Η ισραηλινή επιχείρηση «Rising Lion» στο Ιράν την περασμένη Παρασκευή εξελίχθηκε στη σύγκρουση που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες με τις δύο χώρες να ανταποδίδουν επιθέσεις και πυραυλικά χτυπήματα, κλιμακώνοντας όλο και περισσότερο την κατάσταση.

Μέχρι τώρα δεν ξέραμε πολά για το οπλοστάσιο του Ιράν καθώς είχαμε δει μόνο «μικρές επιδείξεις». Η σύγκρουσή του ωστόσο με το Ισραήλ έθεσε σε πλήρη ισχύ την πολεμική μηχανή της Τεχεράνης εκθέτοντας τους περιορισμούς του πυραυλικού προγράμματος της Τεχεράνης, όπως παρατηρούν οι Sunday Times. Πολλές από τις πυραυλικές εγκαταστάσεις της χώρας άλλωστε καταστράφηκαν πριν καν το Ιράν αντιδράσει στην επίθεση που δέχθηκε από το Ισραήλ.

Ό,τι απέμεινε έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής στις επιθέσεις στο έδαφος του Ισραήλ με καταστροφικά αποτελέσματα, ισοπεδώνοντας πολυκατοικίες και σκοτώνοντας τουλάχιστον 24 άτομα σε διάστημα τριών ημερών σε μια σειρά από πλήγματα με πυραύλους που κατάφεραν να διαπεράσουν την φημισμένη προστατευτική ασπίδα του Ισραήλ, το αμυντικό σύστημα Iron Dome.

Το Ιράν, ωστόσο, δεν μπορεί να διατηρήσει την ένταση αυτών των επιθέσεων, οι οποίες, με τη σειρά τους, έχουν ελάχιστη έως καθόλου επίδραση στην ικανότητα του Ισραήλ να αντεπιτίθεται, αναφέρουν οι Sunday Times.

Το Ισραήλ εκτιμά ότι η Τεχεράνη έχει εκτοξεύσει περίπου 300 πυραύλους μέχρι στιγμής, ενώ ένας άγνωστος αλλά πιθανώς σημαντικός αριθμός καταστράφηκε στις αεροπορικές επιδρομές και επιχειρήσεις δολιοφθοράς κατά τις πρώτες ώρες του πολέμου. Η Τεχεράνη έχει ελάχιστους τρόπους να υπερασπιστεί τις πυραυλικές της εγκαταστάσεις από τις επιδρομές του Ισραήλ και η παραγωγή νέων όπλων θα είναι δύσκολη καθώς το απόθεμα μειώνεται μέρα με τη μέρα.

Οι εκτιμήσεις των δυτικων μυστικών υπηρεσιών πριν από τον πόλεμο ανέφεραν ότι το Ιράν διαθέτει από 2.000 έως 3.000 πυραύλους που είναι ικανοί να φτάσουν στο Ισραήλ. Πάντως ο Τζάτσι Χανέγκμπι, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ, δήλωσε ότι το Ιράν έχει «χιλιάδες» ακόμη πυραύλους στη διάθεσή του.

Το οπλοστάσιο που είναι γνωστό ότι διαθέτει το Ιράν περιλαμβάνει τους υπερηχητικούς πύραυλους Fattah 1 και 2, οι οποίοι, σύμφωνα με το Ιράν, είναι ευέλικτοι εν πτήσει και μπορούν να φέρουν κεφαλή έως και 450 κιλών. Διαθέτει επίσης τον μεγαλύτερο πύραυρλο Emad, ο οποίος έχει εμβέλεια λίγο πάνω από 1000 μίλια, μπορεί να μεταφέρει κεφαλή σχεδόν 800 κιλών.

Το ιρανικό καθεστώς μπορεί επίσης να αναπτύξει τον πύραυλο Kheibar Shekan, ο οποίος διαθέτει δορυφορική πλοήγηση, και ενδεχομένως τον πρόσφατα ανακοινωθέντα Qassem Bassir, έναν πύραυλο που φέρεται να είναι εξοπλισμένος με δυνατότητες αμυντικής αποφυγής. Λίγες μέρες πριν από τον πόλεμο, το Ιράν είχε παρουσιάσει μια κεφαλή δύο τόνων που, όπως ισχυριζόταν, θα μπορούσε να τοποθετηθεί στους υπάρχοντες πυραύλους του.

Πόσο καιρό μπορεί να πραγματοποιεί επιθέσεις στο Ισραήλ

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ακόμα κι αν το οπλοστάσιο του Ιράν είναι μεγαλύτερο και πιο εξελιγμένο από ό,τι είχε αρχιώνς εκτιμηθεί,η σύγκρουση εξελίσσεται σε έναν μη βιώσιμο πόλεμο φθοράς. «Ακόμη και αν ο πρόεδρος Τραμπ διστάσει να αναλάβουν οι ΗΠΑ μεγαλύτερο ρόλο δίνοντας τις βόμβες που είναι ικανές να καταστρέψουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης, υπάρχει μικρή πιθανότητα το Ισραήλ να ξεμείνει από όπλα λόγω των αποθεμάτων του», σημειώνει αναφέροντας ότι υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η ένταση των επιθέσεων του Ιράν έχει «κορυφωθεί».

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι στο τελευταίο κύμα επιθέσεων του Ιράν στο Ισραήλ εκτοξεύτηκαν λιγότεροι από δέκα βαλλιστικοί πύραυλοι, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ισραηλινών δυνάμεων. Πρόκειται για σημαντική μείωση στον αριθμό των πυραύλων που εκτόξευσε η Τεχεράνη συγκριτικά με τους πυραύλους που χρησιμοποιήθηκαν τις τρεις προηγούμενες νύχτες κατά τις οποίες εκτοξεύτηκαν δεκάδες.

Μένει βέβαια να φανεί αν μιλάμε για σταθερή μείωση της έντασης και κορύφωση των ιρανικών πληγμάτων.

Η μέχρι στιγμής αντίδραση, ωστόσο, είναι πιθανό να έχει καθησυχάσει τους σκληροπυρηνικούς του καθεστώτος, οι οποίοι εδώ και μήνες ζητούν μαζικές επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ. Η ταπείνωση που έχει προκαλέσει στο καθεστώς η καταστροφή σημαντικών στόχων στο Ιράν και ο θάνατος ανώτερων στελεχών είναι πιθανό να οδηγήσουν σε περισσότερα πυραυλικά πλήγματα και ας μην θεωρείται βιώσιμη η τρέχουσα ένταση των επιθέσεων.

Και δεν θεωρείται βιώσιμη παρόλο που η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι έχει ανακαλύψει μια στρατηγική για να διαπερνάει τις άμυνες του Ισραήλ. «Το πρόβλημα είναι το επίπεδο των αναμενόμενων αντιποίνων», όπως εξηγεί ο Φαρζάν Σαμπέτ, επικεφαλής ερευνητής στο Κέντρο Παγκόσμιας Διακυβέρνησης. «Εάν το Ιράν πραγματοποιήσει μια επίθεση, δεν θα είναι σε θέση να καταστρέψει την ικανότητα αντιποίνων του [Ισραήλ], αλλά ο εχθρός του είναι ικανός να καταστρέψει την ικανότητά του για αντίποινα», είπε αναφέροντας ότι αυτό οδηγεί τη Μέση Ανατολή σε ένα «μονοπάτι μιας σύγκρουσης που αναπόφευκτα προσελκύει και τις ΗΠΑ».

Η μόνη ελπίδα της Τεχεράνης, όπως σημειώνεται, είναι να χτυπήσει το Ισραήλ όσο πιο σκληρά μπορεί, σε μια προσπάθεια να αυξήσει την πίεση στο Τελ Αβίβ για να τερματίσει τη σύγκρουση προτού απλωθεί σε ολόκληρη την περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των συμμάχων του Ιράν στο Ιράκ και την Υεμένη. «Η στρατηγική του Ιράν, επειδή έχει περιορισμένο απόθεμα πυραύλων, είναι να προκαλέσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ζημιά για να σημάνει συναγερμό στη διεθνή κοινότητα και να εξαντλήσει το Ισραήλ», όπως το έθεσε η Σανάμ Βακίλ, διευθύντρια του Προγράμματος Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στο Chatham House. «Το Ιράν σίγουρα θα επιδιώξει αποκλιμάκωση, αλλά έχει θέσει ως όρο να αποσύρει και το Ισραήλ τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις».

Δείτε εδώ όλες τις εξελίξεις λεπτό προς λεπτό 

Το κέντρο της πόλης έχει αδειάσει. Οι δρόμοι που οδηγούν έξω από την πρωτεύουσα είναι ασφυκτικά γεμάτοι. Η Τεχεράνη περιμένει το μεγάλο χτύπημα.

Ο Ισραηλινός στρατός, ο ίδιος ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, αλλά και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχουν προειδοποιήσει τους κατοίκους να εγκαταλείψουν το ταχύτερο δυνατό την πρωτεύουσα. Το να εκκενωθεί όμως μία πόλη 10 εκατομμυρίων κατοίκων δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Μια οικογένεια που αποφάσισε να φύγει δήλωσε στο BBC ότι χρειάστηκε 14 ώρες για μια διαδρομή που κανονικά διαρκεί μόλις τρεις. Όταν έφτασαν, είπαν ότι «στάθηκαν τυχεροί». Άλλοι είναι όμως επιφυλακτικοί. «Οι δρόμοι είναι μπλοκαρισμένοι. Είναι παράλογο να μπεις στο αυτοκίνητο για να κολλήσεις σε μια νεκρή ουρά», δηλώνει ένας κάτοικος, ενώ και άλλοι υπογραμμίζουν ότι ακόμη και εάν φύγουν δεν έχουν πού να πάνε.

BREAKING
Traffic on the main highway out of #Tehran surges after #Trump’s post hinting at a possible evacuation. pic.twitter.com/9zBC4zRsdc

— Barzan Sadiq (@BarzanSadiq) June 16, 2025

Τα καταστήματα είναι πάντως όλα κλειστά και μία περίεργη σιωπή φόβου – όπως την περιγράφουν οι ανταποκριτές ξένων μέσων – απλώνεται στην καρδιά της πρωτεύουσας.

Μείνετε συντονισμένοι για όλες τις εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής. 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φέρεται να έθεσε βέτο σε ισραηλινό σχέδιο για τη δολοφονία του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, σύμφωνα με διαρροές από την Ουάσιγκτον. Ωστόσο ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, άφησε ορθάνοιχτό το ενδεχόμενο.

Μια τέτοια επιχείρηση, υποστήριξε, «θα έβαζε τέλος στη σύγκρουση» και θα απέτρεπε τον πυρηνικό πόλεμο.Η δήλωση του Νετανιάχου έρχεται σε μια ιδιαίτερα τεταμένη συγκυρία, με το Ιράν να επιμένει στη νομιμότητα του πυρηνικού του προγράμματος και τον Χαμενεΐ να δηλώνει επανειλημμένα πως δεν πρόκειται να υποκύψει σε πιέσεις.

Πού βρίσκεται λοιπόν ο ίδιος ο Χαμενεΐ, ο επί δεκαετίες ηγέτης του ιρανικού καθεστώτος; Και τι σκοπεύει να κάνει μετά από αυτές τις αποκαλύψεις;

Πρώτος στόχος η επιβίωση

«Πιστεύω ότι ο πρωταρχικός του στόχος είναι η επιβίωση του καθεστώτος», δήλωσε στο BBC Newshour ο Τζέφρι Φέλντμαν, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Εγγύς Ανατολής, ο οποίος έχει συναντήσει τον Χαμενεΐ.

«Αν η επιβίωση του καθεστώτος απαιτεί από αυτόν να κάνει κάποιες παραχωρήσεις… να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον ‘διάβολο’, όπως αποκαλεί τις ΗΠΑ, νομίζω ότι θα το έκανε», πρόσθεσε.

Αλλά τίποτα δεν αποκλείεται

Ωστόσο, ο Φέλντμαν δεν απέκλεισε και το ενδεχόμενο ο Ιρανός ηγέτης να επιλέξει τη σύγκρουση ως στρατηγική: «Ο πόλεμος ίσως λειτουργήσει ως κίνητρο για το Ιράν να επιταχύνει την κατασκευή πυρηνικής βόμβας», είπε χαρακτηριστικά.

Το ποια επιλογή θα κάνει ο Χαμενεΐ παραμένει, σύμφωνα με τον Αμερικανό διπλωμάτη, «ένα από τα μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα» όσο η σύγκρουση συνεχίζεται.

Μείνετε συντονισμένοι για όλες τις εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής.