δύσης.

Ο Ρόλος της Κίνας

Ο ρόλος της Κίνας στη βιομηχανία των ημιαγωγών είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς η χώρα αναγνωρίζει τη στρατηγική σημασία της αυτονομίας στην τεχνολογία των μικροεπεξεργαστών. Παρά τις τεράστιες επενδύσεις και την προσπάθεια να καλύψει το τεχνολογικό χάσμα, η Κίνα εξακολουθεί να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση σε σχέση με χώρες όπως η Ταϊβάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Νότια Κορέα.

Η Επιθετική Επενδυτική Στρατηγική

Η κινεζική κυβέρνηση έχει επενδύσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στον τομέα των ημιαγωγών, με στόχο να αποκτήσει αυτάρκεια μέχρι το 2025, όπως προβλέπει το σχέδιο “Made in China 2025”. Παρόλο που η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ημιαγωγών στον κόσμο, παράγει μόλις το 15% αυτών που χρειάζεται, με αποτέλεσμα να εξαρτάται από τις εισαγωγές. Η εξάρτηση αυτή αποτελεί μια σημαντική αδυναμία, ιδιαίτερα σε έναν κόσμο που γίνεται ολοένα και πιο τεχνολογικά ανταγωνιστικός.

Διοικητικές και Οργανωτικές Προκλήσεις

Παρά τις σημαντικές οικονομικές επενδύσεις, η Κίνα αντιμετωπίζει σοβαρές διοικητικές και οργανωτικές προκλήσεις. Η χρηματοδότηση προέρχεται από διάφορες τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα την έλλειψη συντονισμού και στρατηγικού σχεδιασμού. Αυτή η αποκεντρωμένη προσέγγιση συχνά οδηγεί σε αναποτελεσματικότητα και σπατάλη πόρων. Επίσης, το φαινόμενο των τοπικών κυβερνήσεων να χρηματοδοτούν έργα μόνο και μόνο για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, χωρίς να υπάρχει συνολική στρατηγική, επιβραδύνει την πρόοδο.

Τεχνολογική Υστέρηση

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζει η Κίνα είναι η τεχνολογική της υστέρηση. Οι κινεζικές εταιρείες ημιαγωγών υπολείπονται σημαντικά σε προηγμένες τεχνολογίες, όπως η λιθογραφία ακραίου υπεριώδους ακτινοβολίας (EUV), η οποία είναι απαραίτητη για την κατασκευή των πιο προηγμένων μικροεπεξεργαστών. Η εξάρτηση από ξένες τεχνολογίες, όπως εκείνες που παράγονται από την ολλανδική ASML, δημιουργεί ευάλωτα σημεία στην αλυσίδα παραγωγής της Κίνας. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ, που περιλαμβάνουν περιορισμούς στην εξαγωγή τεχνολογιών αιχμής, έχουν επιδεινώσει ακόμη περισσότερο αυτή την κατάσταση.

Η Ενίσχυση της Αυτάρκειας

Παρά τις δυσκολίες, η Κίνα δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Η κυβέρνηση συνεχίζει να επενδύει σε μεγάλα προγράμματα εκπαίδευσης και ανάπτυξης ταλέντων στον τομέα της μικροηλεκτρονικής, ενώ προσπαθεί να προσελκύσει ξένους ειδικούς για να γεφυρώσει το τεχνολογικό χάσμα. Επίσης, δίνει προτεραιότητα στην ανάπτυξη ερευνητικών κέντρων και στη δημιουργία συνεργασιών με κινεζικά πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα για την προώθηση της καινοτομίας.

Γεωπολιτική Σημασία και Επιπτώσεις

Ο ρόλος της Κίνας στη βιομηχανία των ημιαγωγών έχει σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις. Η τεχνολογική εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες έχει καταστήσει την Κίνα πιο ευάλωτη στις διεθνείς κυρώσεις. Ωστόσο, η στρατηγική φιλοδοξία της Κίνας να αποκτήσει τεχνολογική υπεροχή παραμένει ισχυρή, με το Πεκίνο να επιδιώκει την επίτευξη αυτονομίας και τη δημιουργία μιας αυτάρκους και ανεξάρτητης βιομηχανίας ημιαγωγών.

Η Ευρώπη στο Παιχνίδι

Η Ευρώπη, αν και διαθέτει ορισμένες από τις πιο καινοτόμες και τεχνολογικά προηγμένες εταιρείες στον τομέα των ημιαγωγών, όπως η ASML που παράγει τις μηχανές φωτολιθογραφίας ακραίας υπεριώδους ακτινοβολίας (EUV) απαραίτητες για την κατασκευή των πιο εξελιγμένων μικροκυκλωμάτων, εξακολουθεί να βρίσκεται πίσω σε σχέση με την Ασία και τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά την παραγωγή μικροεπεξεργαστών.

Το Ευρωπαϊκό Χάσμα στην Παραγωγή

Η Ευρώπη έχει δει σημαντική μείωση στην ικανότητά της να παράγει ημιαγωγούς τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς πολλές από τις κατασκευαστικές μονάδες μεταφέρθηκαν στην Ασία για λόγους κόστους. Στη δεκαετία του 1980, η Ευρώπη είχε σημαντική παρουσία στην παγκόσμια βιομηχανία των μικροκυκλωμάτων, αλλά σταδιακά προτίμησε να εκχωρήσει την παραγωγή στην Ανατολή, κυρίως λόγω της διαφοράς στο κόστος εργασίας και των ευνοϊκών υποδομών στην Ασία.

Ευρωπαϊκός Νόμος για τα Τσιπ (European Chips Act)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την πίεση των πρόσφατων ελλείψεων σε μικροεπεξεργαστές και την αυξανόμενη εξάρτηση από την Ασία, έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και επενδύει δισεκατομμύρια ευρώ για την ανάπτυξη του τομέα. Ο “Ευρωπαϊκός Νόμος για τα Τσιπ” (European Chips Act) στοχεύει στην κινητοποίηση τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών επενδύσεων με στόχο την επίτευξη του 20% της παγκόσμιας παραγωγής ημιαγωγών έως το 2030. Αυτό το φιλόδοξο σχέδιο περιλαμβάνει χρηματοδότηση ύψους 43 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης, την έρευνα και ανάπτυξη, καθώς και την κατασκευή νέων εργοστασίων.

Συμμαχίες και Συνεργασίες

Η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Κίνα μόνη της, γι’ αυτό και επενδύει στη συνεργασία με μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες όπως η Intel. Η Intel, για παράδειγμα, έχει ανακοινώσει την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου μικροεπεξεργαστών στην Ιρλανδία, ενισχύοντας έτσι την τεχνολογική παρουσία της Ευρώπης. Αν και αυτή η επένδυση είναι ευπρόσδεκτη, εξακολουθεί να προκαλεί προβληματισμούς για το γεγονός ότι οι περισσότερες μεγάλες επενδύσεις στην Ευρώπη προέρχονται από αμερικανικές εταιρείες και όχι από εγχώριους ευρωπαϊκούς παίκτες.

Η ASML και η Τεχνολογική Υπεροχή της Ευρώπης

Παρά τις προκλήσεις, η Ευρώπη έχει ένα ισχυρό χαρτί στα χέρια της: την ASML. Η ολλανδική αυτή εταιρεία είναι ο μοναδικός κατασκευαστής των πιο εξελιγμένων μηχανών λιθογραφίας στον κόσμο, απαραίτητων για την παραγωγή των πιο μικρών και ισχυρών μικροεπεξεργαστών. Η τεχνολογία της ASML είναι τόσο προηγμένη που χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές των μηχανών αυτών στην Κίνα, για να διατηρήσουν το στρατηγικό πλεονέκτημα της Δύσης.

Προκλήσεις και Προοπτικές

Παρόλο που η Ευρώπη έχει σχέδια για να ενισχύσει την αυτονομία της, η υλοποίηση αυτών των στόχων δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η κατασκευή και λειτουργία εργοστασίων ημιαγωγών απαιτεί τεράστιες επενδύσεις, προηγμένη τεχνολογία, και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Η πρόκληση για την Ευρώπη είναι να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της και να εξασφαλίσει ότι οι εφοδιαστικές αλυσίδες της θα είναι ανθεκτικές και ανεξάρτητες από εξωτερικές κρίσεις.

Ο αγώνας της Ευρώπης για να ανακτήσει την τεχνολογική της κυριαρχία και να μειώσει την εξάρτησή της από την Ασία αποτελεί κρίσιμη παράμετρο στο ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο της εποχής μας.

Γεωπολιτικές Επιπτώσεις

Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις της κυριαρχίας της Ταϊβάν στην παγκόσμια βιομηχανία ημιαγωγών είναι εξαιρετικά σημαντικές και έχουν μετατρέψει το νησί σε έναν κρίσιμο παίκτη στη διεθνή σκηνή. Αυτή η εξάρτηση από την παραγωγή προηγμένων μικροεπεξεργαστών έχει οδηγήσει σε αυξημένες εντάσεις, ιδίως μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Στρατηγική Σημασία της Ταϊβάν

Η Ταϊβάν αποτελεί ένα οικονομικό και τεχνολογικό “οχυρό” για τη Δύση, καθώς οποιαδήποτε διακοπή της παραγωγής μικροεπεξεργαστών στο νησί θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην παγκόσμια οικονομία, αναστέλλοντας τη λειτουργία βιομηχανιών από την αυτοκινητοβιομηχανία μέχρι τα κέντρα δεδομένων. Η γεωγραφική θέση της Ταϊβάν, μόλις λίγα χιλιόμετρα από τις ακτές της Κίνας, την καθιστά στρατηγικά ευάλωτη, αλλά παράλληλα πολύτιμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, οι οποίοι θέλουν να διατηρήσουν την ανεξαρτησία του νησιού.

Οι Εντάσεις με την Κίνα

Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν ως μέρος της επικράτειάς της και έχει εκφράσει πολλές φορές την πρόθεσή της να την επανενώσει, αν χρειαστεί και δια της βίας. Η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων, οι συνεχείς απειλές, και οι στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από το νησί υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η Ταϊβάν αποτελεί μια γεωπολιτική προτεραιότητα για το Πεκίνο, όχι μόνο λόγω της πολιτικής της σημασίας, αλλά και επειδή η κυριαρχία στον τομέα των ημιαγωγών θα μπορούσε να ενισχύσει την κινεζική οικονομική και στρατιωτική ισχύ. Η κατάληψη της Ταϊβάν θα έδινε στην Κίνα τον έλεγχο ενός κρίσιμου τμήματος της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού ημιαγωγών, γεγονός που θα είχε σοβαρές συνέπειες για τη Δύση.

Η Αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επανειλημμένα δηλώσει την υποστήριξή τους στην Ταϊβάν, ενισχύοντας τη στρατιωτική τους παρουσία στην περιοχή και δηλώνοντας την πρόθεσή τους να προστατεύσουν το νησί από οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια της Κίνας. Η επίσκεψη της Νάνσι Πελόσι στην Ταϊβάν το 2022 ήταν μια σαφής ένδειξη της δέσμευσης των ΗΠΑ να υποστηρίξουν το νησί, γεγονός που προκάλεσε έντονη αντίδραση από την Κίνα, με στρατιωτικές ασκήσεις και αυξημένη πίεση στην περιοχή.

Πιθανές Συνέπειες μιας Σύγκρουσης

Μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν θα είχε τεράστιες παγκόσμιες συνέπειες. Η διακοπή της παραγωγής ημιαγωγών θα προκαλούσε οικονομικό χάος, επηρεάζοντας την τεχνολογική πρόοδο και την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού. Επιπλέον, η πιθανή επέμβαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια διευρυμένη σύγκρουση με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη διεθνή ειρήνη και σταθερότητα.

Η Σημασία της Τεχνολογικής Κυριαρχίας

Η Ταϊβάν έχει γίνει το κέντρο της τεχνολογικής αντιπαράθεσης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Η Κίνα επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή της από ξένους ημιαγωγούς, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη προσπαθούν να αυξήσουν την εγχώρια παραγωγή τους για να περιορίσουν τον κίνδυνο που συνεπάγεται η γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή. Η εξέλιξη αυτής της κατάστασης θα καθορίσει όχι μόνο την τεχνολογική υπεροχή, αλλά και τη μελλοντική μορφή της παγκόσμιας γεωπολιτικής ισορροπίας.

Συμπεράσματα

Οι ημιαγωγοί έχουν γίνει το νέο πετρέλαιο της εποχής μας, με τη σημασία τους να ξεπερνά τα παραδοσιακά ενεργειακά αποθέματα. Οι χώρες αναγνωρίζουν την ανάγκη να επενδύσουν σε τοπικές υποδομές παραγωγής για να μειώσουν την εξάρτηση από την Ασία. Το μέλλον της τεχνολογίας, της πράσινης ανάπτυξης και της εθνικής ασφάλειας εξαρτάται από την επιτυχή εξέλιξη της βιομηχανίας ημιαγωγών, καθώς η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να επηρεάζεται από τις εξελίξεις σε αυτόν τον στρατηγικό τομέα.

Ο Φιλιππος Χατζής υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό για τέσσερα χρόνια ως Specialist σε ειδική μονάδα συλλογής πληροφοριών. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, συμμετείχε στις επιχειρήσεις «Ασπίδα της Ερήμου» και «Καταιγίδα της Ερήμου» στον Πόλεμο του Κόλπου. Εκεί εκπαιδεύτηκε εντατικά στη συλλογή πληροφοριών, στην αντικατασκοπεία και στις αντιτρομοκρατικές τακτικές, αποκτώντας πολύτιμες δεξιότητες που θα τον καθιστούσαν αργότερα πρωτοπόρο στον τομέα της ιδιωτικής ασφάλειας. Μετά τη στρατιωτική του καριέρα, συνέχισε τις σπουδές του στο American Military University (AMU) στη Δυτική Βιρτζίνια, αποκτώντας πτυχίο στην Ασφάλεια και τις Ιδιωτικές Έρευνες. Η εξειδίκευσή του καλύπτει ευρύ φάσμα κρίσιμων τομέων, όπως: - Επιχειρηματική Πληροφόρηση (Business Intelligence) - Συλλογή και Ανάλυση Πληροφοριών (Intelligence Collection and Analysis) - Αντικατασκοπεία (Counterintelligence) - Τρομοκρατία και Αντιτρομοκρατία (Terrorism and Counter-terrorism) - Εγκληματική Πληροφόρηση (Criminal Intelligence) - Κυβερνοπόλεμος (Cyber Warfare) - Τεχνικές Ανάκρισης (Interrogation) Το 1995, ο Φίλιππος Χατζής επέστρεψε στην Ελλάδα και ίδρυσε το γραφείο ιδιωτικών ερευνών International Private Investigators (I.P.I.) https://ipi-detective.com, με έδρα το Μαρούσι και τη Γλυφάδα. Το γραφείο του έγινε συνώνυμο της επαγγελματικής ακεραιότητας και της εχεμύθειας, προσφέροντας αξιόπιστες υπηρεσίες για τη διαλεύκανση ιδιωτικών και επαγγελματικών υποθέσεων. Πέρα από την πρακτική του ενασχόληση με τις ιδιωτικές έρευνες, ο Χατζής είναι επίσης ένας καινοτόμος στον χώρο της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης. Δημιούργησε το πρώτο διαδικτυακό σχολείο εκπαίδευσης ιδιωτικών ερευνητών, International Private Investigator Online Training School https://detective-school.teachable.com/p/home, που προσφέρει μαθήματα σε επίδοξους ερευνητές παγκοσμίως. Παράλληλα, ίδρυσε το πρώτο περιοδικό για ιδιωτικούς ερευνητές στην Ελλάδα, το www.greekinvestigator.org, το οποίο παρέχει ειδήσεις, αναλύσεις και ενημερώσεις για επαγγελματίες του χώρου. Ο Χατζής διαχειρίζεται επίσης το blog "Intelligence and Security," μια πλατφόρμα στο Patreon https://www.patreon.com/greekinvestigator?utm_campaign=creatorshare_creator, όπου προσφέρει πληροφορίες που σπάνια εμφανίζονται στα συμβατικά μέσα ενημέρωσης. Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, προάγει την κατανόηση θεμάτων ασφάλειας και πληροφοριών, διαφωτίζοντας τους αναγνώστες του με μοναδικές και επίκαιρες αναλύσεις.

Αναλύσεις

Πλήρης γελοιοποίηση της κυβέρνησης

Χρειάζεται μια αλλαγή η οποία, μάλλον, θα προέλθει απο το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και η αλλαγή αυτή θα ενθαρρυνθεί απο τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.

Δημοσιεύτηκε

στις

Η Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη (η διευκρίνηση κρίνεται απαραίτητη διότι υπάρχουν και άλλες, βουβές προς το παρόν, ΝΔ οι οποίες θα αναθαρρήσουν μετά την 20η Ιανουαρίου) δείχνει κουρασμένη και χωρίς πολιτική. Μιλάμε, απλώς, για πολιτική διαχείριση, όχι για πολιτικό όραμα.

Χρειάζεται μια αλλαγή η οποία, μάλλον, θα προέλθει απο το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και η αλλαγή αυτή θα ενθαρρυνθεί απο τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.

Γράφει ο Παντελής Σαββίδης, anixneuseis.gr

1.-Επειδή συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε ένα αδύναμο κράτος και μια κυβέρνηση χαμηλών προσδοκιών αυτά που επισημαίνουμε εδώ δεν έχουν να κάνουν με καμιά αντιπολιτευτική διάθεση. Μια τέτοια διάθεση προϋποθέτει ότι υπάρχει εναλλακτική λύση. Τέτοια λύση δεν διαφαίνεται.

Ο Συριζα έχει περιέλθει σε μια εσωστρέφεια από τη οποία δεν φαίνεται να βγαίνει.

Το ΠΑΣΟΚ, τώρα, άρχισε να μπουσουλάει. Χρειάζεται χρόνο για να πείσει ότι μπορεί να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας.

Η Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη (η διευκρίνηση κρίνεται απαραίτητη διότι υπάρχουν και άλλες, βουβές προς το παρόν, ΝΔ οι οποίες θα αναθαρρήσουν μετά την 20η Ιανουαρίου) δείχνει κουρασμένη και χωρίς πολιτική. Μιλάμε, απλώς, για πολιτική διαχείριση, όχι για πολιτικό όραμα.

Χρειάζεται μια αλλαγή η οποία, μάλλον, θα προέλθει απο το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και η αλλαγή αυτή θα ενθαρρυνθεί απο τη νέα αμερικανική κυβέρνηση. Εκτός και αν ο κ. Μητσοτάκης βρει επαφή και υποστήριξη στο περιβάλλον του νέου αμερικανού προέδρου. Για όσους απορούν, ας γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα τίποτε δεν γίνεται χωρίς την έγκριση της Πρεσβείας. Σε θέματα δε κυριαρχικών δικαιωμάτων τίποτε δεν γίνεται, πλέον, και χωρίς την έγκριση της Τουρκίας.

Επειδή εδώ θέλουμε να αναπτύξουμε έναν διάλογο σε βάθος και ένας τέτοιος διάλογος χρειάζεται απόλυτη γνώση της πραγματικότητας για να γίνουν και οι αναγκαίες προτάσεις, η αλήθεια δεν πρέπει να προκαλεί τα αρνητικά κομματικά αντανακλαστικά. Δεν μας ενδιαφέρει ο κομματικός λόγος. Θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε τα δεδομένα της πραγματικότητας και πάνω σε αυτά να δούμε πως θα αντιμετωπίσουμε το υπαρξιακό μας πρόβλημα.

2.-Η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι η οικονομία πάει καλά αλλά, οι άνθρωποι με μεσαία εισοδήματα και κάτω δεν τα βγάζουν πέρα στην καθημερινότητά τους. Για λόγους επικοινωνιακούς, περισσότερο, διότι δεν λύνουν το πρόβλημα, η κυβέρνηση μας έχει βομβαρδίσει με διάφορα επιδόματα αλλά για να τα πάρεις πρέπει να βρίσκεσαι στο όριο της πείνας. Πέραν του ότι τα χρήματα είναι ελάχιστα.

Υπάρχει και η αντίφαση ότι η οικονομία πάει καλά αλλά το χρέος αυξάνεται. Σχόλια για την θετική εικόνα της οικονομίας την αποδίδουν σε τομείς όπως ο τουρισμός και άλλα παρεμφερή που δεν είναι, μόνο, εποχιακά αλλά και δεν διασφαλίζουν την διαχρονική σταθερότητα μιας οικονομίας.

Μετά την έκλειψη του σοσιαλιστικού στρατοπέδου οι δύο προτάσεις που διαμορφώθηκαν έθεταν το ερώτημα η πολιτική ή η οικονομία θα έχει τον κυρίαρχο ρόλο στις δυτικές- και όχι, μόνο- κοινωνίες. Σχεδόν παντού (Κίνα Ρωσία εξαιρούνται) η πολιτική υποχώρησε της οικονομίας.

Σ αυτήν την σχολή βρίσκεται και ο κ. Μητσοτάκης. Γι αυτό το διεθνές σύστημα τον έβλεπε θετικά ως σήμερα.

Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος θα επιδιώξει μεγαλύτερη παρέμβαση της πολιτικής στην κυριαρχία της οικονομίας.

Το διεθνές κεφάλαιο που κυριαρχούσε ως σήμερα, κυρίως, αυτό που ασπαζόταν την ψευδεπίγραφη λογική της ανοικτής κοινωνίας, με τους διεθνείς θεσμούς του διαμόρφωσε την δικαιωματική ατζέντα που δεν έχει να κάνει με την ευαισθησία του στα δικαιώματα των κοινωνικών μειονοτήτων. Το γιατί την προωθεί είναι ζητούμενο αλλά περισσότερο λογική εμφανίζεται η υπόθεση ότι αυτό το κεφάλαιο και όσοι περιστρέφονται γύρω του, εκείνο που επιδιώκουν είναι η έκλειψη από την ανθρώπινη συνείδηση κάθε είδους ταυτότητας. Από φύλου μέχρι εθνικής.

Η μη ταυτότητα φύλου βοηθά στην αποδόμηση και της εθνικής ταυτότητας.

Η τελική κατάληξη είναι μια παγκόσμια διακυβέρνηση, χωρίς εθνικές ή άλλες ιδιαιτερότητες, με τον άνθρωπο, ή το ανθρωποειδές που θα διαμορφωθεί ως τότε, ως εργαζόμενο και καταναλωτή.

Ο κ. Μητσοτάκης ανήκει ιδεολογικά σε αυτό το διεθνές ρεύμα το οποίο προώθησαν οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ και εν πολλοίς το επέβαλαν στην Δύση. Υπάρχουν κατά τόπους αντιστάσεις αλλά παρουσιάζονται ως προβληματικής προσαρμοστικότητας στα νέα δεδομένα.

Αυτά τα νέα δεδομένα τα διαμορφώνουν οικονομικοί παράγοντες που στις εκλογές των ΗΠΑ συντάχθηκαν με τον Τράμπ, την πολιτική άποψη, δηλαδή, που αμφισβητεί όλον τον προσανατολισμό που έδωσαν οι Δημοκρατικοί ως νέο ιδεολογικό, πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο. Και εδώ υπάρχει ένας προβληματισμός για την σχέση κεφαλαίου και πολιτικής εξουσίας στις ΗΠΑ.

Οι πετρελαιαάδες του Τέξας και το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα που συνεργάζεται μαζί τους για τον εντοπισμό, την εξαγωγή και την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων βρήκαν υποστήριξη στην κυβέρνηση των Δημοκρατικών που άνοιξε τα διεθνή μέτωπα για λόγους γεωπολιτικούς (πάντοτε το επιθετικό κεφάλαιο των ΗΠΑ είχε ανάγκη το γεωπολιτικό άλλοθι) ενώ οι νέες τεχνολογίες συμπαρατάχθηκαν στο πλευρό του Τράμπ.

Το παράδοξο αυτής της συμπαράταξης είναι ότι το κεφάλαιο των νέων τεχνολογιών χρειάζεται ανοικτά σύνορα ή, μάλλον είναι αυτό που τα αποδομεί. Όχι τον προστατευτισμό και τα αυστηρά σύνορα της νέας αμερικανικής κυβέρνησης. Ή η συμπαράταξη θα είναι προσωρινή, ή κάτι αφανές συντρέχει το οποιο ξεφεύγει απο τις αναλύσεις.

Σ αυτό το διεθνές πλαίσιο η πολιτική Μητσοτάκη θα εισπράττει τα εύσημα των διεθνών οίκων αλλά με τα εύσημα δεν τρέφεται η κοινωνία.

3.-Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει το συγκεντρωτικό της μοντέλο όχι, μόνο, για διοικητικούς αλλά και οικονομικούς λόγους.

Ο συγκεντρωτισμός ήταν αποτέλεσμα της επιθυμίας μιας αθηναϊκής ελίτ να εγκαταλείψει η πόλη τα κλασικά μεγαλοπρεπή ιστορικά της χαρακτηριστικά και να προσομοιάσει στις διεθνείς πόλεις που διαμορφώνονται παγκοσμίως. Αυτό προϋπέθετε το μεγάλωμά της και πληθυσμιακά και απο πλευράς έκτασης. Η επιχείρηση έγινε με τον ελληνικό τρόπο και τα αποτελέσματα είναι τα σημερινά. Χρειάζεται αλλαγή παιδείας και κουλτούρας για να σωθεί η πρωτεύουσα. Στον βαθμό και την ποιότητα που απαιτούνται δεν τα διαθέτει το πολιτικο-οικονομικό σύστημα. Και δεν ενδιαφέρεται κιόλας. Το μοναδικό ενδιαφέρον είναι η κατοχή και η νομή της εξουσίας. Εκεί τελειώνουν τα πάντα στην Ελλάδα. Γι αυτό δεν θα υπάρξει όραμα, απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε αλλαγή.

Εάν η νέα αμερικανική κυβέρνηση εκτιμήσει πως για να προωθήσει την πολιτική της πρέπει να ελέγξει τις δυτικές κυβερνήσεις, ο κ. Μητσοτάκης δεν θα περάσει καλά. Η αλλαγή θα γίνει εσωκομματικά. Το μειωμένο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την Ελλάδα φαίνεται και από το γεγονός ότι δεν έχουν φροντίσει ως σήμερα να αναζητήσουν εναλλακτική κυβερνητική πρόταση. Ο διαφαινόμενος λόγος δεν μας κολακεύει.

4.-Υπάρχει και το πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Εκεί η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει μια αναθεωρητική Τουρκία η οποία, πλέον, παίζει σε διεθνές επίπεδο. Έχει καταφέρει η Άγκυρα να συνδυάζει την διπλωματική πίεση με την στρατιωτική επιβολή. Καταθέτει τις αναθεωρητικές της προτάσεις και αν ο απέναντι δεν συμφωνεί αρχίζει η διακριτική, στην αρχή, και πιο συγκεκριμένη και πιεστική στη συνέχεια, ενεργοποίηση της σκληρής ισχύος. Αυτό το σύστημα η Τουρκία το έχει δομήσει εδώ και χρόνια. Σήμερα έχει έρθει η ώρα να το αξιοποιήσει.

Στη Συρία ο Ερντογάν ζήτησε από τον Άσαντ να συναντηθούν και να διευθετήσουν «πολιτικά» την συριακή κρίση. Ο Άσαντ, λογικά, αρνήθηκε αν οι Τούρκοι δεν αποχωρούσαν από τις περιοχές που έχουν καταλάβει στη βόρειο Συρία. Και ο Ερντογάν ενεργοποίησε τους τζιχαντιστές που ελέγχει. Ο Άσαντ σήμερα κινδυνεύει με πλήρη απώλεια της εξουσίας.

Ο Ερντογάν έχει γίνει ένας απαραίτητος παίκτης στην περιοχή και για την Ρωσία και για τις ΗΠΑ.

Επιδίωξη του τούρκου προέδρου είναι να του αναγνωρισθεί διαμεσολαβητικός ρόλος και στην Συρία και στην ουκρανία τον οποίο γνωρίζει πως θα αξιοποιήσει.

Η αναβάθμιση του Ερντογάν είναι μια εξέλιξη αρνητική για την ελληνική οπτική. Ήδη, η Τουρκία έχει περιορίσει πολύ την Αθήνα στην άσκηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Ουσιαστικά, η Αθήνα έχει παραδοθεί. Δεν έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει διότι σε τέτοιες περιπτώσεις η διπλωματία δεν αποδίδει. Χρειάζεται η διπλωματία να υπονοήσει ότι πίσω της διαθέτει σκληρή ισχύ. Δεν ξέρω αν η Ελλάδα διαθέτει την σκληρή ισχύ που χρειάζεται αυτήν την στιγμή η διπλωματία. Σίγουρα, όμως, όπως φαίνεται δεν διαθέτει την βούληση να την αξιοποιήσει.

5.- Επικοινωνιακός ερασιτεχνισμός. Η Τουρκία ενώ τόσα χρόνια διαθέτει άμεση σχέση με τρομοκρατικές οργανώσεις καταφέρνει και διαχειρίζεται την στάση της αυτή σε επίπεδο διεθνούς κοινής γνώμης. Όχι, μόνο, αυτό αλλά ενώ σήμερα είναι αυτή που πυροδότησε την ενεργοποίηση του Εμφυλίου στη Συρία, εμφανίζεται διεθνώς ως ειρηνευτική δύναμη και ως δύναμη που προσφέρεται να μεσολαβήσει.

Στην Αθήνα, αντιθέτως, το ενδιαφέρον τους εξαντλείται στο εσωτερικό επίπεδο διαχείρισης της κοινής γνώμης. Η διεθνής παρουσία της Ελλάδας στην ενημέρωση της κοινής γνώμης είναι ανύπαρκτη.

Στο εσωτερικό έχει επιλεγεί ένας χονδροειδής τρόπος που λειτουργει αρνητικά για την κυβέρνηση.

Παράδειγμα η διαχείριση της αναβληθείσας ή ακυρωθείσας επίσκεψης του πρωθυπουργού στη Βηρυτό.

Το πρώτο λάθος είναι ότι δεν ανακοινώνεις επίσκεψη σε εμπόλεμη περιοχή πριν το επίσημο πρόσωπο βρεθεί επι τόπου.Οι πιθανότητες να μην πραγματοποιηθεί η επίσκεψη λόγω γενικότερης ρευστότητας είναι πολλές.

Το δεύτερο ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος προανήγγειλε την επίσκεψη με διθυράμβους περί σημαντικού συμβολισμού αλλά και μηνύματος σταθερότητας που υποδηλώνει η ελληνική παρουσία στην περιοχή.

Κανείς δεν πιστεύει πως η Ελλάδα μπορεί να επηρεάσει την σταθερότητα της περιοχής αλλά το σημαντικό είναι ότι η απουσία της Ελλάδας όλα αυτό το διάστημα της πολεμικής κρίσης ήταν ηχηρή. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά διότι τα προβλήματα ξεπερνούσαν το γεωπολιτικό εκτόπισμα της Ευρώπης, πολύ περισσότερο της Ελλάδας.

Αλλά να φθάνει ο εκπρόσωπος να μιλά για ελληνική παρουσία είναι σαν να προκαλεί τη λογική της ελληνικής κοινής γνώμης.

Υπάρχει και κάτι χειρότερο. Η κυβέρνηση διέρρευσε τις προηγούμενες, της επίσκεψης, ημέρες σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ υλικό και πληροφορίες για τον σκοπό της είσκεψης και σύμφωνα με την “Καθημερινή”, η επίσκεψη απέβλεπε στην ανασυγκρότηση και αναδιαμόρφωση του στρατού του Λιβάνου. Τέτοια πράγματα δεν τα λες την παραμονή μιας επίσκεψης. Και δεν τα λες πριν αποφασισθούν και συμφωνηθούν. Η γελοιοποίηση υπηρξε πλήρης.

Το ερώτημα είναι: αυτές είναι οι δυνατότητες της χώρας ή αυτές είναι οι δυντότητες της ΝΔ; Ή, τόσο πολύ θεωρεί δεδομένη την κοινή γνώμη η κυβέρνηση που αδιαφορεί για το τι θα της μεταδώσει και πως θα αντιδράσει;

Συνέχεια ανάγνωσης

Αναλύσεις

Συρία: Κούρδοι/ΗΠΑ κερδίζουν εδάφη, ανησυχεί ο Ερντογάν

Ο Σάββας Καλεντερίδης στην εκπομπή της Παρασκευής 6 Δεκεμβρίου 2024

Δημοσιεύτηκε

στις

Θέματα Εκπομπής 6ης Δεκεμβρίου 2024
1. Αναβολή επίσκεψης Μητσοτάκη στη Βηρυτό λόγω βλάβης του πρωθυπουργικού αεροσκάφους
2. Κύπρος: Τηλεφωνική συνομιλία Χριστοδουλίδη-Τραμπ 19:10
3. Συρία: Οι τρομοκράτες της HTS στα πρόθυρα της Χομς – Κούρδοι και ΗΠΑ κερδίζουν εδάφη και ανησυχεί ο Ερντογάν 24:10
4. Ισραήλ: Σε επιφυλακή ο στρατός του Ισραήλ, λόγω της κατάστασης στη Συρία 51:00

Συνέχεια ανάγνωσης

Αναλύσεις

Γιώργος Αδαλής: Ποτέ ξανά τόσα πολλά μέτωπα!

Το μεγάλο αιματοκύλισμα που δεν αναφέρεται πουθενά

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Γιώργος Αδαλής: Ανοίγουν νέα μέτωπα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπως παρατηρούμε στη Μέση Ανατολή. Το μεγάλο αιματοκύλισμα που δεν αναφέρεται πουθενά. Μιλάμε για χιλιάδες νεκρούς. Πότε ο πλανήτης έχει τόσα πολλά μέτωπα μαζεμένα;

Συνέχεια ανάγνωσης

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πολιτική1 λεπτό πριν

Τί λέει ο “Βηματοδότης” για την ακύρωση της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στον Λίβανο;

Αποστολές σε εμπόλεμες περιοχές, όπως αυτή του Πρωθυπουργού που ετοιμαζόταν να πραγματοποιήσει στον Λίβανο και στην πολύπαθη από πολέμους και...

Απόψεις31 λεπτά πριν

Τι θα ακολουθήσει στη Συρία με κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ;

Γράφει ο Γιώργος Μενεσιάν* Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ και η αδράνεια/ανικανότητα των Ρώσων και των Ιρανών έχουν οδηγήσει σε...

Αναλύσεις1 ώρα πριν

Πλήρης γελοιοποίηση της κυβέρνησης

Χρειάζεται μια αλλαγή η οποία, μάλλον, θα προέλθει απο το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και η αλλαγή αυτή θα ενθαρρυνθεί...

Αναλύσεις2 ώρες πριν

Συρία: Κούρδοι/ΗΠΑ κερδίζουν εδάφη, ανησυχεί ο Ερντογάν

Ο Σάββας Καλεντερίδης στην εκπομπή της Παρασκευής 6 Δεκεμβρίου 2024

Ιστορία - Πολιτισμός2 ώρες πριν

Αν οι Αμερικανοί άκουγαν τον Μανιάτη Ελληνα πλοίαρχο Ελις ( Ηλίας) Ζαχαριά δεν θα πάθαιναν το κάζο στο Περλ Χάμπορ!

Στην αναφορά του εφιστούσε την προσοχή του ναυάρχου Kimmel στο γεγονός, ότι στην Ουάσιγκτον βρίσκονταν την εποχή εκείνη δύο ιάπωνες...

Δημοφιλή