Επιμέλεια: Μπάμπης Γ. Πετράκης

ΠΗΓΗ: Le Point

Δεν θα απαιτήσει τίποτα λιγότερο από το να σκίσει ένα βουνό. Κάτι που σπάνια, αν όχι ποτέ, είναι εύκολο έργο. Στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, το Φόρντο, η πιο οχυρωμένη πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν, αποτελεί μείζον ζήτημα.

Όπως και το τέλος της βασιλείας του Ανώτατου Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ, τον οποίο ο Βενιαμίν Νετανιάχου αποκαλεί «σύγχρονο Χίτλερ» και του οποίου τον θάνατο έχει θέσει ως στόχο. Και για τους δύο στόχους, η υποστήριξη ενός όπλου θα είναι πολύ σημαντική : του GBU-57.

Πρόκειται για μια βόμβα-καταστροφέα καταφυγίων αμερικανικού σχεδιασμού. Αυτή η εκρηκτική ύλη ακριβείας, μήκους 6,25 μέτρων και βάρους 13,6 τόνων, μπορεί, σύμφωνα με την Libération, να διεισδύσει 60 μέτρα υπόγεια πριν εκραγεί. Το πολύ παχύτερο ατσάλινο περίβλημά της της επιτρέπει να παραμένει άθικτη όταν διαπερνά το έδαφος πριν εκραγεί.

Αυτές είναι οι ιδιότητες που απαιτούνται για να διεισδύσει κανείς στο βουνό, που βρίσκεται 90 χλμ. νότια της Τεχεράνης, όπου βρίσκεται κρυμμένη η εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν. Η εγκατάσταση βρίσκεται 80 μέτρα κάτω από το έδαφος και στεγάζει περίπου 1.000 φυγοκεντρητές, με χωρητικότητα έως και 3.000.

Ο ισραηλινός στρατός έχει ήδη επιχειρήσει να επιτεθεί, προκαλώντας μόνο ελάχιστες ζημιές. Ο Ισραηλινός Στρατός διαθέτει ήδη βόμβες GBU, αλλά όχι την τελευταία – και πιο ισχυρή – έκδοση.

Πέρα από τις στρατιωτικές και ενεργειακές υποδομές, το Ισραήλ έχει επίσης στοχεύσει βασικά πρόσωπα του ιρανικού καθεστώτος χάρη στις εξαιρετικές πληροφορίες του, σύμφωνα με τον Olivier Mas, πρώην μέλος της DGSE.

ΠΗΓΗ: Le Point

Μετάφραση: Μπάμπης Γ.Πετράκης

Ήταν σχεδόν πριν από ένα χρόνο. Στις 31 Ιουλίου 2024, ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε σκοτώθηκε μαζί με έναν από τους σωματοφύλακες του ενώ διέμενε σε ένα διαμέρισμα στην Τεχεράνη. Μια δολοφονία που κατέστη δυνατή χάρη στις πληροφορίες, από δορυφορικές εικόνες έως ανθρώπινες πηγές, στην καρδιά του καθεστώτος των μουλάδων. Το ίδιο σενάριο φαίνεται να επαναλαμβάνεται στις μαζικές επιθέσεις που το Ισραήλ προκαλεί στο Ιράν από την Παρασκευή 13 Ιουνίου και την έναρξη της Επιχείρησης Rising Lion. Συνολικά, σε διάστημα τριών ημερών, ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι η αεροπορία του έπληξε 170 στόχους και 720 στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Εκτός από αεροδρόμια, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και ενεργειακές υποδομές, ισραηλινά αεροσκάφη έπληξαν θέσεις εξουσίας, καθώς και στελέχη του καθεστώτος. Από το βράδυ της Πέμπτης, αρκετά υψηλόβαθμα μέλη του ιρανικού στρατού και των Φρουρών της Επανάστασης σκοτώθηκαν. Ο πρώτος ήταν ο στρατηγός Μοχάμεντ Μπαγκέρι, αρχηγός του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων από το 2016. Είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Ο Γκολάμ Αλί Ρασίντ ήταν επικεφαλής της Χατάμ αλ-Ανμπίγια, της Διοίκησης Έκτακτης Ανάγκης. Ο Χοσεΐν Σαλαμί, επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης από το 2019 και σκληροπυρηνική προσωπικότητα του καθεστώτος, σκοτώθηκε επίσης τις πρώτες ώρες της επίθεσης. Τρεις άλλοι ηγέτες των Πασνταράν, επικεφαλής αντίστοιχα της Αεροδιαστημικής Δύναμης, της επίλεκτης Δύναμης Κουντς και της υπηρεσίας πληροφοριών των Φρουρών, σκοτώθηκαν επίσης. Στοχοποιήθηκαν επίσης επιστήμονες που συμμετείχαν στο πυρηνικό πρόγραμμα.

Αυτός ο συστηματικός αποκεφαλισμός της αλυσίδας διοίκησης μοιάζει με αυτόν που πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες νωρίτερα εναντίον της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Για τον Olivier Mas, πρώην μέλος της Γενικής Διεύθυνσης Εξωτερικής Ασφάλειας (DGSE), οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών αξιοποιούν πλήρως τις τεχνολογικές τους εξελίξεις, ιδίως στην τεχνητή νοημοσύνη.

Le Point : Τους τελευταίους μήνες, έχουμε την εντύπωση ότι παρατηρούμε μια εκπληκτική συσσώρευση των ισραηλινών πληροφοριών και της δύναμης στόχευσης, κάτι που θα επιβεβαίωνε και αυτή η επιχείρηση “Rising Lion”. Ισχύει αυτό;

Είναι πράγματι εκπληκτικό. Το Ισραήλ διεξάγει μια πολύ ακριβή εκστρατεία εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, αλλά όχι μόνο αυτό. Βλέπουμε στοχευμένες δολοφονίες επιστημόνων και αξιωματούχων των Φρουρών της Επανάστασης. Αυτό καταδεικνύει ένα εξαιρετικά ακριβές επίπεδο πληροφοριών, επειδή για να επιτευχθεί η στόχευση, πρέπει να γνωρίζετε ακριβώς πού βρίσκονται οι άνθρωποι σε μια δεδομένη στιγμή. Έχουμε δει αυτή την ακρίβεια σε δράση εναντίον της Χαμάς, της Χεζμπολάχ και τώρα του Ιράν. Είναι σαν το Ισραήλ να διαβάζει ένα ανοιχτό βιβλίο.

Le Point : Αλλάζει αυτή η ακρίβεια πληροφοριών τον τρόπο με τον οποίο διεξάγει αεροπορικές επιδρομές ;

Φυσικά, είναι εκπληκτικό γιατί πάντα λέγεται ότι οι αεροπορικές εκστρατείες από μόνες τους δεν επαρκούν. Αλλά αυτό δεν είναι ημι-αδιάκριτος βομβαρδισμός όπως οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν στη Βαγδάτη. Στοχεύουμε άτομα και το σύστημα με πρωτοφανή ακρίβεια. Ο εναέριος φορέας γίνεται για άλλη μια φορά κρίσιμος χάρη σε αυτήν την εκπληκτικά ακριβή πληροφορία, στην οποία πιστεύω ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη παίζει βασικό ρόλο.

Le Point : Τι ρόλο παίζει η Τεχνητή Νοημοσύνη ;

Μπορεί να επιταχύνει τις διαδικασίες και να συντομεύσει τους βρόχους λήψης αποφάσεων. Για παράδειγμα, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να εντοπίσει τη βέλτιστη στιγμή όταν πολλαπλοί στόχοι είναι ταυτόχρονα προσβάσιμοι. Όταν στοχεύει άτομα που κινούνται συνεχώς, αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο. Για σταθερές κατασκευές όπως εγκαταστάσεις, είναι διαφορετικό, αλλά για τους ανθρώπινους στόχους, η Τεχνητή Νοημοσύνη βοηθά στη διαχείριση αυτής της πολυπλοκότητας.

Le Point : Αλλά η ανθρώπινη νοημοσύνη εξακολουθεί να είναι πανταχού παρούσα, έτσι δεν είναι ;

Είναι πάντα ένα μείγμα. Η μηχανή λήψης αποφάσεων τροφοδοτείται από διαφορετικές πηγές πληροφοριών. Οι τεχνικές πηγές είναι σημαντικές, αλλά για να ξεγελάσετε τους υπολογιστές και να εντοπίσετε τους σωστούς στόχους, χρειάζεστε επίσης ανθρώπινη νοημοσύνη στο έδαφος. Όταν κάποιος εισέρχεται σε ένα κτίριο χωρίς το τηλέφωνό του, είναι εκτός εμβέλειας των τεχνικών μέσων. Εξ ου και η σημασία του να έχουμε «μάτια και αυτιά» επί τόπου.

Le Point : Πώς μπορούν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες να στρατολογούν ανθρώπινες πηγές στο Ιράν ;

Πιθανότατα είναι ένας συνδυασμός χρημάτων και αντικαθεστωτικής ιδεολογίας. Μπορούν να βασιστούν σε άτομα που έχουν συγγενείς φυλακισμένους ή βασανισμένους. Πιθανότατα δεν υπάρχουν πολλοί φιλοϊσραηλινοί στο Ιράν, αλλά υπάρχουν αντίπαλοι του καθεστώτος που, σε συνδυασμό με τα χρήματα, μπορούν να στρατολογηθούν.

Le Point : Αντίθετα, οι ιρανικές μυστικές υπηρεσίες φαίνεται να είναι ανίκανες να αντιμετωπίσουν τις ισραηλινές ενέργειες…

Το Ιράν είναι εντελώς πίσω από την εποχή του. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της τεράστιας απώλειας της ψηφιακής επανάστασης. Οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες πατάνε φουλ γκάζι επειδή εμπλέκονται σε έναν πόλεμο για την επιβίωσή τους. Παίρνουν ρίσκα και προχωρούν πολύ πιο γρήγορα από τις άλλες.

Le Point : Είναι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες οι πιο αποτελεσματικές στον κόσμο σήμερα;

Οι Αμερικανοί παραμένουν πολύ ισχυροί, αλλά το Ισραήλ είναι το μόνο δυτικό κράτος που εμπλέκεται άμεσα σε έναν πόλεμο, γεγονός που εξηγεί αυτή την πλήρη κινητοποίηση των πόρων του. Αυτό ίσως δημιουργεί το φαινόμενο του μεγεθυντικού φακού που κάνει τις δυνατότητές τους τόσο εντυπωσιακές.

Le Point : Ποιο ψυχολογικό αντίκτυπο έχουν αυτές οι στοχευμένες επιθέσεις στην ιρανική ηγεσία;

Είναι απόλυτος πανικός. Το βλέπουμε με τη Χεζμπολάχ, η οποία έχει μπλοκάρει εντελώς και δεν έχει αντιδράσει, παρόλο που το Ιράν έχει πληγεί όπως ποτέ άλλοτε. Η σιιτική συμμαχία δεν λειτουργεί. Υπάρχουν μάλιστα φήμες ότι ο αναπληρωτής του Ανώτατου Ηγέτη επικοινώνησε με τους Ρώσους για να προετοιμαστεί για μια πιθανή απόδραση, όπως έκανε ο Μπασάρ αλ Άσαντ πριν καταρρεύσει το καθεστώς του.

Το υπερσύγχρονο anti-drone σύστημα “Κένταυρος”, δημιούργημα της ΕΑΒ, είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά εγχώρια τεχνολογικά επιτεύγματα

Σημαντική επιτυχία της ελληνικής αμυντικής καινοτομίας αποτελεί το σύστημα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) «Κένταυρος», το οποίο αρχικά φέρεται να δοκιμάστηκε σε πραγματικές συνθήκες απέναντι στα τουρκικά Bayraktar στο Ανατολικό Αιγαίο. Το υπερσύγχρονο anti-drone σύστημα, που αναπτύχθηκε από την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), έχει πλέον καταγραφεί ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά εγχώρια τεχνολογικά επιτεύγματα στον τομέα των ηλεκτρονικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας.

Anti-drone σύστημα “Κένταυρος”: Επιχειρησιακή δοκιμή στην Ερυθρά Θάλασσα

Η ύπαρξη και οι δυνατότητες του «Κένταυρος» έγιναν ευρύτερα γνωστές μετά την τοποθέτησή του στη φρεγάτα «Ψαρά» του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ασπίδες» στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου συνέβαλε καθοριστικά στην εξουδετέρωση εχθρικών UAV των Χούθι στον Κόλπο του Άντεν. Ωστόσο, η «πρεμιέρα» του υπερσύγχρονου anti-drone συστήματος είχε ήδη πραγματοποιηθεί νωρίτερα, στο Ανατολικό Αιγαίο, και σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ», απέναντι σε τουρκικά UAV – κυρίως Bayraktar, τα οποία διαθέτουν ανάλογες δυνατότητες με αυτά των Χούθι – και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν και από την αναφορά του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια, κατά την ομιλία του την Τετάρτη 11 Ιουνίου στο συνέδριο «Ελλάδα 2025–2030». Ο κ. Δένδιας δήλωσε, μεταξύ άλλων: «Το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) έχει ήδη πιστωθεί μια μεγάλη επιτυχία. Η μεγάλη επιτυχία λέγεται “Κένταυρος”: το πρώτο αντι-drone ελληνικό σύστημα, το οποίο δοκιμάστηκε στο Ανατολικό Αιγαίο και κατόπιν σε συνθήκες μάχης στην Ερυθρά Θάλασσα». Γνωστοποίησε επίσης την ενσωμάτωση του συστήματος αντι-drone «Κένταυρος» σε όλα τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού.

Τεχνικά χαρακτηριστικά των τουρκικών Bayraktar

Το τουρκικό Bayraktar αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά και εξαγώγιμα συστήματα UAV της Τουρκίας, με πληθώρα επιχειρησιακών εφαρμογών. Το TB3, η πλέον προηγμένη έκδοσή του, διαθέτει ικανότητα απογείωσης και προσγείωσης από πλοία και φέρει σύστημα δορυφορικής επικοινωνίας SATCOM, εξασφαλίζοντας σύνδεση σε πραγματικό χρόνο με κέντρα ελέγχου. Ο συνδυασμός αυτών των τεχνολογικών χαρακτηριστικών το καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνο στον τομέα της αναγνώρισης και επιτήρησης.

Στρατηγική σημασία για την ελληνική άμυνα

Η επιχειρησιακή αντιμετώπιση των Bayraktar από το ελληνικό σύστημα «Κένταυρος» όχι μόνο υποδηλώνει την ενίσχυση της εθνικής αποτρεπτικής ικανότητας, αλλά και αναδεικνύει τη δυναμική της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητά στρατηγική αυτονομία στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.

ΠΗΓΗ: Παραπολιτικά