Ο προ μηνών Πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς κατέδειξε μία τεράστια αλλαγή στον τρόπο διεξαγωγής των πολεμικών επιχειρήσεων από σύγχρονα στρατεύματα. Τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, machine learning και big data analysis χρησιμοποιήθηκαν εντός συμβατικών δομών μάχης με σκοπό να καταστείλουν το σύνολο των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της Χαμάς και της PJI πέριξ των ισραηλινών συνόρων. Ο γράφων θα καταδείξει μία μεταφρασμένη ανάλυση του τεχνολογικού σκέλους των πεδίων επιχειρήσεων του Ισραηλινού Στρατού (της ANNA AHRONHEIM) και στην συνέχεια θα αναλύσει την τεράστια γεωτεχνολογική βαρύτητα του οπλοστασίου της Χαμάς στο γεωγραφικό υπερσύμπλοκο της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και τον υπόγειο ρόλο της Κίνας-Βόρειας Κορέας.  

Της ANNA AHRONHEIM

Έχοντας βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στις τεχνολογίες του machine learning, ο Ισραηλινός Στρατός αποκάλεσε την επιχείρηση Guardian of the Walls ως τον πρώτο πόλεμο τεχνητής νοημοσύνης στον πλανήτη.

«Για πρώτη φορά, η τεχνητή νοημοσύνη ήταν βασικό συστατικό στοιχείο και πολλαπλασιαστής ισχύος για την καταπολέμηση του εχθρού», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Σώματος Πληροφοριών του IDF. «Πρόκειται για μια πρώτη εκστρατεία για τον IDF. Εφαρμόσαμε νέες μεθόδους λειτουργίας και χρησιμοποιήσαμε τεχνολογικές εξελίξεις που ήταν πολλαπλασιαστής δύναμης για ολόκληρο τον IDF. “

Σε 11 ημέρες μάχης στη Λωρίδα της Γάζας, ο ισραηλινός στρατός πραγματοποίησε εντατικές επιθέσεις εναντίον της Χαμάς και των Παλαιστινιακών Ισλαμικών Τζιχάντ. Στόχευσε βασικές υποδομές και προσωπικό που ανήκει στις δύο ομάδες, ανέφερε ο IDF. Ενώ ο στρατός βασίστηκε σε οπλικά συστήματα που ήταν ήδη διαθέσιμα στην πολιτική αγορά και τα προσάρμοσε για στρατιωτικούς σκοπούς, ο IDF δημιούργησε μια προηγμένη τεχνολογική πλατφόρμα AI που συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα για τρομοκρατικές ομάδες στη Λωρίδα της Γάζας σε ένα σύστημα που επέτρεψε την ανάλυση και εξαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης.

Οι στρατιώτες στο Unit 8200, μια ελίτ μονάδα Intelligence Corps, πρωτοστάτησαν σε αλγόριθμους και κώδικα που οδήγησαν σε πολλά νέα προγράμματα που ονομάζονται «Αλχημιστής», «Ευαγγέλιο» και «Βάθος της Σοφίας», τα οποία αναπτύχθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης. Συλλέγοντας δεδομένα με χρήση νοημοσύνης σήματος (SIGINT), οπτικής νοημοσύνης (VISINT), ανθρώπινης νοημοσύνης (HUMINT), γεωγραφικής νοημοσύνης (GEOINT) και άλλων, ο IDF διαθέτει τεράστια ποσά ακατέργαστων δεδομένων που πρέπει να αναλυθούν για να βρουν τα βασικά κομμάτια που απαιτούνται για την εκτέλεση ενός βομβαρδισμού.

Το «Gospel» χρησιμοποίησε το AI για να δημιουργήσει συστάσεις για στρατεύματα στο τμήμα έρευνας της Στρατιωτικής Νοημοσύνης, η οποία τα χρησιμοποίησε για να παράγει ποιοτικούς στόχους και στη συνέχεια τους παρέδωσε στην IAF για να επιτεθεί. «Για πρώτη φορά, δημιουργήθηκε ένα πολυτομεακό κέντρο που παράγει εκατοντάδες στόχους σχετικούς με τις εξελίξεις στις μάχες, επιτρέποντας στον στρατό να συνεχίσει να πολεμά όσο χρειάζεται με όλο και περισσότερους νέους στόχους», δήλωσε ο ανώτερος αξιωματικός.

Ενώ ο IDF είχε βρει χιλιάδες στόχους στον πυκνοκατοικημένο παράκτιο θύλακα τα τελευταία δύο χρόνια, εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν σε πραγματικό χρόνο, συμπεριλαμβανομένων των εκτοξευτών πυραύλων που στοχεύουν στο Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Ο στρατός πιστεύει ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης βοήθησε στη μείωση της διάρκειας των μαχών, καθώς ήταν αποτελεσματική και γρήγορη στη συγκέντρωση στόχων χρησιμοποιώντας τεχνολογίες super-cognition.

Ο IDF πραγματοποίησε εκατοντάδες βομβαρδισμούς εναντίον της Χαμάς και της PIJ, συμπεριλαμβανομένων εκτοξευτών πυραύλων, μηχανοστασίων κατασκευής πυραύλων, τόπων παραγωγής και αποθήκευσης, γραφεία στρατιωτικών πληροφοριών, drone και κατοικίες διοικητών της Χαμάς. Το Ισραήλ κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της υποδομής και του οπλισμού της ναυτικής μονάδας κομάντο, συμπεριλαμβανομένων αρκετών αυτόνομων υποβρυχίων που καθοδηγούνται από GPS και μπορούν να μεταφέρουν 30 κιλά εκρηκτικών.

Οι δορυφόροι της IDF Unit 9900 που έχουν συγκεντρώσει το GEOINT όλα αυτά τα χρόνια. Κατάφεραν να εντοπίσουν αυτόματα αλλαγές στο έδαφος σε πραγματικό χρόνο, έτσι ώστε κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, ο στρατός να μπόρεσε να εντοπίσει θέσεις εκτόξευσης και να τους χτυπήσει. Για παράδειγμα, τα στρατεύματα της μονάδας 9900 που χρησιμοποιούν δορυφορικές εικόνες κατάφεραν να εντοπίσουν 14 εκτοξευτές πυραύλων που βρίσκονταν δίπλα σε ένα σχολείο.

Το IDF κατέστρεψε επίσης περισσότερους από 150 πράκτορες της PIJ και της Hamas, πολλοί από αυτούς θεωρούντο ανώτεροι διοικητές και ήταν αναντικατάστατους στους ρόλους τους, ειδικά εκείνοι που οδήγησαν την έρευνα και ανάπτυξη των πυραυλικών δομών.

Ένας βομβαρδισμός εναντίον του ανώτερου υπαλλήλου της Χαμάς, Bassem Issa, πραγματοποιήθηκε χωρίς θύματα πολιτών παρά το γεγονός ότι βρισκόταν σε σήραγγα κάτω από ένα πολυώροφο κτίριο που περιβάλλεται από έξι σχολεία και μια ιατρική κλινική. Ο Issa, διοικητής ταξιαρχίας για την πόλη της Γάζας, ήταν η υψηλότερη στρατιωτική προσωπικότητα στη Χαμάς που σκοτώθηκε από το Ισραήλ από την επιχείρηση Protective Edge το 2014.

Σκοτώθηκε μαζί με τον επικεφαλής της Χαμάς στον κυβερνοχώρο και την τεχνολογία πυραύλων, Jomaa Tahla, τον επικεφαλής του τμήματος ανάπτυξης και έργων Jemal Zebda και 13 μέλη της μονάδας παραγωγής όπλων της φατρίας. Το υπόγειο δίκτυο σήραγγας της Χαμάς υπέστη επίσης σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια αρκετών αεροπορικών επιδρομών. Στρατιωτικές πηγές δήλωσαν ότι μπόρεσαν να χαρτογραφήσουν το δίκτυο, που αποτελείται από εκατοντάδες χιλιόμετρα κάτω από κατοικημένες περιοχές, σε βαθμό που γνώριζαν σχεδόν τα πάντα για αυτές.

Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν μέσω AI, η IAF μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τα κατάλληλα πυρομαχικά για να χτυπήσει έναν στόχο, είτε πρόκειται για διαμέρισμα, σήραγγα ή κτίριο. Ο IDF χρησιμοποίησε επίσης ένα σύστημα με το όνομα «Alchemist», το οποίο αναπτύχθηκε από τη μονάδα 8200 και χρησιμοποίησε AI και μηχανική εκμάθηση για να προειδοποιήσει τα στρατεύματα στο πεδίο για πιθανές επιθέσεις της Χαμάς ή του PIJ. Το σύστημα δυναμικής ενημέρωσης χρησιμοποιήθηκε από κάθε διοικητή μονάδας στο πεδίο που είχε το σύστημα σε ένα φιλικό προς το χρήστη tablet.

Ο στρατός επίσης βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη νοημοσύνη για να πραγματοποιήσει βομβαρδισμούς ακριβείας σε μια προσπάθεια ελαχιστοποίησης των ατυχημάτων. Το υπουργείο Υγείας της Χαμάς στη Γάζα δήλωσε ότι τουλάχιστον 243 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης, συμπεριλαμβανομένων 66 παιδιών και εφήβων, με 1.910 ανθρώπους τραυματίες.

Ο IDF είπε ότι περισσότεροι από 100 πράκτορες που ανήκουν στις τρομοκρατικές ομάδες σκοτώθηκαν και ότι ορισμένα από τα ατυχήματα των αμάχων προκλήθηκαν από την πτώση των πυραύλων της Χαμάς ή την κατάρρευση πολιτικών σπιτιών μετά από αεροπορική επίθεση στο δίκτυο σηράγγων της Χαμάς.

Σε μια συνέντευξη με το Channel 12, ο επικεφαλής της Παλαιστινιακής υπηρεσίας προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών στη Γάζα, Matthias Schmale, αναγνώρισε ότι ενώ η «κακία και η αγριότητα των βομβαρδισμών ήταν έντονα αισθητή», είχε «την εντύπωση ότι υπάρχει τεράστια πολυπλοκότητα τον τρόπο που χτύπησε ο ισραηλινός στρατός. “

Ακολουθεί ανάλυση του Χωριανόπουλου Άγγελου στο defencereview.gr με τίτλο ”Η γεωγραφία των Πολεμικών Τεχνολογιών στην Λωρίδα της Γάζας και ο ρόλος του Ισραήλ”

Τις τελευταίες 4 μέρες η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και του άξονα Al-Quds, Hamas και PJI (με την μερική παρέμβαση της Χεζμπολάχ) απειλεί να μεταβάλει πλήρως τις ισορροπίες ισχύος στο γεωσύστημα της Μέσης Ανατολής. Για να αντιληφθούμε την βαρύτητα της Ιρανικής-Τουρκικής παρέμβασης στα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας οφείλουμε να αναφέρουμε πως η γεωγραφική θέση του Ιράν από μόνη της είναι καίρια για τα τεκτενώμενα στην Ευρασία. Η χώρα αυτή καθίσταται το γεωπολιτικό σταυροδρόμι που ενώνει την Μέση Ανατολή με την Κεντρική Ασία στον άξονα Δύσης-Ανατολής και την Κασπία Θάλασσα με τις Ωκεάνιες εκτάσεις στον άξονα Βορρά Νότου.

Από τον Λίβανο και την Συρία έως το Ιράκ, την Υεμένη και την Λωρίδα της Γάζας, η επιρροή της Τεχεράνης έχει επεκταθεί την τελευταία δεκαετία, δημιουργώντας βαθιές και ισχυρές σχέσεις τόσο με αντάρτικες ισλαμικές ομάδες, όσο και με κρατικούς δρώντες με μεγάλη εξοπλιστική-γεωοικονομική βαρύτητα εντός της Ευρασίας. Μέσω του προαναφερθέντος »Διαδρόμου», το Ιράν πρωτίστως καταφέρνει να ξεπεράσει τις συνεχόμενες Δυτικές οικονομικές κυρώσεις και να βρει έξοδο στην μαύρη αγορά αγαθών μέσω των λιμένων του Λιβάνου οι οποίοι εν πολλοίς ελέγχοντο από την Χεζμπολάχ.

Δευτερευόντως μεγιστοποιεί την γενικότερη γεωπολιτική βαρύτητα της χώρας εντός του Διεθνούς Συστήματος και καταφέρνει να παρουσιάσει τον εαυτό του ως ηγέτη όχι μόνο του Σιιτικού Ισλαμικού Κόσμου, αλλά ολόκληρου του Ισλάμ. Ο άξονας αυτός καταλήγει στην Λωρίδα της Γάζας όπου φιλοϊρανικές παραστρατιωτικές οργανώσεις προ λίγων ημερών ξεκίνησαν επιθέσεις έναντι του Ισραηλινού Κράτους. Στο παρακάτω κείμενο θα αναλυθούν τα εξοπλιστικά συστήματα της Χαμάς και της PJI αλλά και η γενικότερη φιλοσοφία και τεχνολογία κατασκευής τους. Αξίζει να δοθεί σημασία στον τρόπο με τον οποίο η Κίνα και η Βόρεια Κορέα μεταβάλλουν τα δεδομένα ισχύος στην Μέση Ανατολή και διαμορφώνουν έναν αντιδυτικό χάρτη στην περιοχή.

Πύραυλος Μ-75

O M-75 είναι ένας πύραυλος επιφανείας-επιφανείας μεγάλου βεληνεκούς που κατασκευάζεται από τις ένοπλες ταξιαρχίες της Χαμάς στην Γάζα και είναι ικανός να φτάσει έως την Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβίβ. Ο πύραυλος δεν είναι εξοπλισμένος με σύστημα καθοδήγησης, επομένως η ακρίβειά του είναι περιορισμένη. Η μεγάλη εμβέλεια τον καθιστά αποτελεσματικό στο πυκνοκατοικημένο αστικό περιβάλλον του Ισραηλινού κράτους, το οποίο δεν έχει την πληθυσμιακή-γεωγραφική πολυτέλεια να απορροφήσει τέτοιου επιπέδου χτυπήματα με πολυάριθμες υλικές και ανθρώπινες απώλειες.

Για πρώτη φορά τέθηκε σε χρήση το 2012 κατά τη διάρκεια της επιχείρησης »Πυλώνας Άμυνας» και βασίζεται σε ιρανική τεχνολογία. Έχει μέγιστη εμβέλεια 70-75 χιλιομέτρων (43 έως 47 μίλια) και φέρει εκρηκτική κεφαλή 10 κιλών η οποία σχεδιάζεται να ενισχυθεί. Το προαναφερθέν βλήμα είναι ικανό να κατασκευαστεί ακόμα και σε μηχανοστάσιο εντός των συνοικιών της Λωρίδας της Γάζας καθώς ο τρόπος κατασκευής του φημολογείται πως είναι αρκετά διαδεδομένος μεταξύ των Παλαιστινίων μηχανικών που επανδρώνουν τις μονάδες της Χαμάς.

Πύραυλος Μ-302

Ο πύραυλος Μ-302 αποτελεί προϊόν ιρανικής κατασκευής και προμηθεύεται στην Χαμάς μέσω υπόγειων τούνελ και βάσεων διά του υπεδάφους. Υπάρχουν αρκετές εκδόσεις του πυραύλου (5 μέχρι στιγμής) με μέγιστο εύρος 90-200 χιλιομέτρων και κεφαλές που κυμαίνονται από 125 μέχρι 170 κιλά.

Ο M-302 χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τη Χειζμπολάχ το 2006 κατά την διάρκεια της εισβολής του Ισραήλ στον Λίβανο. Οι Μ-302 εκτοξεύονται από έναν εκτοξευτή-κουτί που βρίσκεται σε σταθερή θέση πάνω σε φορτηγό όχημα είτε σε σταθερή θέση πάνω στο έδαφος. Πύραυλοι σαν τον Μ-302 είναι στρατιωτικά αναποτελεσματικοί, αλλά εξυπηρετούν στρατηγικούς και πολιτικούς σκοπούς. Αποδεικνύουν στους Παλαιστινίους ότι η Χαμάς δύναται να πλήξει το Ισραήλ βαθιά στην ενδοχώρα, ενώ παράλληλα επιδεικνύει στους Ισραηλινούς ότι οι κλιμακούμενες αεροπορικές επιθέσεις στη Γάζα δεν πλήττουν την δυνατότητα της Χαμάς να αμυνθεί.

Οι M-302 μεταφέρθηκαν κρυφά στη Γάζα στα τέλη του 2013. Τον Μάρτιο, μια ισραηλινή έφοδος στο πλοίο Klos-C με σημαία Παναμά στην Ερυθρά Θάλασσα αποκάλυψε ένα φορτίο κρυμμένο μέσα σε τόνους τσιμέντου. Οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις (IDF) ισχυρίζονται ότι προοριζόταν για τους μαχητές στην Λωρίδα της Γάζας και ότι είχαν αποσταλεί είτε από το Ιράν είτε από την Συρία. 

Ο ισραηλινός στρατός κατά τις πολεμικές συγκρούσεις του 2014 φάνηκε να είναι σαφώς έκπληκτος από την εμβέλεια του M-302, ένας εκ των οποίων προσγειώθηκε κοντά στην πόλη Hadera (περίπου 100 χιλιόμετρα βόρεια της Γάζας) ακριβώς πριν από την έναρξη της εισβολής του Ισραήλ στα μέσα Ιουλίου. Το βλήμα δεν είχε κανένα μηχανισμό καθοδήγησης, ενώ η μονάδα πρόωσής του ήταν αποτέλεσμα αρκετά μέτριας κατασκευής. Διέθετε μια κεφαλή περίπου 175 κιλών που σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες είχε κατασκευαστεί από Ιρανούς εντός της Συρίας.

Η γνώμη του γράφοντος επί του ζητήματος κατασκευής πυραύλων σαν τον M-302 και τον Μ-75 (αλλά και του 60% των πυραύλων που διαθέτει η Χαμάς και προέρχονται από τον γεωγραφικό άξονα Ιράν-Συρία), είναι πως κατασκευάστηκαν από τον στρατό της Συρίας με βοήθεια Ιρανών μηχανικών και βασίζονται στους κινεζικούς πυραύλους «Weishi-2» ή WS-2 και WS-1 που κατασκευάστηκαν από την Sichuan Aerospace Industry Corporation.

«Κατασκευάστηκαν με άδεια από τους Κινέζους» είχε δηλώσει ο Tal Inbar εργαζόμενος του Ινστιτούτου »Fisher Institute for Air and Space Strategic Studies», που ιδρύθηκε από την Ένωση Πολεμικής Αεροπορίας του Ισραήλ. Διευκρίνισε ότι η συμμετοχή της Κίνας φαίνεται να είναι πιο πολύ συναλλακτική παρά στρατηγική στον τομέα των οπλικών συστημάτων, καθώς μεταφέρει πυραυλική τεχνογνωσία στο Ιράν με αντάλλαγμα προνομιακές τιμές αγοράς φυσικού αερίου και ενέργειας γενικότερα.

Πολλαπλός εκτοξευτής Ρουκετών Grad

Το σύστημα Grad αποτελείται από έναν πολλαπλό εκτοξευτή ρουκετών σοβιετικού τύπου και ρουκέτες μικρού έως μεσαίου βεληνεκούς των 122 χιλιοστών. Αναπτύχθηκε από τη Σοβιετική Ένωση στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και πλέον αποτελεί έναν από τα πιο συνηθισμένα συστήματα πυροβολικού στον κόσμο. Χρησιμοποιείται επίσης από την Ισλαμική Τζιχάντ στη Γάζα (PJI) και έχει ως μέγιστη εμβέλεια τα 40 χιλιόμετρα φέροντας κεφαλή 20 κιλών.

Η συνήθης επιχειρησιακή σημασία του προαναφερθέντος συστήματος εντός του οπλοστασίου της Χαμάς, στηρίζεται στα ψυχολογικά αποτελέσματα που επιφέρει στον λαό του Ισραήλ που διαμένει πλησίον της λωρίδας της Γάζας, καθώς βολές ρουκετών τύπου ΒΜ-21 Grad χρησιμοποιούνται κυρίως για να προκαλέσουν ένα αίσθημα ανασφάλειας στον Εβραϊκό λαό και στα στρατεύματα πλησίον των συνόρων.

Για να γίνει αντιληπτή η γενικότερη φιλοσοφία μετατροπής παλαιωμένων οπλικών συστημάτων σε βλήματα ακρίβειας, αξίζει να αναφερθεί πως η Ισραηλινή εταιρεία Rafael εργάζεται εδώ και καιρό πάνω σε ένα πρόσθετο πακέτο αναβάθμισης, γνωστό ως Electro-Optical Precision Integration Kit, ή αλλιώς EPIK, που θα μπορούσε να μετατρέψει οποιαδήποτε ρουκέτα πυροβολικού 122 χιλιοστών σοβιετικού τύπου σε ένα βλήμα ακριβείας ικανό να χτυπήσει στατικούς και κινητούς στόχους. Η εταιρεία αναφέρει ότι έχει αναπτύξει περαιτέρω το σύστημα με σκοπό να καταστήσει πλήρως επιχειρησιακά και λειτουργικά ορισμένα παλαιωμένα και αρκετά φθηνά πυρομαχικά.

Το EPIK αποτελείται από ένα πακέτο αισθητήρων πολλαπλών λειτουργιών και κινούμενες επιφάνειες ελέγχου που τοποθετούνται στο εμπρόσθιο μέρος του πυραύλου. Διαθέτει αισθητήρες υπερύθρων, λέιζερ και αδρανειακό σύστημα πλοήγησης (INS) με ενσωματωμένο GPS, το οποίο επιτρέπει στο βλήμα να εμπλακεί έναντι κινούμενων οχημάτων.

Η Χαμάς έχει καταφέρει να περάσει λαθραία ρουκέτες BM-21 Grad στην Γάζα μέσω Λιβύης, σύμφωνα με αξιωματούχους της Χαμάς. Η ρουκέτα BM-21 τροποποιήθηκε από την ιρανική κυβέρνηση έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ως αυτόνομο όπλο. Σύμφωνα με ισραηλινές εκθέσεις, το Ιράν κανόνισε την παράδοση αυτών των πυραύλων στην Χαμάς τεμαχίζοντας τους πυραύλους σε τέσσερα κομμάτια με σκοπό να διευκολυνθεί η αποστολή τους στην Αίγυπτο και στην συνέχεια μέσω των υπόγειων τούνελ που συνδέουν την Αίγυπτο με την Γάζα να βρεθεί στο οπλοστάσιο της Χαμάς.

Qassam

Ίσως το πιο κοινώς διαδομένο σύστημα εκτόξευσης βλημάτων επιφανείας-επιφανείας εντός του οπλοστασίου της Χαμάς είναι ο εκτοξευτής ρουκετών Qassam. Ο πύραυλος Qassam (Ṣārūkh al-Qassām) είναι ένα απλό βλήμα πυροβολικού κατασκευασμένο από χάλυβα που αναπτύχθηκε από τις ταξιαρχίες Izz ad-Din al-Qassam, τον στρατιωτικό βραχίονα της Χαμάς. Πρόκειται για έναν πρωτόγονο πύραυλο μικρής εμβέλειας με ελάχιστη ακρίβεια του οποίου ο εκτοξευτής μπορεί να κατασκευαστεί ακόμα και από πινακίδες κυκλοφορίας.

Υπάρχουν διάφορες εκδόσεις του παραπάνω συστήματος. Ο Qassam 1 με μέγιστο εύρος 3 χιλιομέτρων και κεφαλή βάρους μισού κιλού, ο Qassam 2 με εμβέλεια 8 χιλιομέτρων και κεφαλή 5-7 κιλών και ο Qassam 3 με εμβέλεια 16 χιλιομέτρων και κεφαλή 10-20 κιλών. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εκτοξευτές Qassam είναι το σημαντικότερο μέσο πρόκλησης μερικού κορεσμού της Ισραηλινής αεράμυνας καθώς το κόστος κατασκευής τους δεν ξεπερνά τα 800 δολάρια, ενώ παράλληλα το κόστος κατασκευής ενός Ισραηλινού βλήματος αναχαίτησης τύπου Tamir κοστίζει περίπου 80.000 δολάρια.

Η γενικότερη φιλοσοφία δράσης των Qassam δεν στηρίζεται μόνο στις βολές έναντι των Ισραηλινών εδαφών. Σημαντική βαρύτητα από μέρους της Χαμάς δίνεται και στην κρούση έναντι Εβραϊκών Οικισμών εντός της Λωρίδας της Γάζας οι οποίοι βρίσκονται σχεδόν απροστάτευτοι. Κύριος σκοπός χρήσης του Qassam είναι η πρόκληση πρωτίστως οικονομικής και δευτερευόντως ψυχολογικής ζημίας-κόπωσης στον λαό του Ισραήλ.

Γενικότερα πύραυλοι τύπου Qassam προκαλούν μία διαρκή ψυχική επιβάρυνση στον κάθε πολίτη της περιοχής που βρίσκεται εντός του βεληνεκούς κρούσης, μιας και κανείς δεν γνωρίζει την πορεία αντίστοιχων πρωτόγονων πυραυλικών συστημάτων. Η χαμηλή ποιότητα αντίστοιχων βλημάτων χαμηλής τεχνολογικής ισχύος σαν τις αυτοσχέδιες ρουκέτες, μπορεί να μετατραπεί σε πλεονέκτημα μέσα στις γεωγραφικές και πολιτικές συνθήκες του γεωγραφικού συμπλόκου Ισραήλ-Παλαιστίνης, δεδομένου ενός πλαισίου συνεχόμενου πολέμου χαμηλής έντασης.

Από πολιτικής-στρατηγικής απόψεως πρέπει να τονιστεί πως η ψυχική επιβάρυνση τέτοιου τύπου επιθέσεων δεν είναι ικανή να οδηγήσει το Ισραήλ σε ολοκληρωτικού τύπου ήττα. Ως πιθανό στρατηγικό αποτέλεσμα θα ήταν γεωπολιτική κόπωση της χώρας και η υποχώρηση της ηγεσίας σε ορισμένα μετριοπαθή ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις Ισραήλ – Χαμάς.

Οικογένεια ρουκετοβόλων Fajr

H Fajr-5 είναι μία ρουκέτα πυροβολικού που αναπτύχθηκε από το Ιράν στη δεκαετία του 1990 με την βοήθεια Κινέζων και Βορειοκορεατών μηχανικών. Το σύστημα είναι μέρος της οικογένειας πυραύλων Fajr και εδράζεται επί εκτοξευτή που βρίσκεται πάνω σε φορτηγό όχημα 6×6, έχει μήκος 3.34 μέτρα, μέγιστη εμβέλεια 75 χιλιομέτρων και κεφαλή 90 κιλών (HE Content). Η πρώτη ρουκέτα Fajr-5 δημιουργήθηκε όταν η Κίνα εξήγαγε τον WS-1 MLRS στο Ιράν στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν και παράχθηκαν με παρόμοια παραγωγική οργάνωση/δομή τα συστήματα πυροβολικού Farj-5 από τον Οργανισμό Αεροδιαστημικής Βιομηχανίας του Ιράν.

Ο Οργανισμός Βιομηχανιών Αεροδιαστημικής του Ιράν (AIO) στο παρελθόν είχε αναπτύξει το ρουκετοβόλο Farj-1 με 12 σωλήνες των 107 χιλιοστών το οποίο είναι ικανό να τοποθετηθεί τόσο πάνω σε αυτοκινούμενο όχημα παντοειδούς εδάφους, όσο και σε ναυτικές πλατφόρμες. Στην τρέχουσα σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, σύμφωνα με πληροφορίες από ανοιχτές πηγές φαίνεται να γίνεται εκτεταμένη χρήση ρυμουλκούμενων εκτοξευτών 12 σωλήνων έναντι των Ισραηλινών Εδαφών.

Τον Μάιο του 2006, ο Οργανισμός Βιομηχανιών Αεροδιαστημικής του Ιράν (AIO) ανέπτυξε μια αναβαθμισμένη έκδοση του καθιερωμένου συστήματος επιφανείας-επιφανείας Fajr-5 με 4 ρουκέτες των 333 χιλιοστών και το Fajr-3 με 12 ρουκέτες των 240 χιλιοστών με βεληνεκή 75 χιλιόμετρα και 45 χιλιόμετρα αντίστοιχα.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Jane’s, η οικογένεια συστημάτων Fajr έχει αναπτυχθεί στα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας ενώ έχει αγορασθεί από το Λίβανο και βάλει μέσω οχήματος 4×4 Mercedes Benz. Αξίζει να σημειωθεί πως σε τοπική εφημερίδα της Γάζας που χρηματοδοτείται από τα τραπεζικά δίκτυα της PJI (Χαμάς-Τουρκία), το Ιράν δηλώνει πως έχει παραδώσει στην Δύναμη Qassam Brigades το βλήμα 155 χιλιοστών με καθοδήγηση λέιζερ εν ονόματι Basir.

Ρουκέτα A-120

Η Χαμάς χρησιμοποίησε έναν νέο είδος ρουκέτας στην επίθεση εναντίον της Ιερουσαλήμ την Δευτέρα, η οποία ονομάζεται »A-120» και πήρε το όνομά της από τον παλαιστίνιο διοικητή που σκοτώθηκε από τον IDF κατά τη διάρκεια του πολέμου της Γάζας το 2014. Ο πύραυλος φαίνεται να μοιάζει εντυπωσιακά με τον R-160 που βρίσκεται στο οπλοστάσιο της Χαμάς, ενώ κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στον πόλεμο του 2014. Το «R» αναφέρεται σε έναν πρώην ανώτατο διοικητή της Χαμάς, τον Abdel-Aziz Rantisi, ο οποίος σκοτώθηκε κατά την διάρκεια ισραηλινής επιχείρησης το 2004.

Ο A-120 λέγεται ότι πήρε το όνομά του από τον Ra’ed Al-Attar, ο οποίος ήταν διοικητής της Ταξιαρχίας Ράφα της Χαμάς στη νότια Γάζα και μέλος του στρατιωτικού συμβουλίου της PJI. Η διοίκησή του θεωρήθηκε σημαντική λόγω της εγγύτητας της Ράφα με τα σύνορα της Αιγύπτου αλλά και λόγω της συνεισφοράς του στην διαχείριση των υπόγειων τούνελ.

Ο «A-120» λέγεται ότι έχει εμβέλεια περίπου 120 χιλιομέτρων, ενώ επτά εξ αυτών εκτοξεύτηκαν προς την Ιερουσαλήμ την Δευτέρα. Ένας από τους έπληξε ένα σπίτι σε ένα κοντινό προάστιο της Ιερουσαλήμ, προκαλώντας ζημιές αλλά χωρίς τραυματισμούς. Σύμφωνα με εικόνες που εξέδωσε η Χαμάς στα σόσιαλ μίντια, η ρουκέτα Α-120 φαίνεται να εκτοξεύεται από επίγειο οκταπλό εκτοξευτή (4×4), ενώ δεν φαίνεται να είναι εξοπλισμένος με σύστημα καθοδήγησης, επομένως η ακρίβειά του είναι περιορισμένη.

Η ρουκέτα R-160 αποτελεί ένα βλήμα μεγάλης εμβέλειας που παράγεται από τη Χαμάς εντός μηχανοστασίων στην Λωρίδα της Γάζας. Το μέγιστο βεληνεκές της φαίνεται να είναι τα 160 χιλιόμετρα, ενώ σύμφωνα με Ιρανικές πηγές φημολογείται ότι σχεδιάζεται να φτάσει τα 200 χιλιόμετρα. Κατά τις πρόσφατες Ισραηλινο-παλαιστινιακές συγκρούσεις, φαίνεται πως το βλήμα χρησιμοποιείται κυρίως έπειτα από επιθέσεις κορεσμού μέσω ρουκετών τύπου Qassam στις νότιες επαρχίες του Ισραήλ.

Αyyash-250Κ

Σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ, ο πύραυλος της Χαμάς που έπεσε στην περιοχή Hevel Eilot, πλησίον της νοτιότερης πόλης του Ισραήλ, το Eilat, φαίνεται να είναι το βλήμα μακρύτερης εμβέλειας που εκτοξεύτηκε ποτέ από τα παλαιστινιακά εδάφη. Ο πύραυλος ταξίδεψε περίπου 252 χιλιόμετρα πάνω από την Ισραηλινή ενδοχώρα, ενώ λίγο πριν από την εκτόξευσή του η ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς δήλωσε ότι είχε αρχίσει να χρησιμοποιεί έναν νέο πύραυλο που της επιτρέπει να χτυπήσει οποιοδήποτε σημείο εντός του Ισραήλ. Ο πύραυλος ονομάστηκε Ayyash-250, από το όνομα του παλαιστίνιου τρομοκράτη Yahya Ayyash.

Ως στρατηγικό αποτέλεσμα της εκτόξευσης ήρθε η απαγόρευση όλων των διεθνών πτήσεων που προσγειώνονταν στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του αεροδρομίου Ramon κοντά στο Eilat. Όσον αφορά το τακτικό επίπεδο χρήσης του, σύμφωνα με δημοσίευμα της Jerusalem Post, το βλήμα εκτοξεύθηκε έπειτα από μπαράζ ρουκετών τύπου Μ-75 και ρουκετών τύπου Qassam που αναλυθήκαν παραπάνω.

Γίνεται άμεσα αντιληπτό πως ρουκέτες χαμηλότερου τεχνολογικά επιπέδου χρησιμοποιούνται κυρίως για επιθέσεις κορεσμού της Ισραηλινής Αεράμυνας αλλά και μερικής αποδιοργάνωσης της κοινής γνώμης σχετικά με την βαρύτητα των επιθέσεων της Χαμάς. Αξίζει να αναφερθεί πως η μεταφορά των εξαρτημάτων ενός τέτοιου βλήματος είναι σίγουρα προϊόν πολύμηνης και οργανωμένης διαδικασίας η οποία πιθανώς έχει οργανωθεί-σχεδιαστεί από κάποιο κράτος με συντονισμένη παραγωγή πυραυλικών συστημάτων.

Aισθητήρες και Υπολογιστικά Συστήματα του Ιρανικού Οπλοστασίου

Η πολεμική αρχιτεκτονική του Ιράν δίνει μεγάλη στρατιωτική αλλά και πολιτική βαρύτητα στην συνολικότερη επιχειρησιακή/στρατηγική αξία των πυραυλικών συστημάτων αλλά και όλων των επιμέρους τεχνολογιών που τα αποτελούν. Από τους βαλλιστικούς πυραύλους μέχρι τις κατευθυνόμενες ρουκέτες, το Ιράν έχει φροντίσει να διαμορφώσει έναν εξοπλιστικό διάδρομο παροχής ανταλλακτικών και εξοπλιστικών εξαρτημάτων, ο οποίος ξεκινάει από τα Ιρανικά εδάφη και μέσω υπόγειων τούνελ εντός της Συρίας, του Λιβάνου, της Οροσειράς του Γκολάν αλλά και της Αιγύπτου καταλήγουν στα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας.

Ο John Rood, υπεύθυνος του Γραφείου Διεθνούς Ασφάλειας και Διάδοσης Όπλων Μαζικής Καταστροφής, σε ακρόαση που έδωσε εντός του Κογκρέσου δήλωσε πως η ακρίβεια των βλημάτων πυροβολικού της Χαμάς (ρουκέτες, πύραυλοι, ολμοί) έχει ενισχυθεί σημαντικά μέσω της εισόδου κινεζικής και βόρειο-κορεάτικης τεχνολογίας. Η έκθεση που ακολούθησε της ακρόασης του John Rood έκανε λόγω σε ορισμένους αισθητήρες και σε ορισμένα υπολογιστικά προϊόντα της κατηγορίας Μ.E.M.S. (Micro Electronic Mechanical Systems). Η κατηγορία αυτή προέρχεται από προϊόντα (και φθηνές Ιρανικές απομιμήσεις) της Νορβηγικής εταιρείας Sensonor, μίας από τις λίγες εταιρείες παγκοσμίως που συμμετέχουν στις Κινεζικές-Ιρανικές εκθέσεις αμυντικού υλικού.

Οι αισθητήρες και τα υπολογιστικά συστήματα της κατηγορίας MEMS που χρησιμοποιεί το Ιράν τόσο σε φθηνές κατευθυνόμενες ρουκέτες που διαδίδονται στην Χαμάς, όσο και σε κατευθυνόμενους πυραύλους που διαθέτουν οι Χούθι στην Υεμένη, είναι ιδανικά για χρήση από αντάρτικα στρατεύματα. Είναι πολύ μικρότερα από τα Δυτικά έκδοχά τους, ενώ είναι αρκετά εύκολα για εγκατάσταση. Γυροσκόπια της τεχνολογίας MEMS επιτρέπουν την δημιουργία αδρανειακού συστήματος πλοήγησης INS αρκετά μεγάλης ακριβείας σε σχέση γυροσκόπια οπτικών ινών.

Για να γίνει αντιληπτή η βαρύτητα των προαναφερθέντων τεχνολογιών, αξίζει να καταδειχθεί το παράδειγμα του γυροσκοπίου STIM202 Butterfly. Εντάσσεται στην κατηγορία MEMS, ζυγίζει μόλις 55 γραμμάρια και βασίζεται σε μονοκρυσταλλική τεχνολογία 1, 2 ή ακόμα και 3 αξόνων προσφέροντας υψηλού επιπέδου σφαιρική ακρίβεια σε αρκετά βλήματα. Η έκθεση που συνόδευσε την ομιλία του John Rood ανέφερε πως το προαναφερθέν προϊόν είναι τόσο μικρό και ελαφρύ ώστε να είναι δυνατή η εγκατάσταση 2 εκ των STIM202 Butterfly εντός ενός πυραύλου, προσφέροντας ένα ικανότατο εφεδρικό σύστημα καθοδήγησης όπλου.

Αξίζει να αναφερθεί πως η παραπάνω παρουσίαση του STIM202 Butterfly αλλά και η συνολικότερη συνεισφορά της Sensonor στην Κινεζική-Ιρανική αμυντική βιομηχανία δεν υποδηλώνει σε καμία περίπτωση πως η προαναφερθείσα εταιρεία εξοπλίζει την Χαμάς. Σκοπός είναι να αναλυθεί και να γίνει κατανοητή η »αλυσίδα-παραγωγής-μετατροπής» και μετέπειτα η αλυσίδα-εξοπλισμού των αντάρτικών σωμάτων της Χαμάς από προηγμένα τεχνολογικά προϊόντα του διεθνούς εμπορίου. Αρκετά συχνή είναι η αντιγραφή ορισμένων εκ των συστημάτων και η εφαρμογή τους εντός αυτοσχέδιων ρουκετών και πυραύλων.

Μη Επανδρωμένα Οχήματα της Χαμάς

Μετά από 3 μέρες πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, οι Παλαιστίνιοι μαχητές άρχισαν να χρησιμοποιούν ένα νέο οπλικό σύστημα: το Drone αυτοκτονίας Shehab. Οι Ταξιαρχίες Al Qassam (μαχητική πτέρυγα Χαμάς), δηλώνει ότι τα Μη Επανδρωμένα Οχήματα αναπτύχθηκαν και κατασκευάστηκαν εντός της Λωρίδας της Γάζας, αλλά η γενικότερη τεχνογνωσία παραγωγής τους προέρχεται από τους Χούθι στην Υεμένη.

Η χρήση αυτών των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αποτελεί πλέον μέρος των συγκρούσεων μεταξύ παλαιστινιακών μαχητικών ομάδων και του IDF. Οι ρουκέτες-πύραυλοι διαφόρων τύπων παραμένουν το σημαντικότερο όπλο της επιλογής για τις Ταξιαρχίες Al Qassam, καθώς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ. Ωστόσο η ακριβής κατασκευή του Shehab δεν φαίνεται να είναι ευρέως γνωστή. Αποτελείται από έναν σχετικά μικρό εκτοξευτή, έναν σωληνοειδή κεντρικό άξονα, μια χαμηλώς συναρμολογημένη οπίσθια πτέρυγα και μια τοποθετημένη στο εμπρόσθιο μέρος πτέρυγα τύπου canard. Η γενική διαμόρφωση αυτού του drone, τουλάχιστον εξωτερικά, είναι παρόμοια με εκείνη των Qasef των Houthis, καθώς και με το Ιρανικό Ababil-T.

Υπάρχουν κάποιες σαφείς ομοιότητες μεταξύ του κινητήρα του Shehab και εκείνων που βρέθηκαν στα αεροσκάφη της σειράς Qasef. Ταυτόχρονα, ο Adam Rawnsley από το παρατηρητήριο Daily Beast, ο οποίος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στον τομέα των drone από το Ιράν και την Κίνα, σημείωσε στο Twitter ότι μια ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και μια ανεξάρτητη οργάνωση η Research Confament Armament, έχουν δηλώσει ότι αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη των Houthi χρησιμοποιούν διάφορους κινητήρες που είναι άμεσα διαθέσιμοι στην εμπορική αγορά.

Ο σχεδιασμός drone των της Hamas διαθέτει επίσης μια ορατή εμπορική μονάδα GPS, η οποία ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί και για την αποστολή του drone σε μια συγκεκριμένη σταθερή τοποθεσία χρησιμοποιώντας προ-προγραμματισμένες συντεταγμένες. Δεν φαίνεται να υπάρχει σαφής ένδειξη για το αν αυτή η τεχνολογία προήλθε από το Ιράν. Δεν προκαλεί επίσης έκπληξη το γεγονός ότι το Shehab είναι μικρότερο από τα σχέδια του Qasef ή του Ababil-T.

Ανεξάρτητα από την ακριβή προέλευση του Shehab, αξίζει να τονισθεί πως μέσω εμπορικά διαθέσιμων υλικών είναι αρκετά πιθανό να έχουν χρησιμοποιηθεί και μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών αυτοκτονίας ορισμένα εκ των οποίων έχουν σχεδιαστεί για να ρίχνουν αυτοσχέδια πυρομαχικά.

Συμπέρασμα

Η παραπάνω ανάλυση δεν έχει ως μοναδικό σκοπό την κατάδειξη ορισμένων εξοπλιστικών τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται από την Χαμάς έναντι του Ισραήλ. Επιμέρους σκοπός είναι να δοθεί βαρύτητα στην γεωστρατηγική σημασία που προσδίδει η ανάπτυξη των πυραυλικών ικανοτήτων του Ιράν και της Κίνας, αλλά και η μετάδοση των τεχνολογιών αυτών σε παραστρατιωτικές οργανώσεις όπως η Χαμάς και η PJI. Η έντονη αντι-δυτική πολιτική του άξονα Ιράν-Κίνα-Βόρεια Κορέα έχει δημιουργήσει ορισμένα εξοπλιστικά αποτελέσματα τα οποία δύναται μελλοντικά να απειλήσουν έτει περαιτέρω την παρουσία του Ισραήλ σε μία τόσο στενή λωρίδα γης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ορισμένες εξ αυτών των τεχνολογιών (κυρίως πυραυλικών) έχουν μεταδοθεί και στην Τουρκία η οποία φαίνεται να αναβαθμίζεται αρκετά στον τομέα του πυροβολικού τόσο μέσω εγχώριων πυραύλων όσο και μέσω κατασκευής ρουκετών, αισθητήρων και μη επανδρωμένων οχημάτων δημιουργώντας μια ολοκληρωμένη »αλυσίδα θανάτου».

Τέλος αξίζει να δοθεί έμφαση στο ανεπίσημο δόγμα που έχει υιοθετήσει το Ισραήλ μετά το 2006, το οποίο χαρακτηρίζεται από πολιτικές-στρατιωτικές κινήσεις λελογισμένης ασύμμετρης τρέλας. Μέσω των γεγονότων που διαδραματίζονται πέριξ των Ισραηλινών συνόρων, το Ισραήλ μέσω πολιτικών αξιωματούχων εμμέσως δηλώνει πως αντί να εμπλακεί σε 4 πολέμους χαμηλής κλίμακας με την Χαμάς στην Γάζα, την Χεζμπολάχ στο Λίβανο και την Σύρια αλλά και με το εσωτερικό αραβικό μέτωπο, ενδέχεται να διεξάγει έναν σαρωτικό πόλεμο μεγάλης κλίμακας και αυξημένης χρονικής διάρκειας.

Το νέο αυτό δόγμα ονομάζεται »Dahiya Doctrine» και διεξάγεται μέσω επιδρομών πεζικού, πυροβολικού και αεροπορίας. Στόχο έχει την καταστολή εχθρικών παραστρατιωτικών δυνάμεων πέριξ των Ισραηλινών συνόρων, οι οποίες διεξάγουν τόσο επιχειρήσεις συμβατικού τύπου, όσο και υβριδικού. Ως πολιτικό αποτέλεσμα, το Ισραήλ φαίνεται ικανό να δεσμεύσει ολόκληρο το Λίβανο, την Συρία αλλά και τον λαό της Λωρίδας της Γάζας στις λανθασμένες αποφάσεις των φιλοϊρανικών παραστρατιωτικών οργανώσεων. Συνοπτικά βλέπουμε πως η πολιτική που ακολουθεί μέχρι στιγμής το Ισραήλ εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων μπορεί να χαρακτηριστεί ως »λελογισμένη ανορθολογική υπερβολή» και γνώμη του γράφοντος είναι πως έχει να διδάξει πάρα πολλά μαθήματα σε πολιτικό/στρατιωτικό επίπεδο στην χώρα μας.