Γράφει ο Βασίλης Κανέλλης, Mononews.gr

Σε μια ασυνήθιστη κίνηση που χρήζει πολλών και διαφορετικών ερμηνειών, προχώρησε χθες η κυβέρνηση. Η ακύρωση του διαγωνισμού για την πώληση του 67% του ΟΛΒ, του λιμανιού του Βόλου δηλαδή, προκάλεσε μεγάλη εντύπωση και πολλά ερωτηματικά. Πολλώ δε μάλλον που ο διαγωνισμός αυτός είχε ως νικητή τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ), ο οποίος ελέγχει (κατέχει το 72% του μετοχικού κεφαλαίου) ο ομογενης εκ Ρωσίας επιχειρηματίας, Ιβάν Σαββίδης.

Ενας διαγωνισμός που είχε ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν το ΤΑΙΠΕΔ, με διευθύνοντα σύμβουλο τον Δημήτρη Πολίτη, ανακήρυξε τον ΟΛΘ ως προτιμητέο επενδυτή διότι είχε προσφέρει 51 εκατ. ευρώ. Η κοινοπραξία που ήρθε δεύτερη, η «Goldair Cargo A.E. – Goldair Handling Α.Ε.» είχε προσφέρει 26 εκατ. ευρώ με πολλούς τότε να αναρωτιούνται αν το τίμημα που έδωσε ο Ιβάν Σαββίδης ήταν υπερβολικό και αρκετοί να το χαρακτηρίζουν εξωφρενικό.

Ντόναλντ Τραμπ, Ιβάν Σαββίδης, Γιάννης Παπαχρήστου

Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία τα 51 εκατ. που είχαν δοθεί ήταν σχεδόν 15 φορές πάνω από τον τζίρο του ΟΛΒ, με βάση τα αποτελέσματα του 2023 που ήταν 5,7 εκατ. ευρώ.

Επίσης, τα EBITDA ήταν 1,69 εκατ., επομένως το τίμημα που είχε προσφέρει ο Σαββίδης ήταν 45 φορές υψηλότερο ενώ ως προς τα προ φόρων κέρδη (περίπου 700 χιλ. ευρώ) ήταν πάνω από 107 φορές.

Ενάμιση χρόνο μετά, κι ενώ ο διαγωνισμός βρισκόταν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μετά από προσφυγή που είχε καταθέσει η κοινοπραξία «Goldair Cargo A.E. – Goldair Handling Α.Ε.» με επικεφαλής τον Καλλίνικο Καλλίνικο, έρχεται η απόφαση της κυβέρνησης να τον ακυρώσει και να εκκινήσει από την αρχή ένα σχέδιο αξιοποίησης του λιμανιού.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις του Υπερταμείου, με τη νέα διοίκηση που αποτελείται από τον CEO, Γιάννη Παπαχρήστου και τον αναπληρωτή CEO, Παναγιώτη Σταμπουλίδη (ο οποίος έχει τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου του παλιού ΤΑΙΠΕΔ και είναι μέλος του δ.σ. του ΟΛΘ), η ματαίωση του διαγωνισμού γίνεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος καθώς πρέπει να αναπροσαρμοστεί η στρατηγική αξιοποίηση του λιμένα.

Το Υπερταμείο εκτιμά ότι το λιμάνι θα αναβαθμιστεί περαιτέρω με τα έργα 9 εκατ. ευρώ για την αποκατάστασή μετά την κακοκαιρία Daniel, επομένως θα αποκτήσει και μεγαλύτερη αξία. «Εχουν μεταβληθεί ουσιωδώς οι οικονομικές και οι τεχνικές παράμετροι του διαγωνισμού», αναφέρει το Υπερταμείο και δεσμεύεται να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό κι επιχειρησιακό σχέδιο για αυτόνομη αξιοποίηση του λιμανιού.

Η επίσημη αυτή αιτιολόγηση της ακύρωσης, όπως και το γεγονός ότι με την απορρόφηση του ΤΑΙΠΕΔ από το Growthfund αλλάζει η στρατηγική διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, είναι μια παράμετρος της υπόθεσης.

Ο Τραμπ και τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα

Όμως, το παρασκήνιο φαίνεται να είναι περισσότερο πλούσιο απ’ ότι δείχνει, κι έχει πολλές γεωστρατηγικές παραμέτρους.

Παράγοντες της αγοράς με τους οποίους συνομίλησε το mononews, βάζουν στην εξίσωση, με πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα ωστόσο, το αμερικανικό παράγοντα και τον «νέο σερίφη στην πόλη», όπως χαρακτηρίζεται ο Ντόναλντ Τραμπ.

Τονίζουν δηλαδή ότι η κυβέρνηση κάνει μια κίνηση καλής θέλησης προς το νέο σύστημα εξουσίας των ΗΠΑ, παίρνοντας το λιμάνι του Βόλου από τα χέρια του Ιβάν Σαββίδη. Άλλωστε, ουδέποτε ήθελαν οι Αμερικανοί να ανήκουν τα δύο στρατηγικά λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Βόλου στον ομογενή από το Ροστόφ, την ίδια στιγμή που το λιμάνι του Πειραιά ανήκει στους Κινέζους.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο εκτίμησαν ότι η έλευση της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, θα διαμορφώσει νέο τοπίο στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Ενας διαγωνισμός που είχε μεν κατακυρωθεί στον Ιβάν Σαββίδη, αλλά δεν είχε εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ, ώστε να περάσει οριστικά στα χέρια του, θα μπορούσε να καθυστερήσει για πολύ καιρό και θα ήταν μια κρίσιμη εκκρεμότητα, την οποία δεν ήθελε η κυβέρνηση.

Ετσι προχώρησε στην ακύρωση του διαγωνισμού που ανοίγει το δρόμο ενδεχομένως για έναν νέο, όταν ολοκληρωθούν και τα έργα αποκατάστασης ύψους 9 εκατ. ευρώ. Σίγουρα όχι νωρίτερα από τις επόμενες εθνικές εκλογές…

Να θυμίσουμε ότι εδώ κι 1,5 χρόνο η πλευρά της Goldair είχε ξεκινήσει έναν δικαστικό αγώνα κατά του διαγωνισμού. Είχε προσφύγει στην ΕΑΔΗΣΥ η οποία ωστόσο δεν είχε κάνει δεκτές τις αιτιάσεις και η υπόθεση βρισκόταν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Η σύμβαση παραχώρησης του 67% του ΟΛΒ δεν είχε υπογραφεί καθώς δεν είχε κυρωθεί από τη Βουλή, οπότε δεν υπάρχει κάποιο νομικό κώλυμα με την ακύρωσή της.

Πηγές της αγοράς υποστηρίζουν ότι αποτελεί και δικαίωση της πλευράς Καλλίνικου που «μπλόκαρε» την πώληση αφού αν δεν καθυστερούσε η διαδικασία ενδεχομένως τώρα να μην μπορούσε να ακυρωθεί.

Πόλεμος με Σαββίδη

Σε κάθε περίπτωση, γνώστες των δεδομένων και των ισορροπιών που υπάρχουν στην αγορά θέτουν κι ένα ακόμη ερώτημα: Αν με την απόφαση αυτή θα ανοίξει ο Ασκός του Αιόλου στις σχέσεις της κυβέρνησης με τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη. Αν δηλαδή ο τελευταίος θα δει την απόφαση του Υπερταμείου ως casus belli.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι στο νέο γεωπολιτικό παιχνίδι που προέκυψε μετά την εκλογή Τραμπ, η αμερικανική πλευρά όχι μόνο θα επέμεινε, αλλά θα πίεζε ώστε να μην βρίσκονται στα χέρια του Σαββίδη κρίσιμες υποδομές, όπως είναι το λιμάνι του Βόλου.

Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι το αμερικανικό ενδιαφέρον είχε εκδηλωθεί από νωρίς στην διαγωνιστική διαδικασία για το λιμάνι του Βόλου μέσω της επιστολής του DFC (U.S. International Development Finance Corporation) προς τον Διευθυντή Στρατηγικών Επενδύσεων του ομίλου Goldair και Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΘΕΚ (Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο), Βασίλη Μαγκλάρα στην οποία δηλώνονταν η πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει την επένδυση.

Παρόμοιο ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί από το DFC και για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο με τις συζητήσεις για την χρηματοδότηση του έργου να βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης. Οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται στη δημιουργία μια εναλλακτικής δομής στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας με τις δύο επενδύσεις, πιέζοντας κατά το δυνατόν τα κινεζικά και ρωσικά συμφέροντα που κυριαρχούν σήμερα στην χώρα μας.

Σε όλο αυτό το σκεπτικό έρχονται να προστεθούν οι φήμες σχετικά με τη σκοπιμότητα της δημόσιας προσφοράς που κατέθεσε η οικογένεια Ντρέιφους για το 21% του ΟΛΘ στην τιμή των 27 ευρώ ανά μετοχή.

Μια πρόταση που λήγει σήμερα, αλλά που έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις. Όταν η οικογένεια των ζάμπλουτων Ντρέιφους εμφανίστηκε με την πρόταση αυτή, πολλοί είπαν ότι δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς να έχει γνώση η ελληνική κυβέρνηση.

Σε μια τέτοια περίπτωση, λοιπόν, το μήνυμα προς τον Ιβάν Σαββίδη είναι σαφές: Ότι το γεωπολιτικό παιχνίδι έχει αλλάξει και ο αμερικανικός παράγοντας δεν θέλει την κυριαρχία του ρωσικού παράγοντα σε δύο λιμάνια.

Αυτό ίσως να ερμηνεύει και την απόφαση του Υπερταμείου να προχωρήσει σε «αυτόνομη αξιοποίηση» του ΟΛΒ, δηλαδή με έναν άλλον επενδυτή που δεν θα ελέγχει και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Να υπενθυμίσουμε τέλος ότι η κυβέρνηση είχε ακυρώσει και τον διαγωνισμό για την πώληση του 67% του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, καθώς θεωρείται μεγάλης στρατηγικής, γεωπολιτικής και ενεργειακής σημασίας για την Ελλάδα.