Γράφει ο Αριστόβουλος

Αφορμή για το άρθρο αυτό αποτέλεσε η ηχηρή είδηση περί προσέγγισης του ανατολικού τμήματος της τριχοτομημένης Λιβύης, που ελέγχεται από το Στρατάρχη Χαφτάρ με την Τουρκία, αλλά και οι διαρκείς αναθεωρητικές ενέργειες της γείτονος, ενώ συμπληρώνεται ένας χρόνος από το σοβαρό περιστατικό της Κάσου. Για να αντιληφθούμε όμως τι διακυβεύεται στην περίπτωση αυτή αλλά και σε άλλες ανάλογες, θα πρέπει να κατανοήσει ο μέσος πολίτης της χώρας τι είναι οι θαλάσσιες ζώνες και πως αυτές παράγουν σημαντικά οφέλη για τη χώρα μας. Πάντοτε θα εκκινούμε από τα ιστορικά γεγονότα. Το ζήτημα των θαλασσών και ποιος και πως/πόσο τις ορίζει είναι παλιό. Απασχόλησε τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες από την εποχή των ανακαλύψεων. Έτσι ο Ολλανδός Grotius τον 17^ο αι. επιχείρησε να βάλει ορισμένους κανόνες στην αναρχία που υπήρχε και με τον τρόπο αυτό έθεσε τις βάσεις αυτού που σήμερα ονομάζουμε Διεθνές Δίκαιο (ΔΔ). Τα πράγματα ακολούθησαν μια αργή εξελικτική διαδικασία οπότε μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνα η κυριαρχία των κρατών στη θάλασσα περιοριζότανε στα 3 νμ διότι μέχρι εκεί έφθανε το βεληνεκές των τηλεβόλων (πυροβόλα). Καθόσον όμως οι δυνατότητες των οπλικών συστημάτων αύξαναν ραγδαία, οι δυνατότητες κι οι ανάγκες αλιείας γινότανε όλο και μεγαλύτερες και η επιστημονική έρευνα αποκτούσε ολοένα και μεγαλύτερες προοπτικές, με τη λήξη του Β΄ΠΠ εμφανίστηκε μια νέα τάση που εκφράστηκε κυρίως από τις ΗΠΑ υπέρ της ιδιοποίησης ευρέων θαλάσσιων περιοχών, όχι μόνο σε ότι αφορά την υδάτινη στήλη αλλά συμπεριελάμβανοντας το βυθό και το υπέδαφος του.

Η διαφορετικότητα των συμφερόντων καθόσον πέραν των παραδοσιακών ισχυρών χωρών διανοίγονταν προοπτικές και για πλείστα άλλα κράτη (πχ της Λατινικής Αμερικής), οδήγησε στην 1^η Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για το Δίκαιο της Θάλασσας στη Γενεύη (1958). Έτσι εκπονήθηκαν 4 Συμβάσεις που αφορούσαν την αιγιαλίτιδα και την συνορεύουσα ζώνη, την ανοικτή θάλασσα, την αλιεία και τη διατήρηση των βιολογικών πόρων της ανοικτής θάλασσας και την υφαλοκρηπίδα. Δεν κατέστη όμως εφικτό να αποδοθεί το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Μια νέα Συνδιάσκεψη με σκοπό την επίλυση του θέματος έλαβε χώρα το 1960, δίχως όμως ουσιαστικά αποτελέσματα. Αυτή συνέπεσε με την εποχή της από-αποικιοποίησης, οπότε νεοπαγή κράτη (πχ στην Αφρική) αναζητούσαν τα συμφέροντα τους στη θάλασσα. Έτσι καταλήξαμε με την απόφαση 3607 (XXVII) της Γενικής Συνέλευσης στην 3^η Συνδιάσκεψη για το δίκαιο της θάλασσας που εκκίνησε το 1973 κι έληξε το 1982. Προέκυψε λοιπόν η Διεθνής Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για το Δίκαιο των Θαλασσών (United Nations Conventional Law of the Seas – ΔΔΘ/UNCLOS) ή Σύμβαση του 1982 στο Μοντέγκο Μπέυ (Montego Bay) της Ιαμαϊκής (Jamaica).

Έχουν λοιπόν συσσωρευτεί πλήθος όρων άλλοτε παρεμφερών, άλλοτε συμπληρωματικών οι οποίοι ναι μεν είναι γνωστοί στον μέσο αναγνώστη, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να επιφέρουν και σύγχυση. Έτσι ακούμε συχνά για κυριαρχία, κυριαρχικά δικαιώματα, υφαλοκρηπίδα, χωρικά ύδατα, 6 ή 12 ναυτικά μίλια (νμ), αποκλειστική οικονομική ζώνη, διεθνές δίκαιο που μας «δικαιώνει», τουρκικές διεκδικήσεις. Για να τα ταξινομήσουμε όλα αυτά θα εκκινήσουμε από τη ξηρά και θα δούμε πως αυτή προεκτείνεται/σχετίζεται με τη θάλασσα, πλησίον ή μακρύτερα των ακτών. Είναι γνωστό ότι στο έδαφος του κάθε κράτος μπορεί να επιβάλλει τους νόμους του και τη λειτουργία του που πρέπει να είναι σεβαστή απ΄ όλους, άρα έχει κυριαρχία. Έχει για παράδειγμα βούληση να αλλάξει τα καλώδια μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης ή να διασυνδεθεί με κάποια άλλη χώρα στον τομέα αυτό.

Εκτός από την ξηρά, αυτή τη κυριαρχία έχει ένα κράτος και στα εσωτερικά του ύδατα. Ποια είναι αυτά, διευκρινίζοντας πως δεν αναφερόμαστε σε αιγιαλίτιδα ζώνη και 12 νμ ακόμα. Εσωτερικά ύδατα είναι λίμνες, ποτάμια με τις εκβολές τους, λιμάνια, κόλποι και ευθείες γραμμές βάσεως. Χρήζουν περισσότερη διευκρίνηση οι δύο τελευταίοι όροι. Για να λογίζεται ένας κόλπος ως εσωτερικά ύδατα θα πρέπει οι δύο άκρες του στομίου του (είσοδος) να μην έχουν απόσταση μεγαλύτερη από 24 νμ όπως προβλέπεται και στο άρθρο 10 της UNCLOS. Στα ελληνικά δεδομένα εσωτερικά ύδατα είναι για παράδειγμα ο Μεσσηνιακός, ο Παγασητικός, ο Αμβρακικός στην ηπειρωτική χώρα. Στα νησιά είναι για παράδειγμα ο κόλπος της Γέρας και της Καλλονής στη Μυτιλήνη, ή της Σούδας στην Κρήτη. Επομένως σε αυτό το χώρο υπάρχει πλήρης κυριαρχία του κράτους και λογίζεται όπως η ξηρά.

Οι θαλάσσιες ζώνες αρχίζουν και μετράνε από την ξηρά όταν αυτή είναι ομαλή, για παράδειγμα η περιοχή των νομών Λάρισας και Πιερίας προς το Αιγαίο Πέλαγος. Επειδή όμως οι ακτές συχνά παρουσιάζουν πτυχώσεις κι εξοχές (δαντελωτές ακτές) και προκειμένου να διευκολυνθεί η μέτρηση των θαλάσσιων ζωνών, έχει εισαχθεί ο όρος των Ευθειών Γραμμών Βάσης (ΕΓΒ). Η γραμμική συνένωση των άκρων που εξέχουν δημιουργεί μια νέα γραμμή μέσα στο θαλάσσιο χώρο, στην οποία ότι είναι προς την πλευρά της ακτής είναι εσωτερικά ύδατα ενώ πέρα από αυτή θα αρχίσει η μέτρηση των θαλάσσιων ζωνών. Κλασσικό παράδειγμα είναι η περιοχή του Αστακού στην Αιτωλοακαρνανία, όπου η ακτογραμμή μαζί με τα μικρά νησιά της περιοχής είναι κατάλληλη για χάραξη ΕΓΒ.

Από την ακτή ή τις ΕΓΒ αρχίζει να μετράει η αιγιαλίτιδα ζώνη ή χωρική θάλασσα (χωρικά ύδατα). Η ζώνη αυτή που σημειωτέον αποδίδεται με «όρους Αιγαίου», που σημαίνει την αυξημένη σημασία που έχει ιστορικά/γεωπολιτικά η συγκεκριμένη περιοχή, είναι μια προέκταση της εθνικής κυριαρχίας. Δηλαδή όπως στην ξηρά ή στα εσωτερικά ύδατα, η κυριαρχία του παράκτιου κράτους επεκτείνεται με τον ίδιο τρόπο και σε αυτή. Επομένως είναι το μόνο αρμόδιο να ενεργεί κατά τη βούληση της αρχής και των νόμων του. Η UNCLOS καθόρισε ότι το παράκτιο κράτος μπορεί να ανακηρύξει αιγιαλίτιδα ζώνη μέχρι και τα 12 νμ από την ακτή ή τις ΕΓΒ. Όμως πρέπει να ενεργήσει.

Συνορεύουσα ζώνη είναι εκείνη η οποία εκτείνεται 24 νμ από τις ακτές ή τις ΕΓΒ. Δηλαδή για τα πρώτα 12 νμ συμπίπτει με τα χωρικά ύδατα και κατόπιν αυτών εκτείνεται για άλλα 12 νμ. Σε αυτή την περιοχή το παράκτιο κράτος έχει αυξημένη δυνατότητα επιβολής του νόμου του και της δίωξης παράνομων ενεργειών (λαθρο με κάθε λογής συνθετικό όπως εμπόριο, μετανάστευση κλπ). Παρέχεται δηλαδή η δυνατότητα προστασίας του παράκτιου κράτους σε ικανοποιητική απόσταση έξω από τα χωρικά του ύδατα και πολύ μακρυά από την ξηρά, με το δικαίωμα της συνεχούς καταδίωξης (hot pursuit) για αστυνομικούς λόγους.

Υφαλοκρηπίδα κατά τον 1^ο ορισμό (γεωλογικός, 1958) ορίστηκε ότι είναι εκείνο το τμήμα του βυθού και του υπεδάφους του, που βρίσκεται πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη και φτάνει μέχρι τα 200 μέτρα βάθος, εκτός κι αν η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων είναι εφικτή και σε μεγαλύτερα βάθη, οπότε εκτείνεται ως εκεί. Με την εισαγωγή όμως δύο κριτηρίων (βάθος και εκμεταλλευσιμότητα δημιουργήθηκε σύγχυση, την οποία ήλθε να άρει η Σύμβαση του 1982. Με τον 2^ο ορισμό (νομικός) αντικαταστάθηκαν τα προηγούμενα κριτήρια με ένα, αυτό της απόστασης. Έτσι κατά το άρθρο 76 καθορίστηκε ότι η υφαλοκρηπίδα περιλαμβάνει το βυθό και το υπέδαφος του πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη μέχρι την απόσταση των 200 νμ ή το εξωτερικό όριο του υφαλοπλαισίου. Στο σχήμα που ακολουθεί φαίνεται καθαρά η υφαλοκρηπίδα όπως μας αφορά στα δικά μας θαλάσσια θέματα.

Επειδή οι όροι χρησιμοποιούνται συχνά αλλά κυρίως γιατί πρέπει να είναι κατανοητοί από τον μέσο αναγνώστη, θα πούμε ότι στη γεωλογία ως υφαλοκρηπίδα λογίζεται η φυσική ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και μέχρι το σημείο όπου η κλίση γίνεται πιο απότομη (30^ο – 45^ο). Το σημείο αυτό καλείται υφαλοπρανές και το μήκος του ποικίλει ανάλογα τη μορφολογία του βυθού σε κάθε υπό εξέταση περιοχή.

Επειδή όμως οι θάλασσες ποικίλουν και για λόγους πληρότητας των όρων του διεθνούς δικαίου, θα εξηγήσουμε και την έννοια του υφαλοπλαισίου διότι σε πολλές περιπτώσεις η υφαλοκρηπίδα μπορεί να επεκταθεί πέραν των 200 νμ, αν κι αυτή η περίπτωση δεν αφορά πουθενά τη Μεσόγειο και το Αιγαίο. Εκεί που τελειώνει το υφαλοπρανές βρίσκεται και το ηπειρωτικό ανύψωμα (όπου η κλίση γίνεται μεγαλύτερη) το οποίο μπορεί να εκτείνεται μέχρι τα 2.500 μέτρα βάθος. Από εκεί και πέρα αρχίζει η ωκεάνια άβυσσος, που δεν μπορεί να ανήκει σε κανέναν όπως σε κανένα δεν ανήκει η λεγόμενη ανοικτή θάλασσα που βρίσκεται πάνω από την ωκεάνια άβυσσο. Υφαλοκρηπίδα, υφαλοπρανές και ηπειρωτικό ανύψωμα συνθέτουν το υφαλοπλαίσιο, από τη μορφολογία του οποίου η υφαλοκρηπίδα μπορεί να φτάσει μέχρι τα 350 νμ, που είναι το μέγιστο δυνατό όριο και απαντάται μόνο στους ωκεανούς. Υπογραμμίζουμε λοιπόν πως οπουδήποτε στη Μεσόγειο η υφαλοκρηπίδα λογίζεται σε απόσταση μέχρι 200 νμ από την ακτή ή τις ΕΓΒ.

Οι σύγχρονες δυνατότητες και τεχνολογίες για την εκμετάλλευση της θάλασσας επέφεραν όμως και την εισαγωγή ενός νέου όρου, αυτού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Εάν ήταν σαφές τι συμβαίνει στην ξηρά, τα εσωτερικά ύδατα και την αιγιαλίτιδα ζώνη, ακόμα και στην υφαλοκρηπίδα, δεν ήτανε σαφώς καθορισμένο τι μπορεί να γίνεται έξω από τα χωρικά ύδατα και στη θαλάσσια στήλη πάνω από την υφαλοκρηπίδα. Το πιο απλό θέμα που μπορούμε να θέσουμε είναι το θέμα της αλιείας, μέχρι που δηλαδή το παράκτιο κράτος έχει το δικαίωμα να ψαρεύει. Έτσι με τα άρθρα 56 & 57 της Σύμβασης καθορίστηκε ότι πέραν της αιγιαλίτιδας ζώνης, η παρακείμενη θαλάσσια περιοχή και μέχρι απόστασης 200 νμ από τις ακτές ή τις ΕΓΒ, διέπεται από ειδικό νομικό καθεστώς, όπου μπορούν να υλοποιούνται συγκεκριμένες αρμοδιότητες οικονομικού σκοπού. Πρόκειται μια sui generis κατάσταση, μια ιδιαιτερότητα δηλαδή που δεν προϋπήρχε. Και δεν συνέβαινε αυτό γιατί οι άλλες ζώνες (πχ συνορεύουσα, υφαλοκρηπίδα) είναι μονολειτουργικές και αφορούν αντίστοιχα σε δικαιώματα αστυνομικά και εκμετάλλευσης. Στην ΑΟΖ όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά αφού το παράκτιο κράτος έχει κυριαρχικά διακαιώματα, δικαιοδοσία και άλλα δικαιώματα. Μπορεί δηλαδή να εξερευνά, αλιεύει και εκμεταλλεύεται τους φυσικούς πόρους της υδάτινης στήλης, κάνει χρήση των θαλάσσιων ρευμάτων και ανέμων, διεξάγει επιστημονική έρευνα, προστατεύει το θαλάσσιο περιβάλλον (θαλάσσια πάρκα), ασκεί νομικό έλεγχο (συμπεριλαμβάνει και προσπερνά τη συνορεύουσα ζώνη), κάνει γεωτρήσεις στο βυθό (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), τοποθετεί υποθαλάσσια καλώδια και σωληναγωγούς (πχ το ηλεκτρικό καλώδιο διασύνδεσης Ελλάδος – Κύπρου, Κάσος καλοκαίρι 2024), προστατεύει τις θαλάσσιες επικοινωνίες. Είναι μια πολυλειτουργική ζώνη που επεκτείνει τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους στη θάλασσα και το βυθό – υπέδαφος. Αποτελεί ζώνη εθνικής δικαιοδοσίας του παράκτιου κράτους όπου ναι μεν δεν υπάρχει η κυριαρχία που συναντάμε σε ξηρά, εσωτερικά ύδατα και αιγιαλίτιδα ζώνη, αλλά υφίστανται αυξημένες δυνατότητες (κυριαρχικά δικαιώματα). Δηλαδή μπορεί το παράκτιο κράτος να προβαίνει σε οικονομικές δραστηριότητες κατά αποκλειστικότητα αλλά ταυτόχρονα δεν μπορεί να απαγορεύει τη διεθνή ναυσιπλοΐα (εμπόριο, τουρισμός, κινήσεις πολεμικών πλοίων). Στην κυριαρχία υπάρχει πλήρης εξουσία, στα κυριαρχικά δικαιώματα και την ΑΟΖ το παράκτιο κράτος είναι ο ισχυρότερος εξουσιαστής.

Η νέα Σύμβαση εισήγαγε και τον όρο των αρχιπελαγικών δομών. Η έννοια του αρχιπελάγους είναι παλιά και ανάγεται στον 13^ο – 14^ο αι. όταν οι Ενετοί χαρακτήρισαν έτσι το Αιγαίο για να αποδώσουν την ενότητα του θαλάσσιου αυτού χώρου. Όμως στα αρχιπελαγικά κράτη συμπεριλήφθηκαν με τη νέα Σύμβαση τα αμιγώς νησιωτικά κράτη κι όχι τα μεικτά όπως η Ελλάδα. Είναι η ειρωνεία το πρότυπο όπου στηρίζεται η ιδέα του αρχιπελάγους να μην ωφεληθεί από τις νέες πρόνοιες. Διότι ναι μεν τα νησιά μας είναι χιλιάδες, αλλά όπως είναι διεσπαρμένα δεν βρίσκονται ούτε κατά μήκος των ηπειρωτικών ακτών και σε άμεση γειτνίαση προς αυτές. Από τη άλλη δε, είναι σε διασπορά μεγάλη αλλά δεν είναι αποκεκομμένα εντελώς από τον ηπειρωτικό χώρο όπως συμβαίνει σε ωκεάνια συμπλέγματα νήσων.

Υπάρχουν οι θάλασσες με ευρύ πεδίο μπροστά από αυτές, όπως είναι οι ωκεανοί, η Καραϊβική κι ο Κόλπος του Μεξικού, η Αραβική θάλασσα κι ο Κόλπος της Βεγγάζης, όπου η εφαρμογή των διατάξεων του ΔΔ είναι εύκολη. Υπάρχουν όμως θάλασσες όπως η Βαλτική, η Ερυθρά, η Νότια Σινική, η Μεσόγειος και ειδικά το Αιγαίο που μας αφορά, όπου λόγω εγγύτητας αλλά και ποιότητας γειτονίας (στα καθ΄ ημάς βλέπε Τουρκία) μπορούν να προκύψουν διαφορετικές απόψεις από λάθος αναγνώσεις. Όμως η Σύμβαση με σαφήνεια έχει τοποθετηθεί και επί αυτού του θέματος. Πρώτα απ΄ όλα δεν υφίσταται κλειστή θάλασσα, πρόκειται για τουρκική εφεύρεση. Άρα οτιδήποτε πάνω σε αυτό στερείται πραγματικής βάσης. Υπάρχει λοιπόν η ημίκλειστη θάλασσα κατά το άρθρο 122 είναι κόλπος, λεκάνη ή θάλασσα που συνδέεται με άλλη θάλασσα μέσω στενής λωρίδας και στην οποία υπάρχουν αιγιαλίτιδες ζώνες ή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδες δύο ή περισσοτέρων κρατών. Σε μια τέτοια περίπτωση τα γειτονικά κράτη (κατά το άρθρο 123) πρέπει να συνεργάζονται σε θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και προαγωγής της επιστημονικής έρευνας. Άρα η εφαρμογή των προβλεπόμενων διατάξεων σε οριζόντια μορφή είναι σαφής και παντού. Δεν υπάρχουν μοναδικότητες και ξεχωριστές καταστάσεις, αυτά αποτελούν τουρκικές καινοτομίες για να ανατρέψουν διεθνείς κανόνες εκμεταλλευόμενες δικές μας αδράνειες, φοβίες και άγνοιες.

Το Αιγαίο (κι όχι μόνο αυτό) συμπεριλαμβάνει και πλήθος νησιών. Κι αν η ξηρά οπουδήποτε στον κόσμο (ήπειροι) είναι εύκολο να παρατηρηθεί, ακόμα στα επιμέρους (Ελληνική χερσόνησος και Μικρά Ασία), εκείνο που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και διαφορετικές αντιλήψεις είναι η έννοια της νήσου. Όμως κι εδώ τα πράγματα είναι ευανάγνωστα. Ήδη από το άρθρο 10 της Σύμβασης της Γενεύης (1958) αλλά και από το άρθρο 121 της Σύμβασης του 1982 προκύπτει ότι Νησί θεωρείται κάθε φυσικά σχηματισμένη περιοχή ξηράς πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας κατά τη μέγιστη πλήμμη της, δηλαδή τις απογευματινές ώρες. Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι βράχοι που δεν μπορούν να κατοικηθούν και δεν έχουν οικονομική δραστηριότητα.

Ολοκληρώνοντας μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η χρήση των θαλασσών απασχόλησε τα κράτη ήδη από πολλούς αιώνες διότι διέγνωσαν σημαντικά οικονομικά οφέλη αλλά και ενίσχυση της κυριαρχίας τους. Οι αντίρροπες τάσεις που υπήρχαν, εξισορροπήθηκαν τον αιώνα που μας πέρασε με δύο σημαντικές συμβάσεις που διευκρίνισαν επαρκώς τα θέματα κι έθεσαν τη βάση για την αρμονική συνύπαρξη των κρατών στη θάλασσα. Δυστυχώς όμως αυτό δεν ισχύει καθολικά διότι υπάρχουν και περιπτώσεις που διέπονται το λιγότερο από ολιγωρία (Ελλάδα) κι άλλες που έχουν τη δική τους μοναδική αντίληψη (Τουρκία). Είναι όμως θέματα που θα αναλυθούν στο προσεχές μέλλον.

Γράφει η Φανούλα Αργυρού, ΣΗΜΕΡΙΝΗ

Διαβάσαμε ότι «έντονο προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι τα μέλη της Ελληνικής πλευράς του Φόρουμ (Ελληνο-Τουρκικού) φωτογραφήθηκαν με σύμβολα του κατοχικού καθεστώτος μαζί με τον Τατάρ να Προεδρεύει της συνάντησης… Και στις φωτογραφίες διακρίνονται οι Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης, Επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ, Πωλίνα Λάμψα (ΠΑΣΟΚ), ο Ηλίας Κλής, πρέσβης ε.τ, ο κ. Πέτρος Λιάκουρας από το Πανεπιστήμιο Πειραιά…».

https://simerini.sigmalive.com/article/2025/6/20/dipla-ston-tatar-to-ellenotourkiko-phoroum-photographetheke-me-sumbola-tou-pseudokratous/

Όμως, για να καταλάβει ένας τον ρόλο του λεγόμενου ‘Ελληνο-Τουρκικού Φόρουμ’ θα πρέπει να μάθει πότε και πώς δημιουργήθηκε. Είχα ερευνήσει και δημοσιεύσει την ιστορία του στις 23.6.2016 στην ομογενειακή «Ελευθερία».

http://www.eleftheria.co.uk/pdf/992016125323eleftheria_847.pdf σελ. 24 .

Μάθαμε τότε ότι στις 8 Ιουνίου 2016 στο περιβόητο «σπίτι της συνεργασίας» (*) στη ‘νεκρή ζώνη’ Λευκωσίας, διοργανωνόταν συζήτηση με τίτλο « Μπορεί να λυθεί το περιουσιακό;» από το ‘Ελληνο-Τουρκικό Φόρουμ’, όπου οι κ.κ. Νεόφυτος Λοιζίδης, D, Stefanovic και Χ. Ψάλτης θα παρουσίασαν πορίσματα ερευνών τους για τις τρέχουσες απόψεις Ελληνοκυπρίων εκτοπισμένων στο θέμα επιστροφής και αποκατάστασης περιουσίας. Και θα ακολουθούσε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τους Αχιλλέα Δημητριάδη, Νεόφυτο Λοιζίδη και Mete Hatay και συντονίστρια την Esra Aygin,

(*) Βλέπε άρθρο του Δρα Μάριου Ευρυβιάδη 6 Ιουνίου 2016 «Τα φίδια, τα ποντίκια, η “νεκρή” ζώνη”, ο Νίκος, ο Μουσταφά και το “Σπίτι της Συνεργασίας”.

Στο ιμειλ που κυκλοφόρησε, γράφτηκε ότι το ‘Ελληνο-Τουρκικό Φόρουμ’ δημιουργήθηκε το 1998 ως μια έκφραση της κοινωνίας των πολιτών (!) και ότι υπάρχει και παράρτημά της στην Κύπρο, συναντήσεις διοργανώνονται επί τακτικής βάσεως στην Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο. Ότι ο Τούρκος συντονιστής του Φόρουμ ήταν ο καθηγητής Ustun Erguder και ο Έλληνας συντονιστής από το 1999 ο κ. Κώστας Καρράς. Και από το 2015 ο Ε/κ συντονιστής ο Δρ Χάρης Ψάλτης και ο Τ/κ ο Δρ Erol Kaymak, όπως διαβάσαμε.

Περιττόν να αναφέρω ότι το προσφυγικό Σωματείο «Αδούλωτη Κερύνεια» δεν καλέστηκε για παρουσιάσει τις «τρέχουσες» απόψεις των ιδίων των θυμάτων, ιθαγενών εκτοπισμένων Κερυνειωτών. Για να δούμε όμως τι εστί αυτό το Φόρουμ. Ερεύνησα και δημοσιεύσαμε στην «Ελευθερία» Λονδίνο τα ακόλουθα.

Η ίδρυση του ‘Ελληνο-Τουρκικού Φόρουμ’ – Κάτι σαν σενάριο ‘πρακτορικής’ ταινίας…

«Η ίδρυση του Φόρουμ, γεννήθηκε το 1997 (όχι το 1998) σε ένα συνέδριο στο Wilton Park του Λονδίνου ( εκτελεστικού οργανισμού του Φόρεϊν Όφις) με καλεσμένους Ελλαδίτες και Τούρκους όπου και δημιουργήθηκε μια ομάδα. ΄Ηταν ιδέα ενός Βρετανού, είπε ο Κώστας Καρράς στη Τουρκάλα δημοσιογράφο της Φωνής της Αμερικής, Yonca Poyraz Dogan τον Μάρτιο του 2002 σε συνέδριό τους στη Βοστόνη. «Το 1999 όλες οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είχαν κοπεί όταν ο Οτσαλάν πήρε καταφύγιο στην πρεσβεία της Ελλάδας στην Κένυα» δήλωσε σε δική του συνέντευξη στην ίδια δημοσιογράφο ο Τούρκος Ilker Turkmen. Στο Wilton Park του Λονδίνου, λοιπόν, αποφασίστηκε ότι έπρεπε να γίνει κάτι για καλυτέρευση των σχέσεων… Ο πρώτος Ελλαδίτης συντονιστής του Φόρουμ ήταν ο κ. Χρ. Ροζάκης αλλά όταν διορίστηκε δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέλαβε συντονιστής ο Κώστας Καρράς, όπως δήλωσε ο ίδιος στην συνέντευξη.

Το Wilton Park (Εκτελεστικός οργανισμός του Φόρεϊν Όφις) www.wiltonpark.org.uk

To συνέδριο της Βοστόνης έλαβε χώρα μεταξύ 29-30 Μαρτίου 2002 στο Fletcher School of Law and Diplomacy και το υποστήριξαν: το Ίδρυμα Λεβέντη (Leventis Foundation), Professor Leila Fawaz, Director of the Fares Center for Eastern Mediterranean Studies, Professor Andrew Hess, Director of Southwest Asia and Turkish Studies, the Fletcher School of Law and Diplomacy, Tufts University και το Kokkalis Foundation. Παρευρέθηκαν: Κώστας Καρράς, επιχειρηματίας και συγγραφέας, Θεόδωρος Κουλουμπής, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ (που συνεργάζεται με το Φόρεϊν Όφις) Cem Duna, πρώην πρέσβης (Τουρκίας) στην ΕΕ, Ustun Erguder, Κέντρο Πολιτικής στο πανεπιστήμιο Sabanci στη Κωνσταντινούπολη, Paulina Lampsa πολιτική επιστήμονας (βρήκαμε ότι ήταν του ΠΑΣΟΚ και πολιτική σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου) Soli Ozel, πανεπιστήμιο Bilgi, Κωνσταντινούπολης, Ilter Turkmen, πρώην πρέσβης και υπ. Εξωτερικών (Τουρκίας), Θάνος Βερέμης, καθηγητής ιστορίας στο The Fletcher School, Kωνσταντίνος Ζέπος, πρώην πρέσβης και επίτροπος διοίκησης της ΕΕ. Επίσης (ως μέλη) οι δημοσιογράφοι Mehmet Ali Birand και Sami Kohen, πρώην πρέσβης Ozdem Sanberk (βρήκαμε ότι είναι Director of the International Strategic Research Organisation (USAK) ο καθηγητής Αργύρης Φατούρος του πανεπιστημίου Αθηνών κ.α.

Πρώτος Τούρκος συντονιστής ήταν ο Ναύαρχος Guven Erkaya και όταν αρρώστησε ανέλαβε ο IlkerTurkmen. Στόχος του Φόρουμ: σχεδιασμοί επιλύσεως των διαφορών στο Αιγαίο και αποστρατικοποίηση των νησιών, όμως η δυσκολία τους ήταν το άλυτο Κυπριακό! Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Turkmen υποστήριξε στην συνέντευξή του, την μυστικότητα στις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό!

Κώστας Καρράς

Σημείωση: Τον Σεπτέμβριο του 1974 ο Κ. Καρράς συν-ίδρυσε με τον σερ Χιου Φουτ την περιβόητη, σχεδόν εξανεμισμένη πλέον στους πέντε ανέμους, ομάδα ‘Φίλοι της Κύπρου’ στο Λονδίνο για την προώθηση της ρατσιστικής Δικοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας. Η ομάδα που ‘εμπνεύστηκε’ τις ‘επαναπροσεγγιστικές΄ δραστηριοτήτες από τη δεκαετία του 1980. Ο Κ.Κ. έλαβε μέρος το 2003 στο συνέδριο στην Οξφόρδη προωθούμενο από το Φόρεϊν Όφις, για ωραιοποίηση του Σχεδίου Ανάν μαζί με τον James Ker-Lindsay, τον Πέτρο Λιάκουρα, Ιωάννη Γρηγοριάδη και άλλους. Ο Κ.Κ. είναι από τους ιδρυτές του «Κέντρου για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη” CDRSEE- με έδρα τη Θεσσαλονίκη, για την αλλαγή των ιστορικών βιβλίων χωρών των Βαλκανίων, Ελλάδας και Κύπρου. Την 1/1/2008 σε συνέντευξη του στον Φιλελεύθερο στον Κώστα Βενιζέλο, ο Κ. Καρράς μάς κάλεσε να αυξήσουμε τον αριθμό των Τ/κ στο 24% νομιμοποιώντας παιδιά των εποίκων!…

Η βρετανική ‘οικογένεια πρακτόρων’, ο βρετανός συντονιστής και η χρηματοδότηση από Βρετανία και Νορβηγία!

Ο Βρετανός εμπνευστής λοιπόν, της ίδρυσης του Φόρουμ δεν ήταν άλλος από τον αφυπηρετήσαντα Βρετανό διπλωμάτη James Bruce Lockhart, γιό του John Bruce Lockhart, ο οποίος υπήρξε μέλος της British Intelligence κοινώς γνωστής ως ΜΙ6 (1942-1965) φθάνοντας και στο βαθμό του Αναπληρωτή Αρχηγού της. Το 1965 έφυγε από την ΜΙ6 για άγνωστους λόγους. Στον επικήδειό του γράφτηκε ότι μεταξύ 1953-1965 δούλευε για το Φόρεϊν Όφις… Ο παππούς του εμπνευστή ήταν και εκείνος πράκτορας καθώς και ένας θείος ο Sir Robert Hamilton (“R.H.”) Bruce Lockhart, KCMG…

Σύμφωνα δε με τον άλλο βρετανό, James Ker-Lindsay, καθηγητή στο London School of Economics και συγγραφέα του βιβλίου για δύο κράτη στην Κύπρο («Σημερινή» 1.12.2014 στο οποίο δημοσίευμα αναφερόμαστε και στον Ν. Λοιζίδη ), ο εμπνευστής James Bruce Lockhart, δούλεψε αρκετά ‘πίσω από τα παρασκήνια για το Φόρουμ’ το οποίο έτυχε σημαντικής χρηματοδότησης από τις κυβερνήσεις Βρετανίας και Νορβηγίας. Στον ίδιο (Ker-Lindsay) ανατέθηκε ο ρόλος του full-time συντονιστή του Φόρουμ με βάση το Ινστιτούτο Royal United Services στο Λονδίνο με το Ινστιτούτο ΠΡΙΟ του ΄Οσλο Νορβηγίας να είχε αναλάβει τις αναγκαίες μεσολαβήσεις με τον τότε διευθύνων Σύμβουλό του Dan Smith.

Από δε το βιβλίο «Greek- Turkish relations: The Security dilemma in the Aegean” μαθαίνουμε ότι ήταν η πρώτη συνεδρία του Φόρουμ που έγινε τον Μάιο του 1998 στο Λονδίνο, όπου έλαβαν μέρος μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του TUSAID Muharrem Kayhan. Την ιστοσελίδα του Φόρουμ σχεδίασε και διαχειριζόταν ο James Ker-Lindsay και ήταν φανερά μεροληπτική στο τι αναρτούσε, γράφει το βιβλίο.

ΠΡΙΟ Νορβηγίας και Ελληνο-Τουρκικό Φόρουμ!

Και οι διασυνδέσεις συνεχίζονται… Σύμφωνα με ιστοσελίδα του ΠΡΙΟ Νορβηγίας, βρίσκουμε ότι το ‘Ελληνο-Τουρκικό Φόρουμ’ εκτός του ότι ήταν έμπνευση βρετανού πρώην διπλωμάτη στο Wilton Park και γιού ‘πράκτορα καριέρας’ ήταν και παρακλάδι του εντολοδόχου ΠΡΙΟ Νορβηγίας -γνωστού για πλύση εγκεφάλου των Ελληνοκυπρίων και όχι μόνο- εξού και η χρηματοδότηση αμφοτέρων από τις κυβερνήσεις Βρετανίας και Νορβηγίας και όχι μόνο όσο αφορά το ΠΡΙΟ!

Γράφει λοιπόν σε ιστοσελίδα του: «Το 2002 οι υπ. Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας έκαναν δηλώσεις για ένα μείγμα πολιτικών και νομικών μέσων για λύση των διαφορών στο Αιγαίο παρόμοιες με τη μεθοδολογία που είχε προτείνει το Φόρουμ. Το 2001 η δουλειά του Φόρουμ αφοσιώθηκε στο Κυπριακό (βλέπε ‘Σχέδιο Ανάν’΄) για μια συμφωνημένη λύση του Κυπριακού και το 2002 διοργάνωσε συνάντηση για τις περιφερειακές παραμέτρους του Κυπριακού. Καθώς ξεκίνησε το project, το ΠΡΙΟ (PRIO) συνεργάστηκε με άλλους δύο οργανισμούς, αμφότερους με βάση το Λονδίνο. Το Royal United Services Institute που φιλοξένησε το πρώτο συνέδριο του Φόρουμ και έδωσε τεχνική και γραμματειακή βοήθεια (σ.σ. άρα το συνέδριο του Φόρουμ τον Μάιο του 1998 έγινε σ΄αυτό!) και το Roberts Centre που έφερε μαζί τους συμμετέχοντες και δούλεψε μαζί με το ΠΡΙΟ στην ετοιμασία της ατζέντας του κάθε συνεδρίου. Επιπλέον το ΠΡΙΟ ήταν υπεύθυνο για τη διευκόλυνση των συναντήσεων. Τρία χρόνια μετά αμφότερες οι εταιρίες στο Λονδίνο αποσύρθηκαν. Τοπικές γραμματείες στην Αθήνα και Κωνσταντινούπολη ανέλαβαν τις προετοιμασίες συνεδρίων καθώς το ΠΡΙΟ συνεχίζει με την ατζέντα ετοιμασίας και διευκόλυνσης».

Οι εν Λονδίνω ‘οργανώσεις’ αποσύρθηκαν γιατί στις 24.4.2004 απέτυχαν όλοι στην επιβολή του αρρωστημένου σχεδίου ‘Ανάν’! Το δε Roberts Centre χαρακτηριζόταν ως ‘μικρή φιλανθρωπική οργάνωση’ που διεύθυνε … ο James Bruce-Lockhart!!

Σημ.: Ήταν το Φόρεϊν Όφις που μέσω του Wilton Park διοργάνωσε τον Φεβρουάριο του 2005 στη Λάρνακα ένα μυστηριώδη σεμινάριο όπου εκτός τριών μόνο ανθρώπων όλοι ήταν διζωνικοί προεξάρχοντος του σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ…»

O Dan Smith

Στις 14.3.2004 γράψαμε στη «Σημερινή», για τον ρόλο του Dan Smith στην προώθηση του Σχεδίου Ανάν με την προετοιμασία ‘πυρήνος’ σε μυστική συνάντηση στις 22.10.2002 στην Αθήνα επίλεκτων Ε/κ και Τ/κ, με τίτλο «Προβοκατόρικες ενέργειες ξένων κατά της Κύπρου». Το άρθρο πρωτο-δημοσιεύθηκε στην «Ελευθερία» Λονδίνου στις 4.9.2003. Βλέπε βιβλίο «Top Secret» 254 -256. Το 2002 τιμήθηκε από τη Βασίλισσα με το τίτλο του ΟΒΕ…

http://www.sigmalive.com/simerini/politics/189371/neo-vivlio-ek-londinou-gia-dixotomisidyo-krati 1.12.2014

• Ερευνήτρια/δημσιογράφος

Από το βιβλίο « Top Secret»