Ένα οργανωμένο σχέδιο, υπονόμευσης των ενεργειακών προοπτικών της Ανατολικής Μεσογείου από γνωστά κέντρα εξουσίας αποκαλύπτεται σύμφωνα με το East-Med Strategic Institute,

Γράφει ο Χρήστος Μουρτζούκος

Σύμφωνα με το East-Med Strategic Institute, όπου ο απόδημος παλμός πρώτος έβγαλε το πόρισμα δημόσια, αποκαλύπτεται ένα οργανωμένο σχέδιο, υπονόμευσης των ενεργειακών προοπτικών της Ανατολικής Μεσογείου από γνωστά κέντρα εξουσίας.

Γεωπολιτικά παρασκήνια: Το παρασκήνιο της ενεργειακής αρχιτεκτονικής στην ανατολική μεσόγειο

Μια αλληλουχία γεγονότων το τελευταίο διάστημα φαίνεται να αποκαλύπτει το καλά ενορχηστρωμένο παιχνίδι ισχύος γύρω από τους ενεργειακούς διαδρόμους της Ανατολικής Μεσογείου. Από τις δηλώσεις του πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, έως τις παρασκηνιακές κινήσεις στην Ουάσινγκτον και την αιφνίδια αναστολή του υποβρύχιου καλωδίου Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, διαγράφεται μια ξεκάθαρη εικόνα: Οι μεγάλες δυνάμεις κινούν τα νήματα, προωθώντας τα δικά τους συμφέροντα εις βάρος των εθνικών στρατηγικών επιλογών.

Η “αιφνιδιαστική” επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ταξιδεύει ξαφνικά στις ΗΠΑ το διάστημα 21-23 Φεβρουαρίου, επισήμως για “προσωπικούς λόγους”. Ωστόσο, η παρουσία του σε συναντήσεις στο Atlantic Council και στο Brookings Institute μαρτυρά ότι η ατζέντα δεν ήταν τόσο “προσωπική”, αλλά βαθιά γεωπολιτική.

Ακύρωση του ενεργειακού καλωδίου και ο ρόλος των ξένων συμφερόντων

Στις 6 Μαρτίου, ο ΑΔΜΗΕ – με το 25% να ανήκει στην κινεζική State Grid – ανακοινώνει ξαφνικά την αναστολή του υποβρύχιου καλωδίου που θα ένωνε την Ελλάδα με την Κύπρο και το Ισραήλ. Σύμπτωση; Ή μήπως το έργο “σκόνταψε” στα σχέδια των διεθνών παραγόντων που επιδιώκουν να ελέγχουν κάθε ενεργειακή ροή στην περιοχή;

Διαρροές για “διάδοχο” Δένδια – Το GOP έχει λόγο στις ελληνικές εξελίξεις;

Πληροφορίες από τα διεθνή και κάποια ελληνικά ΜΜΕ, όπου και ο γράφων έχει αναφέρει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, ότι θα διαδεχθεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη, θέλουν τον Νίκο Δένδια ως τον επόμενο πρωθυπουργό, έχοντας “το πράσινο φως” από το GOP (Ρεπουμπλικανικό Κόμμα των ΗΠΑ) και αυτό αντιλαμβανόμενοι μετά και την επίσκεψή του στις ΗΠΑ και την συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι άντρο των Ρεπουμπλικάνων (μάλλον περνούσε εξετάσεις). Την ίδια ώρα, ετοιμάζεται να παραστεί στο Energy Forum στην Κρήτη, υπό τη διοργάνωση του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου (AmChamGR).

Το δίκτυο επιρροής της αμερικανικής πρεσβείας στην Ελλάδα

Τα τελευταία 15 χρόνια, η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα έχει δημιουργήσει έναν ισχυρό μηχανισμό επιρροής: Κανάλια ΜΜΕ, ΜΚΟ, δεξαμενές σκέψης και εταιρείες “συμβουλευτικής”. Ο ρόλος του AmChamGR είναι κομβικός, καθώς έχει πιέσει επιθετικά για την εφαρμογή πολιτικών DEI (Diversity, Equity, Inclusion) (Διαφορετικότητα, Ισότητα, Ένταξη) και ESGs (Environmental, Social, Governance) στις ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και για την υπονόμευση ενεργειακών σχεδίων που δεν συνάδουν με την αμερικανική στρατηγική στην περιοχή.

Η στάση της Ουάσινγκτον και το σαμποτάζ του EastMed

Το μήνυμα από την αμερικανική ηγεσία είναι ξεκάθαρο: Ο EastMed δεν είναι επιθυμητός. Παρά τις δεσμεύσεις, τις αναλύσεις και τις αρχικές εγκρίσεις, το έργο βρίσκεται σε διαρκή αμφισβήτηση. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μπάιντεν κρατά αποστάσεις, την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να αποδέχεται αμαχητί ότι το “διεθνές συμφέρον” υπερτερεί του εθνικού.

Και αυτό ακριβώς είναι το κρίσιμο ζήτημα: Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου, που θα μπορούσε να ενισχύσει την ενεργειακή αυτονομία τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρώπης, μπλοκάρεται συστηματικά από γεωπολιτικά συμφέροντα.

Αν η Ελλάδα και η Κύπρος αναπτύξουν πλήρως τα κοιτάσματά τους, η Ευρώπη θα μειώσει δραστικά την εξάρτησή της από εισαγωγές υδρογονανθράκων από τρίτες χώρες, όπως η Ρωσία και οι ΗΠΑ. Επιπλέον, τα έσοδα από την εκμετάλλευση αυτών των πόρων θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, ενισχύοντας την οικονομική της ανεξαρτησία.

Το ερώτημα είναι γιατί αυτές οι πρωτοβουλίες δεν προχωρούν, ενώ την ίδια στιγμή προωθούνται εναλλακτικά σχέδια που εξυπηρετούν ξένες ατζέντες. Η απάντηση κρύβεται στις γεωπολιτικές πιέσεις και στα συμφέροντα που επιδιώκουν να ελέγχουν την ενεργειακή αγορά της Ευρώπης, αποκλείοντας την Ελλάδα και την Κύπρο από τον ρόλο που δικαιωματικά θα μπορούσαν να έχουν.

Ενεργειακές εταιρείες με… περίεργες διαδρομές

Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο βρίθει από “περίεργες” εταιρείες, με πολύπλοκες εταιρικές δομές και αδιαφανείς μηχανισμούς χρηματοδότησης. Ποιος πραγματικά ελέγχει τη στρατηγική ενεργειακή πολιτική της χώρας; Και γιατί έργα που θα ενίσχυαν την ελληνική γεωπολιτική θέση “ναρκοθετούνται” πριν ακόμα υλοποιηθούν;

Τα κομμάτια του παζλ ενώνονται: Η Ελλάδα σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Όλα αυτά τα γεγονότα δείχνουν ένα καλά ενορχηστρωμένο σχέδιο αποδόμησης κάθε προσπάθειας ενεργειακής ανεξαρτησίας στην περιοχή. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, με αποφάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον της, όχι μόνο σε επίπεδο οικονομίας αλλά και γεωπολιτικής ισχύος. Το ερώτημα είναι: Θα παραμείνει θεατής ή θα πάρει την τύχη της στα χέρια της;

Όταν πολιτικές σκοπιμότητες και παγκόσμια συμφέροντα υπερισχύουν της ενεργειακής αυτονομίας και της γεωπολιτικής σταθερότητας, στρατηγικά έργα όπως ο αγωγός EastMed κινδυνεύουν να ματαιωθούν. Η έκθεση του East-Med Strategic Institute, τονίζει την ανάγκη για διαφάνεια και ανάδειξη των παρασκηνιακών ενεργειών που εμποδίζουν την ανάπτυξη της περιοχής.

Η γεωπολιτική κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι περίπλοκη, με συγκρούσεις συμφερόντων που επηρεάζουν την ενεργειακή συνεργασία. Η Τουρκία, μέσω του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», διεκδικεί εκτεταμένες θαλάσσιες περιοχές, προκαλώντας εντάσεις με χώρες όπως η Κύπρος και η Ελλάδα. Η απουσία της Τουρκίας από το East Mediterranean Gas Forum και η αντίθεσή της σε έργα όπως ο αγωγός EastMed επιδεινώνουν την κατάσταση.

Η έλλειψη συνεργασίας και οι γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις εμποδίζουν την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων της περιοχής, υπονομεύοντας την ενεργειακή ασφάλεια και σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου.

Ακολουθούν ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ φωτογραφικά ντοκουμέντα.

Το κλείσμο του Κυπριακού αλά Τούρκα

12.02.2025 Συνέντευξη Πάϊατ στην καθημερινή για τους ενεργειακού διαδρόμους. 21-23.02.2025 Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει ξαφνικά στις ΗΠΑ το Σαββατοκύριακο για ”προσωπικούς λόγους”. Αλλά επισκέφθηκε το Atlantic Council και το Brookings Institute 06.03.2025 Το υποβρύχιο καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αναστέλλεται ξαφνικά από τον ΑΔΜΗΕ (Το 25% ανήκει στο ΚΚΚ) μετά από κόντρα με την Ελληνική κυβέρνηση; Διαρροή μέσων ενημέρωσης ότι ο Νίκος Δένδιας είναι ο επόμενος Πρωθυπουργός με έγκριση από το GOP και θα βρίσκεται στην Κρήτη στο Energy Forum που διοργανώνει το AmChamGR.

Τα τελευταία 15 χρόνια η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα δημιούργησε ένα δίαυλο καναλιών μέσων ενημέρωσης, ελέγχου πληροφοριών ΜΚΟ, δεξαμενών σκέψης. Το AmChamGR διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο σε αυτό, καθώς είναι το κύριο επιμελητήριο που προώθησε βίαια DEI και ESGs σε ελληνικές εταιρείες και σαμποτάρει έργα GOP στην περιοχή.

Οικονομικό φόρουμ των Δελφών 21.11.2017 σε ανάρτησή του σε μέσο κοινωικής δικτύωσης. Η ανάρτηση αφορά τον Άμος Χόχστάιν ”Πριν ενταχθεί στην Tellurian Inc, ο Amos Hochstein υπηρέτησε ως ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για διεθνές ενεργειακές υποθέσεις και ηγήθηκε του Γραφείου ενεργειακών πόρωντου υπουργείου εξωτερικών των ΗΠΑ.

Τί είναι ο EastMed

Ο διασυνδετήριος αγωγός Eastern Mediterranean (EastMed) είναι σήμερα το πιο ώριμο έργο για τη διασφάλιση άμεσης διασύνδεσης των κοιτασμάτων αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας και μέσω του Αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ στην υπόλοιπη ηπειρωτική Ευρώπη παρέχοντας πρόσβαση σε λεκάνες που δεν συνδέονται σήμερα, ενισχύοντας την ασφάλεια της προμήθειας μέσω της διαφοροποίησης τόσο των πηγών όσο και των διαδρομών.

Ο αγωγός EastMed, ο οποίος θα εκτείνεται σε 2.000 χιλιόμετρα και αρχικά θα μεταφέρει 10 bcm / έτος κατά τον υφιστάμενο σχεδιασμό του, συμπεριλαμβάνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI), τα οποία αναγνωρίζονται ως προτεραιότητα για το ενεργειακό ισοζύγιο της Ευρώπης. Ο αγωγός έχει δυνατότητα επαύξησης της χωρητικότητας του έως 20 ΔΚΜ φ.α. Επίσης, στις 5 Μαΐου 2020 χορηγήθηκε στο έργο EastMed και στον αγωγό ΠΟΣΕΙΔΩΝ, το καθεστώς Έργου Εθνικής σημασίας και Δημοσίου Συμφέροντος από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Ο αγωγός EastMed ακολουθεί υποθαλάσσια όδευση προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας ως τις ακτές της Θεσπρωτίας και την Ιταλία. Στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας, ο αγωγός EastMed μπορεί να συνδεθεί με το έργο του αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ, ενισχύοντας περαιτέρω την ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ με τις νέες ανακαλύψεις στη λεκάνη της Λεβαντίνης.

Από τον Ιούλιο του 2014, η διαχείριση του Έργου ανήκει στην θυγατρική της ΔΕΠΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΡΓΩΝ Α.Ε «ΥΑΦΑ – ΠΟΣΕΙΔΩΝ», στην οποία μετέχει ισομερώς με την ιταλική Edison SpA. Το διασυνοριακό αυτό έργο είναι ενταγμένο από το 2013 στον Κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ΕΕ, βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013.

Το 2015, ξεκίνησε η συγχρηματοδότηση από την ΕΕ των προ της Μελέτης Εφαρμογής (Pre-Feed Studies) μελετών του έργου. Το σύνολο των μελετών που εκπονήθηκαν και ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2018 επιβεβαιώνουν την τεχνική εφικτότητα, την οικονομική βιωσιμότητα και την εμπορική ανταγωνιστικότητα του Έργου. Επίσης, επισημαίνουν την προστιθέμενη αξία του αγωγού EastMed, αλλά και τον συμπληρωματικό του χαρακτήρα, στο πλαίσιο των προοπτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.

Τον Ιούνιο του 2018 η IGI Poseidon υπέγραψε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμβαση επιχορήγησης (Grant Agreement) ύψους € 34.5 εκ. , τη συγχρηματοδότηση με ποσοστό 50% των κυρίων εναπομεινάντων σταδίων της ανάπτυξης και ωρίμανσης του έργου (φάση Μελέτης Εφαρμογής – Front End Engineering Design – FEED), συμπεριλαμβανομένων την εκπόνηση των περιβαλλοντικών μελετών, της Μελέτης Εφαρμογής (FEED) καθώς και τη διενέργεια της Λεπτομερούς Υποθαλάσσιας Έρευνας (Detailed Marine Survey – DMS).

Όλες οι Μελέτες Εφαρμογής (FEED) για τα χερσαία & υποθαλάσσια τμήματα ανατέθηκαν τον Ιούνιο του 2020. Έχουνεπίσης ανατεθεί η Λεπτομερής Υποθαλάσσια Έρευνα (DMS) ,οι περιβαλλοντικές μελέτες για τα χερσαία και υποθαλάσσια τμήματα (ESIA Offshore & Onshore) καθώς και η σύμβαση για την Αξιολόγηση και επαλήθευση του σχεδιασμού (Design Appraisal & Verification).

Κατά τον υπό εξέλιξη σχεδιασμό του Έργου μελετάται, με τη βοήθεια κορυφαίων στον συγκεκριμένο τομέα εταιρειών, να συμπεριληφθούν προβλέψεις που επιτρέπουν επιπλέον την ασφαλή και βελτιστοποιημένη μεταφορά υδρογόνου, προωθώντας τη μετάβαση της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου προς ένα βιώσιμο και αποδοτικό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας και υποστηρίζοντας μονάδες παραγωγής υδρογόνου και την ανάπτυξη των μεγάλων καταναλωτών ενέργειας.

Τον Απρίλιο 2020 ξεκίνησε ο Διαγωνισμός 2,3 δισ. € EPCI που – σε πρώτη φάση – θα προεπιλεγούν άμεσα δύο (2) κατασκευαστικές εταιρείες παγκόσμιου κλάσης για να πραγματοποιήσουν την πρώιμη Λεπτομερή Σχεδίαση (προϋπολογισμός φάσης 4 εκατ. €).

Το Έργο ΕastMed βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, o αναλυτικός σχεδιασμός και οι μελέτες για τα Χερσαία τμήματα του Αγωγού καθώς και για τις Εγκαταστάσεις έχουν ολοκληρωθεί και οι ΜΚΠΕ για την Ελλάδα και την Κύπρο έχουν υποβληθεί.

Τον Ιούνιο του 2022, η DNV πιστοποίησε περαιτέρω την τεχνική ωριμότητα του Έργου με τα μέχρι τώρα δεδομένα μελετών.

Το καλοκαίρι του 2022, οι δυο εταιρείες που ειδικεύονται στην κατασκευή υποθαλάσσιων αγωγών επιβεβαίωσαν τη δυνατότητα εγκατάστασης του αγωγού EastMed (Intecsea & Allseas).

Παράλληλα έχει γίνει καθορισμός της χρηματοδοτικής δομής, καθώς και του εμπορικού πλάνου. Στα πλαίσια αυτά, τον Ιούλιο του 2022, η Ernst & Young πιστοποίησε την μεθοδολογία κατάρτισης του πλάνου(due diligence).

Ο Φορέας Υλοποίησης του Έργου έχει εκπονήσει το Δεκέμβριο 2021 την νομική μελέτη αναφορικά με την βέλτιστο ρυθμιστικό μοντέλο για το Έργο ενώ προγραμματίζει τη διενέργεια μίας μη δεσμευτικής έρευνας αγοράς (market test) εντός του 2024.

Η τελική απόφαση σχετικά με το ρυθμιστικό μοντέλο του Έργου θα παρθεί μετά την υλοποίηση της έρευνας αγοράς και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.

Η επιτυχής ολοκλήρωση της φάσης FEED, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2023, σε συνδυασμό με τις εμπορικές και ρυθμιστικές ενέργειες, οι οποίες προγραμματίζονται το προσεχές διάστημα, θα ολοκληρώσουν τις απαραίτητες προυποθέσεις για τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.

Η ανάπτυξη του αγωγού EastMed, πέραν της ΕΕ, χαίρει εξαρχής της ενεργούς στήριξης των Κυβερνήσεων των κρατών από τα οποία θα διέρχεται. Στο πλαίσιο αυτό, στις 2 Ιανουαρίου 2020, με την υποστήριξη της Ιταλικής κυβέρνησης, υπεγράφη η Διακυβερνητική συμφωνία (IGA), μεταξύ Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας- ενώ επικυρώθηκε από τα ελληνικά, κυπριακά και ισραηλινά κοινοβούλια.

Τέλος, το Έργο EastMed επιβεβαίωσε το status του ως PCI στην 6η λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος.