Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να επιβάλει δασμούς ύψους 17% σε εισαγωγές τροφίμων και αγροτικών προϊόντων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με πληροφορίες που αποκαλύφθηκαν αυτή την εβδομάδα. Η προειδοποίηση έγινε κατά τη διάρκεια εμπορικών συνομιλιών στην Ουάσιγκτον, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τις ευρωαμερικανικές σχέσεις ενόψει της κρίσιμης ημερομηνίας της 9ης Ιουλίου.

Οι δασμοί θα μπορούσαν να πλήξουν δημοφιλή ευρωπαϊκά προϊόντα στην αμερικανική αγορά, όπως η βελγική σοκολάτα, το ιρλανδικό βούτυρο Kerrygold και το ελαιόλαδο από Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία.

Σύμφωνα με τους Financial Times, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου Μαρός Σέφτσοβιτς έλαβε την προειδοποίηση κατά τη συνάντησή του με κορυφαίους Αμερικανούς αξιωματούχους – μεταξύ αυτών τον Υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, τον Εκπρόσωπο Εμπορίου Τζέιμιζον Γκριρ και τον Υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ. Η ενημέρωση των πρέσβεων της ΕΕ έγινε την Παρασκευή.

Απειλές για ευρύτερους δασμούς έως 70%

Ο Τραμπ ανακοίνωσε πως θα αποστείλει επιστολές σε περίπου 12 χώρες, προειδοποιώντας για την επιβολή μόνιμων δασμών που θα κυμαίνονται μεταξύ 10% και 70%, εφόσον δεν επιτευχθούν εμπορικές συμφωνίες έως τις 9 Ιουλίου, προθεσμία που ο ίδιος έχει θέσει. Οι χώρες αυτές περιλαμβάνουν από την Ιαπωνία έως το Λεσότο.

«Οι επιστολές ξεκινούν από αύριο», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η στάση της ΕΕ – Σε ετοιμότητα για εμπορικά αντίμετρα

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να επιδιώκει λύση μέσω διαλόγου. Ο εκπρόσωπος Εμπορίου της ΕΕ, Όλοφ Γκιλ, τόνισε ότι σημειώθηκε πρόοδος στον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων και πως οι συνομιλίες θα συνεχιστούν εντατικά το Σαββατοκύριακο.

Ωστόσο, ευρωπαίοι αξιωματούχοι δηλώνουν προετοιμασμένοι για εμπορική σύγκρουση. Εάν ο Τραμπ αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις πριν την Τετάρτη, η ΕΕ εξετάζει την επιβολή αντιποίνων σε προϊόντα όπως το Bourbon και τα αεροσκάφη Boeing 747.

Η φον ντερ Λάιεν ζητά πολιτική συμφωνία-πλαίσιο

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε την Πέμπτη πως στόχος της ΕΕ είναι μια «συμφωνία επί της αρχής» σε υψηλό πολιτικό επίπεδο. Αναγνώρισε πως η σύναψη πλήρους εμπορικής συμφωνίας στον διαθέσιμο χρόνο είναι ανέφικτη, τονίζοντας όμως την ανάγκη άμεσης απαλλαγής από δασμούς σε κρίσιμους τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, όπου οι δασμοί έχουν φτάσει στο 27,5%, από 2,5% πριν τις εμπορικές εντάσεις της εποχής Τραμπ.

Η προσωρινή αναστολή των λεγόμενων “δασμών απελευθέρωσης” λήγει την Τετάρτη και αφορά πάνω από 60 χώρες, μεταξύ των οποίων και η ΕΕ, η οποία πρόσφατα απειλήθηκε με δασμούς 50%.

Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών, Γουάνγκ Γι, φέρεται να δήλωσε στην ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, ότι η Κίνα δεν μπορεί να αποδεχθεί ενδεχόμενη ήττα της Ρωσίας στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, καθώς αυτό θα επέτρεπε στις Ηνωμένες Πολιτείες να στρέψουν απερίσπαστα την προσοχή τους προς την Κίνα. Η δήλωση, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, έγινε κατά την τετράωρη συνάντηση των δύο αξιωματούχων την Τετάρτη στις Βρυξέλλες.

Η τοποθέτηση του Γουάνγκ Γι έρχεται σε αντίθεση με τη δημόσια στάση ουδετερότητας που διακηρύσσει το Πεκίνο όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενισχύοντας τις ανησυχίες ότι η Κίνα έχει στρατηγικό συμφέρον στη διατήρηση της σύρραξης. Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι η στάση του Κινέζου ΥΠΕΞ υποδηλώνει πιθανή κινεζική προτίμηση σε έναν παρατεταμένο πόλεμο, που θα κρατά τις ΗΠΑ απασχολημένες εκτός Ασίας.

Η συνάντηση χαρακτηρίστηκε από «σκληρές αλλά με σεβασμό ανταλλαγές» και κάλυψε ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η κυβερνοασφάλεια, οι σπάνιες γαίες, οι εμπορικές ανισορροπίες, η Ταϊβάν και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή.

Επίσημη αντίδραση Πεκίνου

Στην καθιερωμένη ενημέρωση της Παρασκευής, η εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ, κλήθηκε να σχολιάσει τη συνάντηση, μετά τη σχετική αποκάλυψη της South China Morning Post. Χαρακτήρισε τη θέση της Κίνας «αντικειμενική και συνεπής» και τόνισε ότι το Πεκίνο στηρίζει την ειρηνική διευθέτηση της κρίσης μέσω διαλόγου και κατάπαυσης του πυρός.

«Η Κίνα δεν είναι μέρος της σύγκρουσης. Μια παρατεταμένη κρίση δεν εξυπηρετεί κανέναν», δήλωσε η Μάο, προσθέτοντας ότι η χώρα της θα συνεχίσει να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο με βάση τη βούληση των εμπλεκόμενων μερών.

Το ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο

Η στάση της Κίνας αποτυπώνει τη βαθύτερη στρατηγική της ανησυχία: μια ρωσική ήττα θα έθετε σε κίνδυνο έναν κρίσιμο εταίρο και θα ενίσχυε τη γεωπολιτική επιρροή των ΗΠΑ. Λίγο πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε ανακοινώσει «συνεργασία χωρίς όρια» με τη Μόσχα, και έκτοτε οι πολιτικοοικονομικοί δεσμοί έχουν ενισχυθεί αισθητά.

Παρότι το Πεκίνο προβάλλει τον εαυτό του ως πιθανό μεσολαβητή, οι γεωπολιτικές του επιδιώξεις εγείρουν ερωτήματα για την πραγματική του ουδετερότητα.

Κατηγορίες για στήριξη στη Ρωσία

Παρά τις επίσημες διαψεύσεις, αυξάνονται οι αναφορές για εμπλοκή κινεζικών εταιρειών στην υποστήριξη της ρωσικής πολεμικής μηχανής. Η Ουκρανία έχει επιβάλει κυρώσεις σε κινεζικές εταιρείες για εξαρτήματα drones και τεχνολογία που φέρεται να χρησιμοποιείται σε πυραυλικά συστήματα.

Πρόσφατα, ο Ουκρανός ΥΦΥΠΕΞ Αντρίι Σιμπίχα δημοσίευσε εικόνες από συντρίμμια ρωσικού drone τύπου Geran 2, που – όπως ισχυρίστηκε – περιείχαν εξαρτήματα κατασκευασμένα στην Κίνα. Παράλληλα, αποκάλυψε ότι το κτίριο του κινεζικού προξενείου στην Οδησσό υπέστη φθορές από ρωσική επίθεση, χαρακτηρίζοντας το περιστατικό «ειρωνικό σύμβολο της εμπλοκής τρίτων στον πόλεμο του Πούτιν».

Κατηγορίες έχουν διατυπωθεί και για συμμετοχή Κινέζων πολιτών στον πόλεμο στο πλευρό της Ρωσίας—γεγονός που το Πεκίνο έχει επισήμως αρνηθεί, καλώντας τους πολίτες του να απέχουν από κάθε στρατιωτική εμπλοκή.