Ακολουθήστε μας

Οικονομία

Στο όριο των…«σκουπιδιών»; Η αγορά δείχνει αυτό που οι οίκοι διστάζουν να πουν για το χρέος των ΗΠΑ

Η υποβάθμιση του αμερικανικού κρατικού αξιόχρεου από τη Moody’s την περασμένη Παρασκευή μπορεί να μην προκάλεσε πανικό στις αγορές, αλλά φέρνει στο φως ένα βαθύ και πιο δυσεπίλυτο πρόβλημα: τη διαρκή επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών των ΗΠΑ, σε μια εποχή όπου οι επενδυτές αρχίζουν να αμφισβητούν ακόμη και το αδιαμφισβήτητο.

Δημοσιεύτηκε στις

Η υποβάθμιση του αμερικανικού κρατικού αξιόχρεου από τη Moody’s την περασμένη Παρασκευή μπορεί να μην προκάλεσε πανικό στις αγορές, αλλά φέρνει στο φως ένα βαθύ και πιο δυσεπίλυτο πρόβλημα: τη διαρκή επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών των ΗΠΑ, σε μια εποχή όπου οι επενδυτές αρχίζουν να αμφισβητούν ακόμη και το αδιαμφισβήτητο.

Η Moody’s υποβάθμισε κατά μία βαθμίδα το κρατικό αξιόχρεο των ΗΠΑ, από ΑΑΑ σε Αa1 – η τελευταία από τις τρεις μεγάλες εταιρείες αξιολόγησης που το τολμά, μετά τη S&P το 2011 και τη Fitch το 2023.

Η κίνηση αυτή ήταν προαναγγελθείσα ήδη από τον Νοέμβριο του 2023, ωστόσο έρχεται σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή: το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπερνά τα 36 τρισ. δολάρια, ενώ τα ετήσια ελλείμματα προβλέπεται να κυμανθούν μεταξύ 6% και 7% του ΑΕΠ για τα επόμενα δύο χρόνια, προσθέτοντας επιπλέον 3–5 τρισ. δολάρια στο συνολικό φορτίο.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ προσπάθησε να υποβαθμίσει τη σημασία της απόφασης λέγοντας πως είναι «καθυστερημένη», όμως τα μηνύματα από την αγορά δείχνουν ότι το αμερικανικό δημοσιονομικό πρόβλημα δύσκολα πλέον αγνοείται.

Σύμφωνα με το Reuters το μοντέλο της S&P Global που ενσωματώνει τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) τοποθετεί την πραγματική πιστοληπτική θέση των ΗΠΑ, έξι βαθμίδες χαμηλότερα, στο όριο του BBB+, δηλαδή μόλις 3 σκαλοπάτια πάνω από την κατηγορία «junk».

Οι αγορές αντιδρούν με νεύρα

Η αντίδραση των αγορών ήταν άμεση. Η απόδοση του 30ετούς αμερικανικού ομολόγου σκαρφάλωσε πάνω από το 5% – το υψηλότερο επίπεδο από το 2023. Ο δείκτης δολαρίου (DXY) και ο S&P 500 ανέκαμψαν από τις αρχικές απώλειες, αλλά η πίεση παραμένει. Όπως έγραψε ο Dave Sekera της Morningstar DBRS, «οι κινήσεις των τιμών έμοιαζαν περισσότερο με την αγορά να ψάχνει αφορμή, παρά με πραγματική αντίδραση στην υποβάθμιση».

Ωστόσο, τα θεμέλια τρίζουν. Η Deutsche Bank σημειώνει πως η παραδοσιακή σχέση μεταξύ δολαρίου και των αποδόσεων των ομολόγων έχει διαταραχθεί. Πλέον κινούνται παράλληλα – όχι αντίρροπα, όπως συνέβαινε επί δεκαετίες. Οι επενδυτές δεν βλέπουν πλέον την άνοδο αποδόσεων ως ψήφο εμπιστοσύνης στο δολάριο, αλλά ως σημάδι αυξανόμενου ρίσκου.

Ο George Saravelos της Deutsche Bank υπογραμμίζει ότι «ο συνδυασμός της μειωμένης όρεξης για αγορά αμερικανικών τίτλων και η δυσκαμψία του δημοσιονομικού πλαισίου που παράγει ελλείμματα ρεκόρ, γεννά νευρικότητα στις αγορές». Αν δεν υπάρξει μεταρρύθμιση στον τρέχοντα νόμο που εξετάζει το Κογκρέσο, ενδέχεται να χαθεί η τελευταία ευκαιρία της κυβέρνησης να περιορίσει το χρέος πριν τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026.

Το ρολόι χτυπά για το ανώτατο όριο χρέους

Το φάντασμα του debt ceiling επανέρχεται. Οι ΗΠΑ έπιασαν το νομικά καθορισμένο όριο δανεισμού ήδη από τον Ιανουάριο και χρηματοδοτούν τις υποχρεώσεις τους με «έκτακτα μέτρα». Εάν δεν υπάρξει συμφωνία έως τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν με τεχνική χρεοκοπία. Και αυτό το ενδεχόμενο έχει ήδη αποτυπωθεί στις αγορές.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης στροφή στο ποιοι κατέχουν αμερικανικά ομόλογα. Τα hedge funds με έδρα το Λονδίνο ξεπέρασαν πλέον την Κίνα στη δεύτερη θέση ξένων κατόχων. Οι κεντρικές τράπεζες υποχωρούν, οι βραχυπρόθεσμοι παίκτες ενισχύονται – και αυτό κάνει τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ πιο ασταθή.

Η Αμερική πληρώνει ήδη το τίμημα

Το αμερικανικό Δημόσιο πλήρωσε 881 δισ. δολάρια σε τόκους το προηγούμενο έτος – ποσό τριπλάσιο σε σχέση με το 2017 και μεγαλύτερο από τις δαπάνες για την άμυνα. Οι ΗΠΑ δανείζονται σε νόμισμα που ελέγχουν και αυτό καθιστά το ενδεχόμενο χρεοκοπίας πρακτικά ανύπαρκτο. Όμως, το κόστος δανεισμού έχει αυξηθεί δραματικά.

Η Moody’s, στην απόφασή της, ήταν ξεκάθαρη: «Δεν πιστεύουμε ότι οι τρέχουσες προτάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική μείωση του χρέους. Αναμένουμε επιδείνωση της δημοσιονομικής εικόνας τόσο σε σύγκριση με το παρελθόν όσο και με άλλες χώρες με υψηλή αξιολόγηση»/

Με το χρέος των ΗΠΑ να διογκώνεται επικίνδυνα, το δημοσιονομικό έλλειμμα να ξεφεύγει, και την εμπιστοσύνη στο δολάριο να αμφισβητείται, η υποβάθμιση μπορεί να μην σόκαρε – αλλά δεν θα ξεχαστεί.

Σχετικά θέματα
Profile Picture

Είναι ο άγνωστος Χ, αλλά φυσικό πρόσωπο που βοηθάει στην παραγωγή ειδήσεων στο Geopolitico.gr, αλλά και τη δημιουργία βίντεο στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη. Πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως ανθρώπινο αλγόριθμο λόγω του όγκου των δεδομένων και πληροφοριών που αφομοιώνει καθημερινώς. Είναι καταδρομέας με ειδικότητα Χειριστή Ασυρμάτων Μέσων.

Συνέχεια ανάγνωσης

Οικονομία

Bloomberg: Παγώνουν τα σχέδια της Gazprom για φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας!

Με τους αγωγούς Nord Stream προς τη Γερμανία εκτός λειτουργίας, και τη διέλευση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας να έχει λήξει το 2024, η Gazprom μελετούσε να ανοίξει «κερκόπορτα» για το φυσικό της αέριο προς την Ευρώπη, τη μεγαλύτερη εξαγωγική της αγορά, μέσω της Τουρκίας, που είναι ήδη συνδεδεμένη με δύο μεγάλους ρωσικούς αγωγούς.

Δημοσιεύτηκε

13 ώρες πριν

στις

3 Ιουνίου 2025

από τον

Στο ράφι, μπήκαν από την ρωσική εταιρεία Gazprom  τα σχέδια για την ανάπτυξη ενός νέου κόμβου διανομής φυσικού αερίου στην Τουρκία, κλείνοντας την πόρτα σε μια πιθανή προοπτική να ανακτήσει η Ρωσία τα ερείσματά της στις ευρωπαϊκές αγορές που έχασε μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Με τους αγωγούς Nord Stream προς τη Γερμανία εκτός λειτουργίας, και τη διέλευση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας να έχει λήξει το 2024, η Gazprom μελετούσε να ανοίξει «κερκόπορτα» για το φυσικό της αέριο προς την Ευρώπη, τη μεγαλύτερη εξαγωγική της αγορά, μέσω της Τουρκίας, που είναι ήδη συνδεδεμένη με δύο μεγάλους ρωσικούς αγωγούς.

Αλλά μετά από μήνες εξέτασης των επιλογών, η εταιρεία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ιδέα δεν ήταν βιώσιμη και σταμάτησε σε μεγάλο βαθμό τις εργασίες, δήλωσαν άτομα που γνωρίζουν το θέμα, στο Bloomberg.

Τα εσοδα της  Gazprom, από την προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο, πριν τον πόλεμο άγγιζαν τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια τον μήνα.

Οι «προκλήσεις»

Στελέχη της εταιρείας, ήταν εξαρχής επιφυλακτικοί ως προς το αν το σχέδιο θα λειτουργούσε, δήλωσαν οι πηγές. Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε διαφημίσει δημοσίως για το σχέδιο, η πρόταση πάντα αντιμετώπιζε σημαντικές προκλήσεις

Η Τουρκία δεν διαθέτει πλεονάζουσα χωρητικότητα των αγωγών προς τη νότια Ευρώπη και η Άγκυρα δεν ήταν πρόθυμη να αφήσει τη Gazprom να εμπορεύεται το φυσικό αέριο από κοινού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά εξάλλου πρόταση για την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του 2027.

Θα «ισοφάριζε» τις ροές του Nord Stream

Ο Πούτιν εξέφρασε για πρώτη φορά την ιδέα ενός κόμβου διανομής φυσικού αερίου με βάση την Τουρκία, τον Οκτώβριο του 2022, λίγες εβδομάδες μετά τη μυστηριώδη έκρηξη των αγωγών Nord Stream. Με την ενεργειακή επιρροή του Κρεμλίνου στην περιοχή να συρρικνώνεται ραγδαία, ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε ένα σχέδιο ώστε το δίκτυο να δέχεται ροές ίσες με τη χωρητικότητα του κατεστραμμένου συνδέσμου Nord Stream, δηλαδή περίπου 55 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.

Το σχέδιο απαιτούσε υψηλή δαπάνη για επιπλέον αγωγούς  διαμέσου της Μαύρης Θάλασσας. Αλλά ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε ότι  θα ήταν «οικονομικά βιώσιμο» και πιο ασφαλές από άλλες ευρωπαϊκές διαδρομές.

Η πρόταση έτυχε της υποστήριξης της Τουρκίαε, η οποία έχει τη φιλοδοξία να γίνει ένα περιφερειακό κέντρο εμπορίας φυσικού αερίου.

Ωστόσο, παρά το ενδιαφέρον της Άγκυρας και τις διαβεβαιώσεις της Μόσχας το 2022 και το 2023 ότι οι διαπραγματεύσεις θα διαρκούσαν μόνο μήνες, το έργο δεν προχώρησε.

Έχανε όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον της

Καθώς η Gazprom εξέταζε τις λεπτομέρειες της πρότασης, έχανε όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον της. Σύμφωνα με τις αρχικές συζητήσεις, η Τουρκία σχεδίαζε να διαθέσει στην αγορά το φυσικό αέριο, η ίδια, με την Gazprom να ενεργεί μόνο ως προμηθευτής, ανέφεραν άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες. Η ρωσική εταιρεία δεν ήταν πρόθυμη να δώσει στην Τουρκία τόσο μεγάλο έλεγχο.

Η στάση της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει και παραμένει πρόθυμη να συνεργαστεί με τη Ρωσία σύμφωνα με Τούρκο αξιωματούχο που γνωρίζει το θέμα, ο οποίος μίλησε στο Bloomberg, υπό τον όρο της ανωνυμίας. Ωστόσο, η διαδικασία έχει καθυστερήσει εδώ και αρκετό καιρό, παραδέχτηκε.

Το υπουργείο Ενέργειας της Τουρκίας αρνήθηκε να σχολιάσει. Η Botas, η οποία διαχειρίζεται τους αγωγούς φυσικού αερίου της χώρας, επίσης αρνήθηκε να σχολιάσει.

Η αναβολή του έργου δεν επηρεάζει τις τρέχουσες συναλλαγές της Gazprom με την Τουρκία, η οποία παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές φυσικού αερίου της. Ωστόσο, δείχνει πώς η Ρωσία, κάποτε ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου μέσω αγωγών στην Ευρώπη, έχει λίγες επιλογές για να ανακτήσει την επιρροή της στην περιοχή στο τρέχον πολιτικό κλίμα.

naftemporiki.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Οικονομία

Υπό διπλό ασφυκτικό κλοιό η ελληνική κονσερβοποιία

Ο δασμολογικός πόλεμος που έχει ξεκινήσει ο Αμερικανός Πρόεδρος, όπως επισημαίνει στη «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου, έχει διαμορφώσει ένα απολύτως αβέβαιο σκηνικό πωλήσεων, καθώς η αγορά των ΗΠΑ απορροφά παραδοσιακά το 20-22% των ελληνικών εξαγωγών κομπόστας

Δημοσιεύτηκε

17 ώρες πριν

στις

3 Ιουνίου 2025

από τον

Υπό διπλό ασφυκτικό κλοιό βρίσκεται στα μέσα του 2025 η ελληνική κονσερβοποιία, αφενός λόγω της δασμολογικής πολιτικής Τραμπ, αφετέρου λόγω της συνέχισης αλλά και επέκτασης της νέας επιδημίας που πλήττει – ιδιαίτερα από πέρυσι – τις ροδακινοκαλλιέργειες (συμπύρηνα ροδάκινα) όπως και τα βερίκοκα.

Ο δασμολογικός πόλεμος που έχει ξεκινήσει ο Αμερικανός Πρόεδρος, όπως επισημαίνει στη «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου, έχει διαμορφώσει ένα απολύτως αβέβαιο σκηνικό πωλήσεων, καθώς η αγορά των ΗΠΑ απορροφά παραδοσιακά το 20-22% των ελληνικών εξαγωγών κομπόστας (σ.σ. και η Ε.Ε. το 45%). Το απόθεμα της τρέχουσας παραγωγικής χρονιάς (αρχές Ιουλίου 2024-τέλη Ιουνίου 2025), δηλαδή οι ποσότητες που δεν πωλήθηκαν, σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου, φαίνεται ότι θα είναι μεγαλύτερες από τις περσινές.

«Εμείς σταθερά αντιμετωπίζαμε στην Αμερική δασμούς ύψους 17%-18% μέχρι πρότινος. Όταν ήρθε ο Τραμπ το πήγε 37% και μετά 27% και δεν ξέρουμε τι θα γίνει μετά τις 9 Ιουλίου. Στη συνέχεια είπε για 50%, το πήρε πίσω μετά από δυο ημέρες κ.ο.κ., και μείναμε στο ότι θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε., με στόχο την ολοκλήρωσή τους 9 Ιουλίου. Το αποτέλεσμα δεν το ξέρουμε γιατί δεν μιλάμε για λογικές διαπραγματεύσεις, δεν υπάρχουν εκτιμήσεις», επισημαίνει ο κ. Αποστόλου και προσθέτει: «Αυτό όμως έχει προβληματίσει έντονα τους εισαγωγείς στην Αμερική, οι οποίοι μην ξέροντας κάθε φορά τι τους ξημερώνει και τι δασμούς θα πληρώσουν είναι επιφυλακτικοί και για τις τρέχουσες φορτώσεις και για καινούρια συμβόλαια για τη νέα χρονιά. Υπάρχει δηλαδή μια αναταραχή που λόγω αυτών των έντονων αλλαγών μας έχει οδηγήσει σε σχετικά αδιέξοδα στην περιοχή. Από την άλλη πλευρά ο μεγάλος μας ανταγωνιστής στην αγορά της Αμερικής είναι η Κίνα , η οποία όταν εμείς είχαμε δασμούς 17% εκείνη είχε 42%, μετά την πήγε μέχρι 164%, τώρα την κατέβασε στο 72%, μιλάμε για καταστάσεις τρελές, που δεν τις έχουμε ξαναζήσει, είναι μια πολύ δύσκολη ιστορία. Οι ΗΠΑ, όμως, παραδοσιακά παίρνουν περίπου το 20%-22% των εξαγωγών μας – είναι μια πάρα πολύ σημαντική αγορά για την ελληνική κομπόστα – και η Ε.Ε. 45%».

Επιδημία μικροκαρπίας

Την ίδια ώρα, όχι μόνο συνεχίζεται αλλά και επεκτείνεται φέτος και σε άλλες περιοχές, σύμφωνα τόσο με τον κ. Αποστόλου όσο και με τον πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), Χρήστο Γιαννακάκη,  η επιδημία της μικροκαρπίας και παραμόρφωσης των καρπών που «χτύπησε» τις ροδακινοκαλλιέργειςς κυρίως από πέρυσι και μάλιστα φέτος εκδηλώθηκε νωρίτερα από πέρυσι. Ενώ πέρυσι το πρόβλημα επικεντρωνόταν κυρίως στην περιοχή των Γιαννιτσών (στην περιφερειακή ενότητα Πέλλας) και υπήρχαν μόνο διάσπαρτα μεμονωμένα φαινόμενα στην υπόλοιπη Πέλλα και στην Ημαθία, φέτος παρατηρείται μεγαλύτερη ένταση του φαινομένου αλλά και έχει επεκταθεί ευρέως στην Ημαθία. Στις δυο αυτές περιφερειακές ενότητες – σημειωτέον – υπάρχουν περί τα 155.000 στρέμματα ροδακινοκαλλιεργειών από τα συνολικά 180.000 στρέμματα πανελλαδικά.

Το ίδιο φαινόμενο πλήττει επίσης φέτος ακόμη περισσότερο και τα βερίκοκα, τα οποία φέτος υπέστησαν τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Τουρκία μεγάλο πλήγμα λόγω των παγετών του Μαρτίου. Η ζημία στην Κεντρική Μακεδονία – με εξαίρεση τη Χαλκιδική – και στη Θεσσαλία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε ποσοστό 80%.

ΠΗΓΗ: Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Οικονομία

Οι επικίνδυνες εξαρτήσεις που απειλούν το οικονομικό μέλλον του Πακιστάν

Κρίσιμο σταυροδρόμι! Ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας-Πακιστάν εξελίσσεται σε συστηματική υπονόμευση της βιομηχανικής κυριαρχίας του Ισλαμαμπάντ

Δημοσιεύτηκε

18 ώρες πριν

στις

3 Ιουνίου 2025

από τον

Το Πακιστάν βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι όπου η οικονομική ανάγκη έχει ανοίξει την πόρτα σε αυτό που οι κριτικοί περιγράφουν ως μια σύγχρονη μορφή αποικιοκρατίας. Ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας-Πακιστάν (CPEC), που αρχικά προωθήθηκε ως συνεργασία αμοιβαίου οφέλους, έχει εξελιχθεί σε έναν μηχανισμό που υπονομεύει συστηματικά την βιομηχανική κυριαρχία του Πακιστάν, δημιουργώντας επικίνδυνες εξαρτήσεις που απειλούν το οικονομικό μέλλον της χώρας.
Η πρόσφατη έκθεση του Συμβουλίου Επενδύσεων του Πακιστάν αποκαλύπτει το εύρος της κινεζικής βιομηχανικής διείσδυσης στο πλαίσιο της Φάσης ΙΙ του CPEC. Κινεζικές βιομηχανίες έντασης εργασίας μεταφέρονται στο Πακιστάν σε διάφορους τομείς, όπως η αλιεία, η βυρσοδεψία, τα κλωστοϋφαντουργικά, τα πλαστικά και οι ιατρικές συσκευές. Η πρώτη φάση των κινεζικών roadshows έχει ήδη εξασφαλίσει 45 συμφωνίες αξίας 600 εκατομμυρίων δολαρίων, με σχέδια επέκτασης σε ηλιακούς συλλέκτες, χημικά, ηλεκτρικά οχήματα, χάλυβα, επεξεργασία τροφίμων, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και τεχνολογία πληροφοριών. Αυτή η συστηματική βιομηχανική μετανάστευση αποτελεί κάτι περισσότερο από επένδυση· συνιστά οικονομική κατοχή.
Η δημιουργία 35 Ειδικών Οικονομικών Ζωνών σε όλο το Πακιστάν δημιουργεί κινεζικές βιομηχανικές νησίδες εντός της πακιστανικής επικράτειας. Αυτές οι ζώνες λειτουργούν υπό προνομιακούς όρους που ευνοούν τις κινεζικές επιχειρήσεις, ενώ οι πακιστανικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τα ίδια κανονιστικά βάρη και οικονομικές προκλήσεις που ταλαιπωρούν τη χώρα εδώ και χρόνια. Η διάταξη αυτή μοιάζει με αποικιακά εμπορικά φυλάκια, όπου ξένες δυνάμεις ίδρυαν ελεγχόμενες περιοχές για να εξάγουν πόρους και να εκμεταλλεύονται την τοπική εργασία, ενώ τα κέρδη επιστρέφονταν στο αυτοκρατορικό κέντρο. Οι εγχώριες βιομηχανίες του Πακιστάν αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαφάνισης με αυτό το μοντέλο. Οι τοπικοί κατασκευαστές δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις κινεζικές εταιρείες που επωφελούνται από κρατικές επιδοτήσεις, προνομιακή χρηματοδότηση και συντονισμένη βιομηχανική πολιτική από το Πεκίνο.
Ο κλωστοϋφαντουργικός τομέας, παραδοσιακά ισχυρός στο Πακιστάν, αντιμετωπίζει πλέον άμεσο ανταγωνισμό από κινεζικές εταιρείες που λειτουργούν εντός των συνόρων του Πακιστάν με πλεονεκτήματα που οι τοπικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να συναγωνιστούν. Οι πακιστανικές βιομηχανίες δέρματος, χειρουργικών οργάνων και άλλων παραδοσιακών εξαγωγικών προϊόντων κινδυνεύουν να εκτοπιστούν από κινεζικές δραστηριότητες που χρησιμοποιούν το Πακιστάν ως βάση παραγωγής χαμηλού κόστους, διατηρώντας παράλληλα τον τεχνολογικό έλεγχο και την πρόσβαση στην αγορά.
Η υπόσχεση για απασχόληση μέσω του CPEC έχει αποδειχθεί κενή. Ενώ η Κίνα δεσμεύτηκε να δημιουργήσει 2,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έως το 2030, μόνο 236.000 θέσεις υλοποιήθηκαν μέχρι το 2022, με μόλις 155.000 να πηγαίνουν σε Πακιστανούς εργαζόμενους. Αυτό σημαίνει ότι τα κινεζικά έργα απασχολούν κυρίως Κινέζους εργαζόμενους, περιορίζοντας τη μεταφορά τεχνολογίας και την ανάπτυξη δεξιοτήτων για τους Πακιστανούς. Το μοτίβο μοιάζει με αποικιακές οικονομίες εκμετάλλευσης, όπου οι τοπικοί πληθυσμοί παρείχαν πρώτες ύλες και βασική εργασία, ενώ η τεχνική γνώση παρέμενε στα χέρια της ξένης δύναμης. Τα έργα υποδομής του CPEC έχουν αποτύχει συστηματικά να αποφέρουν τα υποσχόμενα οφέλη. Το έργο της κύριας σιδηροδρομικής γραμμής 1, κόστους 6,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, παραμένει σε αδιέξοδο λόγω διαφωνιών μεταξύ Πακιστάν και Κίνας. Το υδροηλεκτρικό έργο Suki Kinari ισχύος 884MW, προγραμματισμένο για ολοκλήρωση το 2022, είναι ολοκληρωμένο μόνο κατά 70%. Από τις εννέα εγκεκριμένες Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, τέσσερις παραμένουν υπό κατασκευή, ενώ πέντε δεν έχουν καν ξεκινήσει. Το Νοσοκομείο Φιλίας Πακιστάν-Κίνας στο Γκουαντάρ, που υποσχέθηκε για τον Δεκέμβριο του 2022, παραμένει ημιτελές. Αυτές οι καθυστερήσεις αποδεικνύουν ότι ο CPEC εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Κίνας αντί για τις αναπτυξιακές ανάγκες του Πακιστάν.
Η δομή του χρέους του CPEC δημιουργεί οικονομική εξάρτηση που θέτει σε κίνδυνο την κυριαρχία του Πακιστάν. Τα κινεζικά δάνεια προς το Πακιστάν αυξήθηκαν από 4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2013 σε πάνω από 30 δισεκατομμύρια σήμερα, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 24% του εξωτερικού χρέους των 126 δισεκατομμυρίων δολαρίων του Πακιστάν. Αυτό το χρέος δίνει στην Κίνα μοχλό πίεσης επί των πολιτικών αποφάσεων του Πακιστάν και δημιουργεί τις συνθήκες για κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων εάν το Πακιστάν δεν μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις αποπληρωμής. Το λιμάνι Hambantota στη Σρι Λάνκα, που κατασχέθηκε από την Κίνα λόγω αδυναμίας αποπληρωμής, αποτελεί πρότυπο για το πώς λειτουργεί η διπλωματία της παγίδας χρέους. Η πολιτική ηγεσία του Πακιστάν έχει διευκολύνει αυτήν την οικονομική αποικιοκρατία μέσω βραχυπρόθεσμων πολιτικών που δίνουν προτεραιότητα στην άμεση οικονομική ανακούφιση έναντι της μακροπρόθεσμης στρατηγικής ανεξαρτησίας. Η συνεχής πολιτική αστάθεια και οι οικονομικές κρίσεις έχουν καταστήσει τους Πακιστανούς ηγέτες απελπισμένους για ξένες επενδύσεις, ανεξαρτήτως όρων. Αυτή η απελπισία επέτρεψε στην Κίνα να διαπραγματευτεί συμφωνίες που θα ήταν απαράδεκτες για οικονομικά σταθερά έθνη.
Οι επιπτώσεις ασφαλείας από την κινεζική βιομηχανική κυριαρχία εκτείνονται πέρα από την οικονομία. Οι κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Πακιστάν έχουν πρόσβαση σε ευαίσθητες υποδομές, δίκτυα επικοινωνιών και στρατηγικούς πόρους. Η ενσωμάτωση κινεζικών εταιρειών στη βιομηχανική βάση του Πακιστάν δημιουργεί ευπάθειες που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν σε περιόδους γεωπολιτικών εντάσεων. Το Πακιστάν κινδυνεύει να γίνει κράτος-πελάτης της Κίνας, όπου η οικονομική εξάρτηση μεταφράζεται σε πολιτική υποτέλεια. Η επαρχία Μπαλοχιστάν αποτελεί παράδειγμα της αποικιακής φύσης του CPEC. Παρά το γεγονός ότι είναι κεντρική στον διάδρομο, οι τοπικοί πληθυσμοί έχουν δει ελάχιστα οφέλη, ενώ αντιμετωπίζουν εκτοπισμό και περιβαλλοντική υποβάθμιση. Η αντίσταση των Μπαλόχ στα έργα του CPEC αντικατοπτρίζει νόμιμες ανησυχίες για την εκμετάλλευση πόρων χωρίς τοπικό όφελος. Η αυξανόμενη βία κατά κινεζικών συμφερόντων στο Μπαλοχιστάν, συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων σε προξενεία και υποδομές, αποδεικνύει τη μη βιώσιμη φύση των επιβεβλημένων μοντέλων ανάπτυξης.
Η υποσχόμενη εκβιομηχάνιση μέσω του CPEC δεν έχει υλοποιηθεί, καθώς το μοντέλο δίνει προτεραιότητα στη μετεγκατάσταση κινεζικών βιομηχανιών αντί για την ανάπτυξη της πακιστανικής βιομηχανίας. Οι κινεζικές εταιρείες φέρνουν τους δικούς τους εργαζόμενους, προμηθευτές και συστήματα διαχείρισης, δημιουργώντας απομονωμένα βιομηχανικά νησιά εντός του Πακιστάν αντί για ολοκληρωμένη οικονομική ανάπτυξη. Η μεταφορά τεχνολογίας παραμένει περιορισμένη, και οι πακιστανικές εταιρείες υποβιβάζονται σε ρόλους υπεργολάβων στη δική τους χώρα. Το οικονομικό μέλλον του Πακιστάν εξαρτάται από την απελευθέρωση από αυτήν την εξαρτημένη σχέση. Η χώρα χρειάζεται βιομηχανικές πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στην πακιστανική ιδιοκτησία, την ανάπτυξη τεχνολογίας και τη διαφοροποίηση των εξαγωγών. Η αποδοχή της κινεζικής βιομηχανικής μετανάστευσης χωρίς όρους εγγυάται μακροπρόθεσμη οικονομική υποτέλεια. Το Πακιστάν πρέπει να διαπραγματευτεί καλύτερους όρους που απαιτούν μεταφορά τεχνολογίας, απαιτήσεις τοπικής συνεργασίας και πραγματική δημιουργία θέσεων εργασίας για Πακιστανούς εργαζόμενους.
Ο δρόμος προς τα εμπρός απαιτεί την αναγνώριση ότι ο CPEC, όπως είναι δομημένος σήμερα, εξυπηρετεί τα κινεζικά συμφέροντα εις βάρος του Πακιστάν. Μια δεκαετία απογοητεύσεων έχει δείξει ότι τα υποσχόμενα οφέλη δεν υλοποιούνται, ενώ τα χρέη και οι εξαρτήσεις αυξάνονται. Το Πακιστάν χρειάζεται οικονομικές συνεργασίες βασισμένες στην ισότητα αντί για διατάξεις που μοιάζουν με αποικιακές οικονομίες εκμετάλλευσης. Χωρίς θεμελιώδεις αλλαγές στο πλαίσιο του CPEC, το Πακιστάν θα συνεχίσει την πορεία του προς το να γίνει κινεζική οικονομική αποικία, θυσιάζοντας τη βιομηχανική του κυριαρχία για βραχυπρόθεσμη οικονομική ανακούφιση, ενώ καταδικάζει τις μελλοντικές γενιές σε οικονομική εξάρτηση και πολιτική υποτέλεια.
Συνέχεια ανάγνωσης

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Αναλύσεις2 λεπτά πριν

Βγάλαμε τα μάτια μας με το Σινά!

Ο νομικός Δημήτρης Σταθακόπουλος, Οθωμανολόγος-τουρκολόγος, συγγραφέας αρκετών σχετικών βιβλίων, διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου και συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών...
Διεθνή18 λεπτά πριν

Η Ρωσία απέκλεισε το ενδεχόμενο επίλυσης της σύγκρουσης με την Ουκρανία στο άμεσο μέλλον

Η Μόσχα δεν αναμένει γρήγορες «προόδους» στις συνομιλίες για τη διευθέτηση της σύγκρουση
Πολιτική35 λεπτά πριν

Στο Θρυλόριο η πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα!

Η Αυστραλιανή διπλωμάτισσα έμενε ιδιαίτερα ικανοποιημένη από τη φιλοξενία που της επιφυλάχθηκε και έφυγε με την υπόσχεση ότι θα το...
Άμυνα1 ώρα πριν

Η καρδιά της πολυεθνικής στρατιωτικής άσκησης “DEFENDER EUROPE 25″ χτυπάει δυνατά στη Θράκη (Βίντεο+Φώτο)

Περισσότερα από 324 στελέχη από Ελλάδα, ΗΠΑ, Βουλγαρία, Ισπανία, Γαλλία και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, βρίσκονται ήδη επί ποδός για...
Αναλύσεις2 ώρες πριν

Νικόλαος Χατζόβουλος: Όταν οι πράκτoρες της EYΠ παρακολουθούν πoινικoύς, κάτι δεν πάει καλά

Ο έμπειρος σύμβουλος ασφάλειας έκανε και μια αναδρομή στη λειτουργία της ΕΥΠ, επισημαίνοντας τις φάσεις στελέχωσης της υπηρεσίας, από την...

Δημοφιλή