Γράφει ο Μανώλης Σκούληκας

Η επιχείρηση του Κούρσκ οργανώθηκε από την Ουκρανία χωρίς την επίσημη γνώση των ΗΠΑ με τον επιφανειακό σκοπό την κατάκτηση εδαφών της Ρωσίας προς ανταλλαγή σε μια διαπραγματευτική διαδικασία και πιθανώς την επίδειξη της συνεχιζόμενης ύπαρξης του Ουκρανικού μαχητικού πνεύματος που βρισκόταν σε αποδρομή μετά από τα πενιχρά αποτελέσματα της πολυδιαφημισμένης αντεπίθεσης.

Ωστόσο, από την στρατιωτική ανάλυση των γεγονότων στο πεδίο, διαφαινόταν και ένας άλλος σκοπός. Πιο συγκεκριμένα, η Ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ εφάρμοσε τακτικές που θύμιζαν πάρα πολύ αυτές που εφάρμοσαν οι Δυτικοί στρατοί σε μάχες εκ παρατάξεως μετά τον Β’ΠΠ. Ενώ οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί εφαρμόζουν αργές επιθέσεις και αντεπιθέσεις σε ευρείς άξονες επίθεσης προσπαθώντας να αποκλείσουν μεγάλες περιοχές με απομακρυσμένες λαβίδες περικύκλωσης, οι Δυτικοί επιτίθενται κεραυνοβόλα σε στενότερους άξονες επίθεσης που αλληλοϋποστηρίζονται και αποκλείουν τα ενδιάμεσα τους εχθρικά στρατεύματα που εκκαθαρίζονται από το μηχανοκίνητο πεζικό που ακολουθεί την τεθωρακισμένη αιχμή της επίθεσης, ακριβώς όπως εφαρμόστηκε από τον Manstein στο Κουρσκ το 1943 και τον Manteuffel στην επίθεση των Αρδεννών το 1944. Αυτό το είδος επίθεσης εξασφαλίζει γρήγορη προέλαση σε ένα ευρύ μέτωπο που μπορεί να διαρρήξει εντελώς όλες τις αμυντικές γραμμές του αντιπάλου και να ανοίξει στρατηγικές ευκαιρίες περικύκλωσης από τις μονάδες που προελαύνουν στα μετόπισθεν. Στην αρχή της Ουκρανικής εισβολής στο Κούρσκ είδαμε επιθέσεις και αντεπιθέσεις μόνο του δεύτερου τύπου.

Η επιτυχής εκτέλεση, όμως, αυτού του είδους επιθετικών ενεργειών απαιτούν στρατεύματα υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και ηθικού. Οι Ουκρανοί είχαν την γνώση αυτών των τακτικών από την αρχή του πολέμου, ωστόσο δεν κατάφεραν να τις εφαρμόσουν ποτέ μέχρι το Κουρσκ, προφανώς επειδή η εκπαίδευσή τους δεν ήταν τέτοιου επιπέδου, ώστε να τις υποστηρίξουν στο πεδίο. Στο Kουρσκ όμως έλαβαν μέρος μια πληθώρα από αξιωματικούς και υπαξιωματικούς -κυρίως ειδικών δυνάμεων- από αρκετούς δυτικούς στρατούς με τη μορφή μισθοφόρων, ελπίζοντας να δοκιμάσουν τις τακτικές τους εναντίον των Ρώσων προτού λήξει ο πόλεμος. Οι αρχικές επιτυχίες τους ανακόπηκαν από την έλευση των επίλεκτων φανατικών Τσετσενικών στρατευμάτων στην περιοχή, και οι κεραυνοβόλες επελάσεις τους βάλτωσαν σε μια ανθρωποβόρα στατική γραμμή χαρακωμάτων όπως αυτές των αμυντικών γραμμών του Κούρσκ το 1943 και της Βαστώνης το 1944. Οι υψηλές απώλειες και η στασιμότητα του μετώπου προκάλεσαν την πρόθεση αποχώρησης σε πολλούς δυτικούς «μισθοφόρους» που απογοητεύτηκαν από το ζωντανό τους πείραμα. Όμως οι Ουκρανοί που είχαν πληρώσει βαρύ τίμημα σε αντίστοιχα μέτωπα τα τελευταία δύο χρόνια και είχαν μόλις θυσιάσει αρκετό έδαφος στο Ντονμπάς αποσύροντας τις επίλεκτες μονάδες τους προς την επίθεση του Κουρσκ, δεν ήταν διατεθειμένοι να τους αφήσουν να φύγουν και τους απείλησαν ότι θα τους εκτελέσουν σαν λιποτάκτες.

Σήμερα λοιπόν, εντός του περικυκλωμένου θύλακα του Κούρσκ, μετά την αντεπίθεση των Ρώσων την προηγούμενη εβδομάδα, υπάρχουν ανάμεσα στις χιλιάδες των περικυκλωμένων, και δυτικοί πολεμιστές μαζί με τις επίλεκτες μονάδες των Ουκρανών-οι περισσότερες με τον περιβόητο δυτικό εξοπλισμό που τόσο διαφημίστηκε πριν από ένα χρόνο ως ανίκητος και πανίσχυρος. Το μένος των Ρώσων μάλλον ζητάει το αίμα αυτών των δύσμοιρων, όμως ο Τραμπ κατάφερε να πείσει τον Πούτιν να δεχθεί την παράδοσή τους. Δυστυχώς όμως η Ουκρανική Στρατιωτική Διοίκηση έχει την απάνθρωπη προδιάθεση να αφήνει τους στρατιώτες της να περικυκλώνονται εντός θυλάκων, ώστε να εκμεταλλεύεται την αυξημένη αντίστασή τους μέχρι θανάτου λόγω έλλειψης εναλλακτικών, ώστε να προκαλεί μεγαλύτερη φθορά στους Ρώσους και να κερδίζει χρόνο θυσιάζοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, όπως είδαμε στις ανούσιες περικυκλώσεις της Μαριούπολης, του Νιου Γιορκ, του Κουράχοβου και της Νοβοσιλίβκα Πέρσα. Το ηθικό των Ουκρανών στρατιωτών, σαν αποτέλεσμα, έχει πέσει πολύ χαμηλά και η εμπιστοσύνη τους στην Ανώτατη Διοίκηση ακόμα χαμηλότερα, αφού εκφράζονται δημόσια με τα πλέον υβριστικά λόγια για αυτούς. Ωστόσο οι φήμες για τραγικές συνθήκες στους ρωσικούς χώρους κρατήσεως αιχμαλώτων, δεν καθιστά την παράδοση ιδιαίτερα προτιμητέα. Δεδομένου ότι οι Ρώσοι πλέον δεν κλείνουν τους θύλακές τους, οι περισσότεροι Ουκρανοί οπισθοχωρούν ακόμα και με απώλειες έως και 50% από το ρωσικό πυροβολικό που μετατρέπει τη δίοδο υποχώρησης τους σε «διάδρομο θανάτου».

Αν λοιπόν η Ουκρανική Στρατιωτική Διοίκηση ξεπεράσει τον συνήθη εαυτό της και δώσει εντολή να παραδοθούν οι εγκλωβισμένοι, θα δείξει την ειλικρινή πρόθεση της Κυβερνήσεως Ζελένσκυ να συνθηκολογήσει. Αν όμως δεν επιτρέψει την παράδοση και εμείνει στην ηρωϊκή αντίσταση μέχρι τελευταίου, θα επιδείξει πόσο ανένδοτη είναι, προκαλώντας μια έντονη ηθική απαξία για τους Ρώσους που θα διευκολύνει την επερχόμενη Ουκρανική άρνηση στους όρους της ειρηνευτικής διαδικασίας και τον τορπιλισμό των συνομιλιών. Σε αυτήν την περίπτωση όμως θα σφυγμομετρηθεί και πόσο διαθέσιμοι είναι ακόμα και οι πιο επίλεκτοι από τους Ουκρανούς και δυτικούς μαχητές να θυσιαστούν για την Ουκρανία. Αν το ηθικό τους είναι όπως ευαγγελίζεται ο Ζελένσκυ, θα πολεμήσουν όπως οι φανατικοί των Ταγμάτων Αζόφ στη Μαριούπολη και το Νιου Γιόρκ: μέχρι θανάτου. Αν όμως η εμπιστοσύνη τους έχει διαβρωθεί και δεν πιστεύουν πλέον στο σκοπό του πολέμου, θα παραδοθούν παραβαίνοντας τις διαταγές, διεμβολίζοντας την προσπάθεια της Ουκρανίας και των εταίρων της να παρουσιάσουν του Ρώσους σαν «ανάξια εμπιστοσύνης τέρατα».

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οι Ουκρανοί φαίνεται να πήραν το μάθημά τους και θα το ξανασκεφτούν να ξαναυποτιμήσουν την αποφασιστικότητα του Τραμπ. Διότι αν αυτός αντιληφθεί ότι προσπαθούν να τορπιλίσουν την ειρηνευτική διαδικασία δε θα διστάσει να αποσύρει επ’ αόριστον την υποστήριξή του, ανοίγοντας το δρόμο για επιπλέον στρατιωτικές καταστροφές σαν αυτή του Κουρσκ.

Ο Αίσωπος θα μπορούσε να διδάξει τον Ζελένσκυ επί του προκειμένου όσον αφορά στην ειρηνευτική διαδικασία:

Κάποτε το λιοντάρι, η αλεπού και ο γάιδαρος συνεννοήθηκαν για να κυνηγήσουν. Η αλεπού κατέστρωσε το σχέδιο, κατά το οποίο θα τρόμαζε ένα ελάφι να πάει προς μια στενωπό όπου από τη μια πλευρά κρυβόταν ο γάιδαρος που θα έκανε θόρυβο μέσα από κάτι θάμνους ώστε το θήραμα να πάει προς την άλλη πλευρά όπου παραμόνευε το λιοντάρι για το θανάσιμο χτύπημα. Το σχέδιο πέτυχε και το λιοντάρι προσκάλεσε το γάιδαρο να μοιράσει δίκαια το ελάφι στους τρεις τους. Ο γάιδαρος μοίρασε το κρέας, τα κόκκαλα και τα εντόσθια σε τρία ίσα κομμάτια, κάτι που έκανε το λιοντάρι έξαλλο από θυμό ώστε να σκοτώσει τον γάιδαρο για την προσβλητική μοιρασιά του. Κατόπιν προσκάλεσε την αλεπού να μοιράσει μεταξύ τους το ελάφι. Η αλεπού κράτησε μόνο κάτι κοκαλάκια και μερικά κατώτερης ποιότητας κομμάτια, αφήνοντας όλα τα καλά κομμάτια για το λιοντάρι. Το λιοντάρι την επαίνεσε για τη σοφή επιλογή της και θέλησε να μάθει ποιος ήταν αυτός ο σοφός δάσκαλός της που την έμαθε να μοιράζει τόσο «δίκαια». Καθώς η αλεπού απομακρυνόταν με ένα κομματάκι κρέας στο στόμα της, του απάντησε: «Ο γάιδαρος».