Έφυγε ο άλλος δρυς της Κύπρου. Ο δεύτερος Αθανάσιος , μεγάλος γέροντας και αυτός της νήσου. Ο επίσης άνθρωπος των προσεκτικών λόγων, της περισσής προσευχής και του φωτεινού βίου. Ο πρωτινός μοναχός, ο αγρότης, ο διάκονος των πονεμένων, ο καλλιεργητής της γης του μοναστηριού της Παναγίας, ο ανακαινιστής της Μονής .

Γράφει ο Γιάννης Πεγειώτης

Ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τροοδιτίσσης Αθανάσιος έζησε εκ του σύνεγγυς τους θρυλικούς παλαιούς γέροντες της Μονής, τον ηγούμενο Παγκράτιο και τους ολίγους αναστηλωτές της Ιστορικής Μονής της Παναγίας του Τροόδους μας.

Με τον παππου Κυριακό ,τον πατέρα Νύφωνα, και τους πατέρες Κυριλλό, Συνέσιο,Πα ι σιον,Σπυρίδωνα, Ιλαρίωνα και άλλους εργάστηκαν αόκνως ΄για την αναστήλωση και την επέκταση της Μονής.

Με ρίζες Σταυροβουνιώτικες η σύγχρονη περίοδος της Μονής με μερίμνα του Πάφου Λεόντιου, ανδρός οραματιστού μα και αγαπόντος τον πατροπαράδοτον μοναχισμόν της Κύπρου η νέα άνθηση της Τροοδίτισσας συνδέθηκε ορθώς με τον γέροντα ηγούμενον Αθανάσιον .

Σύμφωνα με τον χαλκέντερο ερευνητή Κωστή Κοκκινόφτα ‘’ Γεννήθηκε στό χωριό της Mαραθάσας Mουτουλλας, τό 1923 καί προσήλθε στή Mονή Tροοδιτίσσης, ως δόκιµος, τήν 26η Mαΐου του 1940. Στή συνέχεια, , χειροτονήθηκε Iεροδιάκονος, τήν 20ή Δεκεµβρίου 1942, καί ακολούθως, τήν 1η Iανουαρίου 1945, εκάρη Mεγαλόσχηµος Mοναχός. Mερικά χρόνια αργότερα, στίς 17 Aυγούστου 1949, χειροτονήθηκε Iεροµόναχος καί, στίς 13 Σεπτεµβρίου 1959, χειροθετήθηκε Πνευµατικός

Ως νέος Hγούµενος κατεδάφισε Αρχικά τή δυτική πτέρυγα µέ τά κελλιά των Mοναχων καί τούς ξενώνες γιά τούς προσκυνητές καί µερίµνησε τόσο γιά τήν ανοικοδόµησή της, όσο καί γιά τήν εξ ολοκλήρου àνακαίνιση του µοναστηριακού οικοδοµήµατος, ένα έργο ιδιαίτερα επίπονο, πού περατώθηκε µέ επιτυχία τό 1974. Δυστυχως, κατά τό έτος αυτό, η Kύπρος επλήγη από τή µεγάλη τραγωδία της τουρκικης εισβολής καί τής κατάληψης σηµαντικού τµήµατός της από τά τουρκικά στρατεύµατα. Tότε, δεκάδες κάτοικοι, πού εκδιώχθηκαν από τίς πατρογονικές τους εστίες, κατέφυγαν στή Mονή, οπου η Aδελφότητα παραχώρησε γιά τή διαµονή τους ολα τά διαθέσιµα δωµάτια καί µερίµνησε γιά τή διατροφή τους, µέχρι τήν παροχή σχετικής βοήθειας από τόν Eρυθρό Σταυρό. Πολλοί από αυτούς παρέµειναν στό φιλόξενο περιβάλλον της γιά µερικούς µήνες, µέχρι πού οµαλοποιήθηκε η κατάσταση, οπότε αρχισαν νά αποχωρούν καί νά εγκαθίστανται σέ διάφορες περιοχές της ελεύθερης Κύπρου. Γιά τούς περισσότερους, η παραµονή τους στή Mονή, σέ αυτή τήν πολύ δύσκολη φάση της ζωής τους, υπήρξε περίοδος πνευµατικής ανασυγκρότησης, πού επηρέασε θετικά τή µετέπειτα πορεία τους.

Στά χρόνια, πού ακολούθησαν, πραγµατοποιήθηκαν στή Mονή αρκετά επιπρόσθετα έργα, όπως γιά παράδειγµα σύνδεση µέ τό ηλεκτρικό καί τηλεφωνικό δίκτυο τό 1974 καί τό 1979, αντιστοίχως, δηµιουργία προσκυνηταρίου στόν κεντρικό δρόµο τό 1975, συµπλήρωση σχετικων εργασιών στό κοιµητήριο, λειτουργία τριών ψυκτικών θαλάµων τό 1976-1977, γιά τή διατήρηση φρούτων, καί αργότερα ανέγερση συνεδριακού κέντρου καί τριών δωµατίων φιλοξενίας πάνω από τούς ψυκτικούς θαλάµους, καί αλλαEπίσης, τό 1983, συνεστήθη, στόν πρώτο όροφο τής νότιας πτέρυγας του µοναστηριακού οίκοδοµήµατος, ο ναός των Aγίων Aθανασίου καί Kυρίλλου, γιά νά χρησιµοποιείται από τήν Aδελφότητα, κατά τή χειµερινή περίοδο, καί ανηγέρθη, τό 2001, ο ναός του Aγίου Nεοφύτου, στό εξωτερικό δυτικό προαύλιο της Mονής. Aκόµη, αγιογραφήθηκαν, µεταξύ των ετών 1996 καί 2008, ο κυρίως ναός καί, από τό 2007 ως τό 2010, τό ιερό βήµα µέ ωραιότατες τοιχογραφίες βυζαντινής τεχνοτροπίας. …..

Kυρίως όµως, έµφαση δόθηκε από τόν ηγούµενο Aθανάσιο στήν πνευµατική καλλιέργεια των µελων της Aδελφότητας, γεγονός πού επέφερε τήν προσέλευση νέων Mοναχών,. Γιά τόν σκοπό αυτό µερίµνησε επίσης, τό 1979, γιά τήν καλύτερη οργάνωση της Bιβλιοθήκης της Mονης καί γιά τόν εµπλουτισµό της µέ αρκετές σειρές πατερικών βιβλίων έτσι ώστε νά παρέχεται δυνατότητα στούς μοναχούς γιά µελέτη’’

Κράτησε το νησί στους ώμους του, πλάι στον Γέροντά Αθανάσιο του Σταυροβουνίου και τον Γέροντα Γαβριήλ του Αποστόλου Βαρνάβα, καθώς μούλεγε ένας σοφός ανήρ πρό ετών .

Ανέδειξε την μονήν εις έπαλξην προσευχής. Μάρτυρας των θαυμάτων της Παναγίας κράτησε ένα μοναστήρι των παλαιών πρωτινών τρόπων σε καιρούς δύσκολους από πολλών επόψεων.

Με τρόπον φωτεινόν λειτούργησε ως πνευματικός χιλιάδων Κύπρίων. Οδήγησε πολλά τέκνα του σε οδούς σωτηρίας και προκοπής. Δεν απέκλεισε ουδένα ,οικονόμησε όλους και όλες όταν προσέρχοντο κοντά του για εξομολόγηση και συμβουλήν ή λόγον παρηγορίας . Ενώ δεν ήτο ανήρ θορύβου και τυμπανοκρουσιών σε ώρες οριακές δια τον τόπον και την Εκκλησίαν χάραξεν οδούς σωτήριες, διαβάσεις προς την ειρήνην και την καταλλαγήν .

Στήριξεν τον αγώναν της ΕΟΚΑ σε πολύ δύσκολες στιγμές διασώζοντας και παρηγορώντας τους καταδιωκόμενους άνδρες του Αρχηγείου της Οργάνωσης . Μαζί με τον ηγούμενον Παγκράτιον στήριξαν τον νεαρόν τότε ιερόκήρυκα Νικόλαο Βασιλειάδη στις περιοδείες του στις κοινότητες της Μητροπόλεως Πάφου όπου διακονούσε στα πρώτα χρόνια μετά τον Αγώνα.

Μεγάλο επίσης έργο επιτέλεσε για τον πνευματικό προσανατολισμό του ποιμνίου μετά την Εισβολή και την υπερβαση των παθών της πολιτικής και εκκλησιαστικής κρίσης που προηγήθηκε.

Είχεν αδελφικόν σύνδεσμον με τον πατέρα Σταυρον Παπαγαθαγγέλου και τον πατέρα Νικόλαον Σιδεράν .Ο πατήρ Νικόλαος πολύ τον ευγνωμονούσε για την χάραξη διεξόδων στον βίον του οι οποίες τον ανέδειξαν σε διάκονον του λαού της Λεμεσού και σε εργάτην ειρηνικής και εποικοδομιτικής πνευματικής πορείας στους κόλπους της Εκκλησίας.

Ασκητής ο γέρων Αθανάσιος αναγκάστηκε καθηκόντως να αναλάβει πνευματικές ευθύνες στη Λευκωσία ,τη Λέμεσόν και την Πάφον. Ανέλαβε την εποπτεία Ιδρυμάτων και την ίδρυση Ιεράς Γυναικείας Μονής για να στεγάσει αφιερωμένες αδερφές αφού επροσευχήθει και εσυνεβουλεύθει οσίους Γέροντες στην Κύπρον και την Ελλάδαν.

Διετήρησεν τον αδελφικόν σύνδεσμόν της Τροοδίτισσας με το Μοναστήριν του Σταυροβουνίου εκφράζοντας την τιμήν που χρεωστούσε η Μονή του στους παλαιούς Σταυροβουνιώτες που θυσιαστικά βοήθησαν στην νέαν ακμήν της .Παρέστη στην κηδείαν του ονομαστου και εναρέτου Ηγουμένου Γερμανού και διετήρει αδελφικήν αγάπην με τον άλλον Γεροντα Αθανασιον Σταυροβουνιώτην. Ο Γερων Αθανασιος ο Σταυροβουνιού επεσκέπτετο με αδελφους Σταυροβουνιώτες κατ έτος την Μονήν Τροοδιτίσσης για προσκύνησιν και συμπνευματισμόν με τον αδελφον του στην διακονίαν του λαού του Κυριου Γέροντα Αθανασιον Τροοδιτίσσης .Ομολογουμένως οι δύο ούτοι άνδρες αγωνίστηκαν πολυετώς για την πνευματικήν προκοπήν της Κύπρου.

Ο Τροοδιτίσσης Αθανάσιος υπήρξε γνήσιον τέκνον της Εκκλησίας της Κύπρου και στήριγμα πολλών Ιεραρχών ιδιαιτέρως του Μητροπολίτη Πάφου Χρυσοστόμου του μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου του Β τον οποίον πολύ αγάπησε ,στήριξε και νουθέτησε . Υπήρξε όπως ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος ταπεινα ομολογούσε ο θεολογικός του σύμβουλος τον οποίον με ταπείνωσην ερωτούσε για ποικίλα εκκλησιαστικά και ποιμάντικά ζητηματα λαμβάνοντας κατά μαρτυρίες ζηλευτού βάθους και σοφίας ερμηνείες και συμβουλές καθώς και εύστοχες και ακριβείς επεξηγήσεις πολύ δύσκολων χωρίων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης…

Έφυγε ο άλλος δρυς της Κύπρου. Ο επίσης πρωτινός γέροντας της νήσου. Ο γέροντας των γερόντων της Μονής. Το αγκωνάρι το πρωτινόν το αρχαϊκόν, το της πρώτης εκκλησίας καντήλιν που ‘φεγγεν ακαταπαύστως και διακριτικώς τα βήματα της νήσου και των τέκνων της.

Παραδίδει μονήν ακμάζουσαν και τέκνα πνευματικά κατά παντού της Κύπρου. Προσεύχεται τώρα πλάι στον παππού μας τον Ηγούμενον Παγκράτιον και τον Αρχιεπίσκοπόν Λεόντιον ο οποίος πολύ αγάπησε και φρόντισε να μην ερημώσει η Τροοδίτισσα ενεργώντας για να επιστρέψει στην Κύπρο ο μορφωμένος και υπομονετικός ηγούμενος Παγκράτιος κοντά στον οποίον ανδρώθηκεν ο μικρός δεκαεπτάχρονος Αθανάσιος ο έφηβος που κίνησε από τον Μουτουλλά πεζός για να γονατίσει και να υποταχτεί στην Παναγίαν την Τροοδίτισσαν.

΄Η Κύπρος μας και η Εκκλησία της είναι πλέον φτωχότερη και ορφανή ξανά μετά την κοίμηση του Αετού της Τροοδίτισσας.

Αυτά τα ολίγα καταθέτω εν επιγνώσει της πτωχείας ημων.Αναμένοντας άλλους αρμοδιότερους να φωτίσουν την οσιακή πορεία του Γέροντος Αθανασίου Τροόδιτίσσης.

Ποιός ήταν ο μακαριστός Γέροντας Αθανάσιος

Ο μακαριστός Γέροντας Αθανάσιος (κατά κόσμον Ανδρέας) γεννήθηκε στις 2 Μαρτίου το 1923 και προσήλθε στην Ιερά Μονή Παναγίας Τροοδιτίσσης το 1940, σε ηλικία μόλις 17 ετών. Μετά την κοίμηση του προκατόχου του, Αρχιμανδρίτου Παγκρατίου, εχειροτονήθη και ανέλαβε Ηγούμενος της Μονής το 1968, διακονώντας με διάκριση, αγάπη και ταπείνωση για πολλές δεκαετίες. Αφιερωμένος εξολοκλήρου στη ζωή της προσευχής και της υπακοής, διήνυσε 85 χρόνια μοναχικής και ιερατικής ζωής. Εκοιμήθη εν Κυρίῳ στις 21 Απριλίου 2025, ξημερώματα της Δευτέρας της Διακαινησίμου, και ώρα 2 π.μ., σε ηλικία 102 ετών.

Στο βίντεο που ακολουθεί ο μακαριστός Γέροντας Αθανάσιος, διηγείται με απλότητα και χάρη τη ζωή του· από την παιδική του ηλικία και την ορφάνια, μέχρι τη μοναχική του κλήση και τα θαυμαστά βιώματα που αξιώθηκε να ζήσει κοντά στην Παναγία. Με λόγο γεμάτο αγάπη, πνευματικότητα και ταπείνωση, ο Γέροντας αφήνει παρακαταθήκη πίστης, ελπίδας και εμπιστοσύνης στο θέλημα του Θεού.

What Was the Population of Armenians in the Ottoman Empire Before the Genocide of 1915?

Written by George Meneshian

According to calculations by the Armenian Patriarchate of Constantinople, in 1913, there were 1,914,620 Armenians living within the Ottoman Empire. On the other hand, estimates from the U.S. Embassy in Constantinople stated that 2.4 million Ottoman citizens belonged to the Armenian millet. Other sources speak of over 2,000,000 Armenians. Most calculations did not account for the Catholic, Protestant, and Greek Orthodox Armenians.

To calculate the Armenian population more accurately prior to the genocide, the following factors must also be taken into account:

• The 150,000–200,000 Armenians who sought refuge in Russian-controlled Caucasus during the periods of 1828–1829, 1877–1878, and 1894–1896.
• The 10,000–25,000 Armenians who were killed during the first phase of the Eastern Question crisis (1877–1879).
• The 150,000–300,000 Armenians who were massacred during the Hamidian massacres (1894–1896), by order of Sultan Abdul Hamid II.
• Approximately 100,000 Armenians who emigrated in the late 19th century to Europe, America, and the Middle East.
• The 25,000–30,000 Armenians who were murdered in Adana in 1909 during bloody riots.
• The tens of thousands who were forcibly converted to Islam under violent or coercive circumstances during the aforementioned massacres.

According to reports by the U.S. State Department, the Near East Relief, and the British Embassy in Constantinople, by 1921 there were 817,873 Armenian refugees and displaced persons. Other sources estimate 500,000–600,000. The discrepancies are partly due to the large number of refugees who died from hunger and hardship during displacement.

In 1922, during the Asia Minor Catastrophe, thousands of Armenians were killed. Following the destruction, about 131,000 Armenians were displaced from Asia Minor. Of these, 25,000–30,000 were from Smyrna, while the rest were genocide survivors who had fled from the eastern provinces and Cilicia to the coastal areas of Asia Minor.

The Armenian community of Constantinople was comparatively less affected. In 1921, it numbered about 150,000 individuals.

After the genocide, at least 350,000 Armenians fled to the newly independent Republic of Armenia. Of these, 150,000–180,000 died from starvation, disease, and the extremely difficult living conditions. In 1918, the Ottoman army, taking advantage of the Russian withdrawal, advanced into the Caucasus and northern Persia, killing at least 100,000 Armenians, including 10,000–30,000 in Baku with the assistance of Azerbaijani irregulars.

In 1920, during the Turkish–Soviet invasion of Armenia, at least 60,000 civilians were killed. Other sources claim up to 250,000 victims, although many were not Ottoman Armenians. Additionally, several thousand Armenians were killed in Cilicia in 1921 during the Franco-Turkish War.

In Summary:

• Over 1,500,000 Armenians were victims of the Genocide.
• 600,000–817,873 were survivors or refugees, many of whom later died due to starvation and disease.
• About 150,000 remained in Constantinople in 1921.

Thus, in 1914, the Armenian population in the Ottoman Empire likely exceeded 2,200,000. This number was probably even higher in earlier decades if we take into account the Hamidian massacres and massive waves of emigration.

The conclusion is clear: the Armenian Genocide was one of the greatest catastrophes of modern history, the consequences of which still weigh heavily on the Armenian nation today.

Τα παράδειγμα του αρχιμανδρίτη Ευσέβιου Βίττη, ο άλλος δρόμος και οι άλλοι πρωτοπόροι

Γράφει ο Γιάννης Πεγειώτης

Η κρίση των τελευταίων ετών επαναφέρει αναφορές και το διάλογο γύρω από το χριστιανικό κίνημα του μεσοπολέμου ,της κατοχής και των είκοσι μετάπολεμικών χρόνων.

Ερευνητικά και πέρα από μηδενισμούς ήρθε η ώρα για ένα νέο διάλογο φιλαλήθη και χωρίς ακρότητες.

Οι νέοι που αναζήτησαν νέους δρόμους πέρα από τις Χριστιανικες Οργανώσεις και το χριστιανικό τύπο ακολούθησαν ποικίλες πορείες και στάσεις.

Αλλά και όσοι παρέμειναν η συνέχισαν την πορεία τους παράλληλα με το χριστιανικό κίνημα και το πρώτο τους ξεκινημα προσέφεραν πολλά στον νέον Ελληνικό βίο και την Εκκλησίαν του Χριστού μας με το ήθος τους και αρκετοι με τη συνοδοιπορία τους με τον Άγιο Πορφύριον, τον Άγιον Παΐσιον,τον Άγιον Εφραίμ Κατουνακιώτη και τον πατέραν Γεώργιον Καψάνη.

Ανάμεσα τους ο Στέργιος Βίττης ο μετέπειτα  ιερομόναχός Ευσέβιος. Ανήρ μεγίστης Ανδρείας, διωκόμενος  από την χούντα και τον τυφλο μεταπολιτευτικό κομματισμό. Προσέφερεν πολλά στον λαόν του Θεού. Τα συγγράμματα του συχνά αγνοούνταν. Μια στάση που πολύ με προβλημάτισεν.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος φίλος του αγαπητός τον θεωρεί τον καλύτερο εκείνης της Γενεάς.

Παρακατώ αναδημοσιεύω δύο παλιά σημείωματα  ως συμβολή σε έναν διάλογο συνάντησης των χριστιανών του ευρύτερου ελληνισμού μακράν της ρητορικής κατεδάφισης που σίγουρα αδίκησε και αδικήθηκε από πολλούς εκφραστές της. Αγνοώντας την πύρινη ζώνη της πραγματικότητας και προχωρώντας συχνά έν ΑΓΝΟΙΑ της κορυφαίας αλήθειας της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας…ότι ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΟΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΠΝΕΙ…

Ερήμην των ετικετών και των προαποφασισμένων αλληλοδιαγραφών

Τα ανωτέρω έγραψα με καλόν λογισμόν και συνειδητοποιώντας σε πολλούς διάλογους και συναντήσεις πως όλοι προχωρούσαν και προχωρούνε στην αυτοκριτικήν και σε νέα αποφασιστικά ξεκινήματα με την βοήθεια της Χάριτος του Θεού. Κάποιοι με

σιγαλινόν βήμαν και Μυστικήν προσφοράν μεγάλην όπως ο πατήρ Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος ο οποίος παρότι θεολογικός γίγας μέριασε για να προκόψουν οι μαθητές και τα παιδιά του στον όποιον όλοι τόσα χρωστουμε όπως ο Νικόλαος Βασιλειάδης που επέμενε στην πολυφωνία και σε μιαν  αγάπην προσωπικήν πέρα από ετικέττες και προγραφές καθώς και ο Σώτος Χονδρόπουλος που ακολούθησε την πορεία από τη Σκαπανη στην αγιολογΊα.ΣυνενωτικΌς υπήρξε και ο Παναγιωτης Νελλας με τη Σύναξη που είχε σε όλους μας  πόρτες ανοικτές….

ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧ. ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΒΙΤΤΗ

A.Από μικρός όντας φιλοπερίεργός διάβαζά για τον Στέργιο Βίττη τον πιο ευαίσθητο της νέας γενιάς του χριστιανικού κινήματος, τον φίλό του διαμαντένιού Νικόλαου Σελέντη τον ακόλουθό του Αββά Πιέρ στο Παρίσι. Τον είδα από κοντά στην Πρώτη Φλωρίνης το 1983. Τον θαύμασα. Ο πρωτοπόρος Χριστιανός Ορθόδοξος της Σουηδίας. Ανέβαιναν στο βουνό να συμβουλευτούν τον Έλληνα. Στην Ελλάδα του εικοστού αιώνα έζησε ένας σοφός και ταπεινός και του Χριστού φίλος ολοπλούμιστος.Αγάπησε τον λαό του Θεού και απέφυγε τη δόξα του κόσμου ετούτου.

Δίδαξε εμπράκτως πως η Ορθοδοξία δεν είναι ζήτημα ετικέτων και αφορισμών αλλά πορεία προσωπικής γνησιότητας και αγάπης. Ας έχουμε την ευχή του ημείς μιας γενεάς δυσκολεμένης από τις συγκυρίες της ζωής και την εισβολή και την παράδοξη μεταπολίτευση και τους πτωτικούς της πρωτοπόρούς που πασκισαν να μας στερήσουν την παράδοσή μας.

Ο πνευματικός  πατέρας χιλιάδων Ελλήνων Αρχ.Ευσέβιος Βίττης υπήρξεν συν τοις άλλοις και σημαντικός μεταφραστής αρκετών λογοτεχνικών αριστουργημάτων της Σκανδιναυικης λογοτεχνιας. Επίσης βαθύς μελετητής των αρχαιοελληνικών και πατερικών και νηπτικών  κειμένων και συγγραφέας δεκάδων πολύ σημαντικών  βιβλίων. Βαθύς γνωστής της πατερικής θεολογίας και κορυφαίος βιβλικός θεολόγος.

Δεινός ομιλητής και ανατόμος του νεοελληνικού βίου

Β. Αν κάτι διδαχτηκαμε απο τον βιο και τα έργα του πάτρος Ευσεβιου Βιττη είναι η αγάπη για όλους τους εργάτες του Ευαγγελίου στην Εκκλησία μας χωρίς ετικέττες και αποκλεισμούς. Τον σεβασμό στον κόπο του κάθε συγγραφέος πέρα από τους συρμούς και τα απατηλά παρασκήνια προγραφών.

Και προπαντός την ευγένεια έναντι στην αφιέρωση στο Θεό και την Ανδρεία του   έναντι στους παρεκτρεπόμενους νεοέλληνες των κομμάτων ,των παρατάξεων και των συμφεροντολογικών συκοφαντιών.

Ο σοφός που άνοιξε δρόμους για τα επόμενα χρόνια με μια ευρυτητα βίου και μια ελευθερία φωτεινή και ορθοδρομούσα ρύθροις μυστικοίς…