Ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος που πυροδότησε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δεν δείχνει σημάδια ύφεσης, με τους δασμούς και τα αντίποινα να πλήττουν μεγάλες οικονομίες, να καταρρίπτουν τις αγορές μετοχών και να επιδεινώνουν τις προοπτικές ανάπτυξης.

Οι οικονομίες που πλήττονται – η Βόρεια Αμερική, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα – αντιμετωπίζουν ένα εξαιρετικά αβέβαιο μέλλον. Ωστόσο, για τη Μέση Ανατολή, η οποία μέχρι στιγμής έχει γλιτώσει από επιπλέον δασμούς, υπάρχουν ακόμα λόγοι ανησυχίας – αλλά και ευκαιρίες προς αξιοποίηση, σημειώνει το CNBC σε ανάλυσή του.

Ο άμεσος αντίκτυπος από τους δασμούς, όπως οι αμερικανικοί φόροι στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, είναι ελάχιστος για τη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με οικονομολόγους. Για παράδειγμα, η περιοχή του Κόλπου αντιπροσώπευε περίπου το 16% των εισαγωγών αλουμινίου των ΗΠΑ το 2024, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν να βρίσκονται στην κορυφή, δήλωσε στο CNBC η Κάρλα Σλιμ, οικονομολόγος της Standard Chartered για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Αν και οι τομείς αυτοί μπορεί να επηρεαστούν, οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος θα είναι μικρός.

Ωστόσο, το πλήγμα στην ανάπτυξη από έναν εμπορικό πόλεμο είναι πιθανό να επηρεάσει την τιμή του πετρελαίου, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας της περιοχής. Επιπλέον, υπάρχουν άμεσες οικονομικές επιβαρύνσεις για τις χώρες των οποίων τα νομίσματα είναι συνδεδεμένα με το δολάριο, όπως η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Κατάρ, το Ομάν και το Μπαχρέιν.

Πετρέλαιο, δολάρια και χρέος

Το αμερικανικό δολάριο έχει αποδυναμωθεί από τις αρχές του έτους, καθιστώντας ακριβότερες τις εισαγωγές για τις χώρες που έχουν συναλλαγματική ισοτιμία με το δολάριο – μια πρόκληση για μια περιοχή που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγόμενα αγαθά.

Ωστόσο, οι εμπορικοί δασμοί που επιβάλλουν οι ΗΠΑ συνήθως ενισχύουν το δολάριο με την πάροδο του χρόνου – και αν συμβεί αυτό, το πετρέλαιο γίνεται ακριβότερο, καθώς το εμπόρευμά του αποτιμάται σε δολάρια. Αυτό θα έδινε αρχικά μια ώθηση στις πετρελαιοεξαγωγικές χώρες της Μέσης Ανατολής. Παρόλα αυτά τα άσχημα νέα μπορεί να βρίσκονται στον ορίζοντα, προειδοποιούν αναλυτές στο CNBC. Και τούτο γιατί η ζήτηση για πετρέλαιο επιβραδύνεται λόγω της αποδυνάμωσης του παγκόσμιου εμπορίου και της ναυτιλίας.

«Οι προοπτικές για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική  αναμένεται να επιβαρυνθούν έμμεσα από την αβεβαιότητα που δημιουργούν οι παγκόσμιοι δασμοί μέσω της μείωσης των τιμών του πετρελαίου, στον βαθμό που η αβεβαιότητα αυτή συνεχίζει να επιβαρύνει τις τιμές του Brent», δήλωσε η Σλιμ στο CNBC.

Από το πετρελαϊκό σοκ του 2014, πολλές από αυτές τις οικονομίες έχουν εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και προγράμματα διαφοροποίησης για να μειώσουν την εξάρτησή τους από τα έσοδα του πετρελαίου.

«Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της εγχώριας ζήτησης παραμένει ο καλύτερος μοχλός για την προστασία των τοπικών οικονομιών από εξωτερικά σοκ», υποστήριξε η Σλιμ. Παρά τις προσπάθειες διαφοροποίησης, όμως, το πετρέλαιο «εξακολουθεί να αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εισοδήματος», τόνισε ο Έντουαρντ Μπελ, επικεφαλής οικονομολόγος στην τράπεζα Emirates NBD με έδρα το Ντουμπάι.

«Για μια οικονομία όπως των ΗΑΕ, που είναι ιδιαίτερα ανοιχτή στο εμπόριο και λειτουργεί ως παγκόσμιος κόμβος εμπορίου μέσω των εκτεταμένων υποδομών και των συνδέσεων εφοδιαστικής αλυσίδας, η πτώση του παγκόσμιου εμπορίου θα αποτελέσει εξωτερικό πλήγμα για την ανάπτυξη», επεσήμανε ο Μπελ.

Οι πιο ευάλωτοι

Ένα ισχυρότερο δολάριο σημαίνει επίσης ότι το χρέος που είναι εκφρασμένο σε δολάρια γίνεται ακριβότερο στην εξυπηρέτησή του. Για τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Αίγυπτο, που έχουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα εξωτερικού χρέους, αυτό αποτελεί σοβαρό πρόβλημα και θα μπορούσε να προκαλέσει οξεία οικονομική κρίση.

Η Ιορδανία είναι η πιο ευάλωτη χώρα της περιοχής στον εμπορικό πόλεμο λόγω της υψηλής εξάρτησης των εξαγωγών της από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Τζέιμς Σουάνστον, ανώτερο οικονομολόγο αναδυόμενων αγορών στη βρετανική Capital Economics. Σχεδόν το 25% των εξαγωγών της Ιορδανίας – κυρίως κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και κοσμήματα – κατευθύνονται στις αμερικανικές αγορές.

«Η οικονομία της Ιορδανίας είναι η πιο εκτεθειμένη σε πιθανούς δασμούς», δήλωσε ο Σουάνστον στο CNBC.

Ωστόσο, η χώρα μπορεί να βρει κάποια ανακούφιση στις διπλωματικές της σχέσεις με την Ουάσινγκτον. «Κατάφερε να εξασφαλίσει εξαίρεση από τη διακοπή της βοήθειας της USAID λόγω της στρατηγικής της σημασίας στην αμερικανική εξωτερική πολιτική», επεσήμανε ο Σουάνστον. «Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η Ιορδανία θα μπορούσε να διαπραγματευτεί σχετικά εύκολα την αποφυγή των δασμών».

Νέοι εμπορικοί διάδρομοι;

Μια σημαντική και θετική αλλαγή για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής λόγω των δασμών είναι η ώθηση προς πιο γεωγραφικά εστιασμένους εμπορικούς διαδρόμους.

«Πιστεύουμε ότι αυτό θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση στους ταχέως αναπτυσσόμενους εμπορικούς διαδρόμους, όπως ο διάδρομος GCC-Ασίας, ο οποίος έχει σημειώσει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη 15% και είναι αυτός που θα ωφεληθεί περισσότερο», δήλωσε η Σλιμ στο CNBC.

Προβλέπει ότι η αύξηση του όγκου του εμπορίου θα συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση των χρηματοοικονομικών και επενδυτικών ροών μεταξύ των κρατών του Κόλπου και της Ασίας, «καθώς οι ασιατικές επιχειρήσεις εγκαθίστανται στη Μέση Ανατολή ή επεκτείνουν τις υπάρχουσες δραστηριότητές τους, ενισχύοντας την οργανική ανάπτυξη που παρατηρούμε από τότε που ξεκίνησε η Πρωτοβουλία Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος της Κίνας».

Πηγή: Naftemporiki

Το ονόμασαν «μέταλλο του διαβόλου» και «χρυσό των φτωχών». Για χρόνια, αυτά τα παρατσούκλια δικαιολογούνταν από τις ισχνές αποδόσεις του και  τις μεγάλες διακυμάνσεις της τιμής του. Οι λάτρεις του χρυσού τείνουν να θεωρούν το ένθερμο ενδιαφέρον των traders, κάπως ιδιόρρυθμο. Αλλά το τελευταίο έτος τo ασήμι ακολουθεί τους ρυθμούς της αύξησης της τιμής του χρυσού, ενώ σε βάθος 5ετίας έχει καλύτερες αποδόσεις.

Από τις αρχές του 2023, η τιμή του έχει εκτιναχθεί κατά σχεδόν 60%. Ένα άλλοτε περιορισμένης σημασίας περιουσιακό στοιχείο αρχίζει να γίνεται  mainstream.

Η θεωρία

Η λογική λέει ότι η τιμή του αργύρου θα πρέπει να κινείται σε ανάλογους ρυθμούς με την τιμή του χρυσού, σημειώνει ο Economist. Είναι και αυτός σπάνιος, όμορφος και αδρανής, και χρησιμοποιείται για την σφυρηλάτηση κοσμημάτων και νομισμάτων εδώ και χιλιετίες.

Αυτό θα το καθιστούσε ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους αναταραχής στον κόσμο των επενδυτών. Όπως και με τον χρυσό, η σταθερή ποσότητά του στην γη, το καθιστά ένα καλό μέσο αντιστάθμισης του πληθωρισμού.

Τα πρόσφατα ράλι και των δύο μετάλλων ήρθαν καθώς οι επενδυτές ανησυχούσαν για το γεωπολιτικό χάος και την επίμονη άνοδο των τιμών, αν και κόντρα με το σύνηθες φαινόμενο, να πέφτουν οι τιμές των πολύτιμων μετάλλων όταν αυξάνονται τα επιτόκια και αντίστροφα.

Η πράξη

Αυτά στη θεωρία. Στην πράξη, τα διαφορετικά επίπεδα προσφοράς εξόρυξης και βιομηχανικής ζήτησης σημαίνουν ότι η αναλογία των τιμών του αργύρου προς τον χρυσό μεταβάλλεται συνεχώς. Αυτό οδήγησε σε δεκαετίες απογοήτευσης των οπαδών του.

Για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1970 χρειάζονταν 30 έως 40 ουγγιές ασημιού για  μία ουγγιά χρυσού. Σήμερα θα χρειάζονταν περισσότερο 90.

Οι κερδοσκόποι έχουν επίσης χάσει από το «μέταλλο του διαβόλου».

Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-09, η τιμή του εξαρτιόταν περισσότερο από ποτέ από τις ιδιοτροπίες των επενδυτών.

Ως αποτέλεσμα, ο λόγος της τιμής του αργύρου προς τον χρυσό κινήθηκε επί χρόνια σε ευθυγράμμιση. Ένα ποντάρισμα στο ασήμι σήμαινε ενισχυμένο ποντάρισμα στο χρυσό. 

Η σχέση αυτή κατέρρευσε στη συνέχεια προς το τέλος της δεκαετίας του 2010, με αποτέλεσμα ένα ισχυρό πλήγμα στους traders.

Η αντιστροφή

Τώρα το ασήμι είναι και πάλι στη μόδα.

Οι κεντρικές τράπεζες επί χρόνια έχτιζαν αποθέματα χρυσού. Αλλά τον Σεπτέμβριο, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax, ανέφερε ότι η Ρωσία θα αρχίσει σύντομα να αγοράζει και ασήμι.

Το περασμένο έτος ήταν το πρώτο από το 2021, που τα fund ανταλλαγής αργύρου, κατέγραψαν καθαρές εισροές.

Φέτος, στη Νέα Υόρκη άδειασαν τα θησαυροφυλάκια του Λονδίνου, εν μέσω φόβων ότι οι εισαγωγές των πολύτιμων μετάλλων, μπορεί να αντιμετωπίσουν δασμούς στο μέλλον.

Οι traders, αγοράζουν με ταχύτατους ρυθμούς ασήμι, τόσο πολύ, μάλιστα, που η διαφορά των τιμών μεταξύ των χωρών του Ατλαντικού δικαιολογείτην μεταφορά ράβδων με εμπορικές πτήσεις.

Εκτίναξη της βιομηχανικής ζήτησης, για τα ηλιακά πάνελ

Το χάσμα μεταξύ προμήθειας και ζήτησης πιθανώς να συντηρήσει αυτή την επενδυτική μανία. Η ετήσια προμήθεια ασημιού έχει συρρικνωθεί ελαφρώς την τελευταία δεκαετία, αλλά την ίδια περίοδο, η βιομηχανική ζήτηση εκτινάχθηκε κατά τουλάχιστον 50% λόγω της αξιοποίησής του σε ηλιακά πάνελ.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την αβεβαιότητα που επικρατεί στη γεωπολιτική σκηνή, η ζήτηση για ασφαλή επενδυτικά καταφύγια είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί. Στο μεταξύ, τα κίνητρα των κυβερνήσεων να αποθηκεύσουν αξία μακριά από την επιρροή των ΗΠΑ πληθαίνουν.

Εξού και οι κεντρικοί τραπεζίτες αγοράζουν τόσο χρυσό το τελευταίο διάστημα. Ορισμένοι μπορεί να μπουν στον πειρασμό, όπως ο Ντόναλντ Τραμπ, να συμπεριλάβουν και κρυπτονομίσματα στα αποθεματικά τους. Ωστόσο, την ίδια δουλειά θα μπορούσε να κάνει και το ασήμι, σύμφωνα με τον Economist.

naftemporiki.gr

Πηγή: Naftemporiki

Το μεγαλύτερο σχέδιο δημοσίων δαπανών στη γερμανική ιστορία υιοθετεί το Βερολίνο για να αποκαταστήσει την οικονομική ισχύ της χώρας.

Ο εν αναμονή καγκελάριος της Γερμανίας, ο Χριστιανοδημοκράτης Φρίντριχ Μερτς, οποίος ετοιμάζεται να κυβερνήσει σε συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες, εξασφάλισε την υποστήριξη των Πρασίνων, και έτσι ξεπέρασε το βασικό εμπόδιο για την ψήφιση του σχεδίου του στην απερχόμενη Ομοσπονδιακή Βουλή, για αμυντικές δαπάνες και υποδομές , ύψους σχεδόν ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ.

Η ψήφος των Πρασίνων ήταν κρίσιμη για να υπάρξει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για την αναστολή του συνταγματικά κατοχυρωμένου «φρένου χρέους».

Το «πακέτο» που εγκρίθηκε έχει δύο σκέλη: Το πρώτο αφορά τη διάθεση 500 δισεκατομμυρίων ευρώ , για μια δεκαετία για τη βελτίωση των υποδομών της χώρας. Σε σχέση με το ΑΕΠ, το πρόγραμμα  αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από τη συνεισφορά του Σχεδίου Μάρσαλ για τη Γερμανία, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το δεύτερο σκέλος αφορά την άμυνα : Προβλέπεται μια πολύ σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών, που μπορεί να φτάσουν επίσης τα 500 δισεκατομμύρια για μία δεκαετία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτές οι δαπάνες θα αυξήσουν τον αμυντικό προϋπολογισμό της Γερμανίας από 1% σε 3% ή 3,5% του ΑΕΠ.

Επενδύσεις 50 δισ. το χρόνο

Σε ό,τι αφορά το πρώτο σκέλος των επενδύσεων στις υποδομές, έκθεση της JP Morgan αναφέρει ότι «απλά και μόνο η διαίρεση των 500 δισεκατομμυρίων ευρώ δια των 10 ετών ,δίνει 50 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, που ισοδυναμεί με 1,2% του ΑΕΠ του 2024.»

Επιπλέον, οι δαπάνες αυτές θα χωριστούν σε 400 δισεκατομμύρια  σε ομοσπονδιακό επίπεδο και 100 δισεκατομμύρια  σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο, διευκολύνοντας έτσι τις γρήγορες επενδύσεις.

Το «πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα»

Η TS Lombard πιστεύει ότι κάθε ευρώ δημόσιου χρήματος από αυτό το σχέδιο «θα μεταφράζεται σε ένα αύξηση κατά ένα ευρώ επίσης του ΑΕΠ για τη Γερμανία»

Από αυτή την άποψη, θα μπορούσε κάλλιστα να υπάρξει θετικός αντίκτυπο στην ευρωζώνη, με ανάκαμψη μεταξύ 0,2 και 0,3 ποσοστιαίων μονάδων στην κοινοτική οικονομία.

«Το πακέτο αυτό που αναμένεται να εγκριθεί την προσεχή Τρίτη από την γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή, θα Η ξεκολλήσει τη χώρα από την στασιμότητα και την παράλυση, ώστε να πάψει να είναι ο «ασθενής» της ευρωπαϊκής οικονομίας» τονίζουν παράγοντες της αγοράς στη Ναυτεμπορική. Υπενθυμίζουν ότι  «το 2024, το ΑΕΠ της Γερμανίας  συρρικνώθηκε κατά 0,2%, μετά από μια περαιτέρω μείωση 0,3% το 2023. Δύο χρόνια οικονομικής καταστροφής, δηλαδή, κάτι που δεν είχε συμβεί εδώ και δύο δεκαετίες», προσθέτουν οι ίδιες πηγές

«Θύμα των καιρών»

Η αλήθεια είναι βέβαια ότι η Γερμανία έχει πέσει θύμα των καιρών . Το επιτυχημένο μοντέλο εξαγωγών με υψηλή προστιθέμενη αξία, άρχισε να φθείρεται πριν από την πανδημία και έκτοτε έχει καταρρεύσει, σε έναν κόσμο όπου οι μεγάλες αλλαγές έχουν επιταχυνθεί από τους ανταγωνιστές του Βερολίνου – τις ΗΠΑ και η Κίνα.

Η μετατροπή της Κίνας από βασικός πελάτης του Βερολίνου, σε σκληρό εμπορικό ανταγωνιστή, αλλά και η διακοπή του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου λόγω των ευρωπαϊκών κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία,βύθισαν την πάλαι ποτέ οικονομική ατμομηχανή της ΕΕ, σε μια υπαρξιακή κρίση. «Είμαστε πέντε λεπτά για τα μεσάνυχτα», είχε πει  ο Φρίντριχ Μερτς ,  μετά τη νίκη στις ομοσπονδιακές εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου.

Το Βερολίνο φαίνεται πώς έβαλε το πρώτο κομμάτι στο παζλ για να προσπαθήσει να τερματίσει αυτή την υπαρξιακή κρίση. Μένει να δούμε αν αυτό το «τσουνάμι» των δαπανών θα μπορέσει να αναζωογονήσει τον κινητήρα της Ευρώπης και σε ποιο βαθμό θα τονώσει την ανάπτυξη της Γερμανίας, αλλά και της Ευρώπης.

ΠΗΓΗ: Ναυτεμπορική

Πηγή: Naftemporiki